m
m,
reld!
N°. 546. Zondag 30 November. 1879.
neming
sen
lokolen,
J
fit
r Sen.,
Hamburg.
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht
Mark
rden.
OHKM,
lifeoron, Stam-
pollen, Sterke
to Moerellen
amide-Peeren,
scheidenheden
rat verder tot
anleggen van
)HT,
ring van:
i beste
aOj'
'oskotip,
begunstigers,
BINNENLAND.
F.LD
BUITKNLANI).
Vnnding, nd eiiiii.staiiiidezijii.
prins Napoleot
1.1 n.«
ionpi
Wist
rdlMhe en -
nog immer het
met bestel-
1 tina is in Spanje
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers
Schoonhoven,
iij benevens
rapen voor
laat» gehad
lanvrage de
Ier
ghebl
>tie.
i eenvoudig
den 3,60 e.
Reichsmark
den l.HO e.
Reichsmark
den ,90 e.
Reichsmark
e origineel®
egen franco
«r de verst*
■OfflOfflfflM COURAH
1 I (J
gewone
bbenden
missa-
van het Noord-
gehouden, is hulde
Dose Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag
verzonden. Prfjt: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70.
Franco per post door het geheele rijk 0,80.
rnde Scbeor-
ntbieden den
■N.
i winsten xjjn
oor den Staat
[ogarandeerd.
erste trekking
enllDeceab.
©garandeerde
over de
lotery, welke
mvat, zyn:
00,000 Mark,
ten i 4000M.
3000
,2000
1600
:12ST;
500
800
200
lM
138
126
100
ik94on67
40 en 20
zanden in 7
titionnement.
Zietdaar de korte inhoud van het gesprokene
op Maandag.
te gedurende de
halve op den
rd. .1.
an Woensdag
Wed. DEN
Dienaren
8 A ZONEN.
FUR van he t
NOZEM achter
Brgplaats nabij
NOOTEN te
nstaande.
i voor 29 No-
■aitter van ge
elde.
levering moot
n kantore van
Loplk en in
ht.
mr voornoemd,
Itter.
.N NOOTEN,
Secretaris.
•zien zijn van
8TATEN-GÊNERAAL.
De algemeen® beraadslagingen over de Staats-
begrooting, door de Tweede Kamer Maandag
avond aangevangen, werden ingeleid door den
heer Van Houten, die in een uitvoerige rede
ware het zijn denkbeelden over grondwetsherziening, in
meten nog verband met het optreden van deze Regeering,
heerlyk- besprak. Volgens hem was die herziening een
heid en schitterende prachtdie weleer haar deel J" 'i “’“v J" AUJ“
was.
ontving zij
prinses Matl
Prijs der Advertentiön: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere
regel meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Intending
franco, en uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags ten 10 nre.
>hfein. t
©bouwen dat
gen
idéé dat de
schoolwet te veranderen, later I
- - was
gestelden eisch te laten vallen, bewijst o. a. en daarom eerst de verwerping
ook de aanschrijving van den minister Lepère vervolgens het niet goedkeuren
aan de prefecten, om er nauwlettend op
zien, dat de bisschoppen zich binnen de
zen der wetten houden. Alle beweringen dat
er op dit punt oneenigheid zou zijn in den boe-
kabinet bleken tot nu toe onge-
Overzicht.
Do Oostentjjksche Aartshertogin Maria Chris-
K 9 aangekomen on met voel luister
om weldra als ochtgenoote van ko-
Alle Binnenlandsche Advertentiön, waarvan worden uitgonoodigd
de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden
slechts 2 maal in rekening gebracht.
dringende eisch des tjjds, waarvoor alles moest
achterstaan. Zelfs de invoering der schoolwet:
Spr. achtte het niet onmogelijk, dat een nieuwe
Kamer, gekozen op den grondslag van het be-
t algemeen stemrecht, de uitspraak in zake
de wet op het lager onderwijs nog eens aan een
revisie zou willen onderwerpen.
De heer Bichon van IJselmonde keurde de
liberale politiek der nieuwe Regeering af; in
dit opzicht bleef hy trouw aan zijn verleden,
ig- Steeds had hij de gedragslijn der liberalen ver-
ddt dor fel ij k voor ’t land genoemd, vandaar zijn ver
zet tegen afschaffing van de doodstraf, tegen
de wet op ’t hooger en de gewyzigde wet op
de ’t lager Qnderwijs.
Do heer Keuchenius betreurde het ten zeerste,
dat Van Lijnden, vroeger bondgenoot van Elout
en Groen van Prinsterer, thans aan het hoofd
stond van een Kabinet, dat invoering van de
schoolwet als hoofdpunt van zjjn programma had
opgegeven, en drong er op aan dat deze thans
nog van zijn invloed als „Christen-Staatsman”
worut verzuaoruuui ue meeruemeia net zou gebruik maken om te geinoet te komen aan
de sl of niet afschaffing der gemaalbolas- de 350.000 onderteekenaars van het volks-pe-
’t schijnt een voornaam punt van
’t Is zoo, we zyn in onze beschouwingen
eenigszins ouderwetsch. Wij blijven het oen ver
schijnsel noemendat van goen verblijdenden
aard iswanneer de altaren onzer huisgoden
verlaten zijn en slechts by uitzondering een
handjevol wierook oritvangen. Wy zouden zoo
gaarne op avonden al^ die, aan de nagedachtenis
van den legendarischèn weldoener der kinderen
gewijd, in elke woning vroolyko kindcrgezich- j
ten zien geflankeerd deor de niet minder vroo-
lijko gelaatstrekken dér gelukkige ouders.
En dan is er nog ietsdat we nooit beter ter
sprake kunnen brengen^ dan heden nu het feest
der onbezorgde jeugd hog eenigo dagen in het
verschiet ligt, en er du» tijd van voorbereiding is.
Gij kent ongetwijfeld den opvoedkundigen
grondregel: Vereenig zooveel mogelijk het aan
gename met het nuttige. Welnu, dan stel ik
u, gelukkigen, voor, üw kinderen de rol van
den goeden sint eens pp te dragon. Er zijn
immers, in uw nabijheid, wel van die gezinnen,
waar dag aan dag gesjouwd en getobd moet
worden tot bevrediging Va» de moest alledaag-
scho behoeften, en waar slechör bij hoogst zeld
zame gelegenheden sprakp kan zyn van eenigo
versnapering, waar een feestgave, die als ’t ware
uit don hemel komt gevallen, en voorwaar
mynheer, zij valt uit deri hemel, als uw kind
haar met een glimlach op de lippon uitreikt,
een storm van vreugdekreten zou doen verrijzen?
Och, strooit oen zaadkorrel van geluk op den
dorren akker vau zoo menig kinderleven, dat
vreugdeloos voorbijvliegt, ón dat aan den man-
nelyken leeftijd zelf geen aangename herinnering
achterlaat: gij weet niet höe machtig en duur
zaam de indruk zal wezen, <loor die enkele daad
teweeggebracht.
Doch ik zou daar onwillekeurig de fout'begaan,
eert vervolg te schrijven op mjjn beschouwing
van do vorigo week. Slechts' aan de practische
toepassing heb ik een paar regelen willen wijden.
Laat ik u alleen doen opmerken, dat de han
deling, die ik u heb voorgesteld, nog oneindig
1 meer wezenlijke winst zal 'afwerpen voor uw
kind, den weldoenerdan vooij den boweldadigde.
’t Is dus, eigenlijk gezegd’^ oen voordeel dat
ik u aan de hand wil doen, i
1 zich voor het bekomen van
een toegangsbewijs aan te melden bij enz.”
Zonderling, ook dit bericht, van hoeveel toe
wijding en menschenliefde en yver en zucht
naar zedeljjken vooruitgang en wat nog al meer
het getuigde, maakte my landerig.
Goeie vrienden, feestgevers aan geringen en
aanzienlijken in feestlokalen en schouwburg
zalen op mijn woord gij zijt op een verkeer
den weg.
Gy leert nu reeds het kind zyn hoogste genot
zoeken op plaatsenvoor het groote publiek toe
gankelijk waar men betaalt bij de deur om
binnengelaten te worden.
Gjj verstompt zelf, willens on wetenszijn ge
voel voor de gezelligheden van hot „tehuis'’, en
gij doet zijn hart haken naar de aanschouwing
van lappen-decoraties, door honderden gasvlam
men beschenen.
Kunt gij u eenigermate voorstellenwat er
omgaat in het hart van een armen jongen die
uit zijn alles behalve weelderige omgeving wordt
overgeplaatst binnen de tooverachtige omheining,
die hij voor het eerst aanschouwt? Mij dunkt,
ik kan dat wel. Zijn denkbeelden van genot zul
len geheel identisch worden met dat kunstmatige
en opgesmukte, en later, als hjj zelf in zjjn
onderhoud gaat voorzien, zal het zijn hoogste
streven zyn zoo dikwijls mogelijk zich daar te
verlustigen. Op zichzelf kan ik daar niets tegen
inbrengenhet is zoo de geest des tyds. Maar
zou het totaal onmogelijk zyn, by de kinderen,
en inzonderheid bij door fortuin minder ruim
bedeelden het besef te wekken of te versterken
dat binnenshuis, in de woonkamer, hoe schamel
zij er ook uitzietzuivere genietingen te smaken
zyn Als gjj eens zoo’n paar honderd van die
voorbeeldige schoolbezoekers onverwacht ver-
heugdet met de thuisbezorging van een kolos
salon koek en een oogverblindend prentenboek,
zoudt gij hun dan geen avond van vreugd be
zorgen van edeler allooi dan uw prachtig ge
organiseerde kinderfeesten in de publieke uitspan-
ningslokalen Gij beweert misschienhoeren
bestuurdersdat het er vooral op aankomtdoor
do kracht van het voorbeeld te werken op min
der verdienstelijke leden van het jonge Neder
land en de bent der verzuimers tot meerderen
ijver aan te sporen. Meent gij dan dat Klaas en
Mietje, die voor hun Sinterklaas oen pakket thuis
kregen waarop in groote letters stond geschre
ven„Voor getrouw schoolbezoek!” zich niet
zullen haasten dit wereldkundig te maken O
lieve hemelal de trompetten dor Faam zullen
niet toereikend zyn, om hot bericht tot aan de
uiterste uiteinden der stad voort te bazuinen.
op dit punt
zem van het
I grond. Heden komen de Kamers voor 't eerst
weder byeen en wel te l’arjjs. P.
wenscht dat vóór alles de begroeting
den afgedaan. Of de Kamers haar daarin wol
zoo geheel tor wille zullen zyn is haast niet te
denken. Al is in België de in de eerste helft
van dit jaar aangenomen onderwijswet bereids
allerwege ten uitvoer gelogd, de stryd is daarom
niet uit. In geen land misschien heeft de gees
telijkheid, aangevoerd door de bisschoppen, hef
tiger saamgewerkt om de uitvoering der wet
ónmogelijk te makennergens zijn krasser mid
delen toegepast om ouders en onderwijzers te
dwingen van de openbare scholen geen gebruik
te maken, zondor dat dezen toeleg, behoudens
enkele uitzonderingenis mogen gelukken. Dat
de spanning hierdoor echter niet weinig ver
meerderd is, bewyzen do debatten, waarmede
de Kamerzittingen als 't ware geopend zyn.
Te vergeefs naar wij mcenen, heeft de rogee-
ring door medodeeling der gevoerde gedachten
wisseling met hetVaticaan, trachten te bewijzen,
dat de Belgische bisschoppen, door zoo heftig
tegen de wet te volde te trekken, in stryd han
delden met de bedoelingen van den Paus. Er moge
ook al uit bljjkon, dat do H. Vader wat moer
beleid van zjjne onderhoorigon gewacht had,
in beginsel is hy het niet mot hen eens. I>o
gevolgen hiervan bljjven niet uit. Sommige af
gevaardigden willen nu de post van een gezant
bij het Vaticaan geschrapt zien en de tracto-
menten dor geestelijkheid besnoeien.
De mislukto oogst en do eischen dor land-
heeron in Ierland, die toch van de pachters de
landrenten blyvon eisclien, heeft in het land dor
Fenians on hoino-rulers eene woeling doen ont
staan, die licht in oen govaarlyken opstand kon
ontaarden. Do taal, die op de talrijke meelingt
wordt gevoerd, is weinig geschikt om do ge
moederen tot kalmto to brongon en do regeering
heeft dan ook roods maatregelen genomen om
desnoods door don sterken arm do ru-t te hor
stellen. Brie belhamels zijn gevangen genomen.
Gladstone is op recht Engelscho wyze bezig
om zich aan zijne aanstaande kiezers to Edin
burgh en omliggende plaataen Toor te stellen.
Voor onze goede oude gewoonte, om elk ge
sprek, belangryk of niet, te beginnen met een
praatje over hot weeris thans wel iets te zog
gen. Inderdaad, er bestaat roden om elkander
onze ve/bazing te betuigen over hot feit, dat we
reeds tamelyk vroeg een Siberisch klimaat ge
nieten', waardoor we, zonder dit juist te ver
langen, geschikt worden gemaakt tot deelneming
aan een eventueelo nieuwe Noordpool-cxpeditie.
Dat het wintert, en reeds vroeg vry strong
wintert, is op zichzelf niets, ware het niet dat
de tijden zoo slecht waren. In ons vorig hoofd
artikel wezen we er reeds op, en ’t ia sedert
niet beter geworden. Alleen is het curieus, dat
de burgerstand die toch ook klaagt over stil
stand van zakenschaarschte van geld enz.,
toch in haar uiterljjke levenswyze zoo weinig
sporen vertoont van het streven om de tering
te zetten naar do zoogenaamd kwijnende nering.
Ik wijs slechts op éón bijzonderheidvan jaar
tot jaar nemen de publieke vermakelijkheden
toedo dagbladen moeten gaandeweg meer ruimte
beschikbaar stellen, willen zij in hun opnoeming
of aankondiging er goen overslaan. Daarby
schijnt het wel, alsof do concurrentie zeer weinig
kwaad doet: de schouwburg- en concertzalen
worden behoorlijk gevuld, als de voorstellingen
niet te ver beneden het middelmatige bljjven.
Zoo is het in de groote steden; en wat de
kleinere betreft, men organiseert nu en dan oen
extra rid of vaart, om in het genot dat elders
aangeboden wordt, te kunnen doelen, terwijl voor
het overige de rederijkerskamers of tooneelge-
zelschappen van dilettanten in het ontbrekende
pogen te voorzien.
Dus, we zouden haast zeggen, dat het met
dien „druk der tijden” niet voor allen zoo erg
is gesteld, als we dagelijks hooren beweren. In
dit opzicht is het toenemend aantal gelegenhe
den tot vermaak ons tot troost en bemoediging.
Daarbjj komt nog iets. Het toonoel, om ons
bij dezen kunstvorm te bepalen, veredelt, zegt
men, het gemoed. Wij kennen lieden die, by
de voorstelling op de planken van het lijden
htumer natuurgenooten, ook van de smart der
armoede en der ontbering, hun tranen niet kun
nen weerhoqden, on laatst kreeg ik waarlijk
deernis met een lief buurdametje in de komedie,
die ontzaglijk zat te knikken, omdat een der
acteurs op zoo’n zielrocrendon toon zeide: „Ik
heb honger!”
Nu, in het dageljjksch leven openbaren de
ongeiukkigen hun behoeften gewoonlijk op een
minder dichterlijke wijze, en loopen daardoor
gevaar, niet zulk een diepen indruk te maken
op sentimenteelo gemoederen. Toch wil ik ho
pen dat zij, die den schouwburg bezoeken om
getuigen te zijn van ingebeeld lijden, niet aar
zelen zullen hun schreden te richten daarheen,
waar wezenlijke smart niet slechts te aanschouwen
en te bejammeren, maar ook te lenigen is.
Wat onzen alouden roem van huiselijkheid
betreft, - laat ons daar verder maar van zwij
gen. Er is niets meer van overgebleven dan
de herinnering. Menig huisvader weet niet, in
welke wereld hij zich bevindt, indien een lichte
ongesteldheid hem noodzaaktbinnenskamers te
bljjven, en in onze verbeelding hoo^n we hem
al mompelen: „Eigenlijk gezegd geef ik de voor
keur aan eeu flinke, eerlijke ziekte, dan
weetje ten minste waarvoor je thuis blyft.M
Als het dan ook maar eenigszins mogelijk is, dan
gaat een burger die niet voor huishen te boek
wil staan, zijn sociëteit, zijn club, zijn verga
dering, zijn concert-repetitio of wat dan ook
by wonen; en al komt hij thuis met de ongehui
chelde verzekering dat hjj zich liederrjjk heeft
verveeld, morgen zal hij het waarschijnlijk
beter treffen.
We zijn niet van zins heden een pleidooi te
leveren in ’t voordeel van de huiselijkheid in
’t algemeen, dat zou een zoor ondankbaar
werk zijn. Alleen zullen we een lans breken
ten voordeele van ons kleine volkje, met hot
oog op de dingen die tegen het eirid dézer week
aanstaande »jn, on we hopen dat alle vaders
en moeders, mitsgaders alle papa’s en ma.ua’s
die on» geschrijf lezen zullenons gelyk zullen
geven en dienovereenkomstig handelen.
„By gelegenheid van het St.-NicoKasfeest,
groote kinder-voorstelling, gevolgd door een
tombola zonder nieten, in de zaal van den heer 1
N. Aanvang ten half acht. Entrée voor een i
hetr en dame met twee kinderen idem zóóveel.”
Deze advertentie kwam my laatst onder de
oogen. Zij ergerde mij byzonder.
„De vereoniging tot bevordering van school
bezoek te X heeft besloten, dit jaar weer op
de gebruikelijke wijze in de concertzaal een
kinderfeest te geven by gelegenheid van hot
Smt-Nieolaasfeejt. Al een de kinderen, die vol
gens verklaring van den hoofuondorwij^er niet 1
Radars dan wegens ziekte de school verzuimden, ontvangen
nin^Alphonsusal» koningin gehuldigd te wor
den. Ongeveer gelijktijdig met deze gelukkige
bruió betrad een andere vorstin, die sinds lang
kroon..jak troou verloor mede het fepasnsche
grondgebied, om, nog treurende over het verlies
van een ec^iig kindafscheid te nemen van eene
stervende moeder. Het was de ex-keizerin Euge
nie, die cp dien treurigen tocht, als ware het
om den kelk haars lydens vol te
eenmaal eoi blik liet weiden over de
u en 8C»ineroiiuu pruvni, uie woieer naar ueei
i. Te farys, waar zij eenige uren vertoefde,
-ii |j0Z0ak0ll van prins Napoleon en
rthilde. Te Madrid werd zij getroost
door het koniuklyke bruidspaardat haar bij perkt
aankomst onmiddellijk bezocht.
De coiservatieven en constitutioneelenwelke
beide partijen in het Spaansche kabinet verte
genwoordigd zynhebben voor den duur der
huwelijksfeesten den stryd geschorst. Het ver
schil van gevoelen tusschen den premier Hartin]
Campos «n sommige zijner ambtgenooten geldt
de al of niet dadeljjke invoering van zekere her
vormingen mot name van de afschaffing der
slavernij op Cuba. Het is te vreezen dat de
koning na zijn huwelijk zich al spoedig zal heb
ben bezig te houden met het vraagstuk van ka
merontbinding of kabinetscrisis.
Ook Italic beleefde wederom een kabinetscri
sis, gevolg van do treurige verdeeldheid, die
aldaar onder de liberalen heerscht. Het ministerie
Cairoli is gereconstrueerd en voor de zooveelste
maal wordt verzekerddat de meerderheid het
over
ting, dat naar v
geschil is, eeus is geworden. w
De Russische kroonprins en kroonprinses heb- op Maandag. Bij de voortzetting van hetdebat,
ben hun voorgenomen bezoek te Wwenen en te gedurende de beide volgende dagen, werden de-
Berlijn gebracht en zyn daar door de vorstelijke zelfde onderwerpen door verschillende sprekers
familierecht luisterrijk ontvangen. Aan staat- behandeldmen bleef zich bewegen in een stroom
kundige gesprekken of onderhandelingen schynt, van beschouwingen over do wenschelykbeid van
wonder genoegin dezen tyd weinig gedaan te grondwetsherziening, vooral in verband met het
zyn. Alleen werden do oude vriendschapsbanden kiesstelsel, en de invoering dor schoolwet be-
nog eens vernieuwd, ’t welk echter niet verhin- jammeren, toejuichen, of zelfs tot meerderen
dert, dat de vyandelijke toon, die in de laatste spoed aanzetten. Wat de grondwetsherziening
maanden in de pers tusschen Duitsrhland en Rus- betreft, de Regeering verklaarde vroeger dat zij
land heerschtnog altijd voortduurt. wil zien in hoeverre do gebreken van on» kie»-
In den Pruisischen Landdag is de behando- stelsel, van ons belastingwezen, van onze defensie
ling van het wetsontwerp op de tapperijen aan- kunnen worden weggenomen zonder tot dien
gevangen. De regeering stelt zich daarmede maatregel over te gaan; welnu, zei de heer
het tweeledige doel voor: drankmisbruik tegen Mees, stellen wij haar daartoe in de gelegen-
te gaan en do gemeentelasten te verlichten; do heid, opdat zij zelve het onmogelyke van haar
te heffen belastingen komen toch ten goede der pogingen inzie.
gemeenten. Aan do goedkeuring wordt niet De persoon van den heer Kappeyne werd zeer
getwijfeld. dikwijls genoemd. De heer Brouwers was van
Frankrijk en België blijven nog immer het idóe dat de vroegere premier, opgetreden om de
tooneel van don onderwijsstrijd. Dat de Fran- schoolwet te veranderen, later had ingezien dat
sche regeering niet voornemens is den eenmaal zijn schepping onvatbaar was voor invoering,
lisch te laten vallen, bewijst o. a. en daarom eerst de verwerping der kanalenwet,
*3 1 l i van zijn grond-
toe te wetsherzienings-voorstel, als voorwendsel had ge-
gren- bozigd om stilletjes heen te gaan, de schoolwet
als een noodlottige nalatenschap aan zyn op
volger overlatende. De heer Idzerda daaren
tegen meende, dat het bekende voorstel van
Kappeyne wel degelyk een ernstig en goed door-
De regeering dacht plan was, en dut de natie, indien de crisis
zal wor- I documenten maar nier geheim waren, daarvan
ook wel overtuigd zou worden. De heer Bor-
’gesius beweerde dat in olk geval dat plan, hoe
ernstig ook gemeend, in het ministerie zelf niet
behoorlyk was voorbereid, en dat de mislukking
daaraan voornamelyk was toe te schryven. Voor
het overige moest de grondwetsherziening thans
geheel worden losgemaakt van het plan van
Kappeyne, en, nu zij eenmaal aan de orde was
gesteld, op den voorgrond blijyen staan.
Het slot onder vervolg der Nieuwstijdingen.
Bij Zr. Ms. besluit van 22 dezer
wordt de luit, ter zee l»te klasse A. P. Hoogh-
winkel, ter zake van in en door den dienst ont
stane lichaamsgebreken op pensioen gesteld,
onder toekenning van een jaariyksch pensioen
van f 1400, en van eene verhooging van dat
pensioen ter somma tan f825 ’sjaars, voor
werkelijk verblyf in militairen dienst in ’s Rijks
overzeese he bezittingen en koloniën en tusBchen
do keerkringen.
Z. M. hoeft benoemd tot commies
der posteryen 4de kl.W. J. P. Kroef, surnu
merair der posterijen.
Op voordracht van don Minister
van Justitie is bij kon. besluit eene staatscom
missie «gesteld tot herziening van het Wetboek
van Koophandel.
Do heer Bastort heeft de benoe
ming als lid van de Tweede Kamer aangenomen.
Aan het Ministerie van Waterstaat
is 11. Woensdag aanbesteed: het maken van eenigo
werken tot voortzetting dor normuliseoring van de
rivier do Boven-Merwedoonder do gemeente
Öorinehem. Minste ityschryver was de heer 0.
Both Cz. te Sliedrecht, voor f12790.
In do vergadering van comul.
rissen der Rotterdamsche Tramwaymaatschi
zyn de directeuren Vau Maurik en Ven
als zoodanig geschorst.
In de vergadering
pool-comité, op Zaterdag jt? o
gebracht aan de nagedachten» van den Iuit4