SCHOONHO VENSCHE CODRANT
W EUR BL A1)
IT. 126.
ss:
ZONDAG iï NOVEMBER.
VOOR DE KRIMPENER-, ALBLASSER- EN LOPIKERWAARD.
te Rome.
1
dere
S. W. N. van N00TEN te Schoonhoven,
II
e» k-*,
18,
IC.
Het Nederlnndsch Gezantschap
te Rome. f." 1
BUITENLAND.
and.
te gehoorzamen
kerkgenoot- j
van
ijouhov»»,
rwacht.
per Mud,
bezorgen
ir Gas
(2237)
>adere in-
genocm-
(2221)
Novem-
worden
ot 3 uur,
s gehrnct.
(2226)
52,in
rEN.
PRIJS DEZER COURANT
Voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0.60.
Franco per post0,70.
.864
n de
ITEDE
imens op
Kit lb71
Gemeen-
C.EGIE
aanbevo
)00.
100.
I0Ö.
,00.
100.
DE.
Hectaren
LAND,
70.
'Al|
1,50,
oper
at is.
Uwven.
'4-
oor-
>fd-
stre-
in onze Ne-
beraadslaging
PRIJS OER ADVERTENTIEN
Van 1 tot 5 regelst 0,50.
Iedere regel meer- 0,10.
Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco.
biljetten
•FFEW,
grijzen
»ven de
(2238)
o markt.
kerkelijke voorschriften afgeschdt.
heelt in 1858 (versclA:',“'’“"
zich waarschijnlijk no|
ging), heeft, zeggen
't eene ze f
De kerk is vrij gworden.
De groiuHftl van 1843 heeft dat recht van
den vorst tot tusschenkoinst bij de briefwisse-
•n en bij de afkondiging der
-r™,..„i. Bovendien
lillenen uwer herinneren
I de bekende Aprilbewe-
n wijin 1853 de Katho- sproken. Zij ontvielen den mond
fstandige organisatie gekre- tl»..li»L»> UrUn <li» hm» «pl.mlai
gen. Drie bisschoppelijke zetels zijn te Utrecht, i
te Haarlem en te 's Hertogenbosch gevestigd.
De Kerk is dus thans volkomen vrij, behou*
r van hare leden en be-
De meerderheid in de Tweede Kamer heeft
anders over gedacht.
Waarom
Veel is er gesprokenveel geredeneerd helaas,
een zeer enkele maal zijn er harde woorden gebe
zigd. Doch dit moet gezegd worden van de Zijde
der meerderheid zijn die harde woorden niet ge-
J— - 1 van enkele Ka
tholieke ledendie in hun geloofsijver de politieke
gematigdheid nu en dan vergaten.
Van de zijde der meerderheid kwamen alle be-
toogen hierop neder, dat nu de Paus eenmaal geen
wereldlijk vorst meer is, geen enkel «/aanbelang
I van ons vordertdat wij te Rome een gezant
i hebben bij den Paus. En is een Itahaansch ko
ninkrijk met Rome tot hoofdstad, en onze gezant
I bij dat koninkrijk is te Rome gevestigd.
Die redeneertng is o. i. eenvoudig genoeg.
Maar op den bodem lag nog iets anders.
De Katholieken hopenterecht of ten onrechte,
dat de wereldlijke m >cht van den Paus nog eens
zal gorden hersteld ey d^NedcrlagdK<*iUv-
iiekcu zouden niet ongaarne*'Zien, dat ook Neder
land die herstelling mede bevordtrJe.
Ziet daartegen heeft de meerderheid der Kamer
willen protesteeren.
Of de wereldlijke inacht hersteld zal worden
Wij gelooven het niet. Naar onze ineenmgis tegen
de Itahaansche eenheid niet meer te reageeren.
Maar in ieder geval, Nederland mag zich in die
quaestie niet mengen. Het kleine Nederland moet
zich in dergelijke conflicten neutraal houden, het
mag de zelfstandigheid van den staat nimmer in
dergelijke conflicten wagen.
Dat heeft de Tweede Kamer willen zeggen.
Daarom verklaarde zij zicli0or het afsc haffen van
het gezantschap. Zij handelde vaderlandslievend.
Nu was er nog iets;
Van de zijde der Katholieke leden werd er op
gewezen hoe onzer natie Katholieken zijn en
hoe die allen er belang bij hebben, dat er een
gezant is bij den Paus, het hoofd hunner kerk,
ten einde over de geestelijke belangen van hun
kerkgenootschap met het eerbiedwaardig hoofd der
Kerk te kunnen onderhandelen.
Het antwoord der Kamer hierop was, en ons
antwoord isdaarvoor behoeft de Staat met te
zorgen dat moet gij zelf doen u#i
cflap is vrijhet heeft zijne Bisschoppen; heeft
het nog een kerkelijk vertegenwoordiger noodig
te Rome, dat het dien zelf dan aanstel Ie.
Maar bij ons bestaat algeheels tcheidmg
Kerk en Staat.
Gelukkig. De scheiding zal beiden te goede
komen. Wie kerkelijke belangen en staatsbelangen
sainensnoertdoet het gevaar ontslaan dat de
Kerk heerscht over dun Slaat of omgekeerd. Beide
is veideri’elijk.
Wie dus gestemd is voor de vrijheid van den
Staat en voor de vrijheid der Kefk wie de zelf-
siandigueid en de vredelievende ontwikkeling der
Acderlandsc.ie natie liel be< ftjuiclie de afstem
ming van den gqzantscbap-p ist toe.
loovig Katholiek onder hen werd hoogst waar
schijnlijk daardoor treurig aangedaan. Menig
verdraagzaam en werkelijk liberaal Protestant
heeft zich misschien afgevraagd of die afstem
ming door de Kamer van den Nederlandschen
gezanlschap^post te R >me wel door eene ver- i
draagzaïne en vrijgevige politiek werd geboden.
Daarom is het misschien goed op deze ge
beurtenis even terug te komen. De Katholieken,
die deze reue'.en kzen, hunne» wij wellicht mevr
vrede doen krijgen met den genomen maatregel.
Aan de vrijzinnige Protestanten kunnen wij mis
schien hun geschokt vertrouwen op de verdraag
zaamheid der Jiberale politiek doen terugerlangen.
Sinds de grondvesting van het koninkrijk der
Nederlanden was er een Nederlandse!) gezant
aan het Pauselijk hof. De Paus immers was
behalve het hoofd der Katholieke kerk ook
vorst, wereldlijk souver?in van die landstreken,
welke te zamen vormden hetgeen men noemde
den Kerkdijken Staat.
Met dien kerkdijken staat stonden wij even
goed in internationale betrekking als met lederen
anderen staat. Wij konden daar dus even goed
een ge/anl hebben als aan zoovele andere no-
ven, een gezant die geroe|>en was. om de be-
langen der Nederlandsclie onderdanen in de j
piuselijke staten te behartigen en om bij an
dere internationale quaestien tussclien beide
staten onze regeering te vertegenwoordigen.
Dit vooreerst.
In de tweede plaats was de Paus steeds,
gelijk hij nog thans is, het hoofd der groote
Katholieke kerken aangezien zooals destijds
de toestanden waren, de Staat nu en dan ook
met de Kerk in aanraking kwam, kon diezelfde
gezant tevens in dergelijke gevallen tevens vnor
de regeering optreden. Want hoewel Nederland
niet zooals andere staten een verdrag, zooge
naamd concordaat, met den Paus over de ker
kelijke aangelegenheden gesloten heeft, zoo was
toch vroeger de organisatie der Katholieke kerk
hier nog le weinig vrij, te veel afhankelijk van
de regeering, dan dat met nu en dan over de
belangen dier kerk tusschen haar hoofd en ons
gouvernement onderhandel) ngen tnoesjeu worden 1
gevoerd. Wij herinneren o a. aan de te voren
hier geldende bepaling, dat geene kerkelijke voor- j
schriften kunde» woiden afgekundigu zonder
toestem ning der regeering, dat zelfs gtene brief
wisseling tusschen de gev stel ij ken en hun op
perhoofd te Rome over ktrkelijke zaken gevoerd
mocht worden zonder machtiging van den Mi
nister van Eeredienst. Tegen de overtreding van
dit verbod was zelfs gevangenisstraf bedreigd.
Maar de tijden zijn veranderd. o
Een Pruisisch soldaat te Epernay (eene
Fransche stad, waar nog altijd Pruisische bezet
ting ligt)is aldaar ’s avonds op straat door
In de afgeloopen week heeft
derlnndsche Tweede Kamer eene .^...<.<.0...^...^ ging,, ure;
plaats gehad welke zonder twijfel èu in dit I heke kerk
landèii daarbuiten een diepen indruk teweeg- - - -
bracht.
Wij vermoeden dat ook bij menigeen onzer
lezers die indruk groot is geweest. Menig ge- dens de verplichting
stuurders, gelijk zulk» trouwens de verplich- I
ting is van ieder ingezetene, om te gehoorzamen 1 m-ourii
aan de witten van den Staat. ni uk rijk
Want ook de Staat is vrij en wil vrij blij- Gó <t<»t l
ven. Zijn doel is een ander dan het doel der
Kerk. Deze laatste beoogt de godsdienstige
ontwikkeling harer leden, de 8tait heeft daar
voor niet te zorgenheelt eene andere taak.
En in de vervulling tjjjr ’aak wil hij door de
Krik niet Munten nêlemmeid/
De Nederlandsche gezant bij het pauselijk
hof behield dus na dien tijd alleen het karak
ter van vertegenwoordiger der .Nederlandsche
regeering bij den Paus als wereldbjk vorst.
Th insis de wereldlijke ma< lit van den Paus
gevallen.
Hoe Daarover spreken wij thans niet. Doch
het feit is niet te ontkennen De drang der Itali-
Mansche natie naar politieke eenheid was niet legen
te houden. Er werd slechts gewacht op het weg
vallen van den slagboom, welke daar nog steeds
den weg naar Ruïne versperde zoolang de Fran-
sche bezetting te Civitta Vecchia lag. Het gunstig
oogenbhk deed zich op. Napoleon lil, die met
j kunsten vliegwerk den stroom in Italië nog hid
1 kunnen tegenhoudenviel. De Fransche republiek
leed nederlaag op nederlaag, en de troepen, die te
Rome rustig in de kazernes lagen moesten in het
vaderland op de slagvelden de kraient hunner wa
penen toonen. Zoo werd het Fransche leger naar
Frankrijk teruggeroepen en met dien sluttï-lijken
steun ontviel ook aau het wereldlijk gezag van
den Paus de zedelijke steun, waarmede Frankrijk
het in Europa had opgehouden.
ItaLë voelde zich vrij, de stroom brak los en
het //Italië één en Roinerzijne hoofdstad*’ was van
een droom eene werkelijkheid geworden.
Bij eeji pauselijken staat is dus geen Nederland-
scLe gezant meer noodig, omdat er geen pauselijke
staat meer is. En de zetel der Itahaansche regee
ring is naar Rome overgebracht. Dit alles is
een feit.
Toch had onze Minister van Buitenlandsche
1 zaken op zijne begroeting voor 1872 nug-een pust
uitgetrukkeu voor liet traktement van onzen gezant
te Rome.
Waarom
De Minister wees er opdat de overige staten
die nog Jour gezanten bij den Paus vertegenwoor-
I digd werden, er nivttegeijstaande.de gebeurtenis-
op- sen van den vorgen zomer nog niet toe waren
jerd overgegaan hunne gezantschappen op te heffen
dat 111 dien stand van zaken liet kleine Nederland
zich niet behoefde vooraan te stellen. De Minister
meende dat het voor ons geraden was te wachten
tot grootere staten dien stap hadden gedaan.
