1872.
ZONDAG 24 NOVEMBER.
N°. 178.
I
a w. n. vAh nooten,
Uitgevers.
WEEKBLAD VOOR DE KRIMPENER-. ALBLA8SER- EN LOPIKERWAARD EN OMSTREKEN.
s I.
BUITENLAND.
OVERZICHT.
Losse gedachten aangaande
Landverhuizing en Kolonisatie.
I
7 8'1
4 I
8
.8
I
SCHDDNHOVENSCHE MUNT
.000.
Deze Courant wordt geregeld iederen Zatenlag-middag
verzonden. Prys:
Franco per post
is... be-
r 1 mede
Rij zijl
1. st. 100.
usk.
k.
/o-
r/69.
0.
la. 100.
i.
4.
I.
245
60*/.
59»/..
637/t
64
566
160
Prijs der.AdvertentiënVan 1 tot 5 regels 0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen
ding franco, en uiterlyk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
Schoonhoven per drie maanden O.7O.
het geheele rijk 0,80.
5
5
5
6
7
6
6
6
5
3
aandeel.
5
5
5
5
5
5
3
17‘/,
»#7.
14
51«/.
150'/,
98'/,
99»/,
94'/,
rt.
3. 2e Sectie. 7
1869. 7
3
5
15*/,
7’A
229’/.
220
93*/,
927/,
93*/,
1081 I
118
10»'/.
06'/.
66'/,
97
141'/,
45
kapitalist koopt vooralsnog liever aandeelen in
Maatschappijen voor den aanleg van spoorwegen,
die hij wellicht nimmer zal aanschouwendan
mede te werken tot de indijking van een stak
van de Zuiderzee bij voorbeeld.
Mogelijk dat over een paar eeuwen vreemde
kolonisten hier zullen komen, om onze heide
velden te gaan ontginnen. En dan komt de zaak
toch in 4 reine, al is ’t ook wat laat.
H—e.
1164*/.
867/,
87*/,
29**/„
25**/,.
40**/,.
98»/.
737/,
73
857/.
92*/,
97»/,
97*/,
89
75*/,
64
De indmk door de boodschap van den pre
sident der Fransohe Republiek gemaakt,
is, blijkens het oordeel van de verschillende bla
den, over ’t algemeen gunstig te noemen. De
gematigden van alle partijen hebben besloten den
heer Thiers te steunen. De ultra-republikeinen
zijn voorloopig tevredenalleen de monarchalen
en ultramontanen zijn woedend. Altijd nog in
den waan verkeerende, dat de sympathie van Thiers
voor de republiek niet onverdeeld was, en n kans
bestond datzoo hij zich al niet met hen vóór
de constitutioneele monarchie zou verklarendan
toch zich niet beslist partij zou stellen vóór de
republiek, heeft de door hem gehouden ope
ningsrede hen voor goed daarvan genezen. Zij
beschuldigen hem nu het verdrag van Bordeaux
geschonden te hebbendoor opwerping der con
stitutioneele quaestie, maar vragen niet of hij
gesproken heeft naar den wensch van de over-
groote meerderheid des volks.
Het laat zich verklaren dat, onder die om
standigheden, de interpellatie van een lid der
rechterzijde, die verlof had bekomen om van
de regeering inlichting te vragen, betreffende
de redevoering van Gambetta te Grenoble ge
houden, en de agitatie daardoor in het land
teweeggebracht, tot heftige tooneelen zonden aan
leiding geven.
De interpellant eischte, dat de regeering,
welke hijgetrouw aan het verdrag van Bor
deauxeene voorloopige noemde, zich op
nieuw zou verklaren en onvoorwaardelijk de be
ginsels af keurendoor den oud-dictator Gambetta
verkondigd. Thiers achtte zich evenwel genoegzaam
gedekt door zijne vroeger afgelegde verklaringep
in den boezem van de permanente commissie, en
verlangde, dat de vergadering haar oordeel over
deze zaak in een votum van vertrouwen zou uit
spreken. Dit gebeurde dan ooken de motie
rDe vergadering, steunende op de geestkracht
van het gouvernement en verwerpende de theo
rieën op het gastmaal te Grenoble verkondigd
gaat over tot de orde van den dag”, werd aan -
genomenwel met eene aanzienlijke meerderheid
doch met onthouding van een zoo groot aantal leden,
ongeveer 3/sdat de president maar half met den
uitslag tevreden was en zelfs, onder den indruk
van het oogenblik, er aan dacht, zijn ontslag te
nemen.
Dat dergelijke tooneelen zich nog dikwerf zul
len herhalen, voorspelt de geschiedenis van het
verleden en het onveranderlijke karakter van
Thiers. Daarom te meer ware het te weuschen
dat aan den voorloopigen toestand een einde
kwamof dat die toestand ten minste zóó ge
regeld werddat hij genoegzame waarborgen vojr
de toekomstvoor eene mogelijke vervulling der
voorzütersplaats, aanbood.Deze laatste regeling
heeft o. i., bij den stand der verschillende par
tijen het meeste kans van slagenen zon voor
den tegenwoordigen politieken toeatand van Frank-
rijk vooralsnog het meest gewënscht zijn.
Volgens de laatste berichten zou de president
alleen op die voorwaarde zijne betrekking willen
I blijven waarnemen, als eenige afgevaardigden be
reid zijn het initiatief te nemen tot het doen van
voorstellen in dien geest.
Een dergelijk verschil van gevoelen als in
de huizen van de Pruisische vertegenwoordiging
ten opzichte van de regeling der districten zich
heeft voorgedaan, is bij de behandeling van een
Voor alle dagbladschrijvers en schrijvertjes
is bet een aangenaam denkbeelddat zij in onze
dagen volstrekt niet lang behoeven te zoeken
naar een onderwerp. Immers, zooveel en ve
lerlei leeft en woelt en gruist ér in dé hoofden
en harten der menigte, de vraagstukken, die
•een oplossing verlangenzijn zoo menigvuldig,
dat elkdie het maatschappelijk leven van h« t
laatste gedeelte der negentiende eeuw medeleeft,
zich er bijna stomp over denkt, en ondanks
zichzelven de verzuchting doet hooren*O eeuw
van licht - gij nadert uw eindpunt, a/i toch
hoeveel duisters verbergt gij nog in uw schoot
Vooruitgang, vryheid, welvaartI Tooverklan-
ken zijn het, die ons een ideaal voor de ver-
beelding doen oprijzen. Maar om dat ideaal
te bereikenof lieverom het eenige schreden
te naderen, moet er nog heel wat gedacht en
gehandeld, geworsteld en geleden worden, 't Is
nn eenmaal niet anders het leven is een
strijdperk, en wij moeten vechtenonvermoeid,
om de goede kanse deelachtig te worden.
Vooreerst en bij die zijde van het vraag
stuk bepalen wij ons voor noden tegen de
matenëele zorgen des levens.
Het peil der algeineene beschaving rijst, en
daarmede stijgen ook de behoeften.
Het aantal mededingers tot verkrijging van
de middelen, om in die behoeften te voorzien,
neemt toe, zoodat die middelen van lieverlede
moeielijker te verwerven zijn.
Zoo de voedingsmiddelen bij voorbeeld. Het
stelsel van vrijhandel, het eenige dat levens
vatbaarheid bezit, dat een toekomst voor zich
heeft, maakt de producten van den bodemin
plaats van ze te bestemmen ten gebruike van
weinigen, tot het gemeengoed van allen.
Datzelfde stelsel nu moet noodzakelijk leiden
tot het gevolg: Ook de gansche oppervlakte
der aarde kan niet afgebakend worden in enge
hokjes, bezet door één bepaald volk, maar moet
beschouwd worden als de woonplaats der gansche
menschheid, als de moeder, die haar weldaden
schenkt aan al haar kinderen zonder onderscheid.
De tijden zijn voorbijwaarin een nieuw ge
slacht zich kon ontwikkelen en welig tieren op
hetzelfde plekje gronds, dat den voorzaten ten
erf verstrekte. G rooter wordt de afstand, die
de kinderen van hetzelfde huisgezin op lateren
leeftijd scheidtofschoon alweder de wetenschap
te gelijker tijd er op uit is, om ruimten in te
doen krimpen en afstanden te verminderen. De
mensoh, ofschoon gehecht blijvende aan hen die
hem omringen j gevoelt zich hoe langer hoe meer
wereldburgerenbiedt de oude woonstede hem
niet langer aan wat hij behoeft, dan peinst hij
over de uitzichten, die hem elders kunnen ge
opend worden.
Is het niet een treurig verschijnselwanneer
in de groote steden de menseben zich overmatig
ophuopen, elkander verdrfbgen alrf het ware?
Doet zulk een toestand, zooals die zich open
baart te Londen, te Parijs, te Weenen, te
Berlijn, ons niet denken aan een woudwaarin
de hoornen zich hebben vermenigvuldigd, elk
ander iedere zonnestraal betwisten, maar waar
te gelijk op den bodem de schimmel- en gif
planten de overhand krijgen?
En dan ten platten lande! Wij vragen bel
allen landbouwers, die met een talrijk gezin
zijn gezegendof het thans nog zoo gemakke-
lijk gaat als voorheen, om ieder der kin
deren in *t genot van een stuk land en een
woning te stellen, waarop hij het levensonder
houd kan vinden? Is ook op dat gebied de
mededinging niet zeer sterk, somtyds onrust
barend geworden?
Met andere woorden: Als iemand beweert,
dat er grond bestaat voor de klacht van over-
>-Nov. .5
it.—Aug, 5
—Juli. 5
r.Oct. 5
>00, I860, f
1864.
huikje op de rotsen zagen te gronde gaan.
Dochworden de meeste Staten van Noord-
Amerika voor de fortuinzoekers ik gebruik
hier dit woord in zijn gunstige beteekenis
gelijk aan een gesloten paradijs, één van die
Staten is er nog, die veel kansen van wélslagen
aanbiedt: ik bedoel Californië. Niet, om er
te delven naar goudneenom er kostbaarder
schatten te onttrekken aan den schoot der
aarde, om er de beste artikelen voor eigen ge
bruik en voor den handel aan te kweeken.
Landbouwers en ambachtslieden kunnen daar
een bestaan vindenzoo ruim als het vaderland
ónmogelijk hun kan aanbieden.
Of Australië! Een groot gedeelte van het
uitgestrekt Nieuw-Holland ligt nog onbebouwd,
tiet klimaat is er meerendeels zacht, zooals dat
van Zuid-Frankrijk en Spanjeonafzienbare plek
ken, geschikt voor bouw- of weiland, zouden
met weinig kosten in cultuur gebracht kunnen
worden. Honderden Engeischen en Amerikanen
zyn er welvarend, zelfs rijk geworden en mij
dunkt, voor geen van die beide natiën behoeft
de onze achter te staan.
Ofin den Indischen Archipel, het eiland
Sumatra bij voorbeeld, 't Is waar, daar is het
wat warmer dan bij ons maar wij zijn Ne
derlanders gewoon om ons niet te laten weêr-
houden door zulke kleinigheden. Overigens,
zij die er bekend zijn verzekeren ons dat de
luchtsgestoldheid er bij üitstek gezond is, zoodat
een matige arbeid er volstrekt niet on mogelijk is.
Of anders, om het beste niet voorbij te zien,
Suriname! Hebt gij de brochures gelezen, twee
in getal, die onlangs daaromtrent door een Ven
eemging van Surinamers’.’ in bet licht zijn gege
ven Waarlijk, daar komt zooveel moois in voor,
dat zij iemand, wien het hier te lande tegen
loopt, wel tot nadenken brengen. Al ware het
nu hetgeen nog iif’t geheel niet bewezen is,
dat gemelde heeren de zaak slechts van haar
schoonste zijde beschouwen dan nog moeten wij
erkennen dat een landverhuizing daarheen voor
velen een redding in den nood mag heeten.
Een laatste vraag: Op welke wijze moet die
emigratie worden ingericht
Zal zij goede gevolgen hebben, én voor het
vaderland dat men verlaat, èn voor het land wer-
waarts men zich begeeft, dan moet zij plaats heb
ben op groote schaal. De moeielijkhedenaan zulk
een onderneming verbonden, zijn van dien aard
dat men ze het best gemeenschappelijk het hoofd
kan bieden. Een gansche Ncderlandsche maat
schappij met al haar beslanddeelen zouindien
zij zich verplaatstebinnen weinig jaren ook in
den vreemde het eigenaardig karakter van bet oude
vaderland weer te voorschijn doen tredenen het
gemis dat men zich in den beginne moest getroos
ten, zou zich spoedig niet meer doen gevoelen.
Gesteld, er werd hier te lande eens opgericht
een Maatschappij tot bevordering van de landver
huizing naar Suriname. De heeren, die zich dan
met de leiding belastten, zouden nauwkeurig
weten, hoeveel gezinnen van landbouwersr van
ambachtslieden van elke soort, van geestelijken
van onderwijzers enzoovoort, zich daar zouden
kunnen nederzetten. Zij wisten juist op te geven
hoeveel er noodig was vour gereedschappenwerk
tuigen, kledingstukkenen verdere behoeften.
Op die wijze kon zich een goed georganiseerde
kolonie vormendie het zeer zeker in den vreemde
uitmuntend zou maken.
Een landverhuizing, op die of soortgelijke wijze
ingericht, zou ongetwijleid alle kansen voor zich
hebben.
Nog één opmerking. Er zijn er, die bet woord
overbevolking misplaatst achten, zoolang er binnen
de grenzen van ons land nog zooveel woeste gron
den zijn, die ontgonnen kunnen worden üt wa-
men in vruchtbaar land kan her-
1869.
7
6
6
8
.8
8
1ICHTEN.
Hennep, schil, prijs f20 4
kilohennepzaad f 8 48,26;
ter 66 4*67 per half kilo;
leus 28 4 30 et.jonge var*
i f 240 4 280; aardappelen
'47; peren f7 4 8,60 per
>cht 104 stuks rundvee en 2
Aangevoerd 20 partijen;
n wei- dito f 1,30 4 1,40
biggen voor Engeland 24
re dito flS 4 18.
November. Aangevoerd1
vette en graskidveren, 3
of lammeren, 233 varkens
lal. 86 ot., 2de qual. 70 et;
2de qual. 80 ct; schapen
66 ot., alles per kjjo.
2de qual. f 68 en 3de
ie. ZeeuwscheFlakkeesohe
1,60, mindere f 10,60411,60,
;e dito f 14,25 4 16,26, min-
he en Zeeuwsche f7,40 4
ssche en Noord-Brabantsche
raïs'tï'iBUSO.perSlOOk.
e, Zeeuwsche, Flakkeesche
7,30, mindere f6.30 4 6,80,
tomergerst f5,0u 4 6,40.
00. lange f 3,00 4 4,30.
7,50, jarige van f6,25 4 7,25.
0.
óeeuwsche Jammen f3,00 4
Idersche ronde Wolkammers
8,10, Pruisische f 2,6042,70.
Ongeveer 400 vee stuk*,
koeien f 240 4 320, mindere
irzen f 100 a 160, schotten
4 86, nuchtere dito f 16 4 24.
kilo, op levering, 60 4 64 ot,
a 58 ot., en die van 80 4 90
fok varkens van 6 4 8 weken
a 1,20 per week duurder,
weiboter f 1.28 4 1,34.
irwe. Puike jarige Zeeuwsche,
he f 13.50 4 14,20, ordinaire
nieuwe dito f 12,00 4 12,70,
fclü?" '’•8O‘W
^een Vlaamsche f6,6047,60,
e en Vlaamsche Winter zak -
f7,10 4 7.40, Overmaastcbt
nieuwe Zeeuwsche en Vlaam-
0 4 6,00, Overmaassche en
jarige 16,0046^29.
~N. Van NoetnSclMoakova*,
bevolking, dan kan hij wijzen op een aantal
verschijnselen, welke die bewering bevestigen.
Doch de aarde is groot; en eer wij zco
ver heen zijndat iedere plek bezet is door
een mensclientalgeëvenredigd aan haar voort
brengingskracht, dan kunnen er nog zeer veel
eeuwen verloopen. Dus, in plaats van vergeef-
sche klachten te doen hooren over de toene
mende getalsterkte der verbruikers, zou het
beter zijn, dat wij ons over grooter ruimte
verspreidden, dat er meer gedacht werd aan
landverhuizing, dat zoo vele vruchtbare,
maar dun -bevolkte en gebrekkig gecultiveerde
oorden der wereld werden gekoloni,seerd.
Wij weten immers zeer goed, dat onze va
deren van vóór twintig eeuwen insgelijks door
landverhuizing herwaarts zijn gekomen? Als die
lui zich in hun eigen vaderland voldoende had
den kunnen reddenwellicht waren zij ook wel
stilletjes gebleven waar zij waren. En hoe vreemd
zou htt er uitzien, indien de volken der .oud
heid niet wijd en zijd hun koloniën hadden
uitgestrekt, zoodat op etn nieuwen bodem een
nieuw geslacht kon aangroeien tot een nieuw
volk.
Als gij het nu met mij eens zijt, dat land
verhuizing in de tegenwoordige omstandigheden
wenschehjk is, dan zullen wij een paar vragen
bespreken, die zich hierbij voordoen.
VooreeTst: Wfe moet er verhuizen?
Niet gij, die steeds hebt gemeend zonder
arbeiden aan den kost te kunnen komendoch
nudoor welke oorzaak ook aan het eind uwer
hulpmiddelen zijt geraakt. Blijf gij maar waar
gij zijt, want inderdaad, uw geval is.,
denkelijk. Aan het maatschappelijk welzijn
te werkenkwam nooit bij u op, engy mjv
er niet toe in staat. In 't nieuwe vaderland
kan men zulke lui niet gebruiken.
Gij ook u:et, die wel werken kunt, maar
dien arbeid beschouwt als een kwelling, en in
den vreemde zoudt willen gaan om van dien
last bevrijd te worden. Beproef het maar niet,
want stellig zoudt gij bedrogen uitkomen.
Maar wie er gaan moet? De man, die lust
heeft tot arbeiden, die kennis en bekwaamheid
bezit, wien het niet ontbreekt aan geestkracht,
maar ondanks zijn goeden wil* met moeite een
sober stuk brood kan verdienen. Voor hem zijn
er elders schatten weggelegd, die slechts op zijn
hand wachten om opgedolven te worden.
En dan ookeen gedeelte van de vrouwe
lijke bevolking van ons land. Want bedenkt
welde jongste volkstelling heeft aangewezen
zoo ik mij niet vergis, dat er in ons land
ruim honderdduizend vrouwen, klein en groot
natuurlijk, meer zijn dan mannen. Mijn buur
man zou zeggen: een ton vrouwen, gewoon
als hij is de tiendedeelen van millioenen dus
aan te duiden. Honderdduizend dus, die waar
schijnlijk weinig kans hebben om eenmaal huis
moederlijke plichten te vervullen. Gingen er
dus nog een paar duizend mannen wegzonder
een Evaatje meê te nemen, dan werd de ver
houding nog ongunstiger. Ook voor de vrouw
is in den vreemde een thuis te vinden.
Een tweede vraag: Waarheen?
O, er is kans genoeg. Mij dunkt, onze
jongens, die bij hun aardrijkskundig onderwijs
lezen van deze of gene streek, zich onderschei
dende door //gunstige ligging, zacht klimaat,
vruchtbaren bodem’’enz. en waar de bevolking
slechts zooveel op de vierkante mijl bedraagt,
moeten er wel van watertanden. Tot nog toe
richtte de stroom der emigranten zich hoofd-
zakelijk naar de Vereenigde Staten van Noord-
Amenkaofschoon de ondervinding leert, dat
zich aldaar dezelfde toestanden voordoen, die
men hier zou willen ontwijken. Ook daar vindt
men groote, dicht bevolkte steden, met haar
nooddruft en ellendeook daar begint het aan
bod in bijna alle opzichten de vraag te over
treffen, zoodat velen, die er heen gingen om
hier niet op de klippen te strandenginds hun
grenzen van
terplassen, die
scheppen.
Daar is wel iets van aan. Maar ik bid u, waar
zijn de mannen van het kapitaaldie zich vqor die
taak beschikbaar stellen En zij zijn het toch
van wie in deze alles afhangt. De Nederl^idsche
8
3
5 en 1816. 5
820 -5
.6
5
362. '5
4A/ 1000. 5
Hƒ.000. 5
2e leen. 4|
.*4
3
Z
