WEEKBLAD
DE VITSLAG.
F. 104.
ZOFDAfi 25 JTTNI 1871.
VOOR DE KRIMPENER-, ALBLASSER- EN LOPIKERWAARD.
S. W. N. van NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgems.
maanden ƒ0,60.
- 0,70.
drie maandeu ƒ0,60.
- 0,70.
SCHOONHOVENSCHE COURANT.
Natuurlijk willen wij spreken over den uit
slag van de verkiezingen.
5 r De strijd is geëindigd en evenals na een
geleverden veldslag de veidheeren de uitkomst
van het gevecht overzien, vooreerst om te we
ten of zij hebben gewonnen of verloren en in
de tweede plaats om te overleggen wat hun
te doen staat, ten einde eau goed gebruik te
maken van de overwinning' of do nadeelige ge
volgen der nederlaag te voorkomen,'zoo over
ziet ook de pers het terrein, waar de verkiezings
strijd is geleverd.
De kiezers hebben gesproken. Of zij, die
medestemden, dit gedaan hebben als vrije, onaf
hankelijke en ernstige mannenis een vraag,
die thans ieder hunner met zijn geweten moet
uitmaken. Of zij, die te huis zijn gebleven
en alzoo een der heiligste burgerplichten .niet
zijn nagekomen, dit deden omdat zij tot hun
eigen spijt werkelijk verhinderd waren, dan wel
of zij het deden uit onverschilligheid, luiheid
of meuschenvrees, is weder een vraag, die ie
der hunner voor zich zeiven in alle oprechtheid
moge beantwoorden. Wij hebben het onzege-
daan om hen tot eenedele uitoefening van
het verkiezingswerk op te wekken. Het is
thans eeu gedane zaak. Berouw baat voor het
gebeurde niets meer, bet kan alleen op een vol
gende verkiezing van goeden invloed wezen.
Maar de uitslag.
De liberale partij mag zich gelukkig rekenen.
In Arnhem leed zij een onmiskenbaar verlies.
Haar verlies in Breda was van zeer bijzonde
ren aard; daarover spreken wij straks. Overal
elders echter werden de aftredende kamerleden,
die zij candidaat had gesteldherkozen. In
Almelo, Dordrecht, Hoorn, Amsterdam, Haar
lem en Tieljwerd de plaats, waar een conserva-
A/tief had gezeten, door een liberaal ingenomen.
De conservatieve partij won te Arnhem, doch
werd in de straks genoemde zes districten duch
tig geslagen.
De katholiek dericale partij versterkte in de
haar uitsluitend toebehoorende provinciën, Bra
bant en Limburg, bare posititiën op geduchte
wijze. Zonder genade vielen de liberaal katho
lieke Guljé, te Breda en de niet volkomen aan
de priesters gehoorzame Kerstens, te Boxmeer.
Zij werden door de volbloed ultramontanen van
Nispen en van den Heuvel vervangen.
De protestantsch clericalen of anlirevolution
nairen kouden, waar zij, afgescheiden van con
servatieven en katholiekennieuwe eigen can-
didaten hadden gesteld, aan dezen nergens de
overwinning bezorgen.
Den uitslag der/ herstemmingen te Amster
dam lusschen een conservatief en een liberaal,
en te Amersfoort tusschen een conservatief en eeu
clericaal katholiek alsmede van de nieuwe stem
ming te Haarlem, waar Mr. Fock, die voor
Amsterdam wenscht zitting te nemen, ook ge
kozen is, moeten wij nog afwachten.
Voor alle overige districten bleven de ka
merleden, die moesten aftreden, met het mandaat
van volksvertegenwoordiger beiast.
Ziet daar in grove trekken de feiten.
Wat leiden wij er uit »f?
Om den uitslag juist e waardeerenmoeten
wij eeu oogenblik het ooi vestigen op den po-
litieken toestand hier tej lande in de laatste
allerellendigst. Zij
lorden aangeduid on
recht.
eterie Thorbecke in
hoopte men op een
keu vooruitgang. Die
erst ontstond er een
pbtij, naar aanleiding
tl tl 1 b An ianA 1. f.t ana:
jaren. Die toestand wi
kan met twee woorden
zekerheid en ge^ijs aan
Toen het twééde m
,1862 aan bet roer kwa
fermeu krachtigen politii
hoop ging verloren. Alk
scheuring in de liberale
van het koloniale vraagstuk, en trad het mn
nisterie van de Putte op, om te zien of het
die quaestie kon oplossen. Het bleek daartoe
niet in staat en door hun eigen handigheid en
de verdeeldheid der tegenpartij werden de con
servatieven meester van het terrein, Zij re
geerden door het ministerie der ontbindingen
en verwisselden zeiven driemaal van minister van
lrrilr»viiuÜitur^mliilf ntav/lv #|n Vn niiJil Iiarlwiif
aviuittcu, J iitruciljlt WCru uO lYaulCr fliT/ DCtiriJI
moede en gelukte het haar den val van dit ka
binet teweeg te brengen. Er kwam rust en de
liberale partij werd door de "verkiezingen ver
sterkt, maar met hoeveel vaderlandsliefde en
goeden wil de- mannen van het ministerie Fock
óok waren bezielddaar wareu elementen in,
die aan het kabinet de noodige kraoht onthiel
den. Het zonk ineen. Een derde en uit zeer
bekwame mauDen samengesteld ministerie Thor
becke trad in Januari 1871 op, doch het had
nog een onzekere toekomst vóór zich. De li
berale partij in de Kamer wilde het in beginsel
wel steunen, maar de kracht der tegenstanders
was onzeker. Daar waren conservatieven, anti-
revolutionnairen en ultramontanen. Men mom
pelde van een monsterverbond, dat dezen samen
zouden sluiten, en wanneer dat verbond werke
lijk tot stuud kwumkou men de gevolgeu
niet berekenen. Immers, al wareu die drie
partijeneensgezind in hunne oppositie togen de
liberalen, zij konden het volstrekt niet wezen,
waar het op handelen zoude aankomen. Was
alzoo dat verbond gelukt en daardoor de kracht
der liberalen verlamd, dan zoude het gevolg zijn
geweest nieuwe onzekerheid, nieuwe werkeloos
heid, nieuwe partijworstclingeu en partijintrigues,
totdat de natie misschien verlangend had uit
gezien uaar de aanhechting aan een ander land,
waar men van zulk een ellendig bestaan zoude
verlost wezen.
De conservatieven wilden dat verband wel.
Zij spiegelden aan de beide kerkelijke partijen
zooveel schoons voor, dat het verleidelijk scheen.
Wat er zoude gebeuren, wanneer zij er eens
in mochten slagen op die wijze aan het roer
te komendaaroVer bekommerden zij zich niet.
Maar de kerkelijke partijen, de mannen van
beginsel in die partij, 'hebben hn niet gewild.
De heer Groen van Prinsterer stond hierbij
boven aan en het tlaagsche Dagblad heeft dan
ook voor dien edelen man niets dan smaad
woorden over, want het wijt terecht aan hem
de nederlagen der conservatieven. Had dé heer
Groen de aftredende heeren Bichonvan Lijnden
en van Golstein aanbevolenzij waren dan waar
schijnlijk herkozen. Misschien had hetzelfde ge
golden voor van der 1 lucht en voor de ver
kiezing van graaf Schimmelpenninck in Alkmaar.
Maar de heer Groen is een man van begin
selen. Wat de onverstandigen onder zijne geest
verwanten en de nijdigen onder zijne conser
vatieve tegenstanders er ook van mogen zeggen
hij alleen heeft de antirevolutionnaire vaan, de
vaan van het kerkelijk protestantisme, omhoog
gehoudenhij slleen heeft den weg aangewezen,
dien zijne partij inslaan moet.
Ook de katholieken sloten zich niet aan,
maar waar zij machtig waren, daar weigerden
zij ieder liberaal katholicisme toe te laten en
zonden zij volbloed clericalen naar de Kamer.
De misselijke politiek der conservatieven is
alzoo veroordeeld en krachteloos gemaakt. Hoe
wel nog bekwame leden hunner partij in de
Kamer zitting hebben, wier talenten bij de be
handeling van vele wetten van groot nut zullen
kunnen zijn, toch kunnen deze als politieke
mannen niet veel invloed meer hebben. Als
zoodanig hebben zij uitgediend. En voor de
vatieve politiek bestaat geen kans meer.
De antirevolutionnairen in de Kamer en daar
buiten zullen eindigen met allen naar den heer
Groen te hooren. Nu eenmaal de conservatieve
blinddoek hun van de oogen is gevallen, zullen
zij alle politieke wanberekening laten varen en
het //recht door zee" tot hnn motto nemen. Zij
zullen inzien, dat, wanneer zij zulks niet doen
hun val als partij even onvermijdelijk is, als
die van de conservatieve.
De katholieken zullen clcricaler dan ooit met
hunne eisehen optreden en zullen boven alles
willen bevorderen de belangen der katholieke
kerk.
Tegenover dezen zal de groote liberale partij
staan, vast aaneengesloten in hare beginselen,
maar vrij ook om over del bijzondere quaestieën
onderling van gevoelen te verschillen en nlzoo
te arbeiden gelijk in een gezonden' toestand ge
arbeid worden moet De liberale partij, die thans
niet meer zóó als voorheen voor de intrignes
barer tegenstanders behoeft te vreezen, die thans
zeer bekwame mannen aan het roer ziet, tal
zich vrij ontwikkelen en vry arbeiden.
De onzekerheid heeft alzoo opgehouden. De
atmosfeer is gezuiverd./De groote tegenstelling
zal voortaan heeten: clericaal of niet clericaal,
vrije ontwikkeling va/ het individu in een ge-
ordenden staat of onderdrukking van die ont
wikkeling door een bepaalde geloofsleer of door
priesteroverheersching.
Hoe die tegenstelling zal worden opgelost,
is in Nederland niet twijfelachtig.
Thans zal men flink de handen aan het werk
kunnen slaan, en wanneer wij dan 's, lands za
ken degelijk behandeld zieD, wanneer wij onze
instellingen in deugdelijkheid zien toenemen
onze natie in kracht zien wiunen, de achting
van het buitenland voor een vrij en flink Ne
derland zieu vermeerdereu en alzoo de zelfstan
digheid vuu ons vaderland zich zien bevestigen,
dan mogen wij wel zeggendie toestaud vindt
hare eerste oorzaak in de flinke houding der
kiezers op den lflden Juni 1871.
Die zoo even geschetste toekomst zal dus,
wanneer ons niet alles bedriegt, de uitslag zijn.
der laatste verkiezingen.
Voor Schoonhoven per
Franco per post
PRIJS DER ADVERTENTIËN
Van 1 tot 5 regelsQJ>0.
Iedere regel meer0,10.
Qroote letters naar plaatsruimte. Inzending franco.
