Zondag 9 Juli.
1882.
DIA”.
[EID,
i, alsmede eene
EID,
zen en stoppen
sh.
Contradedienstvervanging.
MING
f
BERTEN.
IRASOLS
VERK,
t verminderde
)DE,
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
riNC.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Directeur.
van
ks.
Schoonhoven.
S. W. N. VAN NOOTEN tb Schoonhoven,
Uitgeven.
Ie qual. f30,00
Noordholland-
angevoerd 104
1,45, wei- dito
ij een aanvoer
was de handel
et, 2de qual.
Kalveren: late
0,85; Schapen
hoewel schijnbaar
aan het nemen van
Schoonhoven.
i 1882.
Ilias Hendricus,
i der Zanden.
J. Hogeweg en
lint f 16 18,
nepzaad f8010.
BLOCQ VAM
LA, Nassaulaan
tegen Augus-
)erioht van de
ia». Goudaohe
tijen. Prijzen
qual. f25è27.
i- dito fl,00&
3,90 1,00 de
verlangt men
tene fatsoenlijke
P, G.
ter G, aan het
per half kilo,
l24 ot. per half
11,60 per week,
'eilammeren f7
8 13. Gras
ons over het alge-
HTEN.
loter: le qual.
half kilo; kaas
28 et, overloo-
i 30, lammeren
t a 26 ets. per
l k 6 per stuk
2e soort f 4,00,
SCHOOMOmSCHE COURANT
-■
>;JS tp.'SEi ‘-‘A
Bylandt
i Gedep.
grondwettig voor
blijft. >Het dragen
tot handhaving der onafhan-
i den Staat en tot beveiliging
Prgs der AdvertentiSn: Van 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaateruittite. Inzending francoen
uiterlijk tot Zaterdags-voormiddags te 10 uren. Alle binnenlandsche
AdvertentiSn, waarvan de plaatsing 3 maal wordf opgegevenworden
slechts t maal in rekening gebracht.
df koeien f250
20, dito vaarzen
a 190, guiste
ien f 150 A 220,
Iveren f 6 A 14.
e 48 50 ct.
A 8 weken f6
i. Aangevoerd:
en graskalve-
169 schapen of
62 biggen en
lerolng
k. houdt h»t
uteAA-NLUG-
usagiersbooten
de veergelden
den van passa-
arief, aan den
Deze Courant wordt geregeld iederen Zaterdag-middag verzonden.
Prijs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post
door het geheele rijk 0,80. Men kan zich abonneeren bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
1 35 jaren, echt-
- A. De Ridder,
per kilo.
Ide qual. f52,
0 A 85 ets.
wsche, Flakk.
11,50 A 12,25,
dito mindere
LJ_4.ii
is een enkele gulden voorhet Departement
rovan Oorlog te voteeren^^ng^het retfo
i JJe vraag, die ik ontkennend-zou WillenpteceeringstelaeLiriet W
utt woorden, of het wonen in kazernes gelicht, zoolang het
---8Chrift een doóde letter
der wapenen 1
kelykheid van o- o
van zijn grondgebied blijft een der eerste
plichten van alle ingezetenen.” Hoe kras
ook uitgedrukt, die meening was geheel
de myne.
Vrauen wy ten slotte, of het onderwys
iets doen kan, om dat militair besef, met
vaderlandsliefde zoo nauw verwant, bij de
jeugd te verlevendigendan gelooven we
dat het antwoord bevestigend kan zyn.
Het is niet noodig, eenig nieuw leervak
er bij te scheppen, en de officieren-in-
structeurs kunnen gerust in hun garnizoenen
blyven. Dat het goed is, «en vry volk te
zyn, hetwelk de beschikking over zijn lot
in eigen hand heeft, leere m«n den kinderen
bij de les in geschiedenis. Men twist wel
eens in paedagogische kringen over de
waarde van dat leervak, en het maakt
zelfs een punt van tweedracht uit tusschen
de mannen van openbaar en van byzonder
onderwysmaar op gepiste wyze be
oefend zal het iets bydragen om burgers te
kweeken die nationaliteits-begrip hebben,
een zeer noodig element te midden van de
breede schaar van uiteenloopande beschou
wingen waarmee men ons vermoeit. En
dan de kennis van onze natuurlijke ver
dedigingsmiddelen die door de groote
meerderheid van ons volk nog zoo weinig
gekend en dien ten gevolge volstrekt niet
gewaardeerd worden, behoort zoo eigen
aardig thuis bij de les in aardrykskuhde,
dat we daar niets meer va» behoeven te
zeggen.
Wordt op die wyze, zoo eenvoudig mo-
gelyk, gehoor gegeven aan het »beleefd
verzoek” van den »milicien”, wiens brochure
my aanleiding gaf tot het schryven van twee
cuurant-artikels over cm «dié my Mer
ter harte gaatdan mag hy waarlyk
wel zich ^dankbaar en voldaan” verklaren.
Zeeuwsche en
sre f6,50 A 7,60.
r. en Overm.
r f5,50 a 6,60.
e dikke f3,50
,80.
,80.
40.'
de weekmarkt
aas, 122 wa
lgende 30.279
e f 28 ik 31,50,
Ier 5 wagens
wagen Edam-
halve kilo,
te bekomen:
iedereen.
lie binnen- en
Ichten en Mtin-
die van den te-
inne onderlinge
ti, benevens vele
gendie ieder-
Tweede, veel
linnen bandje.
Overzicht.
Bij gebrek aan meer omvangryken arbeid
houdt de Kamer in Frankrijk zich in den
laatsten tijd bezig met de behandeling van
allerlei voorstellen van geringen omvang
maar daarom niet van geringe strekking.
Onder die voorstellen beboeren die betrek
kelijk de eeds-quaestie en de onzedelijke
boeken waarvan we een vorig maal gewag
maakten thans zijn weder voorstellen inge
diend of in behandeling tot het belasten der
ledigloopery lediglooperqiatent en tot
het beloonen van staatswege, van grootsche
of edelmoedige daden, door het toekennen
van jaargelden aan de weduwen en weozen
van hen die do slachtoffers zijn geworden
hunner toewijding aan de openbare zaak of
hunner menschlievendbeid.
En bij dien arbeid bewaart do Kamer eene
inderdaad voor Frankrjjk bewondering»waar
dige kalmtezoodat de tegenwoordige zit
ting, al was zij tot nog toe niet rijk aan
buitengewone feiten, eene vruchtbare schjjnt
te zullen worden. Ten aanzien van het door
de Kamer reeds aangenomen wetsontwerp,
betreffende de echtscheiding, is dit nog niet
zoo zeker. De commissie uit den Senaat,
belast met het onderzoek van dit zoo ge
wichtig ontwerp, bestaat voor het grootste
deel uit tegenstanders.
Het Engelsche parlement vormtmet be
trekking tot de afdoening van zakennog
altijd een groot contrast met zijn overbuur.
Na eene laatste zitting van 32 achtereen
volgende uren in Engeland niet iets ge
heel ongewoons is de artikelsgowijze be
handeling der lersche dwangwet eindelijk iq
het Lagerhuis afgeloopon. Dank zij de ur-
gentverklaringdie Gladstone wist te ver
krijgen, is de geheele voordracht daarna
met 402 tegen 19 stemmendoch zonder
medewerking der lersche ledendie de zaal
verlaten haddenaangenomen. Thans is
het ontwerp tot regeling der achterstallige
pachten in behandeling genomen, die, nu
ook de vroeger genomen maatregelen tot
bekorting dor beraadslagingen, weder tijde
lijk in werking zijn gesteld, wel wat spoe
diger zal afioopen. In afwachting van het
tot standkomen dier wetten gaat men in
Ierland maar rustig voort met moorden
en plunderen. De laatste week vielen we
der twee slachtoffers van de wraakzucht der
landliga.
Bij den keerdien de zaken in Egypte
namen, worden de lersche zaken, ook in
het parlement wel wat op den achtergrond
geschoven. De conferentie, die in Turkijo's
hoofdstad gehouden wordt, besloot de Porte
uit te noodigen in Egypte gewapender hand
tusschen beide te komen, onder voor waarde,
dat die tussohenkomst geene verandering
brenge in het flatus quo, en geen inbreuk
make op do aan Egypte gewaarborgde vrij
heden on de aan de Mogendheden, bij over-
een komst toegekende rechten. Ook werd de ontwerp-verordening ter voorziening
de duur der interventie en de rol, die de 1 scheopvaartbelangendezelfde commie:
Mogendheden daarby zullen vervullen4*. De ontwerp-verordening tot beteu-
naauwkeurig bepaald. Aan dat besluit is geling van het kwaadaardig klauwzeer of
bereids uitvoering gegeven, doch de Porte rotkreupel, in die van de heeren Van Lim-
8TATEN-GENERAAL.
Dinsdag-avond te 8 uren waren bijna
alle leden der Eerste Kamer op hun post,
ook het nieuwbenoemde lid voor Groningen,
mr. B. Van Rojjen, die, reeds vroeger door
den Koning beëedigd, op uitnoodiging van
den Voorzitter zitting nam.
De van de Tweede Kamer ontvangen ont
werpen zijn, op voorstel des Voorzitters,
Woensdag in de afdeelingen onderzocht:
Donderdag zou dan de openbare beraadsla
ging aan vangen, zoowel over de wegens de
schorsing onafgedaan gebleven als over deze
wetsontwerpen.
Ofschoon de Minister van Financiën Dins
dag-avond aanwezig waswerd over de
crisis geen woord gerept.
In de zitting van Donderdag werden
onderscheiden wetsontwerpen, vele zonder
discussie, met algemeene stemmen aange
nomen, o. a. wjjziging der registratie- en
zegelbelastingen, verbetering van den Ouden
IJ tel, subsidie voor de verbinding van de
Voorzaan met het Noordzeekanaal, voor
scheepvaartkanalen in Groningen, enz.
Omtrent den financiëelen toestand, voor
zooverre betreft het evenwicht tusschen in
komsten en uitgaven, gaf de Minister Van
Lynden geruststellende verzekeringen.
Z. M. heeft benoemd: tot be
waarder der hypotheken, van het kadaster on
der scheepsbewijzen te BneekB. Haga
thans ontvanger te IJselstein.
Staatsblad N®. 77 bevat een
Kon. besluit van 20 Juni 1882, tot wijzi
ging van art. 2 van het bij Kon. besluit
van 18 Maart 1882 (Staatsblad N®. 45) vast
gesteld voorloopig reglement voor de scheep
vaart, ter beveiliging van de beweegbare
spoorwegbrug over het Zederikkanaal te
Schotdeuren, in den spoorweg van Dordrecht
naar Eist.
In de Dinsdag geopende ver
gadering der Provinciale Staten van Zuid-
Holland werden de geloofsbrieven der nieuw
benoemde leden onderzocht on goedgekeurd
en t
voor Vlaardingen de heeren mr. J. D. C. 0.W.
baron De Constant Rebecque en C. P. Hoek;
voor Delft de heer mr. 8. Le Poole; voor
Rotterdam de heer 8. J. R. De Monchy en
voor Gorinchem de heer P. G. Schalij.
In banden van commissiën werden gesteld
1®. De rekening wegens de enkel pro
vinciale en huishoudelyke inkomsten enr
uitgaven over 1880, in die van de heeren
Roest van Limburg, De Fremory, Polak,
Daniels, Blok en Veth.
2®. Missive van Gedep. Staten, betref
fende het onderzoek van stukken over het
onderhoud van de Vliet, in die van de heeren
Van Houweningo, Knijff, D. Van Weel,
Rotterdam, Hartevelt, Buy», Van R-i—
en Do la Bassecour Caan,,lid van
Staten.
3®. Missive van Gedep. Staten betrekkelyk
hoopvaartbelangendezelfde commissie.
4®. De ontwerp-verordening tot beteu-
k waad aardig kl
ft. (Slot.)
vDe militair" is bij
meen weinig ïgezien.”
Zoodra een burgerjongen, die in de lo
ting is gevallen, de uniform aankrijgt is
het alsof hij plotseling eenige treden van
de maatschappelijke ladder afdaalt. Apollo,
die voor zijn straf een jaar uit den hemel
verbannen en veroordeeld werd om de scha
pen van koning Admetus te hoeden, moet
ongeveer hetzelfde pleizierig gevoel gehad
hebben. De jongeluiwaarmede onze re-
cruut gisteren gezellig omginghouden zich
nu op een afstand. Men oordeelt aldus:
Fatsoenlijke’" lieden koopen voor hun zoon
een plaatsvervanger. H. dient «voor zijn
eigen nummer,” derhalve
Met de uitzonderingen bemoeit men zich
niet. In een onzer provinciale hoofdsteden
woont een man, die een aanzienlijke posi
tie inneemt, en tot een zeer gerespecteerde
familie behoort. Toen hy, vele jaren ge
leden, in de loting viel, verzocht hy zyn
vader, in wiens handelszaak hij werkzaam
was, met den meesten aandrang, of hy zelf
mocht gaan dienen. »Ik sta altijd achter
den lessenaar, ’k zou gaarne het leven
in andere verhoudingen eens leeren ken
nen, liefst in een verwyderde garnizoens
plaats.” Zijn vader, die een vrijzinnig man
was, zyn zoon een voortreffelijke opvoeding
had gegeven en wist, dat hy op hem kon
vertrouwen, stemde toe. Hij leefde het
militaire leven geheel mede als alle ande
ren. Nu heb ik nooit gehoord, dat men
hem gedurende dien tijd minder achtte:
alleen werd de twijfel geopperd, of het in
zyn hersenkas wel pluis was.
Zijn er redenen voor die minachting te
vinden
Hadden we kort geleden oorlog gehad,
dan zou 0r aan een «vort van reactie ge
dacht kunnen worden. In oorlogstijd is
de soldaat baas, eri gewoonlyk maakt hy
dan van zijn overwicht misbruik. De bur
ger Berust dan in het onvermijdelijke, en
neemt later, revanche.
Doch dat ft hier de reden niet. Wel
is waar laat de houding der soldaten te
genover de burgerij wel eens te wenschen
over. Ook by de officieren, vooral bij de
jongeren, vindt men voorbeelden van dien
overmoed, die hen aandrijft tegenover de
burgery dikwyls een zeer ongepasten toon
aan te slaan. Laat ons echter terstond
opmerken, dat een groot aantal officieren
zich in dat opzicht van een zeer gunstige
zijde doen kennen: zij nemen deel aan de
samenleving, werken ijverig mede om ge
meenschappelijke belangen te bevorderen,
en bewyzen daadwerkelyk, dat de officie
ren tot de beste burgers van den Staat
kunnen behooren. Dat voorbeeld, door de
hoogere rangen gegeven, moet wel op den
duur van invloed zijn op de lagere.
In de dagen van mijn milicienschap,
ik praat daar gaarne over, omdat ik altijd
nog de stille hoop koester, alvorens van
het aardsch tooneel te verdwijnen, bij de
eene of andere reconstructie van »het
Kabinet” Minister van Oorlog te worden,
hadden we een luitenant, die de jongens
by elke gelegenheid aanmaande, dat »lee-
lyke, dat burgerlijke’’ af te leggen, dat hun
eigen was. »Ik zie een soldaat liever
stomdronken, dan dat hy zyn arm zoo styf
naar de muts brengt als hy my groet.”
Aliervermakelykste variatiën kregen we op
dat thema te hooren.
Hoe het tegenwoordig gaat, weet ik
niet, maar destyds een twintigtal jaren
geleden, was alles er op ingericht om
het self-respect bij den jongen recruut te
dooden. De manier waarop hij door jonge
korporaals en sergeanten werd toegespro
ken van het oogenblik dat zyn haar model’’
werd geknipt en hem de benoodigde kle
dingstukken werden toegesmeten, tot aan
het pakken van den jspekzak” des ver
lofgangers toe, was over het algemeen be
neden peil. Dit was weder van invloed
op de houding der jongelieden bij hun
verkeqr met de burgers, en alzoo op de
waardeering, die zij van dezen ondervonden.
Wanneer we nu hebben persoonlijken
dienstplicht, dan moet dat anders worden;
want het is licht te begrypen dat, wanneer
een Volksvertegenwoordiger verneemt, dat
de kazernetoon krenkend is voor het eer
gevoel* van zijn zoon, hij niet zal nalaten
er de aandacht der militaire autoriteiten
op te vestigen, die van hun kant dan wel
de nuodige maatregelen zullen nemen. Dan
ook zal de burgery meer sympathie gaan krij
gen voor het leger in het algemeen, dat
onder die omstandigheden alle maatschap
pelijke rahgen in zich bevat.
Maar zeggen velen, zoolang de ka-
zernegebouwen zijn wat zij nog' altoos zijn
gebleven, ongezonde, sombere, dikwyls
onreine verblijfplaatsen, mag tot geen
prys myr. zoon daaraan worden opgeofferd.
Noem dat, indien ge wilt, égoïsme, elk
vader is verplicht, zich die beschuldiging
te laten welgevallen.
Alles wel. Zoodra echter de wetgevende
macht de plaatsvervanging heeft afgeschaft, niet vast is overtuigd dat het landverraad
gevoelt vooralsnog weinig lust, naar het
jwhijnt, aa^i di» vereerando opdracht ge-
kvolg te ge<vM. Daarop »ch1|rien de gevol
machtigden al eenigszins gerekend te hebben.
In Engeland is alles druk in de weer om
geschut, ammunitie en troepen in gereed
heid te brengen voor eene bezetting om
het Egyptisch grondgebied, waaraan Frank
rijk en willicht ook Italië on Griekenland
zouden deelnemen. Reeds is aan de auto
riteiten te Alexandrië aangezegd, dat zij
het opwerpen van versterkingen zullen
staken, daar dergelyke maatregelen zullen
beschouwd worden als vijandelijkheden, die
een bombardement der stad zouden kunnen
ten gevolge hebben.
Ook Frankrjjk is
schoorvoetende, bezig
militaire maatregelen.
Dit een en ander schijnt op Arabi-pacha,
want hij is in Egypte altijd nog do man,
terwijl de Khedive voortdurend lijdende
is eer opwindend dan bedarend te werken.
Hij begint zich moer en meer als Koning
te beschouwen, als aanstaande stichter van
oen Arabisch Vereenigd Rjjk.
De koortsachtige angst waarin de Keizer-
Ijjko familie in Rusland verkeert, doet da
gelijks nieuwe nihilisten-complotten ont
dekken. Zelfs in de naaste omgeving des
Keizers worden personen als verdacht in
hechtenis genomen. Als het er maar niet
mede gaat als met de naar Siberië ver
bannen staatkundige misdadigerswaarvan
de Commissie van onderzoek naar den aard
der gepleegde misdrjjven, er 66 onschul
dig verklaart. In een land waar zulke
dingen mogelijk zijn, is het waarlijk geen
wonder dat het hoofd van den staat niet
gerust kan zijn.
Op Ijsland zijn de dames tot kiezers
gepromoveerd. Een voorstel om haar ook
tot afgevaardigden te kunnen kiezen is in
ernstige overweging.
De verwachting voor de toekomst is dus
uit het Nuordenl
burg Stirum, Van der Breggeu, Van der
Oudermeulen, Van der Kun en Hubrecht,
lid van Gedep. Staten.
5®. Het adres van de gemeente Hoog»
Blokland om subsidie voor begrinding van
een weg, de heeren Van Bergen IJzendoorn,
Haentjens Dekker, Scheurleer, Van Hoboken
en Goekoop; zoomede het adres van C. Schou
ten te Zwammerdam;
6®. Verse hi 11 lende ontwerpen tot wjjzi
ging van polderreglementen, de heeren W. M.
Van Haaften, Poortman, Kikkert, Bagram,
Patjjn, Hoogeveen en Blussé.
7®. Verschillende andere dergelijke ont
werpen, de heeren Boonzajer, Stoop, Van
den Berg, P. Smit en Van Vollenhoven.
Een ingekomen adres van dijkgraaf en
hoogheemraden van Delfland, betreffende
de verordening ter voorziening in seheep-
vaartbelangen is aan de commissie ad hoe
verzonden, terwijl een adres van het bestuur
van den Zuidpolder van Delfgauw aan
Gedep. Staten is gerenvoyeerd.
De volgende vergadering is bepaald op
18 Juli a. s., te 12 uren.
Alsdan zullen eenige begrootingswjjsigin-
gen worden behandeld, zoomede al de on
derwerpen waarover dan rapport zal zijn
uitgebracht. Tevens zal dan beslist worden
over een voorstel van den heer Buys om
de missive van den Minister van Waterstaat
nopens het reglement op de wegen en voet
paden in handen te stellen van dezelfde
commissie welke vroeger deze zaak heeft
behandeld.
De Commissaris des Koninga
in Gelderland heeft aan de burgemeesters
in die provincie de wenscheljjkheid te ken
nen gegeven, dat d&Ar, waar die thans
minder bedraagt, de bezoldiging der ge-
meente-veldwachters worde vastgesteld op
f400, ongerekend eene voldoende toelage
voor bovenkleeding, schoeisel en wapening.
Aan het Ministerie van water
staat werd 5 dezer aanbesteed: de nitvoe-
rmg van eenige werken tot normaliseering
van de rivier de Lek onder de gemeente
Wijk bij Duurstede en Houten. Minste in
schrijver de heer G. J. Mol, te Kuilenburg,
voor f34.856; het maken van verdedi
gingswerken aan den zuidelijken oever van
de Bwetsplaat, gelegen langs den rechter
oever der Boven-Merwede onder de gemeen
ten Gorinchem en Hardinxveld. Minste in
schrijver de hoer W. Volker, te Sliedreeht,
voor f5867.
Uitslag der door Djjkgraaf en
Heemraden van Schieland den 3den dezer te
Rotterdam gehouden aanbesteding van het
verzwaren van een gedeëlte van Schielands
Hoogen Zeedjjk, onder Nieuwerkerk a/d
IJsel. Ingekomen 11 inschryvingsbiljeften,
als: van C. Ooms Jz. te Ammerstol voor
f5235, C. Zanen Hz. te Ammerstol voor
f5474, T. Mud de Tz. te Lekkerkerk voor
f 6988, E. Langerak te Berg-Ambacht voor
f6998, J. Do Jong Az. 8r. voor f7200,
J. Verschoor te Ammerstol voor f7443,
H. Zanen Jz. te Ammerstol voor f7470,
J. De Jong Az. te Ammerstol voor f8075,
W. ’t Hoen te Alblasserdam voor f8190,
J. Schreuders Sr. te Kolhorn voor f8500,
B. De Waard te Nieuwenhoom voor f 10.890.
Gegund aan C. Ooms Jz. te Ammerstol
voor f5235. Borgen T. Ooms Jz. en H.
De Jong Pa., beiden te Ammerstol.
Voor de op 3 dezer te Dord
recht gehouden aanbesteding van het maken
van den waterinlaat, twee bezinkvijvers en
twee filters voor de hoogdruk-waterleiding
zijn ingekomen de volgende inschrijvingen:
J. Visser te Papendrecht, voor f88.400;
C. Hoogendoom te Giesendam, voor f92.630;
gebr. Ek te Dordrecht, voor f93.225; D.
J. Ulenberg te Rotterdam, voor f95.300;
J. W. Bijl te Hardinxveld, voor f96.834.
De beslissing omtrent de gunning is aan
gehouden.
De aangekondigde harddrave
rijen met paarden van zessen klaar on de
wedstrijd op vólocipèdes, die door de afdwe-
ling Nymegen der Geldorsche .Maatschappij
van landbouw op den 25 en 26 Juli a. s.
te Nymogen zouden gehouden worden, zul-
,on ^°®n T00rtlfanK hebben, omdat het
tot hunne toelating be<loton. Het w.ron I>«golijkreh Be.tnnr der gemeente den
n Oranjesingel, welke daarvoor was aange
vraagd, niet beschikbaar wil stellen; trou
wens er waren daartegen reeds vele stem
men opgegaan, omdat men vreesde, dat die
prachtige wandeling daardoor zou worden
beschadigd.
Wy waren sohrjjft de Am»Z.
Ct. in de gelegenheid een blik te werpen
in de zalen van het Passantenhuis op de
Lauriergracht te Amsterdam waar sedert
eene week ruim 200 Israëlietische vluchte
lingen uit Rusland gevestigd zjjn. Wjj zeg
gen ,een blikte werpen"; want hoe toch,
ook al vertoefde men er een geheeleu dag
al de ellende te overzien, al de diepte te
peilen van het lijdendat zij geleden heb
ben en dat hun wellicht nog wacht, die
daar thans een tjjdeljjke verblijfplaats moch
ten vindenen tot herademing komenna
de hitte der vervolging die hen van hnjs en
haard verdreefMannen die hunne vrouwen
missen vrouwen on moeders die niet weten
waar ter wereld zich echtgenoot en kroost
bevindenzoo zij nog in leven zjjnHier
wordt dat als door tooverslag anders. Men
zal do verbetering der kazernes, afgezien
van Jle vraag, dje ik ontkenuwm'
beai77- -
het eenig mogelyke systeem is, ernstig
ter hand nemen, en des noods daarvoor de
voltooiing van het vestingstelsel eenigen
tijd verdagen. Dat laatste is in elk geval
niet de eerste noodzakelijkheid; het komt
er voornamelijk op aan, de mannen te krij
gen die in de ure des gevaars gereed staan
den vaderlancjschen bodem tegen elke aan
randing te beveiligen. Eerst de levende
strijdkrachten voldoende georganiseerd,
de rest volgt; later.
We komen nu tot het zwaartepunt
het vraagstuk. De geringschatting van het
leger vindt hoofdzakelyk haar grond in de
bewering, dat al die soldaten nuttelooze
"broodeters zyn. omdat, als het er op aan
komt, verdediging onmogelyk is.
Sinds lapg hebben deskundigen het bewijs
geleverd, dat die bewering onzinnig is.
Weinig natiën verkeeren, ten opzichte der
verdedigbaarheid, in zoo gunstige positie.
Waar de mannen van het vak zoo duidelyk
hebben qangetoond, dat onze Hollandsche
waterlinie met de stelling Amsterdam on
neembaar is, zoodra ik Minister van Oorlog
ben zal ik nauwkeurig op de hoogte der
bijzonderheden trachten te komen
moesten we toch beginnen met een weinig
van dat zelfvertrouwen te gevoelen, dat
de kracht eens volks uitmaakt. En ziet
eens, wanneer alle kansen tegen ons zijn,
dan zullen we onze verdediging moeten
bepalep tot de pas genoemde grenzen en
al het daarbuiten liggende grondgebied in
de macht des overweldigers laten. Onge
twijfeld zou dit een ramp zyndaar echter
de oorlog niet meer gevoerd wordt op
ouderwetschen trant, met plundering en
brandstichting en moord, zou dat voor de
prys gegeven gewesten nog geen finale
uudeigung zyn. Binnen onze Hniep konden
we in ieder geval eerlijke vredesvoorwaarden
bedingen. Maar gesteld zelfs, dat de on-
derhandelingen op niet uitliepen, dat we
eindelyk alles moesten opgeven, gelooft
maar niet dat de vyand er lang pleizier
van zou hebben. Of hij zou een zoo ge
weldig bezettingsleger moeten achterlaten
dat het^ onderhouden de krachten zelfs van
de grootste natie te boven ging, óf,
zoodra hy de hielen had gelicht zouden we
weer de wapens opgrypen, en met Trans-
vaalsche geestkracht onze onafhankelijkheid
herwinnen. Gelooft ge dat een volk, met
deze voornemens bezielden dat tegelijk
niet schroomt, in tjjds zorg te dragen voor
de middelen om er gevolg aan te geven,
zoo gemakkelyk wordt ten onder gebracht?
Ziet, eens wat het groote Oostenrijk-Hon-
garije moet tobben, om het handjevcl
Bosniërs onder den duim te houden.
Frankrykmet zyn ontzaglijke militaire
organisatie, weet geen raad met Tunis,
het trotsche Albion moest de Transvaal
weder afstaan. Zulke voorbeelden moesten
ons leeren, dat, een beschaafd, talrijk volk,
wonende in een land met voortreffelijke
natuurlijke verdedigingsmiddelen, er zich
niet ongerust over heeft te maken of het
wel vry zal kunnen blijven.
Dat wy zorgen moetendat onze onaf
hankelijkheid niet gevaarlijk wordt voor
onze naburen, spreekt van zelf. Als myn
buurman, uit wiens tuin men zeer gemak-
kelyk in den mijne kan komen, zorgeloos
is op zyn sluiting, dan vermeerdert hij het
gevaar voor diefstal bij my. Als Nederland
geen defensief vermogen bezit, kan van twee
naburige oorlogvoerende natiën de eene
zich meester maken van onze natuurlijke
weermiddelen en die in het nadeel der
andere aanwenden. Aan de samenwerking
en de goede harmonie der volken zyn wij
verplicht, niet ongewapend te zyn; en al
vinden wy, lieden des vredes, dat nu erg
verdrietig, het is het gevolg van om
standigheden waaraan wij niet by machte
zyn iets te veranderen.
De middelen daartoe moeten zonder
morren verstrekt worden; alleen is het de
plicht der natie om, door middel harer
wettelyke vertegenwoordigers, nauwkeurig
toezicht te doen houden over de wijze,
waarop die gelden worden besteed. Dat
er, door verstandig beheer, veel bezuinigd
zou kunnen worden zonder dat de defensie
er eenigermate onder leed, wordt door
menige ervaring bevestigd. Er zyn, bij
voorbeeld by de aanbestedingen misbruiken,
die het land veel geld kosten. Er kon meer
gebruik gemaakt worden van den arbeid der
militairen. Het stelselloos bouwen en weder
af breken van fortificatiën en loodsen is een
weelde die we ons niet kunnen veroorloven.
Maar bovenal en op dien eisch mag niet
het minste worden afgedongenmoet
gezorgd worden voor geschikte, levende
strijdkrachten door niet aan het leger de
kern onzer jongelingschap te onttrekken.
Een gepensioneerd zee-officier, ijverig voor
stander van den antidienstvervangingbond,
zeide mij onlangs: «Het is de plicht van
eiken kiezer, onder geen voorwaardo een
mandaat als volksvertegenwoordiger te
helpen uitreiken aan een candidaat, die
