N°. 504.
1879.
I
Zondag 9 Februari.
---
IEEK
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht
■4
.7
BUITENLAND.
BINNENLAND.
p-
kor, oud 1 jw.
egel
ilen
5
Bint f24 per
Vergadering
nge
Kipeieren
I. £70, 3de
ÜOOTKN.
S. W. N. VAN NOOTfJN te Schoonhoven,
Gitgevan.
?en voor En-
agere biggen
ivater.
geadresseerd aan
de 2e helft der
46
105}
40}
10}
72.
67!
10'
104’
103
zoo te zeggen alleen,1 het laatste anker u
i hoop, de commandanten der militaire afdeelingen
waar politieke
Schoonhoven.
eel.
5
5
5
ft
5
7
9. ft
3
6
3
3
aanvoer van
andel heden
Enkele rijpe
ual. f200 k
:ele nuchtere
arken» 42 k
dat i
ooger
iht.
qual. 68 et,
]ual. fl,10,
es per kilo.
Londen 42
81}
82}
741
■OfflMfSCBÏ GOURAUT.
133!
134
52,^
62}
63
521
91}
971
1221
ha
12,»r
ft
f. ft
5
ft
54.
BO.
13t
TEN.
pC. 31 Jan.
63}
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag 1
verzonden. Prys: voor Schoonhoven jter drie maanden 0,70. i
Franco per post door het geheele rijk 0,80.
ft
6
6
ft
ft
avoerd: 769
al voren, 7
lammeren,
EN.
equal.64 et,
22 126, vette
k12, schapen
kalveren 22
lito f 6 10
5,00, Zeeuw-
f4,20, Roode
tvingen wjj eene
t, betreffende het
OTHEEK”. Wjj
ntwoörden, wan-
opgeeft.
if AN NOOTEN.
104}
gen handel;
ial. f24128,
f 1,10 k 1,30
49}
95
54/r
76j
90}
891
80 j
72}
4
3
3
1
2
1
2
3
116. ft
ft
ft
i00. 5
100. ft
ion. 4}
69. 4
3
6
5
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels f 0.50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimteXInzending
franco, en uiterlyk tot Zaterdags-voormiddags ten ure.
impromiteeren, met eere zijn mandaat
lodorleggon. Hot zachtmoedig1 w*
Z—
mantel der liefde doet bedekken, zou later, in
dien hij tot het einde toe ware voortgegaan met
de ontwikkeling der Republiek tegen te houden,
voorzeker plaats gemaakt hebben voor een strenger
oordeel en ernstiger afkeuring.
Uit het overige buitenland valt weinig nieuws
te vermelden. Omtrent het beruchte vijfde arti
kel van het Prager vredesverdrag yan 1864, dat
nog altijd een steen des aanstoots was tusschen
Duitechland en Oostenrijk, is eindelijk eene over
eenkomst tot stand gekomen. Oostenrijk heeft
er in bewilligd dat genoemd artikel eene doode
letter blijve, zooals het tot nu toe was. De
laatste zweem van hoop dat Noord-Sleeswijk nog
eenmaal tot de kroon vhn Denemarken zou we-
derkeeren het Prager vredesverdrag liet de
beslissing daarover aan de bevolking is dus
vervlogen en het onrechtmatig bezit van dat
gewest op Duitsche wijze gesanotionneerd.
5 Schoonhoven,
anuari 1879.
Sprong en T.
a, ouders W.
mricus Joannes,'
L Pommer.
C. de la Viene.
P. De Vaal. -
We behoeven niet te zeggen dat het boven-
van
de gebeurtenissen der vorige week. Tevens zij
j ons een korte historische terugblik vergund.
Op den 5en Januari dezes jaars werd eigenlijk
de derde Fransche Republiek een voldongen
feital wat sedert den vermaarden 4en Septem
ber 1870 is voorafgegaan, kan beschouwd wor
den als een lange ontwikkelings-période. Tot
dusver stond alles in Frankrijk op losse schroe
ven; verrassingen bleven altijd mogelijk, en de
stoute greep, door Mac-Mahon den 16 Mei 1877
beproefd, kon zoolang de meerderheid in den
Senaat de republiek vijandig was, herhaald wor
den. Nu is dat niet meer mogelijk. Hoeveel
verschil er nog moge bestaan tusschen de frac
tion der linkerzijde in beide Kamers, maar bo
venal in die der Afgevaardigden, omtrent dit
punt zijn zij homogeen voortaan geen per
soonlijk gezag meer.
De meeat welwillende beoordeelaar van Mac-
Mahon zal toch niet kunnen nalaten van hem
te getuigen dat hij als President eener republiek
niet op zijn plaats was, en daarom als zoodanig
geen schitterend figuur heett gemaakt. De
meerderheid der Nationale vergadering, die den
20en November 1873 Thiers tot aftreden dwong
en den Maarschalk naar het Elysée bracht, be
stond uit verklaarde of vermomde tegenstanders
van den gemeenebestelijken staatsvorm, en oor
spronkelijk werd hij beschouwd als- de man die
de oppermacht slechts aanvaardde om haar voor
I den Koning of den Keizer der toekomst te be
waren. De volkswil is sterker geweest dan hij
de gematigdheid der republikeinsche leiders
heeft de kansen der monarchie gaandeweg ver
minderd, en ten slotte was hij wel genoodzaakt
mede te gaan, ofschoon met den grootsten weer-
en zonder zijn af keer van de mannen die
hij tot zijn raadslieden moest kiezen te verber
gen. Na de jongste verkiezingen stond hij om
x, lingen
en met hen het leger, moest worden gekapt;
geen wonder dat hij aan een eervollen aftocht
de voorkeur gaf boven een smadelijke vergetel
heid. Thans kan hij nog zeggen dat hij geval
len is voor een beginsel; ware hij tot het eind
van het septenaat aangebleven, dan miste hij
ook deze laatste voldoening.
De beste verwachtingen'worden thans gekoes-
terd van den nieuwen President, den talentvol-
len redenaar, den vrijzinnigen voorzitter van de
voormalige Nationale Vergadering en van de
Kamer van Afgevaardigden. Jules Paul Fran
cois Grévy is vijf en zestig jaar oud, maar wie
de parlementaire geschiedenis van Frankrijk se
dert 1870 in bijzonderheden gevolgd heeftweet
ook, dat hij met jeugdigen ijver is bezield, waar
het geldt de vrijheden des volks zoowel als do
vrije discussie in de Kamer te handhaven. Op
zijn verleden kleeft geen enkele smeteen po
litieke 'weerhaan is hij nooit geweest. Reeds
onder de Juli-regeering deed hij zich kennen als
een beslist voorstander van liberale beginselen,
der machthebbenden Toen Frankrijk een republiek werd, vond men
voordeel. Grévy in de voorste gelederen in het politiek
«—t pas had Napoleon het gezag in
handen genomen, of hij trok zich in de pleitzaal
terug. Gedurende het" bewind van Thiers was hij
diéns hechtste steun en dat Mac-Mahon gedwon
gen werd binnen de palen der Constitutie te
blyven is voor een groot deel aan hem te dan
ken. Zijn verheffing tot den Presidialen zetel is
de kroon op het werkde voltooiing van het
gebouw der Republiek.
De vraag is nu maarof de Fransohen uit die
i als uit
j werd bedreigd.
—en zuu uuuu moeien zijn, om niet te erken
nen dat de Fransche natie na den grooten oorlog
en zijn vreeseljjk naspel, de Commune-worateling,
een zedelijke wedergeboorte heeft ondergaan.
j Reeds haar letterkunde wijst dit aan. Na de
zedenkwetsende, wormstekige pennevruchten van
het Tweede Keizerryk is in de romantiek een
nieuwe richting ontstaan, wier apostelen niet
minder stout opstijgen op de wieken der ver-
I beelding, doch wier scheppingen niet slechts
zonder blozen gelezen kunnen worden, zelfs
1 een gezonde levensopvatting, een frissche moraal
prediken. Zag men vroeger op de planken in
de vertaalde Fransche tooneelstukken de ondeugd
verheerlijken, den echtbreuk vergoelijken en de
bedrogen echtgenooten aan de bespotting prys
geven, thans is dat anders gewonlen, en we
genieten nu menig Fransch drama waarin de
bedrijvers van verachtelijke handelingen in al
hun erbarmelijkheid worden voorgesteld.
Overzicht.
Frankrijk heeft op waardige wijze de kroon
gezet op het werk der Januari-verkiezingen.
Aller verwachtingen zijn overtroffen door de
wijze waarop de hangende crisis is opgelost.
Aan de geschiedenis der coups d'élat, de groote
omkeeringen op staatkundig gebied in Frankrijk,
zijn tafereelen van zoo bloedigen aard verbonden,
dat men het naderen van zulk een crisis onwil
lekeurig met eenige vrees te gemoet ziet. Dit-
maal zelfs geen sponning en agitatie, zooals
men bij den val van Thiers en tijdens het be
wind en de beruchte regeering van 16 Mei kon
waarnemen.
Binnen 24 uren nadat de president Mac-Mahon
als zoodanig ontslag genomen had, omdat hij -
weigerde het opperbevel over het leger der
Fransche republiek voortaan aan republikeinsche
legerhoofden toe te vertrouwen en omdat hij
voorzag dat elk nieuw ministerie hem, overeen
komstig den wensch der meerderheid van de
volksvertegenwoordiging, denzelfden eisch zou
stellen, was met voorbeeldige eenstemmigheid
een uitnemende opvolger aangewezen. Nadat
de boodschap, waarin Mac-Mahon van zijn be
sluit mededeeling deed, in de Kamers was voor
gelezen,, besloot men, overeenkomstig de bepa
lingen der grondwet nog dienzelfden dag in
congres te vergaderen, tot benoeming van een
nieuwen president. Oorspronkelijk schijnt Du-
faure daarvoor de aangewezen man geweest te
zijn, doch daar deze pertinent weigerde, stelde
Gambetta de candidatuur van Jules Grévy, den
voorzitter der Kamer van Afgevaardigden, die
door het congres dan ook met 563 van de 713
stemmen benoemd werd. Generaal Chanzy ver
kreeg, zooals thans blijkt geheel buiten zijn
weten, 99 stemmen, terwijl 44 blanco biljetten
werden gevonden. Met daverende toejuichingen
werd Grévy nu geproclameerd tot president der
republiek voor den tijd van 7 jaren, en waarlijk
die toejuichingen waren volkomen gerechtvaar
digd.’
Jules Paul Francois Grévy is een mandie
door zijne eerlijkheid en rechtschapenheid zelfs
by zijne staatkundige tegenstanders eerbied en
waardeering afdwingt. Géborén in 1813was
hij getuige van de gebeurtenissen, die er in de
laatste halve eeuw, in zijn vaderland plaats gre
pen en nam van af 1848 daaraan een werkdadig
deel. Als regeerings-commissaris in het 4ePar'
tement van Jura in 1848, als lid van de Consti
tuante, als lid van de Wetgevende Vergadering,
als haren .Onder-Voorzitter en Voorzitter, ten
allen tijde onderscheidde hij zich door zijne on
afhankelijkheid en gematigdheiddoor zijne
liefde voor de ware vrijheid en voor de Repu-
blikeinsohe instellingen.
Hij is dus wel de aangewezen man om aan
het hoofd der Fransche republiek te staanen
mag veel goeds van zich doen verwachten.
Dufaure, de man aan wiens vastberadenheid
voor een goed deel de gelukkige wending in den
stand van zaken moet worden toegeschreven
heeft niet alleen niet begeerd om de hoogste
betrekking te aanvaardenmaar ook ontslag
genomen als Minister-president en zyne porte
feuille. ter beschikking gesteld. Aan Wadding
ton den Minister van Buitenlandsche Zaken is
door den nieuwen President de vorming van een
nieuw kabinet opgedragenwaarin de ministers
van Binnenlandscl
Koophandel en van
behouden en dat, h
departementen betreftis aaugevue
gematigde leden der Linkerzijde: Jules Ferry,
le Royer en Jauregueberry. Gambetta isin de
plaats van Jules Grévytot Voorzitter der Kamer
van Afgevaardigden benoemd. Met het oog op
zijne betrekking tot de uiterste Linkerzijde, en De lo
de gematigdheid waarvan hij in de laatste tijden litio zal te 8
blijk gaf, kan ook deze keuze zijne goede zijde te Gorinohem
hebben. Zijn invloed kan de radicalen terug- —Te ’s G i
houden van onberaden stappendie zoo licht der steed hei onaernou
Republiek schaden en den tegenstanders ten goede eenige herstellingen
komen kan.
Algemeen wordt de plaats gehad hebbende
omkeering in Frankrijk zoowel als daar buiten i C. A. De Gids
met vreugde en vertrouwen begroet. De ge- De dircc._x,
zanten der vreemde Mogendheden hebben zich i Schouwburg-vereeniging, in verband met de firma
gehaast den nieuwen President hunne opwach- I Hakkert en Co. hebben het plan opgevat in
ting te maken en onder de Fransohen, die het Rotterdam een nieuwenaar alle eischen van den
eerst Julus Grévy kwamen gelukwenschen. be- tegenwoordigen tijd ingerichten schouwburg te
hun vernedering of de eensgezindheid bij de hoorde ook Mac Mahon. Deze schijnt blijde te
verdediging tegen monarchistische aanslagen aan zjjn een gelegenheid gevonden te hebben om,
den dag gelegdzal blijven bestaan bij de be- alvorens zich tegenover zyne geestverwanten al
Wwoti<ng van het vefkrsgene. Voor de republiek te, zeer te compromiteeren, met eere zijn mandaat
is dat de quaestie van „te ?yn of niet te zynT te kunnen nederloggen. Het zachtmoedig' w*
Reeds hebben zich bedenkelijke verschijnselen deel dat thans vele zijner misgrepen met den
vertoond, als onweerswolken aan den helderen -J*~ «-*-»-
hemel. Te hopen is het, dat zij zullen afdrijven.
Zoo nietdan zou do derde Fransche Republiek
gelijk zijn aaneen kaartenhuis, door kinderhan
den opgetrokkenen dat zjjn vernietiging het
meest nabij is op het oogenblik dat het laatste
blad er aan is vastgehecht.
Alle Binnenlandsche Advertentiënwaarvan I perken tot degenen die tot de hunnen behoorden
de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden de door het tweede keizerrykmet onuitwischbare
slechts 2 maal in rekening gebracht. vlekken bezoedelde adelaar zou wederom de vleu-
r-Lgelen trachten uit te slaan, onder toejuiching
van alle avonturiers, die goud weten te delven
De derde Fransche Republiek.f» 'od’;‘jke vOtu En .i
r die booze elementen zouden in hun botsing een
Of we willen of niet, - telkens weer wordt i storm verwekken, waarin al het voortreffelijke,
onze aandacht met onweerstaanbaren drang ge- door Frankrijk in de laatste acht jaren tot stand
trokken naar Frankrijk, steeds behoudt dat gebracht, met vernietiging
land den voorrarig bij onze beschouwingen over Men zou blind moeten z:
buitenlandsche toestanden. Wat de „groote na
tie” der toekomst zal zijn, valt moeielijk uit te
maken. Duitschland heeft, door plotseling te
blijven stilstaan op de baan der ontwikkeling,
de gelegenheid laten voorbijgaan om blijvend
aan de spits te loopen, welke grootsche taak het
wentelend rad der wereldgeschiedenis het voor
een oogenblik scheen te hebben toegerold. I
Engeland wikkelt zich te vast in het ruwe kleed
van het eigenbelang, dan dat het voor alsnog
aanvoerder kan worden bij het opwaarts streven
der volken. Oostenrijk vertoont alleen het beeld
van een verdeeld huisgezin, welks leden geen I
begrip hebben van samenwerking; ’t is een
Groote Mogendheid in naam, de schijn vertoo-
ning eener monarchie; Rusland en Italië zijn,
het eerste nog meer dan het laatste, maar beiden
zonder twijfelopkomende natiënmet heftig
bruischende harstochten, scheppingen in wor
ding, wier politieke beteekenis eerst zal worden
bepaald door den loop der omstandigheden en
door de meerdere of mindere mate van gezond staande geschreven werd onder den indruk
verstand, die eenmaal aan de vestiging van het j -
staatsgebouw zal worden ten grondslag gelegd. I
Maar Frankryk is boven alles de groote natie
van het tegenwoordige. We willen thans niet
spreken van hetgeen het op militair gebied
vermag; - ofschoon ook daar onze stelling ge
handhaafd zou kunnen worden, achten we zulks
een verdienste van ondergeschikt belang mis
schien zelfs van negatieve waarde. Wat echter
in de eerste plaats in aanmerking komt is dit:
er is geen vraagstuk, van welken aard ook, of
de Fransohen houden er zich mede bezig en
arbeiden aan de oplossing. Maatschappelijke,
zedelijke quaestiën, vraagstukken van politiek
of van eeredienst, van nijverheid of letterkunde,
van wetenschap of kunst, in welken kring, bij
welke natie ook gesteld, men vindt ze daar
terug. Mannen van groote bekwaamheid maken
ze tot een punt van overweging of van ernstige
besprekingen wanneer hier of elders de draad
verloren dreigt te gaan, dan wenden we het oog
naar Frankryk en vangen dikwijls nieuwe licht
stralen op die tot verdere oplossing het uitzicht
openen. Er is misschien waarheid in de bewe
ring, dat de Franschman minder degelijk is in
zijn opvatting, minder gezet in zijn studie, min
der volhardend in het nasporen der waarheid
dan menig ander. Daarentegen bezit hij de
groote gave, als het ware bij ingeving een waar
heid te grypen, met één sprong den langzaam
maar zeker vorderenden denker vooruit te snellen,
en het punt aan te wijzeu waarop alle bepein-
zingen en overwegingen moeten samenloopen.
Dit is, zoo niet de eenige, dan toch wel een i
voorname reden, waarom Frankryks geschieden!»
voor een groot deel de geschiedenis van Europa is. med
Geniet Frankrijk rust, zoowel van binnen als zin,
naar buiten, dan gaat het met reuzenschreden
vooruit, en geheel de menschheid profiteert er
van. Wordt het door staatkundig© schokken
beroerd, dan gevoelt elke natie daarvan de te
rugwerking. Vandaar dat overal, i x
vrijheid op prijs wordt gesteld, de bevestiging
der Fransche Republiek met sympathie is be
groet; niet, omdat men dien regeeringsvorm zóó
voortreffelijk acht dat men eiken anderen daar
voor zou willen afstaan, het tegendeel is waar,
en de meesten zijn nog van meening, met Thiers,
dat onder de gegeven omstandigheden en met I
het oog op de politieke ontwikkeling der volken,
de Republiek eer als een soort van üoodzake-
lijkheid, bijna hadden we geschreven nood
zakelijk kwaad beschouwd moet worden. Maar
zij biedt althans daar, naar het schijnt, eenige
waarborgen aan voor rust en vrede, een ruim
veld, om op geleidelijke wijze aan elke eerzucht
bevrediging te schenken, en tevena het middel,
om de overheersching van allen do.or enkelen,
met de onvermijdelijke reacties daaruit voort
vloeiende, tegen te gaan. Voor de bekende prik
kelbaarheid der Fransohen, voor wie politiseeren
even onmisbaar is als voor een visch het zwem
men is zulk een regeeringsvormmits behoorlijk
door het practisch beleid
gecontróleerd, een ontzaglijk
Zoodra in Frankrijk de Republiek valt, is de strijdperkmaar
rust verdwenen. Alle bedwongen partijschappen
zouden onmiddellijk het hoofd omhoog steken;
■de oude adel zou onder de lelievaan van Hen
drik V zijn middeleeuwsche voorrechten willen
herwinnen, al ging ook de nationale welvaart
daarbij ten gronde; de geldaristocratie van het
tijdperk van Orleans zou onder het mom van
hét ooastitationeel koningschap op nieuw de
Fransche hulpbronnen ten ‘eigen bate willen iu uu muurui ue u raunuuuu
exploitoeran, en het „vrybeid voor allen” 'be- overwinning hetzelfde nut zullen trekken
- Bij Kon. Bes 1. van 1 dezer, is, met
ingang van dien datum, benoemd tot Minister
van Oorlog de heer J. C. C. Den Beer Poortu-
gael, waarnemend Hoofdintendant van het leger;
eu met donzelfden dagde kapitein ter zee Jhr.
H. O. Wichers, Minister van Marine, ontheven
van de waarneming van het tijdelijk beheer van
het departement van oorlog, met dankbetuiging
voor de in die betrekking bewezen diensten.
Intusschen is de heer Den Beer Poortugael
door eene ziekte aangetast, welke hem belet de
werkzaamheden als Minister vooralsnog op zich
te nemen. Dientengevolge is de Minister van
Marine weder met het beheer van het departe
ment van oorlog betast. De heer Den Beer Poor
tugael is echter beterende.
Z. M. heeft aan A. B. Barkey, op
zijn vferzoekeervol ontslag verleend als burge
meester van Druten.
Bij Kon. besl. is eene commissie
van deskundigen benoemd tot voorlichting van
de Regeering over de volgens de wet vast te
stellen regelen voor den bouw en de inrichting
der lokalen voor lager schoolonderwijs bestemd,
alsmede omtrent het maximum kinderen dat in
één lokaal mag worden toegelaten, en zijn tot
leden dier commissie aangewezen: de hoógleer-
aar Dr. M. Salverda, inspecteur van het middel
baar onderwijs, oud-in-pecteur van het lager
onderwijs te ’s Gravenhage, tevens voorzitter;
H. Bouman, directeur der gemeentelijke kweek
school voor onderwijzers en onderwijzeressen to
Amsterdam; J. A. Van Dijk, hoofdonderwijzer
eener openbare lagere school te Leiden; N. M.
Feringa, hoofdonderwijzer eener bijzondere lagere
school te Amsterdam; A. J. Nijland, hoofdon
derwijzer eener bijzondere lagere school te Utrecht;
G. A. N. Allebé, med. doctor te Amsterdam; 8.
Sr. Coronel, med. doctor te LeeuwardenP. J.
H. Cuypers, architect der Rijks-Museuingebouwen
te Amsterdam; G. J. Morre, leeraar in de bur
gerlijke bouwkunde aan de Polytechnische school
te Delft; en tot secretaris J. Van Lokhorst, bouw
kundige, belast met het toezicht op de gebouwen
voor onderwijs enz. te ’s Gravenhage.
Aan Ryks munt te Utrecht wordt
een medaille gereed gemaakt ter herinnering aan
wijlen Prins Hendrik der Nederlanden.
Door de jury voor de fonteinen te
Soestdijk (huldeblijk aan wijlen prins Hendrik)
is bekroond het model van den heer Molkenboer
te Leeuwarden.
De heer F. Lioftinck heeft do be
noeming tot lid der Tweede Kamer van de Sta-
ten-Genoraal aangenomen en zal dientengevolge
morgen zijn afscheid nis predikant te Kimswerd
prediken.
1 —De pest is in Rusland uitgebroken.
,oDientengevolge heeft onze Minister van Binnen-
ihe Zaken, van Financiën, van landsche Zaken alle Russische havens, gelegen
Oorlog hunne portefeuille» aan de Zwarte Zee en de Zee van Azof, besmet
wat de hoofden der overige verklaard.
ftis aangevuld met de meest Van 29 December 1878 tot 25 Ja-
- t :_inuari 1879 zijn door longziekte aangetast 16
runderen, als 15 in Zuid-Holland en 1 inNoord-
Holiand. Li het vorige tijdperk va.i vier weken
waren 15 runderen door die ziekte aangetrat
De loting voor de nationale mi
litie zal te Öliedreeht plaats hebben op 11, en
t-r. Op 25 dezer.
Te ’s Gravenhage is 3 dezerherbe-
steed het onderhouden van en het doen van
w i aan ’s Rijks hoogere burger
school te Goudagedurende de jaren 1879 en
1880. Het minst was ingeschreven door de erven
- Gids, te Gouda, voor f1725.
ertrouwen^ begroet. De ge- —De directeuren der Rotterdamsche
gehaast den nieuwen President hunne opwach- I Hakkert en Co. hebben het
tegenwoordigen