r. i7i.
ZONDAG 6 OCTOBER.
1872.
RD!
OTEN
WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-, ALBLASSER- EN LOPIKERWAARD EN OMSTREKEN.
De parlementaire conversatie
bij het adres van antwoord.
s. w. jsr. van istooteust,
Uitgevers.
ksche
toomboot
'reeswijk.
EERDIENST,
e op
mber 1872.
onveranderd.
TEN.
bonden f 1,90.
BUITENLAND.
OVERZICHT.
SCIOOBHOÏENSCHE COI11NT
krijgen wij nu nog de debatten der
„ni
(3269)
iedere
iNooten, Schoonhoveu.
Den Oourant wordt geregeld -lederen Zaterdag-midtfag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per driemaanden ƒ0,70.
Franco per post door het geheele rijk 0,80.
meneer
aan ons.”
en, 75 Cis.
Pryxen.
agt frs. 400.
pen wij geheele Lo-
roor f 2,- en kwart
F, Een bus van
i ratten, muizen,
van slaapbollen
het beste middel
i 30 en in proef-
>nden veel tijd door
i ministir aan zijne
deze had toegevoegd, dat
it recht tot wering van het
had bezeten, hij toch het verbod niet
het is beter dat
zoodanige congressen worden gehouden in het
men ze
En toen
nkh-&IIerminghuij-
jest.
’orton, Hamburger-
Witte Vrouwenstr.
aarlem,Vredeb.745.
tzager,Ap.,Sadelst.
rgb&Zn., Heiligew.
Stuart.
d. Km.
jt stuk 6 Cts.
i maakt de boter
erk worden.» In
'dl i iri n-iH i
Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
tegen maagpijn,
(pingen enz., en
n van groenten,
bewijst, in ieder
ikjes A 18 Cts.
van de hevigste
e postzegels) wor-
11 a d e n wordt me*
t, franco en gratis,
egedeeld.
prompte uitvoering
i7O.
'ober e. k.
Igende Prijzen en
leen
Fr. 300,000
r 25,000
h 20,000
V 12,000
u 15,000
r 28,000
ORN,
whe Prdparaten,
TLIAALHUIS),
Fiji 5, No. 100.
a Heer (3268)
FEIX.
Daar is in de Tweede Kamer bij de vast
stelling van het adres, waarmede die tak der
vertegenwoordiging den Koning haren wedergroet
op de troonrede brengen wilde, geen debat
gevoerd. Geen parlementair debat ten minste
in dien zindat daaruit eene schets te ont
werpen zou zijn van de verhouding tusschen
het nieuwe ministerie en de verschillende poli
tieke partijen in de Staten-Generaal.
De commissiewelke het ontwerp-adrès had
geredigeerd, wensebte dit ook niet. Met opzet
had zij in haar ontwerp alle teedere quaestiën
vermeden en had zij de zinsneden van het
adres zóó gestelddat alle partijen zich daarbij
konden neêrleggen. Zij had ontworpen wat men
noemt een kleurloos adres, een eenvoudigen
terugslag op de woorden des Konings. Zij wilde
daarin alleen de Kamer doen verklarendat zij
met vreugde had kennis genomen van hetgeen
Zijne Majesteit gunstigs omtrent den toestand
des lande had medegedeeld, en dat zij met zorg
en belangstelling de wetsvoordrachten zoude
overwegen, die de Kegerring beloofd bad aan
hare beraadslaging te zullen onderwerpen.
Dit was naar onze meening volkomen juist
gezien.
Onze lezers weten reeds, hoe wij de jaarlijks
door den Koning uitgesproken troonrede opvat
ten en nu vloeit uit die opvatting natuurlijk
voort, dat de wedergroet der Kamer aan het
boven alle partijen verheven Hoofd van den
Staat een woord zijhetwelk door de gansche
Kamer kan worden uitgesproken.
Waar de Kamer staat tegenover de ministers
‘leuren aan, daar
mogelijk uitkomen,
algemeen adres, zich
J
namiddags 12 uren
[30 min.
DE DIRECTIE.
3X.E,
erdam
N. vanNOOTEN.
De behandeling der begrootingswetten door
di budgetcommissie der delegatie van den Oos-
tenrijkscheil Rijksraad, is aangevangen,
en het laat zich Aanzien dat de voorstellen
der regeering door het meerendeel der ver
tegenwoordiging zullen aangenomen worden.
Alleen het oorlogsbudget, dat nog al aanzienlijk
is opgevoerdvooral door de verlenging van den
effectieven diensttijd van 2 tot 3 jaren, zal
hierop wellicht eene uitzondering maken.
Deze gunstige verhouding van regeering en
vertegenwoordiging is vooral toe te schrijven aan
de uitvoerige en gunstige mededeelingen, door
den Premier gedaan, aangaande de buiten-
landsche betrekkingen. Van de onlangs
plaats gehad hebbende bijeenkomst met de Kei
zers van Duitschland en Rusland, verklaarde de
minister, dat die bijeenkomst niet plaats had
met het doel om politieke overeenkomsten, van
welken aard ookte sluitendoch in de eerste
plaats te beschouwen is ah een duidelijk bewijs
van de oprechte vriendschap, welke Oostenrijk het
nieuw gevormde Duitschland toedraagt. De mi
nisters deelden elkaar bij die gelegenheid ouder
ling hunne zienswijzen mede, met betrekking tot
onderscheidene internationale belangenen deze
wisseling van gedachten leidde tot in alle op
zichten bevredigende uitkomsten. Geen der mo
gendheden hau zich tot iets verbonden; de bin -
nenlandsche aangelegenheden hadden geen on
derwerp van discussie uitgemaakt, daar allen van
het grondbeginsel uitgingen, dat ieder baas moet
wezen in zijn eigen land.
Ook het ophouden van de spanning met Rus
land, welke tijdens de optreding van Andrassy
bestond, is aan deze conferentie te danken. De
wedeczijdische regeeringen hadden dóór de over-
w ---o|tujgmg opgedaan, dat de woelingen, waardoor
noodig enden heer de Roo mag het spijten dat verwijdering en botsing ontstaan was, geen ou-
daar neme zij de levendigste kleuren
doe zij hare nuances zoo sterk
Doch waar zij, in een
wendt tot den Koning, daar trachte zij naar
de meest mogehjke harmoniedaar zoeke zij
bij voorkeur datgene op, waarbij samenstem
ming der gansche Kamer mogelijk is.
Dochhoezeer de commissie ook het bare had
gedaantegen eene //parlementaire conversatie”
van enkele leden met de ministerszooals de
heer Kappi yne de gevoerde discussie noemde
vermoei) t zij niets.
Het zou dan voor sommige leden ook wel
wat hard geweest zijueene vergadering te
moeten houdendaarin een geheel nieuw mi
nisterie te moeten aanwezig zien en dan zich
te onthouden van iedere politieke schermutseling.
De verleiding bleek inderdaad te sterk en de
conversatie begon.
Drie onderwerpen waren daarbij de hoofdpunten
van het gesprekdrie kamerleden de hooidspre-
kersde kabmets-formatie, ingeleid door den
graaf van Zuyleu het cougres der Internatio
nale, ingeleid uoor den heer Heemskerk Az., en de
intrekking der militaire wetsontwerpen van het
vorige kabinet, ingeleid door den heer de Roo
van Alderwerelt. Behalve genoemde inleiders
mengde zich nog nu en dan wel een ander m
het gesprek, doch, over het geheel genomen,
was het de Kamer aan te zien dat zij naar
het einde dier gesprekken sterk verlangde en
eene andere gelegenheid wensebte, om de hou
ding te schetsenwelke zij in de groote vraag,
stukken van regeeringsbeleid en wetgeving tegen
over de nieuwe regeering zoude aannemen. Im
mers zijn er zelfs enkele sprekers geweest, die
voor de derde maal het woord wilden voeren en
aan wie het verluf daartoe slechts met eene
zeer geringe meerderheid van stemmen is toe
gestaan.
Het gesprek over de kabinets-formatie dus
noemden wij in de eerste plaats.
Dat de heer van Zuyleu met den afloop der
laatste crisis niet tevreden was, had ieder
kunnen raden. De kans der conservatieve partij,
om aan het bewind te komen, was een oogen-
dat bet congres zonder eenige verstoring der
orde was afgeloopen, dat het congres aan nie
mand kwaad had gedaan behalve aan de Inter
nationale zelvedat volgens de pertinente ver
klaring van den minister van buitenlandsche
zaken geene enkele vreemde mogendheid eenig
vertoog over het houden van het congres tot
onze regeering gericht had en dat juist door
buitenlandsche staatslieden onze regeering voor
hare houding was geprezen. De heer Heems
kerk bleef niettegenstaande dit alles de samen
komst van dit congres sterk betreuren en ver
langde van den minister van justitie te verne
men waarom Zijne Excellentie dat congres niet
verboden "had.
Vooreerstantwoordde hem de minister, om
dat ik daartoe het recht niet had.
Onze lezers zullen zich wellicht herinneren,
hoe wij zei ven indertijd dit zelfde gevoelen in
het breede hebben ontwikkeld, en het deed ons
alzoo genoegen van een man als dezen minister
diezelfde uitspraak te vernemen. Op de argu
menten, toen bijgebracht, komen wij thans niet
terug. Dit is zeker, dat al de gronden, welke
de heeren Heemskerk, de Brauw en anderen
voor eene tegenovergestelde opvatting der wet
hebben aangevoerd, ons niet van dwaling hebben
overtuigd. Ook waren hunne gronden niet nieuw
en was het eigenlijk eene zeer ijdele conversatie
met de bespreking dier groi
te brengen, vooral daar de
eerste woorden nog
ook, indien hij bet
congres
zoude hebben uitgesproken:
2
volle licht der openbaarheid, dan dat
weert en ze woelen in het geheim,
de beer Heemskerk, na noode van de Kamer
verlof tot verder spreken te hebben verkregen
eindelijk nog zelfs de laatste schuilhoeken wilde
doorzoeken en den minister vroeg of ZExc. dan
op de hoogte was geweest, ook van hetgeen in
de besloten zittingen was verhandeldtoen moest
door een eenvoudig //ja” van den minister ten
minste ook aan die conversatie een einde ko
men, toen bleef er niets meer te zeggen over.
En de indruk die dit gesprek achterliet?
Was hij een andere dan deze, dat de minister
de vaan van het liberalisme moedig bad omhoog
gehouden, dat terecht vele liberale Kamerleden
hem daarvoor hun dank en hun lof brachten
cn dat de uitslag die houding van den minister
volkomen heeft gerechtvaardigd? rIs de wijze,
waarop vele liberale Kamerleden zich bij dit ge
sprek hebben gehouden, niet eene vingerwijzing
geweest naar den steun, welken het kabinet van
die leden te wachten heeft, indien het eenmaal
komt töt een gewichtiger debat?
En nu de derde conversatie.
Zij was de minste der drie. De minister van
oorlog had alle ontwerpen van zjjne voorgan
gers ingetrokken, de vestingwet, omdat hij die
zeer belangrijk wilde wijzigen, de wet op de
militie, omdat hijalvorens die in te dienen, het
gevoelen der vertegenwoordiging wilde kennen
over het hoöfdbegiuselden persoonlijken dienst
plicht en de afschaffing der plaatsvervanging, en
ten laatste de wet op de bevordering en het
ontslag der officieren, omdat hij daarin veel
minder hervormingen wilde doen opnemen dan
waartoe zijn voorganger had besloten.
Dit alles nu was eigenlijk vo komen duidelijk
en natuurlijk, maar, ten minste dat scheen zoo,
de heer de Roo was eenigszins verstoord. Met
zijne mederapporteurs had hij aau de voorbe
reiding van de beraads.aging over die wetten
reeds veel arbeid besteed en nu op eens komt
de minister, die het toch in hoofdrichting met
zijne voorgangers eens is, trekt de ontwerpen
in en maakt ai dien arbeid op eens vruchteloos.
Na de opgave echter door den minister van
de redenen dier intrekkingwas zoodanig
gesprek toch wezenlijk voor ’s lands belang niet
hij die ongemotiveerde oppositie heeft gevoerd.
Immers is den minister van oorlog, even als
zijne meeste collega’s ongeoefend in het militair
debat, een onvoorzichtig woord ontsnapt, dat
door de tegenstanders onthouden is en bij ge
legenheid hem wel zal worden herinnerd. Men
weet toch dat de minister Engelvaart indertijd
zijn ontslag moest nemen, omdat hij eene rege
ling van de organisatie des legers door de wet
gevende nacht, en niet door den Koning alleen,
had beschouwd als ongrondwettig, terwijl de
Kamer wel zoodanige regeling wenschte. Nu
verklaarde wel de heer van Stirum dat hij zoo
danig grondwettig bezwaar niet deelde, maar
voegde hij er bijik acht, voor alsnu ten minste,
zoodanige regeling noch noodig, noch raadzaam.
Dat is onthouden door den heer Nierstrasz en
anderen en wordt voor een gunstige gelegenheid
bewaard, misschien om eens te worden uitge
strooid als zaad van verdeeldheid.
Gelukkig zijn die conversatiën alle afgeloo
pen. Zoodanige gesprekken geven niet veel
en wij kunnen er ons dan ook in verheugen
dat zoovele leden der Kamer hebben gezwegen,
inziende dat hun grooIer arbeid wachtte en dat
die arbeid hoe eerder hoe beter moet worden
aangevat.
Vooreerst krijgen wij nu nog de debatten der
staalsbegrooting, waarbij van alles kan worden
besproken.
En wanneer wij ook deze achter den rug
hebben, dan breekt er een heerlijke gelegenheid
aan, om de inwendige kracht der Kamer, vooral
de kracht der liberale partij, te waardeeren: de
beraadslaging over drie groote beginselen, vervat
in de ontwerpen tot uitbreiding van het kies
recht, tot afschaffing der plaatsvervanging bij de
militie, en tot hervorming onzer rechterlijke-in
richting.
Dan eerst zullen wij kunnen zeggen wat van
de Staten-Generaal te wachten is. Naar con
versation al s de thans gevoerde beoordeele men
hen niet.
:iige dagen voor
geven. Na het
stopping, verma-
dit poeder met
ïn de melk wordt
blik schoon geweest. De inkomsten-belasting
was gevallen en het vorige ministerie had daar
van eene kabfnetsquaestie gemaakthet had op
grond diqr afstemming zijn ontslag ingediend.
Mr. Thorbecke had gemeenddat de liberale
partij te verdeeld was om iets tot stand te
brengen en had de wenschelijkheid uitgesproken
van de optreding eener conservatieve regeering,
opdat de liberale partij zich dat tusschen-tijd
perk ten nutte maken en zich reorganiseeren
zou.
Maar de dood van den heer Thorbecke kwam
tusschenbeide en de overleden staatsman liet
o. a. in den heer de Vries een leerling na,
die, de meening des meesters omtrent een be
staand onderscheid tusschen //opbouwende” en
//af brekende” liberalen niet deelendebovendien
door Zijne persoonlijkheid en door de omstan
digheid dat hij geene politieke antecedenten
hadeen man was, bij uitstek geschikt om te
vereenigen en te verzoenen. En indien maar
zoodanig verzoenend element aanwezig was
zou de liberale partijwelke ongetwijfeld de
meerderheid vormdeweder de krachtige her
vormingspartij kunnen worden.
Doch hoe eenvoudig dit alles ook wasde
heer van Zuylen meende eene nog veel eenvou
diger redeneering te ktinnen aan voeren de
inkomsten-belasting is afgestemd door eene meer
derheid die omstandigheid heeft de aftreding
uitgelokt van het vorige kabinetdus moest het
nieuwe ministerie uit die meerderheid zijn ge
vormd.
Hoe eenvoudig nu echter deze redeneering op
hare beurt ook scheen was er eene nog een
voudiger, welke de heer de Vries met volko
men juistheid den afgevaardigde uit Arnhem te
geinoet voerde: O ja, eene meerderheid stemde
de inkomsten-belasting af, maar welke eene?
Eene meerderheid, uit allerlei saamgevoegde min
derheden gevormdwelke kracht bezat tot
afstemmen, maar kracht tot regeeien miste,
omdat alle eenheid haar ontbrak. Fjisie nu
vermenging van zeer verscheiden elementen in één
kabinet, dat kan soms wel mogelijk, wel raad
zaam wezenmaar van zoo geheel tegenstrijdige
elementenals hier aanwezig waren was iedere
vermenging ondenkbaar.
En wat antwoordde de hetr van Zuylen Dat
het wel mogelijk was geweest? Dat een kabinet
Kappeyne van Zuyleu b. v, niet, zooals Dr.
Jouckuloet het noemde, eene bespotting zoude zijn
geweest van de natie?
Volstrekt niet. De spreker wilde in het ge
heel niet zeggendat zulk eene combinatie ge
lukt waremaarzeide hijuof zij mogelijk
wasdat hadt gij niet te beoordeelen
de Vries; die beoordeeling behoorde
Heel eenvoudig.
Maar nog eenvoudiger was het antwoord
toen de Koning aan mij, Mr. G. de Vriesde
samenstelling van een ministerie opdroegmoest
ik toch wel zelf beoordelen of ik die opdracht
koude aanvaardenof niet wellicht anderen dan
it de natuurlijke regeerders zouden ziju wil de
heer vau Zuylen mij dan ten kwade duiden
dat, toen m ij n oordeel werd gevraagdik
m ij n oordeel ben gevolgd
//Nu mengt gij den Koning in het debat”,
voegde de graaf den minister van justitie toe,
doch deze behoefde niet veel woorden om te
herinnerendat zijne gansche rede immers alleen
'ten doel had gehad om te rechtvaardigen zijn
eigen besluit om de opdracht des Konings aan
te nemen, niet het besluit van Zijne Majesteit
om de opdracht te doen.
Zoo liep deze conversatie ten einde om den
indruk achter te latendat de optreding van
uit kabinet volkomen constitutioneel is geweest
en dat het hooid van het kabinetal nam hij
vroeger nog aau geen parlementair debat deel,
voor zoodanig debat uitstekend berekend is.
De tweede conversatie betrof het congres der
Internationale.
Het was den heer Heemskerk niet genoeg,
