ZONDA& 22 DECEMBER
F. 182.
SCHOONHOVENSCIIE COURANT.
JSSER- EN LOPI EERWAARD EN OMSTREKEN.
WEEKBLAD VOOR DE KRIMPEN ER-, ALB
Onze Defensie.
S. W. N. VAN NOOTEN
te Schoonhoven.
I?*/..
51’/.
153*/.
90*/,
98*/,
98»/.
99*/.
95’/.
BUITENLAND.
0VMZICHT.
SCIOONHOVENSCHE C0UR1W
I
601/.
ding franco, en uiterlijk tót Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
kracht blijven, als
den persoonlij-
Prijs der AdvertentiönVan 1 tot 5 regels /0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzen-
nsk.
k.
lo*
73
86
20i/4
86
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden /0,70.
Franco per post door het geheele ryk 0,80.
Met 1 Januari 1873 bestaat we
der gelegenheid om in te teekenen
op de
Voor 80 Cents In de 3 maanden
ontvangt men deze Courant franco
in huis.
Men kan de Sohoonhovensche Cou
rant bestellen by alle Boekhandelaren,
Postdirecteuren of Brievengaarders,
alsmede by de Uitgevers
e.
t.
i.
13 Dec.
5V/,
647.
867,
88
287u
2**71.
*17.
eene schrede voorwaart, op dien
van de laatste jaren voor dat land ge-
wenschte vruchten heelt opgeleverd.
Het gerucht, als zoude het Weener Kabinet
967,
229
221
93«/,
S3‘/.
93*/,
91
»8’/„
1069
U3>/.
111
HO1/.
86-/.
887.
48»/,
86
CHT1M.
I>C. 1
....81
....41
....81
....31
3 I
3
8 en 18)6. 5
.820. 5
5
6
862. 6
4 4/ 1000. 5
6 4/1000. 6
0 2e l«n. 4{
7/69. 4
9. .3
la. 100. f
i—No,'. 6
>r,Aug. 5
1.Juli. 5
r.Oct. 6
iOU, 1860. f
1864.
5
5
5
6
7
6
6
6
5
- H
3
8
aandeel.
5
000. 5
5
r. 5
1. st. 100. 5
5
3
eischen moesten voldoen en dienovereenkomstig
ruimere soldij genoten. De lieden, die nu door
tusschenkomst van de //rampla^anten-bazen” in
de gelederen gestopt wordenzouden dan natuur-
lijk geweerd wordenen plaats maken voor goed
ontwikkelde jongens, die, in plaats tan het ge
halte des legers te bedervener integendeel een
flink contingent aan zouden toevoegen.
Wij willen hopen, dat het vraagstuk der lands
verdediging weldra tot een oplossing moge gera
ken, die, rekening houdende met de nationale
krachten en met alle verdere belangenons ver
lost van het gevoel van machteloosheiddat
thans zoo licht dengene bekruipt, die den heden-
daagschen toestand overdenkt. Dat wij spoedig
alle redenen krijgenom de vraag »Is Neder
land verdedigbaar?” met volle overtuiging toe
stemmend te beantwoorden.
S. W. N. WlN NOOTEN,
UitgeVerti.
rt.
3. 2e Sectie. 7
1869. 7
>g3
1869. 5
7
x 6
6
8
3
8
HCHTEM.
Hennep, schil, prijs 91 6
er 50 kilogoeboter 58 a
•r half kilo; vette koeien
ens 29 6 39 et; jonge var-
3,00 a 3,50appelen f 7,00
Hectoliter. Ter markt ge-
Aangevoerd 30 partijen;
richt en qual.
n wei- dito f 0,95 6 1,00
biggen voor Engeland 22
re dito 10 6 15; nuchtere
December. Aangevoerd
graskalveren, 11 nuchtere
eren, 390 varkens en 138
al. 85 ct., 2de qual. 70 ct.;
2de qual. 80 ct.; schapen
64 ct., alles per kilo.
2de qual. f 60 en 3de
e, Zeeuwsche, Flakkeesche
3,50, goede f 11,00 6 19,00,
inge f 8,50, f 9,00 6 9,73,
5, mindere (19,50314,96.
he en Zeeuwsche (7,90 6
ie, Overmaasscbe en Noord-
i7.
(235 (237 6 940, per 9100 k.
imsche, Zeeuwsche, Flak-
6,70 6 7,10, mindere (6,90
Zomer-Gerst L5,60 a 6,30,
80, lange 9,60 i 4,10.
'0, mindere f 6,80 6 7,80.
sgeveer 400 stuks vee.
f 230 6 310, mindere qual.
90 i 160, schotten f 180 6
ihtere kalveren 18 6 25.
kilo 69 6 66 ct., die van
die van 60 6 70 kilo 46 6
i van 6 6 8 weken f7,50 a
5 per week duurder,
reiboter (1,94 het kilo,
e 26 stuks.
rwe. Puike jarige Zeeuwsche,
e (19,80 6 13,80, puike
iordinaire f 9,50 6 10,50,
11,00, Zomer-tarwe f 10,30
ten Vlaamsche 16,5067,50,
1.
i en Vlaamsche Winter sak-
f 6,60 6 7,00, Overmaasscbe
lieu we Zeeuwsche en Vlaam-
I 6 5,70, Overmaasache eo
jarige (5,40 6 6,00.
N. van NootaaStfcooiihovaa.
lang van kracht blijven, als overeenkomt met
het goedvinden der heeren diplomaten die ze
sloten.
Wij zijn dus overgeleverd aan eigen krachts
inspanning. Misschiendat in de ure dis ge-
vaars deze of gene ons te hulp zou komen
doch wij mogen daar niet op rekenen. Willen
wij een vrij volk in een vrij land blijven, dan
moeten wij bereid en in staat zijn ons grond
gebied te verdedigen tegen eiken indringer, van
welken kant die ook op kome dagen.
’t Is geen bewijs van kleinmoedigheid, als
wij met het oog op de reuzenmacht van Duitsch-
landvan Ruslandvan Oostenrijk van Frank
rijk zelfs, met ernst de vraag stellen: Zouden
wij een aanval van een of meer dier colossen
wel met vrucht kunnen wederstaan? Is Neder
land verdedigbaar?
Vreemd, en der overweging niet onvaardig,
is het feit, dat die laatste vraag onlangs ook
behandeld werd in een Duitsch geschrift, in de
Militarische Blatter. Als in het buitenland de
weerbaarheid van Nederland een onderwerp van
studie uitmaakt, mogen wij van onze zijde wel
dubbel behoedzaam zijn.
Publiciteit heeft veel voor, doch bezit ook
een schaduwzijde. Alles wat onze defensie be
treft^ wordt, tot in de geringste bijzonderhe-
J_._ 1- - 1.^L _J_U
gecritiseerdkaarten
o voor elk verkrijg
baar. Ons dunkt, de officieren van de nabu-
p een prik weten, wat hier te
indien het mocht gebeuren, dat
ïrige oogen sloeg op het
en de Schelde,
den aanval
1 voor
men juist kon weten met hoeveel
houding tot zijn bevolkingscijfer en de natuur
lijke defensiemiddelen sterk zijn, dan zijn dit
onmisbare factoren krijgskundige talenten bij
de aanvoerders vaderlandsliefde bij de bevolking.
Stelsels toch vergaanzoodra de bezielende hand
en het denkend brein die ze schiep ze niet langer
tot uitvoering brengt. Getuigen Frederik de
Groote en Napoleon. Maar in ieder geval be
hoeven wij officieren, die den toestand overzien,
die de wisselvallige kansen als ’t ware beheer-
schen kunnen. In ieder geval moet de verdedi
ging uitgaan van een volkdat zijn onafhan
kelijkheid op prijs stelt, en geen offer daarvoor
te zwaar acht. Een nationaalverstandelijk ont
wikkeld leger, gecommandeerd door bekwame
officieren.
Voor de wetenschappelijke opleiding der offi
cieren wordt bij ons te lande veel zorg gedragen.
In dat opzicht staan wij bij geen natie ter
wereld ten achter. Streelend was het dan ook
voor ons gevoeltoen bij de jongste herfst-
manoeuvres in Engeland de Britsche bladen den
lof vermeldden van den Nederlandschen genie-
kapitein Kromhout, die zich ook door het schrij
ven van militaire werken gunstig heeft doen
kennen.
Zullen jongelieden van aanleg evenwel den lust
blijven behouden om opgeleid te worden voor
den officiersrang, dan wordt het, dunkt ons, tijd,
eens aan de tractementen der subalterne officieren
te gaan denken. Vooral de bezoldigingen der lui
tenants zijn van dien aard dat genoemde heeren
onmogelijk overeenkomstig de eischen van hun
stand kunnen leven, zonder schulden te maken.
Wel is waar zijn er een aantal, wier financiëele
omstandigheden zeer gunstig zijn, doch daar mag
volstrekt niet op gerekend worden. Men vergete
niet, dat onze hoogere standen niet in 't bezit
zijn van het monopolie van bekwaamheid; dat ook
uit de lagere rangen des volks mannen kunnen
voortkomenwaardig om aan de spits van een
regiment te staan. De gelegenheid daartoe moet
open blijven; zelfs zouden wij het wenschelijk
achten dat bij uitstekenden aanleg de staat de
geheele opleiding voor haar rekening name,
opdat ook voor den minst gefortuneerde de kans
tot het verkrijgen van den officiersrang werd
bereikbaar gesteld. Het instructie-bataillon te
Kampen de artillerieschool te Schoonhoven,
beiden ingericht hoofdzakelijk om een goed kader
van onderofficieren te krijgen, konden, met eenige
uitbreiding van het programma, daartoe strekken.
Jongelieden, die zich daar boven anderen onder
scheiden konden ook op staatskosten naar de
militaire academie worden gezonden.
Boven alles moeten wij hebben een vader
landslievendgoed ontwikkeld leger.
Over het stelsel van plaatsvervanging is sinds
lang de staf gebroken. Het echt Nederlandsche
haast u langzaam, is alleen oorzaak dat het bij
ons nog bestaat. Onze Minister van Oorlog heeft
dan ook een wetsontwerp tot afschaffing daarvan
toegezegd.
Die afschaffing zal natuurlijk het zwa irst druk
ken op hen voor wie de jaren der jongelingschap
het kostbaarst zijn voor wie dan aan de studie
een schier onontbeerlijke tijd wordt onttrokken.
Daarom zullen waarschijnlijk onder zekere voor
waarden dispensation van een gedeelte van den
actieven diensttijd worden verleend.
Er kou evenwel nog een andere weg bewan
deld wordenwaardoor de verderfelijke invloeden
van het stelsel der plaatsvervanging weggeno
men, en toch de belangen der beoefenaars van
de wetenschap in het oog gehouden werden, Wij
willen dien ten slotte aauleekenen, zonder even
wel een oordeel te vellen over de betrekkelijke
waarde.
Indie.i bet gouvernement eens den persoonlij
ken dienstplicht voor een bepaalde som af koop
baar stelde, zooals bij de nieuwe
Wanneer deze regelen onzen lezers onder
de oogen komen, zullen er ruim acht dagen
verloopen zijn, sedert de jaarlijksche begrooting
voor Oorlog in de Tweede Kamer der Staten-
i Generaal is behandeld en aangenomen. De be
raadslagingen over dat hoofdstuk worden meestal
met belangstelling gevolgd, ook door hen, die
niet tot de deskundigen' in militaire aangelegen
heden willen gerekend worden. Geen wonder,
want Oorlog en Marine gaan met een groot
deel van ons Staatsbudget strijken’t ligt dus
voor de hand dat ieder ingezetene, ieder be
lastingschuldige zich gaarne op de hoogte wil
gebracht zien, hoe de millioenen worden besteed,
waarom zulke aanzienlijke geldelijke offers wor
den gevraagd.
Dat is evenwel de eenige reden niet van de
belangstelling, waarmee de debatten worden ge
volgd. De oorzaak daarvan moet ook gezocht
worden in het groote ggwicht, dat de quaestie
der landsverdediging voor elk ingezetene heeft.
Inderdaad, de gebeurtenissen van de laatste
jaren hebben menigeen met zorg de vraag doen
bepeinzenof het tijdperk van rustwaarin wij
ons sedert het einde der Belgische verwikke
lingen mogen verheugenwel van langere» duur
zal zijn. Men herinnert zich de vorige eeuw,
toen ook ons land van deu vrede van Utrecht
tot aan den Oostenrijkschen successieoorlog,
(17181740) rust genoot, en daarna plotse
ling wakker geschud werd door de nadering der
Fransche legerbendendie spoedig onzen bodem
betraden, omdat onze verdedigingsmiddelen in
een treurigen toestand verkeeerden. De lessen
van het verleden zijn heilzaamen wel onzer,
indien wij ze niet in den wind slaan.
Kleine staten bevinden zichten opzichte van
het defensie-vraagstuk, op een eigenaardig,zeer
moeiehjk te behouden standpunt. In de laatste
jaren is dat er niet op verbeterd. Immers, al
gemeen was voorheen de meening, dat onze
staatkundige positie tamelijk wel verzekerd was
door het belang, dat de groote machten van
Europa hebben bij bet behoud van ’t staatkun
dig evenwicht; door de familiebetrekkingendie
ons vorstenhuis verbinden met de dynastieën van
Europaeindelijk door de tractatendie de in
ternationale betrekkingen der volken regelen.
Die drie zoogenaamde waarborgen zijn ons ont
zonken. Naarmate de constitutioneele instellingen
eener natie tot meerdere volkomenheid geraken
vermindert de invloed van vorstelijke familieban
den; overigens was de Deensch-Duitsche oorlog
daar, om ons in dat opzicht geen illusiën meer over
te laten. Het staatkundig eveuwicht van Europa,
door Napoleon I geheel in duigen geworpen,
door bet Weener-Congres weer zoo goed en zoo
kwaad als 'fkon opgelapt, werd door den Fransch-
Duitschen 'oorlog, voor lang, wellicht voorgoed,
ter zijde gesteld. En wat tractaten aanbelangt,
het lot, 't welk dat van Parijs heeft getroffen,
toonde duidelijk genoeg, dat deze slechts zoo-
687.
Ö3‘/.
156 7,
denin openbare zittingen behandeldin de
dagbladen besproken en
van onze vestingwerken zijn
ren kunnen op
koop is; en r
een vreemdeling begeer
rijke land tusschen Oost Friesland
dan konden de maatregelen voor
met wiskunstige nauwkeurigheid worden
bereid, dewijl men juiai. kuu wui.ru wei iiuuveei
en welk soort van stukken ieder fort is bewa
pend, hoeveel en welke troepen beschikbsar zijn
om een linie te verdedigen. Leger-organisatie
bij de wet is een liberaal beginsel; wij vragen
echter, of men dat niet een weinig overdrijft,
door alle onderdeden tot een onderwerp van
publieke discussie te maken. Naar ons inzien
doch wij laten elke andere meening aan haar
plaats moesten de hoofdzaken bij de wet
worden geregeldterwijl de ouderdeelen dqn öf
bij Koninklijk besluit vastgesteld, óf in comité
behandeld konden .worden.
Dat de zaak van onze defensie nog lang niet
in ’t reine is, blijkt daaruit, dat de militaire
specialiteiten in onze Wetgevende Vergadering
nog zoo weinig eenstemmigheid daaromtrent aan
den dag leggen. Geen departement is er dan
ook, dat zooveel Ministers verslijt, als dat van
Oorlog: als één gereed was met uitgewerkte
plannen te voorschijn te komen, werd zijn mi-
nisteriëele levensdraad plotseling afgesnedenen
wij waren weer geen stap gevorderdnieuwe
onderzoekingen, nieuwe berekeningen moesten
begonnen worden, en inmiddels waren er weder
zooveel millioenen noodig om het vermolmde ge
bouw van ons krijgswezendat, volgens aller
oordeel, dringend reparatie behoeft, eenigeu tijd
te houden in zijn ouhoudbaren toestand. Dat
is ongeveer de geschiedenis geweest, van het
oogenblik af aan, waarop, volgens de uitdruk
king van een onzer Kamerledende heer Thor-
becke met het geweer op schouder voor de Wet
gevende Macht verscheen.
Zal het lang zoo blijven? Wij hopen van
neen, ’t Is onze vurige wensch, dat men de
zen Minister, van wiens militair doorzicht de
beste verwachtingen worden gekoesterd, in de
gelegenheid zal latende beloofde deiensiewéttten
tot stand te brengen.
Over ’t algemeen merken wij op, dat er veel
te veel heil misschien, verwacht wordt van een
goed, van een beter, van het beste stelsel
van verdediging. Ofschoon wij zulks lang geen
onverschillige zaak achtenbeschouwen wij het
niet als de hoofdzaak. Zal een land, in ver-
wicht in de staathuishouding te hersteken, in de
ontegenzeggelijk
- W.J MW HV WVg, t
in Rusland is aangenomen De aldus te verknj- kuude
De belasting op de inkomsten dreigt Ccnfant
terrible te worden voor de tegenwoordige en toe
komstige Ministers van Financiën. Hoe goed
ook te verdedigen in theorie, boe rechtvaardig
ook in beginselde toepassing laat meestal veel
te wenschen over, Zoo in Italië, waar de'’
Minister alleen door belofte van, wellicht onmo
gelijke, verbeteringen te zullen aanbrengen het
afkeurend votum der Kamer van afgevaardigden
kon ontkomen700 ook thans weder in Enge
land waar eene algemeene beweging tegen die
wijze van belasting heffen wordt op touw gezet.
In eene dezer dagen te Londen gehouden
meeting, door den Lord Mayor gepresideerd en
bijgewoond door verscheidene leden van het Par
lement, werden onderscheidene resolutiën aan
genomen, strekkende om de inkomstenbelasting
af te keuren, als hebbende alleen recht van
bestaan in buitengewone omstandigheden, en
dan alleen als tijdelijke maatregelals zijnde
inquistoriaal in haren aardonbillijk in de toe
passing en on zede lijk in hare gevolgen.
Een der sprekers noemde haar eene belasting
op de hersenen op het verstandop de beste en
edelste krachten van den menschomdat de
wetenschappelijke mandie in de eerste plaats
den vooruitgang der wetenschap en der beschaving
beoogt, daardoor gedwongen wordt het stoffelijke
boven het geestelijke te stellen, en gelijk gesteld
met den rentenier, wiens grootste inspanning
bestaat in coupons knippen. Een ander noemde
haar het omgekeerde van den stelregel vdat
iedereen onschuldig is, zoolang zijné schuld niet
bewezen is”, en had daarbij het oog op den han
delaar en winkelier, die moeilijk eene ook maar
eenigszins juiste opgave kon doen van hetgeen
hij verdienen zal. Met algemeene stemmen
werd besloten tot oprichting van een anti-in-
komstenbelastin^bondten einde zoo spoedig
mogelijk die belasting opgeheven of door eene
andere, meer rechtvaardige, vervangen te zien.
Het laat zich aanzien dat deze zaak in de
eerstvolgende parleinentszittiug wel aan de orde
zal worden gebracht, en de Minister van Fi
nanciën zal dan zeker eene minder benijdens-
waardige taak hebben dan die, welke zijn OOB-
tenrjjksohon collega dezer dagen te beurt viel,
om voor de eerste maal, onder de regeering
van den tegenwoordigen Keizer, eene begroo
ting in te dienendie met geen te-kort, maar
zelfs met een batig saldo van 87> millioen flo
rijnen sloot. Met levendig genoegen werd die
mededeeling door de leden van den Rijksraad
ontvangen, en al laat bet zich niet aauzien dat
de hoop van den Ministerom spoedig het even-
eerste jaren zal verwezenlijkt worden,’het
ontegenzeggelijk eene schrede voorwaarts op dien
legerorgamsatie weg, een bewijs, dat de meer vrijzinnige staat-
nldna tn unrlrru. 1
gen gelden moesten dan besteed worden tot het
aanwerven van rijks-militiensdie aan zekere
