I L SCHOONHOVENSCHE COURANT. WEEKB'lA.D i,1 ZOTOA& 21 JAOTARL 'voor de krimHner-, albiasser-Teh lopikerwmrd. 1872. I 134. ECHTS bekwaam- DER AA, g IAPPIJ. 50,-. 8. s: /o^o. dad 0Ï ■R 1 I B S' a, Hit. alsche ent» j i lacht het f j FBI. ten Ml. L), 35 o,i«. ik t vast werk, (W) rr SCHB lie on- nent itrgeeft tot in n dienst’* O >ii persdoirt; k. (23831$ v»n mfeit 'strijd S. W. N. van NOOTEN te SchooiJJ^ven, zijn, tijd- PRIJS DER ADVERTENTIE* Van 1 tot 5 regels Ied«re regel meer Groote letter» naar plaatsruimte. Inzending franco. lichten? van een eden stand DJ zerk lezen (ItPj :r Courantïlf rondere 1ALZ- ie door i, door ik zwakke 36 en (2381) Bloem- t> der bij I eenigen; zij kwamen er rond voor uit dat zij het leelijk vonden, gelieel onvoldoende aan de eischen der beeldende kunist. Hier en daar trachtten nog sommigen de Brielsche commissie te bewegen om op hare keuze terug te komen en vooraf in overleg te treden met de subcomthls- stën, die voor hetzelfde doel in verschillende plaatsen van ons vaderland wilden Werkzaam zijn. Maar de Brielsche commissie vaatdigde ongeveer ter zélfder tijd eene circulaird uit, waarbij zij verklaarde haar plan vast te hand haven. Hoe dit terecht zal kotnen, willen wij af wachten. Doch wanneer er geene andere dan deze spaak n het wiel was gekomen, wanneer geen ander ratje dan dit muisje der onhandig heid aan den heiligen kring had geknaagddan zoude het met onze teleurstelling nog wél héb ben geschikt, dan zouden wij ons daarovey nog wel hebben kunnen troosten. Doch er is iets andersiets veel droefigers bijgekomen. k£»u had gemeenddathert zonde wezen dat geen verschil van godsdienstige overtuigingen iets aan het nationale karakter vhn dat feest, zoude ontnemen. Immers ook in de hoofd-commissie had een Katholiek geestelijke zitting. Het bleek dat men zich had misrekend. Van de zijde van Zeer bekwame Katholieken verschenen in de dagbladen stukken waarbij zij verklaarden zich van iedere feestviering op den laten April te moeten onthoudenstukken die al spoedig onder velen hunner geloofsgenooten een grooten invloed uitoefenden. Niet onder allen. Ook nog thans zijn er onder de Katholieke Nederlanders genoeg, die uitdrukkelijk hebben verklaard, dat voor hen de herinnering aan hetjaar 1572 geene andere is, dan zij altijd voor Nederland is ge weest; doch naast die velen staan helaas zoo vele anderen, met wie het anders gesteld is. Droevige herinneringenzeggen zijwekt het jaar ’72 bij ona op. Wanneer wij stilstaan bij dien strijd onzer vaderen tegen hunnen graaf, den ko- ning van Spanje, en zijn bewinddan deuken wij er allereerst aan hoe die strijd is geweest een op stand, een onwettige revolutie, een gewelddadig verzet van onderdanen tegen hun wettigen souve- rein. Wij erkennen natuurlijk dat koning Philips de privilegiën der Nederlanden schondmaar wij gelooven, dat, wanneer er wettige middelen tegen die schending waren aangewend, die schending zoude hebben opgehouden. Philips zelf zajud t op den duur in, en hij zoude het hebben ingezien, ook wanneer het gewapend verzet was weggebleven. Maar een gewapenden opstand kunnen wij niet rechtvaardigenveel min toejuichen. En boven dien: de herdenking der eerste jaren van den tachtigjarigen krijg herinnert ons den tijd, toen onze Katholieke kerk is verdrukt geweest door de zegevierende Gereformeerde religie, toen wij onze martelaren hebben gehad die om des ge loofswil Ie vervolgd en gedood zijn door de ket ters en geuzen, wier overwinning men thans den Isten April feestelijk wil gedenken. Die woorden waren wanklanken in het koor, dat zich vormde tegen den feestdag. De Nederlanders waren er niet aan gewend zulke taal te hooren zoo koelweg het heilig gewaad, waarin zij hunne monument. Waar?* In Jri, WamWre? I ,i, Den Isten Abril 1872. i ij' Waarvoor? f H Voor het 3de eeuwfeest der verrassing den Briéï, als ’|iet eerste gelukkige war door onze vaderen in den tachtigjarige] tegen Spapje gevoerd. En watizal dat monument aan het naj verkondigen Ja, dreirvan kannen wij niets voorspellen. Dat zal mier moeten blijken Hel kan wezen een moniuhent, daar staande op een nederig plekje vam eep klein land doch waaruit allen die er voorbijgaan, kunnen lezen hoe een klein volk, eeni^ezind en eenstemmig in toewijding aan het vaderland, na drie eeuwen zijn ver- eering heeft uitgedrukt voor den heldenmoed der voorvaderen in een ongelijken kamp, voor de zaak der vrijheid gevoerd. Doch het kan ook wezen een monument, voor altijd daar staande als een waarschuwend teeken, wijzende op de tweedracht, die er gewoeld heeft in den boezem van een klein volk, drie eeuwen nadat de voor vaderen al hun kracht, al hunne volharding, al hunne overwinningen alleen aan het veen dracht maakt macht” hadden te danken gehad. Het is zoo. Niet zonder zekeren angst gaan wij den Istên April te gemoet. Ziet wat er gebeurd is. Het 72ste jaar der eeuw scheen o.is Neder landers altijd een heilig jaar toe. Hoe dikwijls hadden wij niet reeds als kinderen, toen wij nog op de schoolbanken zaten, gehangen aan de lip pen van den leermeester, wanneer hij. de ge schiedenis des vaderlands met ons doorloopende, verhaalde van het jaar 1572, toen in den tach tigjarigen strijd der provinciën van Noord Ne derland wapenfeit op wapenfeit volgde, nu eens voorspoedig en zegebrengend voor onze vaderen, dan weder gelukkig voor den harden hertog van Al va, die er soms maar al te wel in slaagde hier en daar zijne zending, de demping van den opstand, te vol voeren. En toch, zelfs Haarlems val en Naardens moord, hoe zij ons ook met ontzetting vervulden, wij wisten reeds vooruit dat het einde van alles geweest was de onaf- hankelijkverklaring der geünieerde provinciën, dat alle rampspoeden die waren doorgestaan alleen den moed en de volharding te meer had den gescherpt. En dan het noodlottige jaar, juist eene eeuw later, het jaar 1672! Hoe dikwijls hadden niet onze kinderoogen geschit terd bij het hooren der geschiedenis van den grooten Lodewijk XIV van Frankrijk, die met zijn machtige legers tot bijna in het hart van Holland was doorgedrongen en aan wiens ver overingszucht de k'.ejne republiek zoo mqpr ter nauwernood ontkomen was. Die herinneringen der kinderjaren waren op lateren leeftijd met verdwenen. Zij hadden zich in ons vastgezet, zij waren gevoed door het SNELLEN ast m$t de lenvérouti- H. H. Ka> mdememing p890) PRIJ1 DEZER COURANT: Voor Bchooubovea per drie|| maanden /0É0. 1 Franco per port .11 - 0J0. Ijken en herlezen der ne^lainjscbe en i v waren ons zelfs zoo dierbaar geworden, id en dan het venrijt op den hals Jer voorouders te teten, te weinig op de plichten, van ons rel ven, die roemrijke tjjdper- spheetj bij alle Ne derlanders een national^ karaktertrek tej Van daar dat het jaar *72 als een heiligt kring beschouwd «werd. Maak zelfs de heiligste tijdkring is geen tooverliring, die niet verscheurd kan worden. Ziet, daar komt in een oude legende, welke aan een Duitsch dichter de stof voor een zijner meesterstukken geleverd hee t, een toonee tje voor, dat eqs, terwijl wij dit schrijden, niet uit de gedachten wil. Wij bedoelen den Faust. Mephistopheles, de booze geest, is in de studeerkamer van docter Faust binnengekomen en wil weer heen. Mwr hij kanjmet. Daar - is een too ver kring getrokken juist voor den uit- zo gang, eu door dien tooverkring kan Mephisto pheles niet heen. Den heiligen cirkel over te stappen vermag hij niet. Doch hij heeft zijn dienaren ook in de dierenwereld. Hij roept een rat, die juist door de kamer loopt, tot zijn hulp en bedeelt het dier om den too vercirkel door te knagen. De last wordt volvoerd en Mephisto pheles kan binnengaan. Wij dachten aan dat toon relt je. Neen, daar is geen kring, qok geen tijdkring zoo heilig, of er is een rat te vinden, die hem doorknaagt, om er een boozen geest in toe te laten. De tijdkring, gevormd door het 72ste jaar der eeuw, heeft dat ondervonden. Immers wat is er gebeurd. De inwoners van. den Bnel hadden aan gansche vaderland eene verrassing willen be reiden. Zij hadden in alle stilte in hun mid den eene commissie gevorpid voor de feestelijke viering van den Isten April. Zij hadden een plan ontworpen, om ter herinnering aan hetgeen drie eeuwen te voren in hunne stad was geschied een monument op te richten, zij hadden het mode voor dat monument reeds in teekening doen brengen en goedgekeurd, en toeu alles gereed was, riep die commissie de gansche natie op, om zich bij hen aan te sluiten aan de feest viering bij het leggen van den eersten steen op den Isten April, om van alle zijden hun geld toe te zendenten einde het monument te doen oprichten door de gansche natie. Was ouder dien goeden wil en dat vader- landsch gevoel dier Brielsche heeren eenige on handigheid gemengd geweest? Misschien. Immers het bleek al spoedig dat velen, die met de feestviering zelve van harte waren ingenomen toch tegen het ontworpen monument greote bezwaren hadden. Sommigen meenden dat Nederland nooit gelukkig was ge weest in de keuze zijner monumenten, en dat het vestigen ran eene of andere nuttige stich ting in den Uriel een veel waardiger herinne ring zou wezen. Anderen, die tegen een mo nument geepe bezwaren hadden, konden zich toch met het gekozen model volstrekt niet ter- meesterslukken vin Ne- vreemde geschiedschrijvers,, zij *-<■--Al wij 3 haalden ons nd en dan het vt van téf veel op den hun nageslacht, te letten. Indèrdftad, de trots bp ken hunner geschieden» laMr Van

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1872 | | pagina 1