r i5i. ZONDAG 19 MEI. 1872. [LAAT RRIJK, IISTOR IE HUISGEZIN, RSKNECHT, a 100 Gulden loon. ATE MEID WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-, ALBLASSER- EN LOPIKERWAARD EN OMSTREKEN, Carlisten. S. W. N. VAJST NOOTEN, Stoomboot Bonhoven g, 13 Mei, ien, wegens van NOOTEN IERS. tch vertaald. TREERDE i per aflevering’ ihoudende 32 kolommen illustraties. De omvang wij op ruim tachtig afle- rekenen jaarlijks een twin- unnen zenden. In betrek ken een geringe uitgaaf 15 cents per week) kan komen van deze wereld- BUITENLAND. OVERZICHT. SCHOO1ÏHOVENSCHE COURANT (ÏS.1) DE DIRECTIE. Si hij Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag verzonden. Prys: voor Schoonhoven per drie maanden ƒ0,70. Franco j>er post door het geheele ryk 0,80. Prys der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen ding franco, en uiterlijk tot Zalerdags-voormiddags ten 10 ure. D VAN DIR KOP- oven, vraagt tegen om het bewijs te le veren, dal de hoofdgedachte dezer schoone le gende j Spanje’, trotscbe vrouwen,” welks naam alleen in ons hart een onbestemd verlangen naar een helderen hemel en schaduwrijke boschjes, naar bevallige natuurtafereelen en trotsche bergpartijen, naar muziek en droomennaar poëzie en bloemengeur doet opwellen, Spanje, bewoond door een edel, voor verheven indrukken vatbaar volk, is, alleen door de wijze waarop het altijd is geregeerd ge- -1-1 »x1..1....1 Wuiueu, ui Het kon niet en het drukte karakter, is voorhanden: ering van EDENIS het iet i het Consulaat en het i vijf impériaal octavo eer veertig veilen druks doen was, liet de koningin hem met rust tot aan zijn dood, in 1833. Nu kwam er leven in de brouwerij. Koningin Christina was tot regentes benoemd, door een beschikking van haar echtgenoot; zij zou wor den bijgestaan door een raad, die de meest bonte schakeering ten opzichte der bestaande partijen aanbood. Don Carlos noemde zich «Koning van Spanje”, onder den naam van Karel V, en aan vaardde den strijd voor zijn rechten. Alle voor standers van het absoluut gezag, en vooral de bevolking van de noordelijke gewesten, voorts een groot aantal generaals, die ontevreden waren eene zorgvuldige en de- lijk is, zal deze uitgaaf wschijnlijk in twee jaren dt bij Afleveringen van trijs is DNTS. hertaling, die met 100 zal alzoo de goedkoopste lit wereldberoemde werk JKE STAID. SCHOONHOVEN. 3. tot den 10. Mei 1872. der» A. van der Hek en Q. Keij met J. Ubée. w»"1' Ier A» met E. Mot*. ^“*55^ oor )RI ESSEN’ i vijfhonderd Hint tralies edt voor het geheel. an bovengenoemde belang- inzage te bekomen bij de van nooten, agd een HETER, Mr. Schoen- lonhoven. (2845) gemeene ligchaams- ae ziekte bij ge- sbrek aan eetlust) maagkwalen is het MaLZ-EXTRACT getuigschriften van jebrnikert, onwaar- gestoorde organen ;t bloed te hemieu- -erlorene krachten te fl. 45 ct. 6 ch en zonder vracht) (2837) •B Schoonhovbn. ruggel der d< gunstigen indruk gemaakt, veudigd op spoedige eu krachtige hulp. Hij voud tevens gereede aanleiding om hier en daar eene vermaning uit te deelende natiomaliteits- strijd niet te ver te drijvenmaar vereenigd te zijn in trouwe vaderlandsliefde, en allen invloed te gebruiken tot bevestiging der eendracht. Daaraan heeft ook de Regeering behoefte, bij de gewichtige aangelegenheden, welke op rege ling wachten, als het vergelijk met Gallicië, de regeling van den rechtstoestand der Oud- Katholieken en de uitvoering van de verschil lende bepalingen der grondwet tegenover de partij, die zich daartegen blijft verzetten. Of zij berekend is voor bare taak en niet te veel die partij naar de oogen ziet, valt te betwijfelen. Te Bielitz hebben voor eenige dagen ernstige ongeregeldheden plaats gehad. De werklieden in de verschillende vakken hadden den arbeid gestaakt eu waren voornemens een commune- leest op kleine schaal te organiseeren, door alle werkplaatsen in brand te steken en te vernie len. Gelukkig werd dit door de overheid iu tijds bemerkt en door inroeping der gewapende macht tegengegaan, waarbij nog enkele dooden en gekwetsten vielen. Thans is de rust hersteld. In Frankrijk dreigt een nieuw conflict te zullen ontstaan tusschen den President en het Wetgevend Lichaam. Eerstgenoemde blijft zich verzetten tegen de verandering, door de Kamer gemaakt in het oorspronkelijk ontwerp, regelende ove'r de verwaarloozing van het leger onder Fer dinand, partijgangers, die in troebel water meen den te visschendie allen vormden de Car- listische partij, De regentes daarentegen zocht en vond haar steun bij de liberalentevens trok zij een aantal banvonnissen in, die onder de vo rige regeering waren uitgesproken, zoodat niet minder dan 50,000 ballingen uit onderscheiden landen naar haar vaderland terugkeerden, en nu, hunkerende naar bezittingeA-en ambten, de partij van Christina, (de Christinos), versterkten. Wie Spanje’s gesebiedboeken van 1833’40 opslaat, walgt van de tafereelen van bloed en schande, van moord en verraad, van koele wreed heid en eervergeten ontucht, die elke bladzijde aanbiedt. Geen oorlog is wellicht met meer barbaarschheid gevoerddan de burgerkrijg van 6 jaar en 9 maanden tusschen Carlisten en Chris tinos; aan beide zijden was het, alsof een ge geven eerewoord slechts bestemd was om terstond daarna weder verbroken te worden. Eerst be streed de onversaagde Zulama Carreguy de troe pen van de regentes met voordeel; nadat deze gesneuveld was bij de belegering van Bilbao ih 1835, en Moreno de aanvoerder der Carlisten was geworden, ging de zaak van don Carlos ach teruit door de overwinningen van Espartero, den thans’ nog levenden, welbekenden timmermans zoon. Zóó fel was de wederzijdsche haat, dat de mogendheden vruchteloos hun pogingen aan wendden, om de strijdende partijen over te halen hun krijgsgevangenen niet langer af te maken I De Carlisten konden hun doel niet bereiken; hun laatste tegenstand werd gebroken door het verraad van Maroto, die in 1839 de zaak van zijn meester lafhartig verliet en naar E«partero overliep. Ook hadden de buitenlandsche mo gendheden, vooral door bewerking van Thiers, toen minister van koning Lodewijk Philips, partij voor Christina gekozen, door het sluiten van de zoogenaamde quadruple-alliantie, tusschen Frank rijk, Engeland, Spanje en Portugal, in 1834. Carlos week naar Frankrijk en droeg zijn rech ten over op zijn zoon, den Hertog van Monte- molin, die zich natuurlijk nu ook Karel VI noemde. Toch kwam Spanje niet tot rustE?- partero, thans de Hertog oer Overwinning ge- heeten, ontnam aan de regentes bijna alle gezag, zoodat zij afstand deed en heenging; de tien jarige Isabella werd als koningin erkend, onder regentschap van Espartero. Drie jaar later, in 1843, moest ook deze voor het oproer wijken en aanvaardde Isabella zelf de teugels van het be wind. Na de Fransche omwenteling van 1848 poog den de Monteinolinisten, onder aanvoering van Cabrera, die reeds in den eersten Carlistischen oorlog zich had onderscheiden, van de ontevre denheid in Spanje gebruik te maken. Hun inval in Catalonië mislukte echter door de krachtige houding van den toenmaligen president-minister Narvaëz. De Carlistiscbe eischen gingen vervolgens over op den zoon van Montemolin, den thans 24-ja- rigen pretendent don Carlos (Karel VII); die in de verwikkelingen van de laatste maanden ge legenheid meende te vinden, zich met de wapens in de hand een weg tot den troon te banen. De grijze Cabrera, de volbloed Carlist bij uitnemend- - o -heid, is verstandiger geweest dan zijn meester, malin alles gedaan bad, wat in zijn positie te' en heeft van het begin af geen licht in de zaak 4 1,,^ .1» L _.x ---X X gez|en Ik eindig deze vluchtige schets van de Car- listische bewegingen. Zij werd geschreven met het doel, om den historischen oorsprong dier woelingen nader in herinnering te brengen. Wie in zijn wieg de fragmenten eener konings kroon meent gevonden te hebben, is altijd ge vaarlijk voor de rust, en de naam don Cados blijft nog steeds een bedreiging voor den binnen- landschen vrede in Spanje, een vrede, die, be halve dat, nog op tamelijk zwakke grondslagen is gebouwd. Hoe onzinnig het streven van den jongen pretendent ook ware, toch is het hetn ge lukt weder eenige honderden menschen te doen sneuvelen, toch zijn er weder onnoozelen geweest, die de gelden hebben verstrekt voor zijn dwaze onderneming. Als deze regelen den lezer onder de oogen komen, zal hoogstwaarschijnlijk de gansche ge schiedenis vau de restauratie van zijne Ma jesteit Karel VII tot het verleden behooren. Toch kan er uit de jongste beweging voor Spanje iets goeds geboren worden: een nauwere aansluiting van de partijen, die, ofschoon den nieuwen koning Amedeus steunende, elkander onophoudelijk be kampen en alzoo het regeeren nagenoeg onmogelijk maken. Zij kan de Spanjaarden tot bet bewust* zijn brengen, dat zij geen erger vijanden hebben dan bun eigen inwendige verdeeldheden, en dat hun wezenlijk belang alleen kan gebaat worden door bevestiging van den tegenwoordigen staat van zaken. Zij kan dat volk, nog zoo weinig aan staatkundige vrijheid gewoon, tot het besef brengen, dat de ware vrijheid alleen daar be staat, waar orde haar de hand reikt. Zal éénmaal de tijd komen, waarin Spanje datgene erlangt, wat de Castiliaansche vorst van de overlevering vruchteloos zijn beschermheilige afsmeekte, als de laatste en kostbaarste gave, namelijk een goede regeering? Voor een groot deel hebben de Spanjaarden zulks thans in bun eigen macht. Wij wenschen het hun van harte toe, want waarlijk, dan, maar ook dan alleen, wordt Spanje een paradijs, dat zelfs de engelen des hemels zou verlokken. H-e. Eeuwen geleden, in het schitterendst tijdperk van de oorlogen tegen Arabieren en Mooren deed zeker koning van Castilië een bedevaart naar het graf van St. Jacobus, te Compostella. Bij die gelegenheid vergunde hem de Heilige, voor Spanje eenige gaven te vragenen de vorst ver zuimde niet, daar gebruik van te maken. Alles werd hem toegeslaaneen vruchtbare bodem, een heerlijk klimaat, dappere bewoners alles, zon der afdingen. Ten laatste verzocht hij ook voor Spanje een goede regeering. «Neen,” sprak Sint Jago; ff want indien Spanje, zoozeer bevoorrecht, ook goed werd geregeerddan zouden de engelen den hemel verlatenom zich op uw schiereiland te vestigen.” De geschiedenis is daar, verendat uv nuujugcuauiivv ucacr ouuwno le gende geheel overeenkomstig de waarheid is. Spanje, dat «vaderland van ernstige mannen en trotscbe vrouwen,” welks naam alleen in hart een onbestemd verlangen naar jeauuai uvv bergpartijen opwellen, Spanje, bewoond door een edel, verheven indrukk wijze waarop het altijd is geregeei worden, als ’t ware aan het ongeluk gewijd. ,M -Lt anders, of de grove zinnelijkheid somber fanatisme der Spaansche vorsten een onuitwischbaren stempel op het volks- en diezelfde Spanjaardeneens zoo fier, de heldhaftige kampioenen voor het Christendom tegen de volgelingen van Mahomet, kenmerkten zich later door een wreedheid, die hun naam tot een vloek maakte. De wereldgeschiedenis is het wereldgericht de misdaden van een volk wor den Onverbiddelijk op dat volk gewroken: en sedert de doodskreten van millioenen vermoorde Indianen en van duizenden gemartelde eu ge- doode Vlamingen en Nederlanders de vervloe kingen van Joden en Mooren, aan de afschuwe- lykste hebzucht opgeofferd, wegstierven in de luóht, sedert dien tijd heeft de engel des vredes voor altijd bet schoone land aan gene zijde der Pyreneeën verlaten. Alles, water nog uitblonk in het karakter der Ipaansche natie, was van lieverlede ingesluimerd onder den invloed van koninklijke dweepers en heerschzuchtige priesters. Toen strekte de be geerte van keizer Napoleon zich uit naar //het land van duizend wonaeren”, en in de harten der Spanjaarden ontkiemde een nieuw denkbeeld, het begrip van constitutioneele vrijheid, door de aan hangers der Napoleontische dynastie gevoed en versterkt, ’t Is waar, reeds meer dan driehon derd jaar had er in Spanje een schijn van ge meen overleg tusschen vorst en volk bestaan, door de instelling der Cortes; maar dit staatkun dig lichaam, herhaaldelijk in zijn rechten besnoeid, bestond eindelijk slechts voor den vorm, en werd alleen dan bijeengeroepenals er iets te regelen was dat de troonopvolging betrof. Napoleon riep in 1808 een commissie uit de Cortes naar Bayonne, en gaf aan het land een constitutie en een nieu wen koning, zijn broeder Jozef. De Fransche overheersching was van korten duur. Het gevoel van staatkundige onafbanke- lijkheid ontwaakte, doorgloeide weldra als een verterend vuur de borat van eiken Spanjaard, en de vreemdeling kon zich niet staande houden. Fétdinand Vil, de vorst wiens rechten door Na poleon ter zijde waren gesteld, had ook een con stitutie ontworpen en toegezegd, ten einde de aanhangers der vrijzinnige instellingen op zijn hand te krijgen. Helaas I nauwelijks op den troon zijner vaderen hersteld, verbrak hij trouweloos zijn eeden en beloften. Herhaalde woelingen waren het gevolg dier handelwijze. Nu eens, door den drang genoodzaakt, herstelde hij de Certee, dan weder, wanneer hij de kans daartoe De volksstemming over de nieuwe bonds- constitutie in Zwitserland heeft plaats ge had. De clericale partij heelt gezegevierdmet eene meerderheid van ongeveer 10,090 stem men is zij verwórpen; 9 cantons verklaarden er zich voor, 18 tegen. Zal de Bondsvergadering den moed hebben eene nieuwe poging te wagen tot herziening der grond wet, waarvan zij de wenschelijkheid in hare proclamatie zoo daghelder aantoonde, of wel gewonnen spel geven aan de partijwelke stil stand of achteruitgang op elk gebied beoogt? De Keizer van Oostenrijk is van zijne reis door de zuidelijke gewesten van Hongarije te- ikeerd. Zijn bezoek heeft op de bevolking loor overstrooming geteisterde streken een en de hoop verle vendigd op spoedige gunstig bevond, brak hij alles af, wat pas was opgebonwd, en regeerde hij op nieuw op echt Spaansche wijze, naar de grilligste willekeur. Van al de rampen, die gedurende de laatste vijftig jaren Spanje teisterden, is Ferdinand VII rechtstreeks of middellijk de oorzaak geweest. De slaafsche, middeleeuwsche geest, door hem inge voerd, bracht de Inquisitie weder te voorschijn herhaalde opstanden tegen zijn despotiek gezag maakten het noodig, dat vijf jaar lang Fransche troepen het schiereiland bezet hielden, ’t geen de reeds zoo veege toestand der financiën niet wei nig Verergerde; terwijl hetzelfde stelsel van on derdrukking, op de Amerikaansche bezittingen toegepast, af en toe het verlies daarvan ten ge volge bad. Driemaal was Ferdinand gehuwd geweest, en geen enkele tejg had die drie verbintenissen ge zegend. De koning was reeds vrij bejaard, en zijn broeder don Carlos voedde de hoop, dat wel dra de kroon op zijn hoofd zou overgaan. Een groot gedeelte van den adel, de gansche geeste lijkheid, en voorts allen die het onbeperkt ko ningschap waren toegedaau, alle tegenstanders van de herft&aldelijk afgekondigde en dan weder ingetrokken constitutie schaarden zich aan don Carlos’ zijde. Evenwel, Ferdinand leefde nog. In 1829 kwam hij voor den dag met het plan, om voor de vierde maal in ’t huwelijk te treden, en wel met zijn nicht, Maria Christina van Napels. Dat voor nemen bracht heftigen tegenstand te weeg van de zijde der aanhangers van don Carlos (de Car listen), en in den Raad van State verklaarde zelfs een hunner voorvechterspater Cyrillo, dat men den ouden en krenken vorst geen vrijheid tot een huwelijk moest lalen. Ferdinand liet echter praten wie praten wilde, en trad tegen het einde des jaars in den echt. De eenige hoop van Carloa was nu daarin gelegen, dat ook dit huwelijk kinderloos zou zijn, of, dat de nieuwe koningin een dochter het leven zou schenken; want iu Spanje was sedert 1715 de Salische wet geldend, die vrouwen van de troonopvolging uitsloot. In Maart 1830 herriep Ferdinand de beslui ten van 1715; zeven maanden later beviel ko ningin Christina van een dochter, de zeer bekende Isabella, ’t Was of zij zulks vooruit had geweten, want al wat er geschied was had op haar aan-, sporen plaats gehad. Twee jaar later werd de koning ernstig ziek. Thans scheen het hem te berouwen, dat hij don Carlos, zijn zeer geliefden broeder, met wien hij in de laatste jaren zoo vaak op hooggaande wijze gekibbeld had, nu een vlieg had algevangen, en hij vernietigde zijn herroeping van de Salische wet. Hij herstelde, en gevlogen was zijn berouw-— hij herriep op den laatsten dag van hetzelfde jaar zijn vorige herroeping. Een model-koning waar lijk! Nu werd de zeer geliefde broeder ook uit- genoodigd om te maken dat hij Spanje uit kwam, aan welken vriendelyken drang hy met de meeste bereidwilligheid voldeed. Weder werd de koning ziek, doch zijn liefhebbende gade wist hem nog eenmaal zoover op te monteren, dat hij de Cortes bijeen riep, om aan zyn dochter den eed van trouw af te leggen. Dit geschiedde. Ferdinand verzonk weder in zijn doffe gevoel loosheid, en daar hij nu iu ’t belang van zijn ge- liet de koningin hem met rust tot

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1872 | | pagina 1