gw:
iedëT
I
N°. 676.
Zondag 28 Mei.
1882.
n
Rusland,
ophanden.
Banken van Leening.
HUIZERS,
ilEVINfi,
ellng van dage-
geeprekken.
indsoh.
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
-
A S
ARIEL,
NISMEN.
4
/-Lekkerland,
ende fabriek der
te Zevenbergen,
Bring van puik
natigen prijs.
j
BINNENLAND.
r
van
KEUZER.
eenig genoemdBergen van barmhartigheid, Monts
I, Schoonhoven.
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.
liet éón,
doorheen
3JRE.
ige Ingelanden.”
MP AS.
•ORDENBOEK.
)S.
8 alle drie te ont-
men franco toe-
i een postwissel
p Kompas, Woor-
DA:
)EK
men, gewoonljjk
eenigde Staten
DE
1 V
i VOORZITTER
op 15 Mei a. s.
aan, den Heer
SHE.
Polder STEIN,
g in den geest
ons waarborgen,
van den Polder
irvallen toestand
en de bemaling
enstemming zal
eischen des tijd»
ers uitwaterende
sel.
d maar dringend
15 Mei a. s.,
uw ter Stembus
re stemmen uit
SCHOOMOVEBSCHE COORAIfT.
tredenden, doch
er van den Polder
op 15 Mei 1882.
n gaat
met kwaad zaad
1.
older Stein,
hen zyn,
jen.
zag doen,
i fatsoen,
het hoofd.
rond,
I in vond,
et geloofd,
t aan,
is gegaan,
is in den polder
verspreid vóór
irzitter van dien
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending francoen
uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags te 10 uren. Alle binnenlandsche
Advertentiënwaarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegevenworden
slechts 2 maid in rekening gebracht.
landen Dinsdag
houden aan de
terwjjl inmiddels
inden giften of
rgd.
882.
DENDORP,
Burgemeester.
IP, Wethouder.
(Wethouder.
ELDER,
Winkelier.
it ronde envier-
len, zoor elegante
'WAQENTJES
DMNIBUSBRÏK
5OMERBRIKJE
ok voor dubbele
Australië,’ de
ansche Staten,
van IVoord-
iada,
ach van
ELZ.
■I
o
Dese Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag verzonden.
Prgs: voor Schoonhoven per, drie maanden 0,70. Franco per post
door het geheele rgk 0,80. Men kan zich abonneeren bg alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bezit schenkt kracht, gemis is een element
van zwakheid. De vermogende kan in den
regel zich zelven helpen, vooral wanneer,
gelijk in een geordenden Staat passende
is, de waarborgen niet ontbreken dat het
eigendomsrecht geëerbiedigd wordt.
Daarentegen verkeert hij, die van den
bezittende iets in bruikleen ontvangt, steeds
in min of meer afhankelijke positie, vooral
wanneer hij dat ónmogelijk missen kan.
De voorwaardendoor den bezitter gesteld,
mogen soms hard zyn, hy is wei verplicht
zich er aan te onderwerpen. De huurder
van landeryen of huizen, de leener
kapitalen betaalt den dienst drtfn men hem
bewyst. en toch gevoelt hij zich de min
dere, de zwakkere tegenover den bezitter,
verhuurder of crediteur.
Doch meestal is het verschil tusschen
beider positie betrekkelyk gering en alzoo
de vrees, dat van het overwicht der eene
partij misbruik zal worden gemaakt ten
nadeele van de andere, niet groot. In dat
geval is Staatstusschenkomt onnoodig. Zij
zal dat wel worden in tyden van pachtcrisis,
gehjk thans in Ierland, nu de stryd tusschen
de bezittende klasse en de gebruikers van
de gronden, ten gevolge van dè misbruiken
door de eersten gepleegd, zulk een scherp
karakter heeft aangenomen; van woning
nood, zooals eenige jaren geleden te Berlijn,
toen de eigenaars van huizen fabelachtige
sommen vroegen voor een paar kamers
en de overheid zich genoodzaakt zag
de huurprijzen aan haar Contróle te on
derwerpen, totdat, door den aan bouw
van nieuwe huizen, de concurrentie ver
meerderd en het evenwicht tusschen
vraag en aanbod herst-eld was. Zoo zyn
langen tyd in de meeste Staten van Europa
de zoogenaamde >woekerwetten” van kracht
geweest, die nauwkeurig bepaalden onder
welke voorwaarden en waarborgen, zoomede
met welke rentekapitalen mochten worden
uitgeleend. Die maatregel was stellig
noodig, in de tijden van geldschaarschte,
waarin hy, die iets byeen gescharreld
had, daarmede grove winsten kon maken.
Thans, nu de geldmarkt ruim voorzien is,
en de rentestandaard als het ware de op
lossing is eener wiskundige formule, met
grootheden, die ieder dagelyks kan toetsen,
zyn zulke wetten niet meer noodig, of
schoon men er in Duitschland nog in de
laatste jaren op aangedrongen heeft.
Die vaste cijfers zyn natuurlyk alleen
toepasselijk op het geval, dat de debiteur
een solide persoon zy, of dat solide borgen
de verantwoordelykheid voor eventuëele
niet-teruggave van kapitaal en niet-betahng
van rente oveinemen. Is een dezer ge
gevens niet aanwezig, dan is het niet mo-
gelijk het juiste cjyer te bepalen, dat de
crediteur als risico boven de gewone rente
mag vorderen, ten einde noch van roeke
loosheid, noch van woeker beschuldigd te
worden. Ook hier zyn dus het nüt en de
noodzakelijkheid van staatstusschenkomst,
voor ’t minst genomen twyfelachüg.
De twyfel verdwijnt echter, wanneer er
sprake is van arme lieden, die, om
De lezer zal mij niet kwalyk nemendat
ik daar eventjes in het vaarwater der *na-
turalislische letterkunde” verzeild ben ge
raakt: ’t was maar een potloodkras, aan de
werkelijkheid ontleend.
We meenendat op die manier schrome
lijk wordt gewoekerden dat zijdie zich
met dergelyke voorschotten verrijkenuit
zuigers zyn van de maatschappij. De open
bare meening heeft dan ook het vonnis reeds
geveldeen pandjeshuishouder is by de
massa al heel weinig in lelenal heeft
men hem noodig, toch veracht men hem
ten diepste.
Doch de openbare meening is verder ge
gaan. Aan den eenen kant begreep ze het
verachtelijkedat er in gelegen isden
armedie hulp vraagtvoor die hulp zoo
duur te doen betalenaan den anderen kant
kon zy niet ontkennendat het nog wreeder
zou zijnhem de gelegenheid af te snijden
in tyd van behoefte eenig geld te kunnen
leenen, waarvoor natuurlyk eenig onder
pand rnoest gegeven kunnen wordenaldus
zou het practisch zijnop een volkomen
verbod van het bedrijf van den pandhuis
houder aan te dringen. Zijn belooning of
vergoeding aan vaste regelen te onderwer
pen, is eveneens onmogelyk: nu eens is hij
blootgesteld aan meer, dan aan minder
waardeverlies van het hem verstrekte on
derpand en ofschoon de praktyk van zijn
vak hem wel zoo slim heeft gemaakt, dat
hy niet boven de waaide zal leenen mag
toch de mogelijkheid dat zulks eens onwil
lekeurig geschiedt, niet geheel uit het oog
worden verloren.
Men heeft gepoogd het bezwaar op te
heffendoor middel van de philanthropic.
Menschenvrienden, met het lot der armen
bewogen brachten een kapitaaltje byeen
dat dienen moest om door middel van be-
leeningen op onderpand op bepaalde voor
waarden en tegen kleine rente te worden
voorgeschoten. In verband met deze be
schouwing werden zulke inrichtingen ook
0“
aar geen schijn
jn.
belang
en bang,
en.
•s en Ingelanden
eente Reeuwijk.
n van allen,
SI JEN Gx.
geld te bekomen dat hun voor 't oogenblik
onontbeerlijk is, geen persoonlijke borgen
kunnen stellen en dus geen onderpand heb
ben dan eenige roerende goederen van meer
dere of mindere waarde. Des» menschen zyn,
indien zij zonder hulp worden gelaten, over
geleverd aan de plunderzucht van geldschie
ters van ’t allergeringst allooien het oogen
blik waarop ze voor het eerst met hen in
aanraking komen is de eerste schrede op
een steile helling die in een afgrond eindigt.
Met voorschotten op onroerende goederen,
(hypotheken,) heeft de weigerende macht
zich bemoeid, door voor zooverre het noodig
was algemeene regelen te stellen. Tevens
heeft zy van de gelegenheid gebruik ge
maakt, er een klein winstje voor de schat
kist uit te kloppen*. De regeling van
het cyfer der rente liet zij echter na
omdat by de tegenwoordige maatschappelijke
verhoudingen de vrees, dat hierby woeker
zou worden gepleegd, nagenoeg geheel af
wezig is. De concurrentie der kapitalisten
leidt ook op dit terrein tot een zoo goed
als normaal cyfer van intrest.
Dat zelfde geldt niet by de voorschotten
op roerende goederen.
Wie daarop geld leent, heeft gewoonlyk
niets anders te verpanden. Hij behoort dus
wel tot de hulpbehoevenden, de zwakken.
De waarde van het aangeboden onderpand
is doorgaans niet hoogmen wil er een
kleine Jeening opsluiten, tot eiken prijs,
want aan het geld is behoefte.
Ten allen tijde hebben geldschieters van
de verlegenheid van zulke personen misbruik
gemaakt om zich op onrechtmatige wyze te
bevoordeelen. Of zy leenden verre beneden
de waarde, stelden den termyn van terug
gave zeer korten geraakten dan voor wei
nig geld in het bezit, daar lossing dik-
wyls onmogelyk was,van voorwerpen die
zy met grove winst weer verkochten. Of zij
rekenden zoo hooge rentedat in korten
tyd hun kapitaaltje verdubbeld wasen de
arme leener evenveel aan intrest moest be
talen, als hem was voorgeschoten. Of wel.—
zy deden zoowel het een als het anderwat
natuurlyk de zaak niet verbeterde.
Het leenen op pand wordt overal op grove
wyze gedaan by de lagere volksklasse, zon
der dat er een haan naar kraait. Konkelende
buurvrouwen doen het onderling. Als vrouw
A. haar Zondagskleed uittrekt, gaat ze er
mee naar vrouw B., die den naam heeft er
warmpjes in te zitten en tevens een hulp
vaardige ziel te zyn. Buurvrouw, kunje
me geen gulden leenen tot Zaterdag-avond
op dezen japon Met één oogopslag ziet
de vrouwelijke Rotschild, dat zy ook voor
het dubbele dier som aan het kleedingstuk
niet bekocht zou zynde uitdraagster op
den hoek zou er met pleizier een »achter-
wiel” voor gevenen zonder een woord
te spreken gaat zij naar een op den schoor
steenmantel staand kommetje van aardewerk
toe, haalt er twee kwartjes en vier dub
beltjes uiten schuift die de andere vrouw
toe. Deze pakt het geleende meelaat haar
Subbathsgewaad achter, dat zij over zes
dagen voor een gulden zal komen lossen,
en vertrekt. De zaak is volkomen in orde.
lekverkooper en
ENDT ZOON
staande werkjes
Jij ontvangst van
•Den zwakke beschermen tegen machts
misbruik en onderdrukking door den sterke,
is de plicht der Overheid in den Christe-
lyken Staat.”
Het is niet ons voornemen, deze stelling
thans te bewyzen wellicht zal zij later het
onderwerp uitmaken van een afzonderiyke
beschouwing, ook in verband met de be
denkingen, in ons blad ingebracht tegen
de Wet op den Kinderarbeid, (waarover
wy gaarne gelegenheid tot gedachtenwis
seling geven om vervolgens onze zienswijze
met eenige volledigheid uit een te zetten).
Voorshands verzoeken wy dus de voorop
gezette stelling als een axioma te willen
aannemen, hetgeen volstrekt niet in stryd
is met de regelen eener gezonde logica.
De wyze, waarop de Staat zwakken in
het algemeen, of byzondere klassen van
bescherming behoevenden, hulp moet bieden,
mag niet worden overgelaten aan toeval, doch
moet aan bepaalde regelen worden gebonden:
anders is willekeur het onvermydelyk gevolg.
Immers, bescherming sluit in zich het denk
beeld van stryd, en daaraan knoopen we
weder de gedachte vast aan een te bestrijden
persoon of klasse van personen, met wier
stoffelyke belangen de beschermende macht
in botsing komt. Is er nu geen regel
vastgesteld, wordt daarbij slechts de luim
van het oogenblik gevolgd, dan zal heden
de krenking van bedoelde belangen sterker
zyn dan gisteren of morgen, en zal de in
menging van het Openbaar gezag in de
onderlinge betrekking der burgers gegronde
klachten doen ryzen.
Die regels nu, waaraan we de mate van
bescherming en de wyze waarop onder
worpen wenschen te zien, zyn wetten. De
wetgevende macht bepale, in hoeverre be
scherming moet worden verleend, de
uitvoerende macht zorge voor een stipte
en eerlyke naleving dier wetten, zonder
oogluiking, zonder aanzien des persoons,
en met toepassing van alle beschikbare
middelen.
I
de piété. In Frankrijk is tot heden toe dat
stelsel consequent toegepast, en er zyn
weinig inrichtingen in de wereld, die, by
naam althans, zóó bekend z'jn als de Mont
de piété te Parijs, diMiftvden loop der
tyden, dwars door de-revobitiën heen,
staande is gebleven en over een niet onaan-
zienlyk kapitaal te beschikken heeft. Zy
heeft op onderscheiden punten der stad
haar filialenen in de grootere gemeenten
der Republiek bestaan zuster-inrichtingen
die wel naar haar model gevormd, maar
van haar niet afhankelyk zjjn.
Ten onzent is het op dezelfde wyze be
proefd en met goeden uitslag. Trouwens
op het gebied van de philantrophie kan
van onze vaderen niet gezegd worden, dat
zy in de achterhoede verschenen. Het wa
ren vooral de liefdadige instellingendie
banken van leening oprichttenonder toe
stemmingveelt yds ook met medewerking
van de vroedschap. Op die wyze hoopte
men den hulpbehoevende als het ware een
toevluchtsoord te openenwaar hijveilig
voor de aanslagen van den lombardhouder
in zyn tjdel'jken nood kon voorzien.
In Engeland wordt een ander stelsel ge
volgd Niemand mag daar het bedrjf van
pandhuishouder Uitoefenen zonder toestem
ming van het stedelijk bestuur. Heeft hij
deze verkregendan onderwerpt hij zich
tevens aan het toezicht der overheidwat
de rentede aflossing en de aanspraken op
niet ingeloste panden aangaat. Als onder-
scheidingsteeken steekt hy drie vergulde
ballen uit.
Hoe de stand van deze zaak op dit oogen
blik by ons isen wat er bij op te merken
valtbespreken we in het volgend nummer.
Bij de Dinsdag .gehouden
stemming voor een lid der Provinciale
Staten in het hoofdkiesdistrict Delft werden
uitgebracht 676 geldige stemmen. Geko
zen werd mr. S. Le Poole te Leiden met
353 stemmen. De heer F. M. De Vries
▼an Heysi verkreftK
Ter openbare vergadering van
den Raad van Stateafdeeling voor de ge
schillen van bestuur, van 24 dezer, werd
mededeeling gedaan van een koninklijk be
sluit, houdende handhaving van het besluit
van Gedep. Staten van Zuid-Holland, waarbij
goedkeuring is onthouden aan de begrooting
der gemeente Hardinxveld voor 1882.
De heer C. E. Boonzajer, Ge-
meente-Ontvanger te Gorinchem, heeft aan
den Raad eervol ontslag verzocht uit die be
trekking togen 1 Juli. De Raad heeft be
sloten dat ontslag eervol te verleenen, onder
dankbetuiging voor de vele diensten gedu
rende 41 jaren aan de gemeente bewezen.
Aan het Departement van
waterstaat, handel en nijverheid werd
Woensdag aanbesteed:
lo. het maken van vijf dwarskribben
onder de gemeente Bergambacht aan den
rechteroever der Lek, tusschen de kilo-
meterraaien nos. 113 en 114. Minste in
schrijver de heer C. Sterk Hz., te Heuke-
lum, voor f 20.364.
2o. het verhoogen en verzwaren van
de kade van den polder Monnikenland langs
den linkeroever van de rivier de Waal,
onder de gemeente Poederoijen, tusschen
de kilometerraaien 90 en 93 der herziene
rivierkaart. Minste inschrijver de heer
A. G. Huijskes te Hedel, voor f59.800.
3o. het maken van het hoofdgebouw op
het centraal personenstatioH te Amsterdam,
op de daarvoor bestaande fundeering, ten
behoeve van den spoorweg van Nieuwediep
naar Amsterdam. (Raming f 1.326.000).
Minste inschrijvers de heeren Ph. Halsmann
en Co. te Frankfort a/M. voor f 1.275.000.
En 4o. het leveren en verwerken van
stortsteen aan de Spoorwegbrug over de
Oude Maas te Dordrecht. Minste inschrij
ver de heer L. A. Van Haaften, te Slie-
drecht, voor f 3650.
- Te Vianen had 16 dezer door
Dijkgraaf en Hoogheemraden van de Vijf-
Heerenden de navolgende aanbesteding
plaats
Het onderhoud van het dijkhuis en de dijk-
magazijnen enz., tot 30 April 1883, aan
Jacobus Schouten te Vianen, voor f200.
Idem van de Hoogstraat en Hofmuur te
Leerdam enz., aan A. Van Leer te Leerdam,
voor f 130. Het verhoogen en verzwaren
van 600 meters Zuider-Lekdijk onder Ever
dingen, H. Van Wijngaarden te Vianen,
voor f4879. Het verbroeden van den
Noorder-Lingedijk voor de huizen van de
heeren Jeekei, Mijnssen Cie. te Leerdam,
aaö C. Van Gend te Leerdam, voor f220.
Het afdammen en droogmaken van de sluis
in den Zuider-Lekdijk te Ameide, aan A. G.
Van Renswoude te Jaarveld, voor f660.
Het leveren van grind per kub. meter aan
de sluis te Ameide door Pr. Ket te Vrees
wijk, voor fl,35. Aan Kersbergen onder
Lexmond, dezelfde voor de kub meter f 1,20.
Te Vianen, dezelfde voor f 1,45. Te Vianen
en Hagostein, Jan Van Angelen te Vreeswijk,
voor f 1,40. Te Hagestein, G. J. Storij te
Ameide, per kub. meter grove grind f 1,50.
Aan den Noordor-Lingedjjk, onder Leerdam,
per kub. meter, J. De Roover te Hardinx-
zich opofferingen zou getroosten voor een
tram, waarvan zij volstrekt niet profiteert,
De voorzitter zegt daarop veel gewicht
te hechten aan eene verbinding van deze
gemeente met Schoonhoven, en wellicht later
met Gorinchem. Een tram als de h^Kiat
schijnt te willen, ten dienste van onze stad,
is in eene zoo kleine gemeente als Gouda
niet mogelyk. Spr. stemt toe dat op andere
plaatsen de tram ook langs nauwe straten
rijdt, b. v. in de Paardensteeg te Leiden,
maar hij wjjst er den heer Kist op, dat dit
den ingezetenen dier gemeente weinig aan
genaam is, dat de rijtuigen gedwongen wor
den een omweg te maken en er in den
Raad van Leiden reeds sprake van was om
de eene rij huizen in de Paardensteeg af
te breken. Spr. wijst verder op de bepaling
in de concessie-voorwaarden dat de conces
sionaris de Boelekade op een breedte van
6 M zal moeten brengen en spr. acht de
Boelekade verreweg het meest doelmatig.
De heer Stravor wjjst er op dat ook een
adres aanhangig is van de IJsei-stoomtram-
maatschappij, die juist wel door de stad wil
rijden en spr. vraagt daarom of het niet
mogelijk is dat beide door de stad rijden
en wel op dezelfde rails.
De voorzitter zegt dat dit niet mogelijk
is, daar beide ondernemingen verschillende
spoorwijdte hebben, de een 0.75 M de an
dere 1.064 M. Bovendien heeft de directie
der IJsel-stoomtramweg-maatschappij uit
drukkelijk gezegd, dat zij er niet in kon
treden om een andere onderneming langs
hare rails te doen rijden.
De heerHemsing heeft dezelfde bezwaren
als de heer Kist, alleen zou hij op het einde
der Boelekade niet willen overgaan tot eene
verhooging, maar veeleer tot eene verlaging
van het terrein op den anderen Singel.
De heer Van Iterson spreekt eveneens
ten voordeele van den weg langs den Blee-
kerssingel. De heer Luijten wil den con
cessionaris doen kiezen tusschen deze twee
wegen öf op den Bleekerssingel achter de
boomen; zoodat hij grond zal moeten aan
plempen, wat wel blijkens vroegere opgave
f 19000 kosten zal, maar die uitgave ie wel
te dragen door de onderneming van een
tramweg öf wel geheel achter de Boelekade,
waartoe hij het noodige land zal moeten
aankoopen naast den spoorweg. Nadat de
voorzitter den heer Luijten heeft doen op
merken dat de weg achter de boomen reeds
is afgestemd en nog enkele heeren hun ge
voelen hebben verduidelijkt, waarbij de heer
Kist verklaarde docr de aangevoerde be
zwaren ook tegen den Bleekerssingel te
zullen stemmen, wordt overgegaan tot de
stemming over het voorstel van den hoer
Van Iterson van den tram te doen rijden
op den Bleekerssingel, desnoods met opof
fering van enkele boomen.
Dit voorstel wordt verworpen met 8 tegen
6 stemmen, die der hh. Samsom, Straver,
Oudijk, Hoogenboom, Hemsing en Van
Iterson.
Het voorstel van B. en W. om den tram
te doen rijden door de Boelekade wordt
daarop in stemming gebracht. Vóór stem
men de hh. Post Drost, Straver, de Rotte,
Hoogenboom, Fortuijn Droogleever, Noot
hoven van Goor en de Voorzitter. Tegen
stemmen de hh. Kist, Lujjten, Oudijk, Van
Iterson, Hemsing, Samsom en Van Straa-
ten. De stemmen staakten alzoo en de
beslissing wordt aangehouden tot de vol
gende vergadering.
Op voorstel van den Voorzitter wordt
besloten de verdere behandeling der voor
waarden eveneens aan te houden.
Aan de orde zou nu geweest zijn de
Concessie-aanvraag der IJsel-Stoomtramweg-
Maatschappij voor eenen stoomtramweg
tusschen Gouda, Oudewater, Montfoort en
Utrecht, doch nadat de Voorzitter had
medegedeeld, dat hh. Directeuren der IJ^el-
Stoomtramweg-Maatschappij uitstel der be
handeling hadden verzocht, wijl zij eerst eene
nadere conferentie verlangden met B. en W.
werd ook deze, zaak aangehouden. G. Cl.
Op het gebied van stoomtrams
wordt weer een nieuwe concessie te gomoet
gezien, namelijk de definitieve concessie tot
het leggen van een sioomtramlijn van Utrecht
naar Woerden op of langs den Rjjks-Groo-
tenweg. De heer J. Paling Hzn. en A. J.
T. Hofman zijn de ontwerpers dezer lijn.
Inmiddels is men werkzaam met het in
kaart brengen van de ontworpen voor eene
stoomtramlijn WoerdenLeiden, waarvoor
door den heer J. Paling Hzn. mede voor-
loopig concessie werd verkregen.
Op do Maandag te Utrecht ge
houden Pinksterpaardenmarkt waren 906
paarden en veulens aan de lijn. De paarden
van weelde werden verkocht van f800 tot
f1000; de veulens en jarige van f150 tot
f200. Er waren tamelijk binnen- en bui-
tenlandsche kooplieden. Matige handel
vooral voor het buitenland.
Naar men verneemt, hebben
de crediteuren der „Rotterdamsche Han-
delsvereoniging” genoegen genomen met het
aanbod, door don Gemeenteraad aan de
Vereeniging gedaan, om haar eigendommen
over te nemen tegen de som van f 4.000.000.
Van wege het bestuur der
Rij kspostsp aar bank is onlangs aan de re-
geering een voorstel gedaatt tot regeling
veld, voor f 1,59. Idem onder Kedichem
i en Arkel, Hk. Den Breejen Tz., voor f 1,50.
Door Dijkgraaf eh Heemraden
1 van het Waterschap van de Linge-Uitwate-
ring is op don 19den dezerin het openbaar
i aanbesteed
1. De uitvoering van herstellingen en
vernieuwingen, benevens het gewoon jaar-
lijksch onderhoud der kunstwerken onder
Gorinchem en Hardinxveld; aangenomen
door O. A. Van Spall te Hardinxveld,
voor f6762.
2. Het verf werk aan sluizen, bruggen,
gebouwen enz.; aangenomen door A. J. Bas-
tiaanse te Hardinxveld, voor f824.
3. Het onder profil brengen en égali-
seeren van eenige gedeelten der kanaaldijken
enz.; aangenomen door H. Dubbeldam te
Gorinchem, voor f5120.
De concessie-aanvraag van den
heer A. Kaptijn voor een stoomtramweg
GoudaSchoonhoven, maakte 11. Maandag
in den Gemeenteraad te Gouda weder een
punt van behandeling uit.
De voorzitter bracht in herinnering, dat
in de vergadering, waarin deze concessie
aanvraag vroeger behandeld was, de stem
men hadden gestaakt over een voorstel van
Dr. Van Iterson om den tram te doen rij
den langs den Bleekerssingel, desnoods met
opoffering van eenige boomen.
Spr. deelde voorts mede, dat B. en W.
de breedte van den Bleekerssingel op eenige
punten hadden doen opnomen en dat die
tusschen de huizen en de boomen een ge
middelde breedte had van 5 Meter. Op
sommige plaatsen was die breedte 5.68, op
andere 5.36, op weder andere 5.10, op een
enkele plaats 4.70. B. en W. waren van
oordeel, dat de rails zóó moesten liggen,
dat tusschen den tram en de boomen een
afstand overbleef van een halve Meter, op
dat zij, die b.v. achter op den tram stonden
hun hoofd zouden kunnen naar buiten steken,
zonder gevaar te loopen van in aanraking
te komen met de boomen. En dat eenmaal
aannemendewas het volgens B. en W.
onmogelyk den tram langs den Bleekers-
singet te noen rijden, daar andere rijtuigen
dan moeielijk den tram zouden kunnen
passeeren, zoodat die dan wel genoodzaakt
zouden zijn de Boelekade te rijden, wat b.v.
voor de bewoners van den Singel verre van
geriefelijk zou zijn. B. en W. meenden
alzoo, dat de Bleekerssingel niet aan te
raden was als weg voor den stoomtram.
Zij hadden aan den concessionaris gevraagd,
of hij bereid zou zijn den tram door de
stad te doen rijden, maar hij was daartoe
volstrekt niet bereiddaar het dan b.v. zou
kunnen voorkomen, dat in sommige gevallen
(b.v. bij een plotseling opkomende regenbui)
de tram in een oogenblik vol was met men
schen uit Gouda «n reizigersdie naar
Schoonhoven moesten, zouden moeten bljj-
ven staan.
De heer Kist ontwikkelde daarop zijne
bezwaren tegen het voorstel van B. en W.
om den tram door de Boelekade te doen
gaan. Spr. acht de Boelekade totaal on
geschikt voor den tram en de Bleekerssingel
ook wel niet bijzonder geschikt, maar toch
bruikbaar. De Boelekade is nauw aan den
ingang en loopt zoo met bochten, dat men
den tram niet van te voren kan zien aan
komen. Heeft spr. vroeger hier beweerd,
dat kinderen uit den meer gegoeden stand
niet zoo spoedig gevaar loopen te verdrin
ken, spr. meent ook, dat kinderen uit den
minderen stand eerder voor „verongeluk
ken” blootstaan, daar zij niet als de anderen
thuis gehouden worden, maar steeds op
straat spelen. Voor de kinderen in de
Boelekade moet alzoo de tram hoogst ge
vaarlijk worden geacht. Maar er is meer:
de grond in de Boelekade is zeer slechten
de huisjes, die daar staan, zullen door den
tram in een treurigen toestand geraken;
voorts is er op het eind der Boelekade een
zekere hoogte, waarvan het gevolg zal zijn
dat de Boelekade moet worden verhoogd,
waardoor de huizen aldaar in den grond
zttllen komen te staan. Voorts zal tegen
over de Boelekade een leelijke brug moeten
komen, die het plantsoen wel niet zal be
derven misschien, maar toch ontsieren.
Spr. is veel meer voor den Bleekerssingel.
Hy wil den tram uit de Crabethstraat ko
mende dadelijk langs de boomen van den
Kattensingel doen gaan achter een zestal
boomen door, en dan in een rechte lijn
langs den Bleekerssingel naar den Fluweelen
singel. Men heeft beweerd, dat de singel
te smal was voor den tram, maar op welke
punten? Spr. meent dat dit alleen déér
het geval is, waar het huis staat, waarover
hij in do vorige zitting sprak, maar de
eigenaar is bereid eene verandering van dat
huis toe te staan.
Spr. hoort hier van zoovele bezwaren,
omtrent smalte der straten enz., maar ko
men de leden van den Raad dan nooit eens
op andere plaatsen In Dordrecht en Leiden
rijdt de tram langs veel nauwere straten
dan hier zijn, waartoe spr. wijst op de
Paardensteeg in laatgenoemde plaats.
Spr. beschouwt den tram Gouda—Schoon
hoven eigenljjk als een buurtspoorweg, die
moest loopen langs een weg naast den
spoorweg, dus geheel achter de singels en
spr. ziet geen reden, waarom de gemeente