Z0NDA& 13 OCTOBEK.
WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-, ALBL ASSER- EN LOPIKERWAARD EN OMSTREKEN.
De Jenever-kanker.
«7.
’«7.
’«7.
97
148
167.
BUITENLAND.
OVERZICHT.
scioMimiiscii comn
Franco per post door het geheele rijk 0,80.
5
een
aandeel.
den kroeg-
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
vtriondai. Prijs:, woor Schoonhoven per drie maanden /O,70.
S. W. N. VAN ,^OOTE2Sr.
Uitgeven.
Prijs der Advertenliën Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlijk tot Zaterdags-voormWdage ten 10 ure.
S7/69.
59.
Bs. 100.
die zoogenasin-
bepaald politiek
8.
5.
15
?7.
22S‘/a
wy.
«7.
90«/.
”5 7.
4 Oct.
557l.
«71.
87’/,
87
307.
26
*07.
99
7*7.
747,
85»/,
93
987,
517.
147»/,
897,
®7'7..
99
947,
siNov.
br.Aug. 5
n.Juli. 5
>r.Oct. 5
500, 1860. f
1864. u
.5
5
5
6
7
6
6
6
5
4J -
8
8
000. 5
5
5
.at. 100. 5
isk. .5
8
74%
63%
248
248*/,
59%
«4%
572
86
57
..887,
CHTË1L
lennep, schil, prijs f 22
r 50 kilogoeboter 64 a
Wo: kaas f 22 i 30
•8 a 32 ct; fokvarkena
0; aardappelen f3.00 4
peren f 6,00, f 7,00 4
■angevoerd 30 partijen;
*t en qual.
wei- dito f 1,30 4 1,40
>iggen voor Engeland 26
iito f 10 4 16.
en 1 October. Aange-
stte en graskalveren, 2
)en of lammeren, 162
80 ct., 2de qual. 65 et.;
i qual, 80 ct.; schapen
ct., alles per kilo,
de qual. f 73 en 3de
eeuwwhe, Flakkeesch.
5,25, mindere f 12,00
•Vim5, af’rijkende
in Zeeuwsche, f7,20 4
ermaassche en Noord-
dere f 6,50 i 6,90, Ja-
abantsche f 220 4 230,
5.70.
fiakkeesche en Over-
f 5,80 4 6,50, Zomer-
lange f 2,60 4 4,00.
f 6,50 4 7,20, nieuwe
'O dito r 11,10jis.bo,
Vlaamscbe es Orfer-
dito f 6,00 4 7,80.
sche Winter zakniaat
3®« Overmaassche en
t Zomer Zecuwsche en
^U?’800’80’
8u 4 8,70, dito dikke
EB STAND.
ZOONHOVEN.
Sept, tot den 4. Oct. 1872.
ert, orders T. J. de Vos
drikouders P. Stalenburg -
je, ouders J. J. Hollebeek
eelenoud ruim 3 maanden.
verstande?
Zal tneu
stellen
recht
Zeer zeker heeft zij dat.
Vooreerst uit wèlbegrepen eigenbelang. Nie
mand zal ons ongelijk gevenwanneer wij ons
voor de woede eens razenden in veiligheid stellen
door hem streng te doen bewaken. Evenzoo ligt
er niet de minste onrechtvaardigheid in, wan
neer wij den halstarrigcn dronkaard achter de'
grendels zetten, om hem te beletten gedurende
zijn beschonkenheid kwaad te doen.
Vervolgens als voorbeeld voor anderen, ’t Moge
waar zijn, dat de uitwerking van het alschnk-
keud voorbeeld veeltijds wordt overschat, wij
mogen toch aannemtn, dat menigeen zich, ten
minste in bet openbaar, onthouden zal, juist
wanneer hij weet dat anders zekere artikelen
van het wetboek van strafrecht op hem toepas
selijk zouden zijn. In Engeland is poging tpt
zelfmoord strafbaar, bij ons kon zulks het ge
val zijn met poging tot zelfvernietiging, tot
verdierlijk.ng.
Eindelijk in ’t belang van den dronkaard
zelven. Want wie weet, of de opgelegde straf
niet enkelen hunner tot nadenken zou brengen
of een tijdelijke afzondering, buiten het bereik
van de verlokkingen der kroeg, niet in hem
*en mannelijke begeerte zou doen ontwaken om
zijn hartstocht te bestrijden tot het uiterste!
Maar ook hijdie den dronkaard in de ge
legenheid heeft gesteld aan zijn lusten den vrij'en
teugel te vierende drankverkooper, moest ten
onzent onder strenger toezicht staan, gelijk zulks
in Engeland en in sommige staten van Noord-
Amenka het geval is. Hij, die tapt aan per
sonen in kennelijken toestand van dronkenschap
verkeerende, kan beschouwd worden als de me
deplichtige bij de verkeerde bedrijven, waaraan
de laatste zich in die gesteldheid schuldig maakt,
eu hij moest als zoodanig behandeld worden ook.
Daardoor zou het baantje van tapper mogehjk
wat minder aantrekkelijk ziju doch, bijzonder
luide zouden wij zulks met betreuren.
Zeer is het te vreezen, dat repressieve maat
regelen tegen dronkenschap hier te lande weinig
in den geest zouden vallen. *t Is bijna om
wanhopig te ^wordenals men ziet met hoeveel
I zachtmoedigheid die ondeugd behandeld wordt.
2e Sectie. 7
1869. 7
8
869. 5
1
6
6
8
.s a»;;
- 3 SS»/,
De Fransohe regeering deelt niet in de
rust die de Nationale Vergadering in hare
vacantiedagen kan genieten. Zij heeft genoeg te
doen met al de interpellaties van de leden der
permanente commissie te beantwoorden die maar
al te zeer bewijzen, dat de oppositie geen tijd
van rust kent. En bij dat alles heeft zij nog een
wakend oog te houden op de woelingen die
hier door vriendenginds door tegenstanders wor
den veroorzaakt.
De 5 officieren van het garnizoen te Grenob’J
die, tijdens het bezoek van Gambetta, aezen
hunne sympathie kwamen betuigepizijn met over
plaatsing naar een ander regiment en 60 dageip-
arre t gestraft. De roeping van het leger jn
vredest^i n 1. han^ ^^«Jer orde, slvt, vol
gens de regeering»’, .L e usn ‘ieke
manifestation uit.
Ofschoon verreweg de meeste dagbladen het
in deze met de regeering eens zijn en de han
delingen van Gambetta afkeuren, beschuldigen
zij de regeering toch van zwakheiddat zij ge
heel werkeloos blijft bij de onrust, die voort
durend, door monarcbalen en clericalen, gestookt
wordt; dat zij doof blijft voor de opruiende
en revolutionaire taaldezer dagen in een der
kerken van Parijs door een geestelijke gevoerd,
bij het vertrek van een aantal bedevaartgangers
naar Lourdes, waardoor aan
de godsdienstige expedities een
doel wordt gegeven.
Wij gelooven evenwel dat de schijnbare onver
schilligheid van den president, met betrekking tot
de clericale beweging, meer moet worden toege
schreven aan de vrees om, waar politiek eu
godsdienst zoo met elkaar worden vereenzelvigd,
door het nemen van eenigen maatregel de harts
tochten nog meer gaande te makenen aldus de
bedoelingen dier partij in de hand te werken.
De geruchten als zouden dc redevoeringen van
Gambetta onrust in het buitenland veroorzaakt
hebben, zijn, zoo niet geheel onwaardan toch
zeer overdreven. Eene weinig beteekenende ge
beurtenis gaf aanleiding tot deze geruchten. De
Russische minister van biunenlandsche zakendie
zich toevallig te Parijs bevond, had den piesident
zijne gelukwenschen aangeboden met den tegen-
woordigen toestand van Frankrijkdoch meende,
nadat de gebeurtenissen te Grenoble hem ter oore
gekomen waren daarmede wat voorbarig te zijn
geweest. Van eenige officieele of officieuse mede-
deeling door de Russische regeering is geen sprake
zelfs.
Naar men meent te kunnen verzekerenzou
de president voornemens zijn, bij de aanstaande
verkiezingen voor de Nat. Verg., ofschoon de pre
fecten en overige ambtenaren tot strikte onzij
digheid aanmanendein een manifest den kiezers
op nieuw zijne politiek bloot te leggen, ten
einde hen aldus voor een onjuist oordeel en eene
verkeerde keuze te vrijwaren. Dat er sprake zou
zijn van aanbevelingen van bepaalde personen f
hetgeen doet denken aan de officieele caudida-
ten onder het keizerrijk, is niet aan te nemen.
Zooals te voorzien was, heeft de Oosten-
rijksoho delegatie zich verzet tegen de ver-
hooging der uitgaven voor oorlog. Zij beriep
zich daarbij op het gunstige tafereeldat de
minister-president van de buitenlaudsche betrek-
ingen eu den toestand van Europa had gege
ven en gaf de hoop te kennendat de geruch
ten als zoude de verwerping van suimnige
posten der begroetingverwijdering van ministers
ten gevolge hebbenonwaar mochten blijken.
Graaf Audrassy gaf daarop eene nadere verklaring
van zijne vroeger gebezigde uitdrukkingen, aan
gaande de betrekkingen met het buitenland. De
gunstige mededeelingen dienaangaande bevesti
gende, achtte hij het noodig, juist om de hoop
op voortdurenden vrede mogehjk te maken, dat
ook datgene wordt bewilligdwat noodig is om
telkens dieper en dieper val, van knagend be
rouw wellicht, vanwanhopig worstelen mis
schien tegen een hartstochtdie ten slotte hun
toch te sterk was en hen medesleepte ten ver-
derve. Want licht is het, voor de eerste maal
den voet te zetten op het pad, dat benedenwaarts
leidt, maar oneindig moeiehjk soms, langs de
steile helling weer naar boven te klimmen.
Daartoe is een krachtige wil noodig ende
dronkaard verliest dien immers van lieverlede?
Breed is de schare van hen, die dartelend
de eerste schreden doen of reeds gedaan hebben.
De Hemel behoede hen, want zij verkeeren in
groot gevaar.
Dronkenschap is een van onze volksondeug
den. Dat bewijst de verschoonende manier,
waarop zij wordt behandeld. Kan iemand, die
wegens het volbrengen van een misdrijf voor de
rechtbank wordt geroepen, bewyzen dat hij tij
dens het plegen van het feit beschonken was,
dan mag hij zich verzekerd houden van ver
zachting van straf. Is zulks billijk? Wij
durven die vraag niet ontkennend beantwoorden.
Gewis, wanneer de sterke drank al de demonen
van haat en toorn, van nijd en wraakzucht heeft
doen ontwaken, wanneer het denkvermogen is
beneveld en de blik verduisterd, dan is de
mensch (thans geen mensch meer) het
meesterschap over zijn daden kwijt; hij ver
keert als het ware in een staat van waanzin,
met dien verstande, dat hij er zichzelven moed
willig toe gebracht heeft. Is *t niet vreeaelijk,
dat de mensch, de redelijke mensch speelt
met de edelste van Gods gaven, het licht des
dan de dronkenschap zelf strafbaar
Heeft de maatschappij daartoe h^t
Wel spotten de straatjongens met den zwie
renden dronkaard, wel heeft men voor zijn kwaal
meer dan honderd snaaksebe benamingen in onze
taal maar daar blijft het bij. r Beter dronken
dan gek,” zegt de man uit de volksklasse,
zonder na te denkenwelke treffende overeen
komst er bestaat in de vferschijnselen, die beide
toestanden vertoonen. Overigensin de meeste
gevallen geen enkel woord van verontwaardiging,
’t is, als dacht hij telkens: //heden gij, morgen
ik." Hoe velen'zijn er ook, die zich volstrekt
niet schamen over de bekentenis: //ik was dien
dag tamelijk wet””! //Ik weet wel,” hoorde
ik eens een drinker zeggen, nadat hij pas uil
een roes tot bewustheid was gekomen*ik weet
wel dat ik een dronkaard ben maar dat was
ik reeds voor dertig jaren, en, bij leven en
welzijn zal ik het dertig jaren na dezen ook
nog zijn!” *t Ging mij door de ziel de
lompe uiting van zulke hondsche dierlijkheid.
Hoe verre zijn zij verwijderd van het ideaal
der menschheid, die wankelende grijsaards, die
met trillende vingeren het jeneverglas aanvatten
met bevende lippen er aan lepperen, totdat
zij-bah
’t Afschaffings-genootschap? Even als zoo
vele philantbropische vereenigingen telt het zijn
afgodische vereerders en zijn blinde bestrijders.
Wij-scharen ons noch aan de eene noch nan
de andere zijde, en wenschten maaralleen, dat
het bij machte ware, meer dan tot. heden ge
schied is, het jenevermisbruik te keer te gaan.
Doch, geduldI een goed doel kan niet zoo da
delijk worden bereikt, 't Ware wel te wenschen,
dat onze landgenooten zooveel zedelijke kracht
bezaten, dat zij niet door een onthoud ingsge-
lofte gebonden behoefden te worden maar dat
is nu eenmaal zoo niet.
’t Genoemd genootschap wil bij de Hooge
Regeering bewerken, dat de onderwijzers van
de volksschool worden uitgenoodigd om de jeugd
te waarschuwen tegen misbruik van sterken
drank. Alsof dat tot heden niet geschiedt!
Gelooft mij, mijne heeren, de lagere onderwij
zers ijveren er genoeg tegen, als de huis
vaders maar wat meêwerkten, vooral door hun
voorbeeld!
Loonsverhoogingroept de werkman. Zeer
wel de arbeid moet den arbeider in staat
stellen om voldoende in zijn behoeften te voor
zien. Maar jenever is geen behoefte, ofschoon
velen alleen verbooging eischen om den kroeg
houder te verrijken.
Hebben wij in een vroeger artikel (in No.
169) gesproken over een bederf, dat het finan-
ciëel welzijn der staten ondermijnt, het mi-
litairisme in vredestijd namelijk, en daarbij de
verzuchting moeten uiten, dat de bestrijding
en overwinning van dat euvel eerst door de
verre toekomst met goeden uitslag kan bekroond
worden, wij willen thans ons in lager sferen
bewegen, dichter aan de oppervlakte van het
alledaagsch leven. Het is toch de roeping van
de dagblad-persom onophoudelijk de aandacht
gevestigd te houden op alles, wat storend werkt
op de algemeene welvaart, wat de ontwikkeling
der maatschappelijke krachten inden weg staat;
en, moge het waar zijn/dat de stem van de
koningin der aarde menigwerf gelijk is aan die
des roependen in de woestijn die ondervin
ding mag haar niet doen afwijken van het pad,
dat voor haar ligt. Niet met één slag vallen
de volksondeugden en misbruiken; ’t is reeds
veel gewonnen, indien het aantal strijders toe
neemt, indien de wapens met den tijd zekerder
treffen.
Ons onderwerp van beden mist de aantrek
kelijkheid van het nieuwe. Zou het daarom
beter zijnhet niet te bespreken, dewijl zoo
velen het reeds vóór ons hebben gedaan? Zou
het werkelijk overbodig zijn, de aandacht van
het publiek herbaaldelijk te vestigen op het nog
altijd zoo sterk heerschend misbruik van geest
rijk vocht, omdat dit verschijnsel zichzelf dui
delijk genoeg aan ons opdringt bij iedere schrede,
die wij doen?
Op het gevaar af, dat men ons zal beschul
digen met afgezaagde waarheden voor den dag
te komenen bewijzen willen wat niemand be
twijfelt --maar genoeg voorafspraak, te
veel reeds, misschien.
Wat schitteren de drukst bezochte straten
oneer groote steden in een zee van licht, dat
ons tegenstraalt door de spiegelruiten van win
kels en magazijnenEn daar tusschenals be
wust dat het recht heeft zulk een voorname
standplaats in te nemen, verheft zich glorierijk
en glanzend het jeneverpaleis. 't Is heel wat
anders dan de vroegere bedompte holen, vol
oliewalm en tabaksrook, waarheen onze vaderen
'-zich moesten begeven om een vzoopje te ne
men;” 't is er thans zoo prettig warm en zoo
helder licht, er heerscht zulk een aangename
levendigheid; en dan, als de eerste graad van
dronkenschap de tongen heeft ontboeid, zijn de
gesprekken zoo aangenaam; zoo menige arme
drommel, die weet dat zijn tehuis niets anders
ia dan een somber, ongezellig kamertje, voelt
zich aangetrokken door de toovermacht van het
geen daar te genieten valt... o, de eigenaar
van dit heerlijk établissement weet zeer goed,
het oog wil ook wat hebben; en de behoefte
aan gezellig verkeer en een vroolijke omgeving
heeft reeds menigeen voor goed in het uet
getokt.
Een onheilige tempel is het, waar geofferd
wordt op het altaar der verdierlijking. Of is
hij beter dan het redeloos dier, de rampzalige,
die tegen den nacht uit dat helder lichtschijnsel
naar de duisternis waggelt, zonder bijna te
weten waar hij zich bevindt, woorden mompe
lend Bonder slot noch zin; die daar voortsluipt,
alsof de rechte, breede straat een slingerpad
ware, en volstrekt geen gevoel beeft voor de
ellende, waarmede hij de zijnen overlaadt -
de zijnen, voor wie hij beloofde te zullen zorgen?
Gij zult zeggen de man, dien we hier aan
duiden, staat op den hoogsten trap van ver
stomping door jenevergebruik, en daarom kan
hij met als algemeen type gelden. Dat moest
er ook nog bij komen! Of is het aanlal dier
rampzalige slachtoffers evenwel niet groot zeer
groot ontzettend groot En die allen hebben
achter zich een langetreurige geschiedenis van
’t Is een schande voor een volkwanneer de
accijns op bet gedistilleerd een rijke bron van
staatsinkomsten uitmaakt. Die schande rust ook
op ons, Nederlanders, en het strekt ons niet
tot verontschuldiging, dat wij in dit opzicht
niet alleen staan.
Schudt af dat schandjukLandgenootenlaat
ons matig zijn, en wij zullen groote dingen
verrichten.
En gij, die door woord of geschrift met de
Volksklasse in aanraking komt, toont- met de
kracht, die een welgevestigde overtjjgin chenkt,
op wetenschappelijke gronden, welke cjs-
tmgen van lichaam en geest de jeneve» Kaulkr
te weeg brengt. Vermenigvuldigt de gelegen
heden tot zuiver genotopdat liet jeneverpaleis
zoowel als de kroeg het aantal der bezoekers
zie verminderen.
Vooral, leden der hoogere klassen, weestgij
zelf toonbeelden van matigheid, opdat het volk,
uw voorbeeld ziende, ook een geopend oor hebbe
voor hetgeen gij als plicht voorschrijft. Lee-
ringen toch vermogen iets, doch aanmoedigende
voorbeelden veel meer.
En als eenmaal de tijd komt, dat het ver
minderen van de opbrengst vau den drankaccijna
een tekort veroorzaakt in onze rijks-öuancién
nu, dan zullen er wel middelen zijn om dat
te dekken. Gebeurde dat maar zeer spoedig l
H—e.
BICBTEN.
pC
2}
8
4
8
H. 8
8
89. 3
98 en 1816. 5
1820. 5
5
5
1862. 5
64 4/1000. 5
66 4/iOOO. 5
50 2e leen. 4* 89>A
4 74V.
8
f
