Zondag 7 September.
N°. 534.
1879.
I
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht
Ver eeri n g.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
volk bewijst
evolutiën
NOOTE%
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.
5
5
5
5
5
Deze Courant wordt geregeld lederen Zaterdag-middag
verzonden. Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70.
Franco per post door het geheele rijk 0,80.
5
5
5
5
7
3
6
3
3
51}
96J
■59}
81
931
92tf
83
76J
671
86H
Ui
verval
nyverhf
tal. f52, 3de
wsche, Flakk.
dering f 12,30
h 11,40.
It 9,00, nieuwe
£e Zeeuwsohe,
11,50, nieuwe
r 10,90 hl 1,40,
Zomer-Tarwo
87T’r
87
87}
87H
118}
80j
84f
35}
47|f
108}
vondei
“jn,
schei
kilo, fokvar-
9,00.
f 1,04 h 1,12
de 26 stuks.
Aangevoerd
skalveren, 9
jf lammeren,
of geit.
e qual. 68 ct.,
qual. f0,90,
dies per kilo,
r Londen 42
78
1001
100
103}
107}
154
37»
141
DN.
qual. 55 ct.,
16 h 30, vette
h 8,schapen
kalveren 21
dito f 4 H
>,00, Z©euw-
4,00, Roode
10
elsv. 19}
r.
5
6
6
5
4} 104|
4
5
5
6
5
N.
jC. 29 Aug.
2*. 64}
3 170
4
4
3
3
1
2
1
2
3
5
5
5
5
5
3
5
5
4} 78}
5 904
5
■OBHOfflSffl fflMT.
missarissen ontvangendie hen met den uit-
drukkelijken raad om zich rustig te houden
naar hunne geboorteplaatsen opzonden.
In 't geheel -hebben 34 Generale Raden of
270, mindere
I h 170, melk-
sn f 65 i 110,
^45}
144J
56}
56
571
574
106}
137
JOH
10}
45
iverm. winter
6,30.
f3,80 h 5,80.
352 per 2100
i Vlaamsche
f7,50.
i Vlaamsche
Overmaassche
3 Zeeuwsche,
iaat f 5,50 h 6.
ieder f 3,30
Alle Binnonlandsche Advertontiënwaarvan
de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden
slechts 3 maal in rekening gebracht.
per 50 kilo.
tl f27 h 30,
ger in prijs}
vooral in le
lauw.
f 1,10 k 1,30
m voor Enge-
igere biggen
in f25 50.
le geljjktjjdig
sburige Lex-
j aangevoerd;
zoodat het
Prijs der AdvertentiënVan 1 tot 5 regels 0,50. Iedere
regel meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending
franco, en ui ter lijk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 ure.
digend resultaat voor de regeering, die te kwader
ure dit middel van overreding koos.
Aan den koning van Spanje wordt het voor
nemen toegeschrevenom zich vóór de voltrek
king van zjjn huwelijk met Don Carlos te willen
verzoenen. Deze zou dan een aanzienlijk jaar
geld en den titel van infant bekomen!
indruk gemaakt dan zijn vijanden of fyenijders
konden vermoeden; zijn woord vond pa zijn
verscheiden een krachtigen weergalm bij enkelen,
later bij velen, en in diezelfde mate trok de
nevelensluier weg die zijn fiere gestalte voor het
oog der menigte verborg.
Daarentegen kunnen wij wijzen op een groot
getal bevoorrechten, die reeds bij hun leven
waardeering vonden. Zooals zij daar stonden,
vertegenwoordigden zij een beginsel welks waar
heid door ieder werd erkend, al werd het niet
door allen, zelfs niet door zeer velen, tot richt
snoer des levens gekozen; daarbij wisten zij
sinds het eerste oogenblik van hun optreden
den juisten toon te treffen om hun woord ingang
te doen vinden. Hun eigen leven was de prac-
tische toepassing van de leer, die zij in théorie
verkondigdenvan hen kon niet gezegd worden
dat zij geestdrift predikten en zelf yskoud ble
ven bij de brandende vraagstukken van hun tijd
dat zij tot zelfopoffering wekten en tevens het
voorbeeld gaven van bekrompen égoïsme; dat
zij op zedelijke reinheid aandrongen doch bun
eigen levenspad niet zuiver wisten te houden
we van modderkuilen en gifplanten. Het kan niet
anders, of zulko mannen moeten wel de liefde
zijn van hun tijdgenootenen op het oogenblik
dat zij ons ontvallen, gevoelen wij ons het hart
door rouw beklemd, omdat wjj weten dat een
onherstelbaar verlies ons heeft getroffen.
Het kan niet ontkend worden, de gave der
waardeering is ons niet in mindere mate geschon
ken dan aan eenig geslacht, hetwelk ons is voor
afgegaan. Integendeelnaarmate we toenemen
in wezenlijke beschaving, weten we ons los te
maken van die bekrompen opvattingendie slechts
in zoogenaamde geestverwanten de verdienste wil
erkennen, ’t Is zoomet hart en ziel hebben we
ons aangesloten bij de een of andere staatkundige
of kerkelijke partijdoch daardoor zijn we niet
blind geworden voor de grootsche hoedanigheden,
die we in het kamp van onze tegenstanders zien
schitteren. Zijn we betrekkelijk mild mot onze
lofsprakenindien we ze kunnen wijden aan een
dor onzenook waar dit niet het geval is
behoudt het gevoel van billijkheid de overhand
boven partijdrift.
Ons volk bezit nog een hoogo mate van levens
kracht; dit wordt bewezen door den yver, waar
mede wij aan ware verdienste haar kroon reiken. I
Pas is een onzer beminde zonen ons van het 1
harte gerukt, of we gevoelen er behoefte aan
de wereld te toopen, dat hij in ons hart oen
blijvende plaats heeft ingenomen.
’t Is lang niet hetzelfdewelke soort van ver
dienste door ons het meest wordt vereerd. Ook
daarin ligt een zeer vertrouwbare aanwijzing van
het nationaal karakter.
Waarom blijft do naam van Thorbecke oen zoo
ruime plaats beslaan in de lijst onzer herinne
ringen on Was het nationaal gevoel niet bevre
digd zoolang zijn beeltenis niet in eon onzer
vaderlandsche steden was verrezen F Omdat wij
allen zonder onderscheid de staatkundige rechten
en vrijheden, door de grondwetzijn schepping,
ons gewaarborgdop prijs stellenal genieten
wij die rechten ook op dezelfde wijze als we de
zuivere lucht inademen, bijna onbewust.
Waarom kan niemand, onverschillig welke poli
tieke overtuiging de zijne isden naam van
Groen van Prinsterer zonder eerbied noemen
Omdat hij ons de hooge waarde van getrouwheid
aan beginselen op nieuw heeft doen gevoelen.
De eigenschappen en gavendie we in onze
groote mannen huldigen, erkennen we daardoor
als iets zeer voortreffelijks, en dat is zeker de
eerste schrede om zo ook voor ons zelven te
veroveren.
Om dezelfde reden is het velen onzer goed
geweestzich te vereenigen ter plaatsewaar
het stoffelijk overschot van onzen Aart Admiraal
is weggelegden gezamenlijk door een zicht
baar teeken hot bewijs te leverendat hij veopt-
leeft in onze herinnering ep nipt spoedig zal
vergeten worden.
De manwiens naam we daar noemdenstreefde
niet naar populariteiten toch is zjjn naam ge
liefd bij allen die niet geheel vreemd bleven aan
de ontwikkeling der hedendaagsche letterkunde.
Zijn hoogste verdienste is geweest, dat hij Ne
derlander was in de volle beteekenis des woords
dat hij zijn volk voorging in het streven naar
eerlijkheid van beginselennaar verwijdering
van menschenvrees bij de toepassing van ’t geen
we als waarheid erkennen. Hij was er zich van
bewustdat geestdrift voor het sohoone de diepst
doorgedrongen zuurdeesems van bekrompenheid
en eigenbaat bij een volk uitzuivert, en zijn
ganscho persoonlijkheid ging op in don kloeken
strijd tegen dien ongelukkigen huisjesslakken
geest die steeds in dezelfde atmosfeer voortsuk
kelt en heet wordt noch koudwat er ook ge
beurt. Ik schreef hem eens om zijn advies te
vragen over een plandat mij in losse omtrokken
voor den geest zweefde. „Uw denkbeeld is voor
treffelijk antwoordde hij mij„ofschoon het u
moeite zal kosten het verwezenlijkt te zien. Ik
wensch u een dubbele mate van moed en van
geestdriftopdat ge uw overtuiging ingang zult
doen vinden tot in het allerplatste platteland.”
Zoo was do manzoo was zijn arbeid halfheid
Er wordt woleens gezegd, dat do hulde, die
oen volk bewijst aan zijn beroemde afgestorve
nen eon maatstaf is waarnaar veilig zijn meer
dere of mindere voortreffelijkheid kan worden
beoordeeld.
Veel waars is er ontegenzoggelijk in die
stelling, ofschoon zij niet ton volle, en zonder
eenig voorbehoud beaamd moot worden.
Daar wordt veel wierook geofferd op hot al
taar van het voorgeslacht, met geen ander doel
dan om de nationale ijdelheid te vleien. Spreekt
de vreemdeling een met redenen omkleed afkeu
rend vonnis uit over deze of gene uiting van
het volkslevenklaagt do landzaat zolf over
op het gebied van kunst of letteren, van
leid of handel, aanstonds zijn we gereed
om hun een half dozijn namen voor de voeten
te werpendie’ klinken als een klok, en we
meenen daarmee dan het onomstootelijk hewys
geleverd te hebben dat die gestrenge critici
zich aan miskenning hebben schuldig gemaakt.
Op dezelfde wijze tracht een onbeduidend edel
man aan zijn stamboom de bladeren te ontloenen
voor eon lauwerkrans,'dien hij zich om de slapen
vlecht, en waarvoor hij ons denzelfden eerbied
wil afdwingen dien wy hem in ruime mate zouden
bewijzen, als zijn daden in overeenstemming
waren met zijn naam.
Zoo doende wordt de verdienste van het voor
geslacht verlaagd tot een allerbelachelijksten
dekmantel voor eigen tekortkomingen. Indien
■de groote dooden, wier namen aldus misbruikt
worden, nog een keus konden doen geldengewis
zouden zij veel liever in de diepste vergetelheid
zyn weggezonken, dan op die wjjze tot op den
- huidigen dag te worden verheerlijkt.
Voorts ligt er iets zeer eigenaardigs in die
nationale herinneringen, aan beroemde namen
verbonden.
Elke eeuw heeft mannen en vrouwen opge
leverd, wier schoone werken de gansche mensch-
heid ten zegen waren, en van wie het er, opper
vlakkig beschouwd, niet veel op aankwam, tot
welk volk zij behoorden. Maar dewjjl elk ka
rakter voor een groot deel het product is geweest
van een aantal omstandigheden, waaronder do
nationaliteit zeker*niet een van de minst belang
rijke was, moet wel degelijk met dezen factor
rekening vrorden gehouden. Een volk, dat zjjn
bloeitijd reeds diep.in het verleden moet zoeken,
kan nog wel een persoonlijkheid aanwijzen, die
uitmunt boven vele duizenden, doch het aantal
dier uitstekende figuren is dan gewoonlijk zeer
gering; zij schitteren als eenzame sterren aad
een bewolkten hemel, en oefenen op hun om-,
geving slechts oen nauw merkbaren invloed uit.
Zij steunen elkander niet in den gemeensohap-
pelij ken strijd tegen flauwhartigheid en bekrom
penheid; zy versnellen den polsslag niet van
het nationaal leven, zij brengen geen nieuw bloed
in het verslapte organisme, evenmin als een ver
schietende vuurbol het uitspansel duurzaam ver
licht. Er is ons dus veel aan gelegen, dat we,
in wolk tijdvak ook onzer geschiedenis, een
breede reeks van namen kunnen opgeven van
mannen, die de wereld een voorbeeld van kloeke
daden, een getuigenis van voortreffelijke eigen
schappen aanboden. Het Nederland van de
zeventiende eeuw zal steeds een hooge plaats
innemen in do schatting van de beoefenaars der
beschavingsgeschiedenis, omdat het het hout was
waaruit een Maurits on een De Ruijter, een
Vondel on een Rembrandt, een Jan De Wilt en
een Willem III zijn gesneden.
Nu is het een vrij algemeen voorkomend ver-
sbhijnsel, dat een aantal beroemdheden eerst tot
haar volle recht komen, lang nadat zij het we-
reldtooneel verlaten hebben. Somtijds komt hot
daar van daan, dat die mannen in bescheiden
kring werkzaam waren, of wel, dat het nage
slacht eerst de vruchten van hun arbeid inoogst.
Meer nog is de oorzaak te zoeken in het gebrek
aan onpartijdigheid bij den tijdgenoot.
Een grootsche figuur staat niet zelden een
honderdtal middelmatigheden in den weg, en
het eenparig geroep dier in eigen oog misken
den oversenreeuwt de lofspraken van de enkele
onbevooroordeelden, die de ware verdienste de
haar -toekomende hulde pogen te bewijzen. Er
is nog meer. Menig voortreffelijk man nam
juist daarom een zoo verheven standpunt in,
omdat zyn overtuiging lijnrecht tegenover de
in zijn tijd heerschende meeningen post vatte,
en in stede van hem recht te doen wedervaren
beijverde men zich om hemzelven het zwijgen
op te leggen, en, waar dat niet gelukte, hem
dood te zwijgen of zijn streven in een belache
lijk daglicht te stellen. Eerst later kwam men
tot het inzicht, dat hij de waarheid aan zijn
zyde haddat hij zijn landgenooten iets geleerd
had, hetwelk zij zonder hem nog niet zouden
hebben gebeten. Niet zelden ook had zyn stem,
die bij zijn leven verloren dreigde te gaap als
die des roependen in de woestijn, toch meer
In Den Haag loopt het gerucht,
dat de Regeering voornemens zou zijn een Staats
commissie in te stellen, om te onderzoeken, in
welke opzichten de Grondwet wijziging vereischt.
Tot leden zouden worden gekozen bekwame man
nen buiten de politiek van den dag staande.
Volgens het „Vaderland” heeft de
Rekenkamer in een brief aan den Ministerraad
bezwaar gemaakt tegen de wettigheid der be
noeming van de tegenwoordige Ministers. De
heer v. Lijnden, die het Kon. besluit van 18
Aug., waarbij het oude Kabinet werd ontslagen
en net nieuwe benoemd, mede onderteekende,
was op dien dag nog geen Minister, daar hij
volgens het besluit, waarbij hij zelf werd be
noemd, eerst op den 19en Aug. in functie trad.
De besluiten tot benoeming der nieuwe Ministers
zijn derhalve niet door een verantwoordelijk
Minister gecontrasigneerd. Het besluit, door den
heer Van Lijnden onderteekend, toen hij nog
geen Minister was, zou derhalve volgens de Re
kenkamer een ongrondwettig besluit zjjn en geen
rechtskracht hebben.
Bij herstemming is tot lid van dé
Prov. Staten van Zuid-Holland in het hoofd
kiesdistrict ’s-Gravenhage met 427 van de 740
uitgebrachte geldige stemmen gekozen de can-
didaat der conservatieven, mr. W. A. J. baron
Schimmelponninck van der Oyo. De heer mr.
T. L. M. H. Borret, candidaat der Roomsch-
Katholieken, verkreeg 313 stommen. De libe
ralen hadden zich van do stemming onthouden.
Men verneemt dat bij het Ministe
rie van waterstaat etc. het voornemen bestaat,
met ingang van 1 October aanstaande, het tarief
per woord op het binnenlandsoh verkeer voor
telegrammen toe te passen, en zulks te bepalen
op een vast bedrag van vijftien cents voor elk
telegram als grondtax, met heffing van één cent
per woord daarenboven. Op gelijken datum
worden kaarttelegrammen voor het binnenlandsch
verkeer vervallen verklaard.
Volgens deze berekening zou dus een tele
gram van 20 woorden, dat nu 30 cents kost,
op 35 cents komen te staan.
—Naar men verneemt, is het gebouw
op den Korten Vijverberg te ’sHage, laatstelijk
bewoond door mevrouw de weduwe Groen van
Prinsterer, dezer dagen, men zegt voor ongeveer
f70.000, in handen van het Rijk overgegaan.
Daarin zullen binnenkort de bureaux van het Dep.
van Justitie worden overgebraohtterwijl het
later, bij voltooiing van het nieuwe gebouw voor
het Dep. van Justitie, door de arr. rechtbank zal
worden betrokken.
Met ingang van den lOden dezer
zal te Krimpen a/d Lek een Rijkstelegraaf kantoor
met beperkten dagdienst voor het algemeen ver
keer worden geopend. De diensturen zijn geregeld
als volgt: op werkdagen, van 9 tot 12 uren voor-
en van 2 tot 7 uren namiddagsop Zon- en feest
dagen van 8 tot 9 uren voor- en yan 2 tot 5 uren
namiddags. Op het verkeer van dit kantoor met
alle overige telegraafkantoren in Nederland is
hot uniforme tarief van f0,30 per enkelvoudig
telegram van toepassing. Omtrent de tarieven voor
de berichten wisseling met het buitenland zullen
inlichtingen aan het kantoor te Krimpen kunnen
worden verkregen.
Aan het departement van water
staat is 3 dezer aanbesteedhet leveren en ver
werken van stortsteen ten behoeve van de over
brugging van het Hollandsch Diep. Minste
inschrijver was de heer L. A. Van Haaften, te
Sliedrecht, voor f69.600.
Den laten September vangt op de
benedenrivieren de gesloten vischtijd aan; het
visschen met de zalmzegens is dan verboden,
alleen met drijfnetten of vlauwön wordt alsdan
gevischt. De gesloten tijd eindigt den 15en
November e. k.
In de vergadering van de Maatsoh.
v. Landbouw, afd. Vijf-Heerenlanden, Alblasser-
waard enz. 2 dezer to Gorinchem gehouden
zijn tot afgevaardigden naar de algemeene ver
gadering te Haarlem benoemd de heeren A.
Noorderbroek, Burgemeester van Gorinchem eii
A. Van Mever te Nieuwland. In eene te Leer
dam gehouden vergadering der afd. Vianen en
omstreken zijn tot afgevaardigden benoemd de
hoeren Slob en Jeekel en tot hunne plaatsver
vangers de heeren Bijdendijk en De Jongh
- di»*dend der WagBning,ch0
Gasverlichtmg-maatschappij over 1878/79 is bo
paald op 8 pet.
was hem vreemd. In hem huisde een reuzengeost.
En, als wij zijn nagedachtenis voreeren, laat
ons dan zorgen, dat deze niet tegen ons getuige.
Aait ^Admiraal moet niet door on® behandeld xwuou v>
worden als do muzikantdie met Schoone melo- 872 leden tegen en 32 Raden of 819 leden
dioën ons gehoor streelt, zonder iets blijvends te voorde Ferry wetten gestemd. Geen bomoe-
weeg te brengen; hij moet ons, zoo dikwijls wij
zijn werk ter hand nemenbezielen met donzolf-
den gloed die zijn hart warm deed kloppen. Van
hem moet niet gezegd kunnen worden dat hij oen
op zich zolf staand figuur was te midden eoner
bekrompen menigtehij zij oen der voorgangers
in de worsteling tegen laagheid en zelfzucht,
tegen schynvergoding en stof-aanbiddingmaar
een voorganger met een krachtig leger achter
zich. Op die wijze brengen wij hem de beste
hulde toe, en vereeren wij hem op do wijze die
hij zolf voorzeker het allerhoogst zou schatten.
Overzicht.
De berichten on beschouwingen over de min
der vriendschappelijke verhouding, die er tus-
schen de Russische regeering on Dultschland
on Oostenrijk zou bestaan, beginnen al meer
en meer aan beteekenis en gewicht te verliezen,
nu het zich bevestigt, dat de Czaar een bezoek
te Weenen zal brengen en nu hij, na de ont
moeting mot generaal Von Manteuffel te War
schau, ook nog door keizer Wilhelm gecompli
menteerd werd, die daartoe eene reis maakte
van Berlijn naar Alexandrowno.
Al worden dan ook de geruchten omtrent een
toenemend verschil van gevoelen tusschen don
Russisehen Rijkskanselior en zijn Duitschen
collega zijdelings bevestigd, door de tegenspraak,
welke die geruchten van officieuso zijde onder
den, zóó érnstig schijnt dit verschil niet te
dat er vooreerst aan een vredebreuk tus-
jn beide Rijken zou te denken zijn.
In de hitte van den verkiezingsstrijd voor den
Praiswbhon Landdag, die nu in vollen gang is,
zal die kleingeestige woordenstrijd met Rusland
in de Duitsche pers wel spoedig een einde ne
men, vooral nu ook de Russische pers van
officieuso zijde eene wenk heeft ontvangen om
zich te matigen.
De kiezers voor den Landdag zullen nu ge
legenheid hebben zich uit te spreken, zoowel
omtrent het groote vraagstuk van het vnjhan-
delstelsel als omtrent de hervormingen, die Von
Bismarck in het Rijks-Staatsorganisme wil in
voeren.
Bij Straatsburg zullen eerstdaags militaire
evolutiën op groote schaal plaats hebben. Do
aanwezigheid van den Duitschen Keizer en tal
van vreemde Vorsten en hoofdofficieren zal aan
’t geheel een schitterend aanzien geven.
Men zal zich herinneren, dat eenige maanden
geleden tusschen Oostenrijk en Turkije eene
overeenkomst werd gesloten, omtrent de bezet
ting van geheel Bosnië, waartoe ook Novi-Bazar
behoort. Nog altijd liet zich do tenuitvoerleg
ging dier overeenkomst, wat betreft de bezetting
van Novi-Bazar, wachten en niet ton onrechte
wekte dit oenige bezorgdheid. Men mag deze
echter thans als geweken beschouwen, daar de
bezetting nu eerstdaags zal plaats hebben. De
militaire commissie van hot Oostenrijksche be
zettingsleger heeft do grenzen reeds overschre
den, zonder tegenstand te ontmoeten van de
Albaneesche liguet en een leger van 20.000 man
zal haar weldra volgen.
De eenmaal zoo gevierde hold van Plewna,
Osman Poeha, heeft het als Turksch Minister
vqn Oorlog thans zwaar te verantwoorden. Hij
ondervindt het in volle mate, hoe moeielijk het
is om zonder geld te moeten regeeren, Allen
die eenige aanspraken kunnen doen gelden op
het oorlogsbudget, en dat zijn er velen in Tur-
kjje, belegeren dagelijks zijn departement, zoodat
hij dit vaak slechts met levensgevaar kan be
reiken.
Aan ’t eigenlijk onderhandelen in de Griek-
sche grensregelingsquaostio moot men nog be
ginnen. Alleen hebben de Turkscho commis
sarissen er in toegestemd om, hoewel het Ber-
lijnsch verdrag in deze geen verplichtende be
paling bevat, zich te schikken naar do wenschen
der Mogendheden. Zij verklaarden zich bereid
om de aangewezen gronslinio, gewijzigd zooals
de omstandigheden dit mochten voorschrijven,
tot grondslag der ondorhandelingen te nomen.
Over die „wijzigingen naar omstandigheden”
zullen nu de Griekscho commissarissen zich nog
eens eenige dagen beraden.
Hoe onzinnig het streven der Franschc radi
calen ook is, toch is het hun gelukt hun can
didaat Blanqui to Bordeaux oeno meerderheid
te bezorgen, die hom in herstemming brengt.
Hij bekwam meer stemmen dan zij no beide mo-
decandidaten gezamenlijk. Het voroischte-drio
vierde gedeelte der stemmen van het aantal in
geschreven kiezers kon hij echter niet bereiken.
Do verkiezing to Bordeaux zal do regeering
er misschien toe brengen wat voorzichtig te
zijn met het doen torugkeoren der geamnesteer-
do communalisten van Nieuw-Calédonië. 300
dezer lieden kwamen don len dezer te Port-
Vendrcs aan on werden door rcgeerings-com-
