WEEKBI/AI)
ZONDAG* 9 APEI1.
ONDER DE OOGEN UK
VOOR DE KRIMPENER-, ALBLASSER- EN LOPIKERWAARD.
BUITENLAND.
S. &W. N. vanN
Menig 'eerzaam burger fronst tegenwoordig
de wenkbrauwen, wanneer hjj aandachtig om zioh
been zietwanneer hij let op de gropte maat
schappelijke raadselen, die naar oplossing drin
gen en welker oplossing altijd zoo zwaar blijft.
Menig burger wendt met zekeren angst de blik
ken naar de kapitalen of kapitaaltjes, die hij
zelf met ijzeren werkzaamheid en verstandige
zuinigheid heeft bijeengegaard of die hem door
zijn' vader als de vruchten van diens arbeid
zijn nagelaten.
PRIJS DER ADVERTENTIE*
Van 1 tot 5 regel»f
Iedere regel meer-
Groote Ietter» naar plaatsruimte. Inzending
SCHOONHOVENSCHE COURANT.
reeds lang dat moeilijke sociale vraagstuk trach
ten te ontledenmaar tot nog toe zonder veel
bevrediging. De arbeidende klassen zelven heb
ben het ook ter hand genomen, en wat zij er
van zullen maken is nog een raadsel. De ka
pitalisten zullen het ernstig moeten onderzoeken,
en wat zij voor de oplossing zullen kqnnen en
willen doen is ook nog iu de toekomst ver
borgen.
De arbeiders zelven hebben het ter. hand ge
nomen zeiden wij. In den laatsten tijd is dit
ook in Nederland geblekenwerkstakingen be-
hoorcn ook hier niet langer tot de groote zeld
zaamheden, arbeidersvergaderingen worden in
verscheidene plaatsen belegd, arbeidersvereenigin-
gen zijn reeds bij menigte opgericht.
Zoo gaat het langzaam maar zeker naar de
oplossing heen, en daarom moet niemand be
vreesd zijn liet vraagstuk onder <fc oogen te
zien. Wie als de struisvogel zijn hoofd in de
takken verbergt, zal het zwaar moeten boeten.
Want het is volstrekt niet zeker dat die oplos
sing langs den weg van verstandig overleg zal
bereikt worden. Wanneer men bedenkt wat iu
deze dagen in de straten van Parijs geschiedt
en hoe het socialisme daar misschien den bur
geroorlog in het leven roeptdan wordt men
voorzichtig; geen enkele groote hervorming is
zonder revolutie tot stand gekomendat is wsar.
Door bloed en tranen leidt de weg van den
vooruitgang. Het is niet anders. Maar ge
lukkig leven wij tegenwoordig in een' tijd,
waarin over de maatschappelijke verschijnselen
meer wordt gedachtmeer wordt gesproken dan
vroeger. Daarom moedig en met goeden wil
het sociale vraagstuk ter hand genomen; wh
zullen zalks in dit blad ook van tijd tot tijd
doendaarom met de arbeiders zelven overlegd
daarom hun getoond dat hun dikwijls treurige
toestand niet met de koelheid van het eigen
belang, maar met warme sympathie wordt be
schouwd, maar hun tevens geleerd dat op den
duur alleen zedelijke én verstandelijke ontwik
keling hun' toestand kunnen verbeteren. Doet
men dat, dan zal zeker de oplossing gemakke
lijker geschieden dan anders, en al moet dan
ook ten slotte etne revolutie den laatsten stoot
aan de hervorming geven, dan zal men er ten
minste iu Nederland voor hebben gezorgd, dat
die revolutie niet te schrikkelijk zij.
In het gevechtdat Maandag tujschen
de opstandelingen te Parijs en de lihietroepen
plaats had, zijn eerstgenoemde verslagen. «Maan-
dag", zoo schrijft menvzijn twee kdrpseii der
opstandelingen tegen MeudonChetillób en Rueil
opgerukt. Zij zijn in wanorde op de vlucht
geslagen. Gustave Floureus is gedood. De
muiters hebben zware verliezen geleden. De
honding der troepen was uitmuntend; de op
standelingen rekenden er op dat de troepen
zouden overloopen.
De Times bevat een bericht uit Versailles
volgens hetwelk 1&0U0 muiters gevangeu zou
den zijn gemaakt. Te Parijs heerscht versla
genheid. De bevolking van Versailles is' zeer
verbolgen op de opstandelingen. Een ander
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Schoonhoven per drie maanden f 0,60.
Franoo per post
0,70.
Waarom? Is er gevaar?- Zijn die rijkdom
men die huizendie fabriekendie handels
goederen, die effecten, die schepen niet zijn
wettig en onschendbaar eigendom Zal hij die
niet bij zijn' dood in het bezit laten van zijne
kinderenvan die kinderen aan wie kij het le
ven gaf, die kij heeft opgevoed in de.Uud-HoL
landsclie leer van werkzaamheidspaarzaamheid
en'ondernemingsgeest, aan wiet belangen hij
steeds zijne kracht heeft ontleendzoo dikwijls
de arbeid bem overstelpte, zoo dikwijls er mis
schien bij hem van die kleine wenschen opre
zen nasr iets meer rust, iets meer genot? Is
er dan gevaar dat hem dat wettig eigendom
zal worden ontnomendat het erfrecht zijner
kinderen zal worden miskend? Maar er zijn
toch wetten In den staat, welke die rechten waar
borgen, er zijn toch rechters in den staat, wier
vonnissen naar die wetten recht doen, er zijn
- toch machten in den staat, waardoor die wetten
worden uitgevoerdI Waartoe dan die angst,
waartoe dat weukbrauwgefrons, waartoe nu en
dan die onrnstige blik in de toekomst?
Op die vragen is een antwoord te geven. De
tociale quaeetie ie aan de orde. Zie da«r het
schrikbeeld. Zal die quaestie hare oplossing vin
den laugs den weg van liet verstand en van den
vrede; of langs liet gevaarlijke pad der revo
lutie? Zie daar het raadsel.
De sociale quaestie ia aan de orde. Wat be-
teekent dat? Wat omvat die quaestie, welke
men gewoon is zoo bij voorkeur de sociale te
noemen? Er zijn immers tal van quaestiën in
de maatschappijis die eene dan zoo bijzonder
belangrijk en zoo bijzonder onrustbarend?
'l'oeu iu 1789 de groote ïransclie revolutie
den stoot heeft gegeven aan den staatkundigen
omkeer vau Europaeen omketr die in dë meeste
staten eerst in 1S48 volkomen is tot stand ge
komen, die in enkele, zooals Italië en Spanje,
eerst thans schijnt verwezenlijkt te wordentoen
is daarbij de zegepraal ingewijd der burgerij over
den adel en de geestelijkheid. De burgerij, in
hare vrijheden verkort door die twee standen
en door de vorsten welke die standen zoowel
steunden ala zij door hen gesteund werden, He
burgerij heeft toen de erkenning harer rechten
geëischt en de eerste plaats in het staatsorga
nisme voor zich gevorderd. Na politiek te zijn
mondig vefklaard, heeft zij van hare nieuwe
bevoegdheden een ruim gebruik gemaakt om de
vrijheid op elk gebied te veroveren, al heelt zij
die veroveringen nog niet alle voltooidvrijheid
van drukpers, van godsdienst, van onderwijs
onafhankelijk van feu invloed der kerkvan
vereeniging en Vergadering, van handel, van
scheepvaart, van nijverheidvan rentebepal.ng
bij de uitleening hier kapitalen, vrijheid in
één woord voor de (tttwikkeling van haren geest,
vrijheid voor de voiining harer rijkdommen.
De daarop met reuzenschreden voortschrij
dende stoffelijke onjlrikkeling der burgerij bo
venal heeft aan delrereld eene gansch andere
gedaante gegeven. Dè reusachtige fabrieken met
hare geniaal uitgedachte en -fijn bewerkte ma
chinerieën, de kolosjkle stoomschepen, die brug
gen over den ocvaagk, de looverdraden der te
legraaf, die het een« einde der aarde verbinden
aan liet andere en ac markt te New York doen
belreerschen door koopers te Londenzij
alles verkondigen dg groote macht van het ka
pitaal in het leven der gckeele maatechappij.
Maar de ontwikkeling der burgerij heelt het
akelige spook der armoede niet kunnen verdrij
ven. Op de pleipev der prachtigste steden en
te midden der opgjBkpopte kapitalen staat het
nog steeds overeinrj; en vormt het juist met de
schoonheid zijnrr omgeving een des te akeliger
tegenstelling. De vorming der kapitalen heeft
de gansche maatschappij goedgedaan. Zij heeft
nieuwe behoeften geschapen, die weder nieuwen
arbeid hebben gevraagdzij heeft duizenden
handen werk, duizenden monden brood gege
ven, maar zij beeft te scherper doen uitkomen
dat het geld tusrehen de leden derzelfde
maatschappij een ontzettend hoogen scheidsmuur
heeft opgetrokkenaai)/ deze zijde de kapitalist,
aan gene de proletariër, aan deze zijde rijkdom
en genot, aan gene»nooddruft en ellende.
De quaestie, welke alzoo tegenwoordig alge
meen bekend is als de tociale bij uitnemend
heid, betreft den toestand dier zoogenaamde ar
beidende klassen/d. w. i. van die klassen der
maatschappij, welke in dienst der grootere en
kleinere kapitalistenfabrikantenwerkbazen en
kooplieden bun' /arbeid verrichteu en hup loon
verdienen. Hup toestand is somtijds allerdroe
vigst. Met de zorgen voor een groot gezin be
laden rusteloos bezig zes volle dagen in de
weekkan de werkman toch menigmaal nauwe
lijks zooveel verdienen, dat hij j in de allernood
zakelijkste levensbehoeften van' vrouw en kin
deren voorziet, terwijl een enkel ongeluk, eene
eenvoudige ziekte voldoende is om hei gezin van
een .sober be--taan te brengen tot volslagen ge
brek. Zij die u dien toestand van den proleta-
rieër, den man die niets besparen kan dan
kinderen, in schelle, maar dikwijls zeer ware
kleuren afschilderen, zij toonen u daar naast
den eigenaar der fabriek, den werkbaas, den
koopman zelven, die zich niets behoeft te ontzeg
gen van gemak, genot of weelde en zij vragen
u dan, wat te zeggen van een maatschappij,
waarin de twee samenwerkers van hetzelfde pro
duct zulk'een verschillend aandeel in denpiijs
van dat product erlangen? Zij vragen u of
niet liet leeuwensaandeel den kapitalist toevalt, en
wanneer gij hun antwoordt dat de eenvoudigste
wetten der maatschappij dit medebrengeu, dan
vragen zij u of die wetten dan niet te veraie
deren zijn, of haar invloed ten minste niet te
verzachten is.
Mannen van bekwaamheid en ernst hebbeu
