I
L
SCHOONHOVENSCHE COURANT.
WEEKB'lA.D
i,1
ZOTOA& 21 JAOTARL
'voor de krimHner-, albiasser-Teh lopikerwmrd.
1872.
I
134.
ECHTS
bekwaam-
DER AA,
g
IAPPIJ.
50,-.
8.
s:
/o^o.
dad
0Ï
■R
1
I B
S'
a,
Hit.
alsche
ent»
j
i lacht
het
f
j
FBI.
ten
Ml.
L), 35
o,i«.
ik t
vast werk,
(W)
rr SCHB
lie on-
nent
itrgeeft
tot in
n dienst’* O
>ii persdoirt;
k. (23831$
v»n
mfeit
'strijd
S. W. N. van NOOTEN te SchooiJJ^ven,
zijn,
tijd-
PRIJS DER ADVERTENTIE*
Van 1 tot 5 regels
Ied«re regel meer
Groote letter» naar plaatsruimte. Inzending franco.
lichten? van een
eden stand DJ
zerk lezen (ItPj
:r Courantïlf
rondere
1ALZ-
ie door
i, door ik
zwakke
36 en
(2381)
Bloem- t>
der bij I
eenigen; zij kwamen er rond voor uit dat zij
het leelijk vonden, gelieel onvoldoende aan de
eischen der beeldende kunist. Hier en daar
trachtten nog sommigen de Brielsche commissie
te bewegen om op hare keuze terug te komen en
vooraf in overleg te treden met de subcomthls-
stën, die voor hetzelfde doel in verschillende
plaatsen van ons vaderland wilden Werkzaam
zijn. Maar de Brielsche commissie vaatdigde
ongeveer ter zélfder tijd eene circulaird uit,
waarbij zij verklaarde haar plan vast te hand
haven.
Hoe dit terecht zal kotnen, willen wij af
wachten. Doch wanneer er geene andere dan
deze spaak n het wiel was gekomen, wanneer
geen ander ratje dan dit muisje der onhandig
heid aan den heiligen kring had geknaagddan
zoude het met onze teleurstelling nog wél héb
ben geschikt, dan zouden wij ons daarovey nog
wel hebben kunnen troosten.
Doch er is iets andersiets veel droefigers
bijgekomen.
k£»u had gemeenddathert
zonde wezen dat geen verschil van godsdienstige
overtuigingen iets aan het nationale karakter vhn
dat feest, zoude ontnemen. Immers ook in de
hoofd-commissie had een Katholiek geestelijke
zitting.
Het bleek dat men zich had misrekend. Van de
zijde van Zeer bekwame Katholieken verschenen
in de dagbladen stukken waarbij zij verklaarden
zich van iedere feestviering op den laten April
te moeten onthoudenstukken die al spoedig
onder velen hunner geloofsgenooten een grooten
invloed uitoefenden. Niet onder allen. Ook nog
thans zijn er onder de Katholieke Nederlanders
genoeg, die uitdrukkelijk hebben verklaard, dat
voor hen de herinnering aan hetjaar 1572 geene
andere is, dan zij altijd voor Nederland is ge
weest; doch naast die velen staan helaas zoo vele
anderen, met wie het anders gesteld is.
Droevige herinneringenzeggen zijwekt het
jaar ’72 bij ona op. Wanneer wij stilstaan bij dien
strijd onzer vaderen tegen hunnen graaf, den ko-
ning van Spanje, en zijn bewinddan deuken wij
er allereerst aan hoe die strijd is geweest een op
stand, een onwettige revolutie, een gewelddadig
verzet van onderdanen tegen hun wettigen souve-
rein. Wij erkennen natuurlijk dat koning Philips
de privilegiën der Nederlanden schondmaar wij
gelooven, dat, wanneer er wettige middelen tegen
die schending waren aangewend, die schending
zoude hebben opgehouden. Philips zelf zajud t
op den duur in, en hij zoude het hebben ingezien,
ook wanneer het gewapend verzet was weggebleven.
Maar een gewapenden opstand kunnen wij niet
rechtvaardigenveel min toejuichen. En boven
dien: de herdenking der eerste jaren van den
tachtigjarigen krijg herinnert ons den tijd, toen
onze Katholieke kerk is verdrukt geweest door
de zegevierende Gereformeerde religie, toen wij
onze martelaren hebben gehad die om des ge
loofswil Ie vervolgd en gedood zijn door de ket
ters en geuzen, wier overwinning men thans den
Isten April feestelijk wil gedenken.
Die woorden waren wanklanken in het koor, dat
zich vormde tegen den feestdag. De Nederlanders
waren er niet aan gewend zulke taal te hooren
zoo koelweg het heilig gewaad, waarin zij hunne
monument.
Waar?*
In Jri,
WamWre? I ,i,
Den Isten Abril 1872. i ij'
Waarvoor? f H
Voor het 3de eeuwfeest der verrassing
den Briéï, als ’|iet eerste gelukkige war
door onze vaderen in den tachtigjarige]
tegen Spapje gevoerd.
En watizal dat monument aan het naj
verkondigen
Ja, dreirvan kannen wij niets voorspellen.
Dat zal mier moeten blijken Hel kan wezen
een moniuhent, daar staande op een nederig
plekje vam eep klein land doch waaruit allen
die er voorbijgaan, kunnen lezen hoe een klein
volk, eeni^ezind en eenstemmig in toewijding
aan het vaderland, na drie eeuwen zijn ver-
eering heeft uitgedrukt voor den heldenmoed der
voorvaderen in een ongelijken kamp, voor de
zaak der vrijheid gevoerd. Doch het kan ook
wezen een monument, voor altijd daar staande
als een waarschuwend teeken, wijzende op de
tweedracht, die er gewoeld heeft in den boezem
van een klein volk, drie eeuwen nadat de voor
vaderen al hun kracht, al hunne volharding,
al hunne overwinningen alleen aan het veen
dracht maakt macht” hadden te danken gehad.
Het is zoo. Niet zonder zekeren angst gaan
wij den Istên April te gemoet.
Ziet wat er gebeurd is.
Het 72ste jaar der eeuw scheen o.is Neder
landers altijd een heilig jaar toe. Hoe dikwijls
hadden wij niet reeds als kinderen, toen wij nog
op de schoolbanken zaten, gehangen aan de lip
pen van den leermeester, wanneer hij. de ge
schiedenis des vaderlands met ons doorloopende,
verhaalde van het jaar 1572, toen in den tach
tigjarigen strijd der provinciën van Noord Ne
derland wapenfeit op wapenfeit volgde, nu eens
voorspoedig en zegebrengend voor onze vaderen,
dan weder gelukkig voor den harden hertog van
Al va, die er soms maar al te wel in slaagde hier
en daar zijne zending, de demping van den
opstand, te vol voeren. En toch, zelfs Haarlems
val en Naardens moord, hoe zij ons ook met
ontzetting vervulden, wij wisten reeds vooruit
dat het einde van alles geweest was de onaf-
hankelijkverklaring der geünieerde provinciën,
dat alle rampspoeden die waren doorgestaan
alleen den moed en de volharding te meer had
den gescherpt. En dan het noodlottige jaar,
juist eene eeuw later, het jaar 1672! Hoe
dikwijls hadden niet onze kinderoogen geschit
terd bij het hooren der geschiedenis van den
grooten Lodewijk XIV van Frankrijk, die met
zijn machtige legers tot bijna in het hart van
Holland was doorgedrongen en aan wiens ver
overingszucht de k'.ejne republiek zoo mqpr ter
nauwernood ontkomen was.
Die herinneringen der kinderjaren waren op
lateren leeftijd met verdwenen. Zij hadden zich
in ons vastgezet, zij waren gevoed door het
SNELLEN
ast m$t de
lenvérouti-
H. H. Ka>
mdememing
p890)
PRIJ1 DEZER COURANT:
Voor Bchooubovea per drie|| maanden /0É0.
1 Franco per port .11 - 0J0.
Ijken en herlezen der
ne^lainjscbe en i v
waren ons zelfs zoo dierbaar geworden,
id en dan het venrijt op den hals
Jer voorouders te
teten, te weinig op de plichten, van ons rel ven,
die roemrijke tjjdper-
spheetj bij alle Ne
derlanders een national^ karaktertrek tej
Van daar dat het jaar *72 als een heiligt
kring beschouwd «werd.
Maak zelfs de heiligste tijdkring is geen
tooverliring, die niet verscheurd kan worden.
Ziet, daar komt in een oude legende, welke
aan een Duitsch dichter de stof voor een zijner
meesterstukken geleverd hee t, een toonee tje voor,
dat eqs, terwijl wij dit schrijden, niet uit de
gedachten wil.
Wij bedoelen den Faust.
Mephistopheles, de booze geest, is in de
studeerkamer van docter Faust binnengekomen
en wil weer heen. Mwr hij kanjmet. Daar -
is een too ver kring getrokken juist voor den uit- zo
gang, eu door dien tooverkring kan Mephisto
pheles niet heen. Den heiligen cirkel over te
stappen vermag hij niet. Doch hij heeft zijn
dienaren ook in de dierenwereld. Hij roept een
rat, die juist door de kamer loopt, tot zijn hulp
en bedeelt het dier om den too vercirkel door
te knagen. De last wordt volvoerd en Mephisto
pheles kan binnengaan.
Wij dachten aan dat toon relt je. Neen, daar
is geen kring, qok geen tijdkring zoo heilig,
of er is een rat te vinden, die hem doorknaagt,
om er een boozen geest in toe te laten.
De tijdkring, gevormd door het 72ste jaar
der eeuw, heeft dat ondervonden.
Immers wat is er gebeurd.
De inwoners van. den Bnel hadden aan
gansche vaderland eene verrassing willen be
reiden. Zij hadden in alle stilte in hun mid
den eene commissie gevorpid voor de feestelijke
viering van den Isten April. Zij hadden een
plan ontworpen, om ter herinnering aan hetgeen
drie eeuwen te voren in hunne stad was geschied
een monument op te richten, zij hadden het
mode voor dat monument reeds in teekening
doen brengen en goedgekeurd, en toeu alles
gereed was, riep die commissie de gansche natie
op, om zich bij hen aan te sluiten aan de feest
viering bij het leggen van den eersten steen
op den Isten April, om van alle zijden hun
geld toe te zendenten einde het monument te
doen oprichten door de gansche natie.
Was ouder dien goeden wil en dat vader-
landsch gevoel dier Brielsche heeren eenige on
handigheid gemengd geweest?
Misschien. Immers het bleek al spoedig dat
velen, die met de feestviering zelve van harte
waren ingenomen toch tegen het ontworpen
monument greote bezwaren hadden. Sommigen
meenden dat Nederland nooit gelukkig was ge
weest in de keuze zijner monumenten, en dat
het vestigen ran eene of andere nuttige stich
ting in den Uriel een veel waardiger herinne
ring zou wezen. Anderen, die tegen een mo
nument geepe bezwaren hadden, konden zich
toch met het gekozen model volstrekt niet ter-
meesterslukken vin Ne-
vreemde geschiedschrijvers,, zij
*-<■--Al wij
3 haalden
ons nd en dan het vt
van téf veel op den
hun nageslacht, te letten.
Indèrdftad, de trots bp
ken hunner geschieden»
laMr
Van