M
w
r
1882.
N’. 702.
)ere.k.
Zondag 26 November.
Co.,
ieuws,
I
l
u .1
SB i
■Bureau,
RC.
1 i1
t; r I
81) Coupons,
D A,
■’i i f
l
’oX
J
BUITENLAND.
Overzicht.
u 0AARHRRN!
BINNENLAND.
staten-generaal.
1 IvT "'tJ
ft
Jin
It
annuohe geestelijken dooi
raters
doch
ivek
de
m
SCHOONHOVENSCHE COURANT
tzet in
Stager
Jdhap
i zonder twgfel
»fen in ieder nom-
len loop der week
jITIE worden zoo
Igbaar
lie van
fl, to
tan
witte
voorzien zijw waar-
nte en conditie der
i een» of by gedeel
ten Toerigt,
•JEN DAAL, Notaris,
culier Hage.
)RDELOO8
hoogenzelfsals hjj iets van een vreemde
taal heeft gelderd, waartoe in onze da-
aangeboden
zen het ar
Cèns}
bedil
heid y
werkhet
Nf -
neniw o
buitén de maatschappelijke or<h
ven, - *-
den
loss
den
ementsprgs is voor
Irie maanden. Zij
ende maand gratis.
EDEN.
n Postdirecteuren
fijne nette
Srachil-
beves-
rvsSrldiging
r aardigheid
kort voor de
tar Loten bui-
m wij onze ge-
p opmerkzaam,
zij ook slechts
uit welke oor-
worden, gaarne
roor ontvangen
m.
IN, BurgemeJ
>n echt verkJ
me van fl. 2,
flacons van fll
ode en flaco
itdie vanl
n
umerk, te
Wed. Wolfl
FoliF; Gorinc
itrecht bij J.l
i P. Vlaai
r Starre;
gr; Stolwijk
I September 1877.
KNI1EIMBR, Mainz,
vriend werd my den
AST-HONIG,
ogen mijn boeuen en
ndeerd, gelievadaar-
cenden. 1
IN, Burgemeeroer.
1 September 1K77.
gebruik van A
irat-Honlg zee
raoek ik nog
l 146,
'ito 4 47. jkm, ie-
n tijde, mits èen halve
ohuwende.
f 1000 en daarboven
lide fondsen verttrekt.
iDKN, Lug. Wei-
een rente van 3 pCt.
Deze Courant Wordt u
Prps: voor Schoonhoven per
door het geheele
Boekhandelaren, P<
geregeld lederen Zaterdag-middag verzonden,
per drie maanden 0,70, Franco per
jk 0,80. Men kan zich abonneeren bij
^directeuren en Brievengaarders.
it werk) V«n
F»> en t&h
r dan dje C,
te dame#' de
Geldloterij, welke
geering In Ham-
i met bet geheele
borgd ia, bestaat
O Prijzen en eene
taande Pnjsteza-
m worden in 7
i, volgens onder
getrokken. Het
Klasse van een
Mark «of f3.60.
ieder naar zjjne
en, worden ook
irde a 00 Ceuta
iet Ambtelgke
Na de ontvangst
an ieder besteller
in een gesloten
ezonden. Tevens
iding het Ambte-
laruit de nadere
a zien is als ook
inleggelden der
Na de trekking
itter de A mb te
mden Ook wer
kplannen steeds
'erzonden.
Ie Hoofd-Lotery-
vele bestellingen
i; wij verzoeken
m zoo spoedig
róór den
F Zn.; 1 ,r»
den i
I f
Het „geen tijding, goede tjjding” mag
vooral voor Egypte gelden. Het tijdstip
waarop belangnjker berichten van daar
gewacht mogen worden, is nog niet geko
men alles verkeert nog in eon toestand van
wording. Lord Dufferins zending heeft alleen
ten doel een beteren staat van zaken voor
te bereiden, gelijk Baker-pachas taak is,
een nieuw leger te organiseeren. Bijzonder
gelukkig is deze daarin niet. Men herin
nert zich welke moeielijkheden hij onder
vindt bij het werven in den vreemde on
nu worden zelfs zijne tegenwoordige land-
geaootoa ontrouw; 200 Egyptische solda-
lers
véél
te aart
dat
»r de
.Jvensi
gelpden,
als 1 kost
leken aanialj spelden
-;j k;; imllioenenj
kocht ?«)-— gebruikt;
Jat doel aanjgeWend,
|d groot gehpteg zjjfc
j^der v.ad
'.gietenJ
J It ®»t)
De uitbreiding van Net nijverheids-stelsel,
bejwhd onder den naam’sarbeidsverdeeling”,
heeft aan den, oenen kunt misschien even-
veel ï|k waad gedaan, ais het aan de andere
zijde gunstig werkte. Dank zij dat stelsel,
zyn eed aantal voorwerpen, die voorheen
in andbren vorm wellicht, beschouwd
werdenH als arükeleh, van weerne,1 nu zoo
goedkoop gewogen,i dai zjj biftnen lede-"
bereik Jhggen. 1 En qaardien wè3ze zooveèj
jaren achtereen reeds bezigden,’lijn i
het gebruik gewoon geraakt, zoo zeil
ze een plaats nebben verover^ omj
Onmisbaarheden des dagelykscKen
Het is nOg niet zooveel eeuwep
dat een koningin van Engelanqj i
baar geschenk,' een Jit:.-. J
ontving. Thans worden zy bij n
nee week 'gemaakt, gakocht eni i
dé massa koper, tothlat doel aai
zpu binned koiten t|d o.„.
om er een[ metalen -ptweelingbro^
de naald van Cleopatra van te
De spelden, die koningin ElisabethMntving,
waren verriioedelyk hit werk Van Wen zeer
bekwaam ambachtsman, en toteh denkelijk
nog vrij wat plompe'
stiften waarmede ons
lende versierselen van haar costuu
tigen; toch komt bij de vervi
van deze geen zweem van kunstvs
te pas. De hiachines doen Hlles, het men-
schenwerk is van zeer ondergc chikte be-
teekenis. Maar nu wotdt de inensch zelf
pachine; hy vol voert zijn leven lang dezelfde
eentonige reeks van bewegingen, wel met
onverbeterlyke juistheid, doch zonderl dat
die geschiktheid voor de verrichting van
het afgepaste deel van zyn taak hem in
eenig opzicht als mensch ten goede komt.
By elke verdere uitbreiding van machinalen
arbeid neemt ook deze schaduwzijde toe.
Hetzelfde is van toepassing op andere
werkzaamheden, waarby weinig machine-
riëen worden gebezigd en niettemin het
beginsel der arbeidsverdeeling te voorschijn
treedt. Men koopt tegenwoordig voor wei
nig geld een sierlyk en goed loopend hor
loge; toch zyn zoowel de Geneefsche als
de Amerikaansche werklieden, die ze ver
vaardigen, minder in gehalte dan de vroe
gere Zwitserache horlogemakers. Dat
komt, dewyl elk hunner zich uitsluitend
ophoudt met het maken van één bepaald
deel, één rad, één plaat ot wat het ook
zyn moge; hij leert dat deel zóó nauwkeurig
vervaardigen, dat de man die de stukken
in elkander moet zetten er zeker van kan
zyn dat alles precies past en geen de minste
afwyking van den vereischten vorm ver
toont. Komt een ander fabrikant op de
gedachte van een nog doelmatiger verdee-
hng van den arbeid, zoodat hy, zonder iets
op te offeren van de degelijkheid van zyn
fabrikaat, met een gelijk aantal werklieden
in denzelfden tijd een grooter aantal uur
werken kan vervaardigen, dan kan hij ze
weer goedkooper leveren, of, zooals men
gewoon is te zeggen, met meer succes
concurreeren.
Doch de werklieden raken daardoor als
het ware met handen en voeten aan de
onderneming gebonden. Als kind hebben
zy waarschijnlijk reeds de soort van bezig
heid aangevangen, die hun levenslang blyft
opgedragen, doch voor eiken anderen arbeid
zyn zy niet geschikt geworden. Hun wel
en wee hangt af van de fabriek waar zy
zich bevinden; wordt deze gesloten, zy
zouden moeielyk plaats kunnen vinden op
een andere nyverheids-onderneming, waar
weer volgens een ander systeem van ver-
deeling wordt gearbeid. En al ware dit
zoo, in sommige takken van industrie
bestaat dat verschil niet, zoodat bijvoorbeeld
een katoenwever uit Hilversum of Leiden
zonder veel moeite zich de arbeidswijze in
Twente kan eigen maken, toch blijft hy,
die niets anders heeft kunnen leeren dan
precies dat afgepast manuaal dat we hem
J igelyks hebben zien verrichten, in een
inder gunstigen toestand.
Dezer dagen hebben we iern^nd, die veel
nadenkt over sociale toestanden, hooren be
weren, dat één fabriekarbeider, die zijn
zoon de gelegenheid laat om een ambacht
goed te leeren, meer doet aan de oplossing
van het maatschappelijk vraagstuk, dan een
dozyn redenaars met al hun hervormings
plannen.
In dat gezegde schuilt wellicht tamelyk
wat overdrijving. Toch moet het dade
lijk in het oog springen, dat de sociale
toestand van den handwerksman oneindig
beter is dan die van den werkman in
een fabriek, vooral dan wanneer eerst
genoemde zich niet vei genoegt met als
de meerderheid zyner confraters het
gereedschap te hanteerendoch er
jjverig naar streeft het in zyn vak
steeds verder te biengen. In elk geval
heeft hy dit reeds voor, dat hij niet aan
een bepaalde plaats is gebonden; hy kan
zich daarheen begeven, waar hij óf voor
zyn arbeid de beste levensomstandigheden
kan veroverenóf waar hem de geschiktste
gelegenheid wordt aangeboden, zyn bruik
baarheid zijn waarde als werkman te ver-
lenten in'ïndië zolf kunnen
Ijjijdragon tot
- one gewesten.
Ook do heer Vak der Knaij zag in de
waarschuwingdpor den Gouverneur-gene-
raal tot don heor' IJaakman gAohtover
treding zijner bevoegdheid. Depneeren Van
der Hoeven en Van Gennep daarentegen
handhaafden het reiht dessoppöriandvoogds
o|n uit te zetten wipn hij voor ide rust ge-
Vtearlijk acht, doch waren ifan oordeeldat
waarschuwingen minder gepast zijn. Te dier
zake stelde de heer Van der «lijsij later eon
motio voordie afzonderlijk in behandeling
zal komen, in dezo woofrddn De Kamer
van oordeeldat het recht' MM ontzegging
van het verblijf in Ned. door den
Gouverneur-generaal nietfl mag^worden ge
bruikt an> reddol tot boteugeliw der druk
pers gaat over tot de ofde vdtfj den dag.”
Over de Billiton-zaak doelde‘de Minister
nog mede, dat naar zijn oordeel van
Buitenzorg ontvangen kennisgeving, dat.
machtiging tot concessio-verlefnging verleend
was, ook in zich sloot, dat van die maoh-
rigiog gebruik zou gorden gemaakt. Bij
zijn optreden bad de Minister'^ stukken
ontvangen en in orde bevoMen, en er
daarna een rapport over uitAbracht aan
den Koning, die vervolgens zwh goedkeu
ring op de „suppletoirs overeenkomst” heeft
i verleend, ’s Ministers overtuiging is, dat
het finantiëel belang des lands! niet is be
nadeeld. De heer Köucheniuh verklaarde
i zich door de woorden van 'den Minister
voldaan, en meende nu dat de Kamer,
zonder rechtstreeks de daden Van den Gou
verneur-generaal te beoordeelen, bevoegd
.rr.ki een begroting te verwer
pen van oen Minister, die een Gouverneur-
i generaal handhaaft, die in strijd met de
-j._:-handelt.
onderdooien der
bepalen tot
ten, bestemh voor Soudan, deserteerden.
Met<( het proces tegen Arabi en zijne de zedelgke ontwikkeling van
medegevangenen vordert men sléchts Jang-
BU, s-Kun ny, ais uinumi iwgiwi- zaam. Verschillende getuigen hebben zijn
imbacht tjjdelijk gedrukt is, bui- schuld aan den moord MfejplWidorjng to
dikwyh voordeehger voorwaardeïl Alexandria in ’t licht gesteld en de itegoo-
ring schijnt niet ongenegen om hem reeds
op grdYid van dat feit mits de Engelsche
regeoring er genoegen mede' neemt te
vonnissen. Deze *al echter wel het ,„hoor
en wederhoor” eischeti. It
De gezondheidstoestand der td Oaïro ver
blijf ‘houdende Engelwhe trbeppn is pller-'
.treurigst; velen benijden voorzeker hét lot*
’hunner wapenbroeders, die, haar hun land
/teruggekeerd, dezer dagen dft oer genoten
voor de Koningin te deflieeran. De wapen-
schouwing had in Sl Jametp^rk te Londen»
in tegenwoordigheid eenèri onafzienbare
menigteonder koinmanjb van generaal
Wolseley, plaAat*.. jl
i Nu art. 1 tap/met ortworp tot wijziging
/Van het regletyóht van orde doorjjwt I^ar
jgerh/uis is aangenomen, vordert meAlbeter.
Binds zijn nogy8 artikelen goedgókeurd,
Iwaarbij de reJnring blijken gaf van haren
/goeden wil tó^liamen^ierking. Reeds in het
jpogin van Demniber dpnkt mep de zitting
m kunnen staroh I y
j In de Fran^he Kenter schjjnt men het
Iflit jaar bijiondèt voorzi4n<jp hebben op de
^egroot^ngs-postep die een geestelijk doel»
teinde hebben. Mót horttft en stooten werd 1
de begrooting yah eeredienst aangenomen.
Sind* heeft nóg ‘eene interpellatie plaats
gehad over een bedrag van f 50.000, dat
ten behoeve van do verptanging der Italij-
aansche geestelijken dooraFranschó in Tunis
is besteed geworden on waarvoor op dp
begrooting voor het volgèhde jaar de gelden
zgn* aangevraagd. De Kamer besliste echt» i
met een overgroote meerderheid, dat het i
hier geen godsdienst maar een quaestip
van vaderlandsliefde gold. Men ziet alwéér
het doel heiligt de middelen l
Bij de begrooting van Buitenlandsche
Zaken trachtte men den gezantschapspost
bij het Vaticaan te doen vervallen «»n
dit niet gelukteden gezant door een zaak
gelastigde te doen vervangen. Beide po
gingen mislukten, tot groote voldoening van
den Minister, die voor den gezant zjjne
portefeuille veil had!
Niet minder dan 488 millioen francs zijn
voor openbare werken uitgetrokken.
De mededeeling van den Duitsohen Keizer
bij de opening van den Prutatachen landdag,
betrekking hebbende op de afschaffing van
belastingen, treedt in een eenigszins ander
daglichtnu de Minister van Financiën
eene nadere becijfering daaromtrent heeft
geleverd. Die belasting zal namelijk worden
vervangen door een drank- en tabaksbelas
ting beide zeer impopulair in Duitsch-
land en dan nog zal er een tekort van
ruim 130 millioen te dekken vallen.
Met veel ophef wordt gewag gemaakt
van een bezoek dat de Rueeiwche Minister
Van Giersop zgn reis naar Italië, dezer
dagen te Berlijn bij den Keizer en Kroon
prins en te Varzin bij Von Bismarck aflegde.
Zijn dineeren ton hove bewijst voor de
goede gezindheiddie er tusschen beide
hoven heerschtterwjjl zijne langdurige
afwezigheid uit St. Petersburg mag gelden
ah een teeken voor de betrekkeljjke rust,
die er heerscht. Daaraan is zeker ook het
ongewone on onverwachte bezoek te danken,
dat dezer dagen de Keizer en zijne gemalin
in eene slede aan de hoofdstad brachten.
Met eene flinke redevoering, die in toon
wel wat afwijkt van den gewonen toon, dien
eene troonrede ademt, opende Koning Hum
bert van Italic Woensdag de zittingen der
nieuwe Kamer. Hij wees op de geleidelijke
ontwikkeling waarin Italië zich mocht ver
heugen en verwacht van de Kamer, die
een aanzienlijk grooter deel van het volk
vertegenwoordigt, dat zij die vredelievende
overwinningen, waarin dq ware grootheid
van een land gelegen is, tot een goed einde
zal brengen.
Met de grootste ingenomenheid wordt
van de vriendschappelijke en hartelijke be
trekkingen met de Mogendheden gewag
gemaakt.
De Spaanache Cortes zijn tegen 5 De
cember bijeengeroepen.
Bij de voortgezette behandeling der Indi
sche Begrooting in de Tweede-Kamerzitting
van Woensdagdeed de heer Keuchenius
nogmaals uitkomen dat zjjn vertrouwen in
don Gouverneur-Generaal zeer aan het wan
kelen is gebrachtvooreerst wegens de con-
cessie-verlenging van de Billiton-maatschap-
pijwaarvan den Minister van Koloniën niet
eens kennis werd gegevenvervolgens om
het gebeurde met den hoer Haakman, die,
bij den Gouverneur-generaal ontboden met
uitzetting uit Indië werd gedreigd voor zjjn
oppositie als journalist in do Atjeh-ziak.
Do vrijheid van de pers acht spr. ook voor
Insulindo van het hoogste belang, en niet
te spoedig mag worden besloten tot do ver
wijdering uit Indië van mannendie niet
alleen Nederland omtrent don staat en do
behoeften van de kolonie wenschen in te
lichtenmaar die ook door hun krachtige
persoonlijkheidhun karakter en hun ta-
aan het oordeel van een deskundige te zul
len onderwerpen.)Een voorstel om voor
de in 1884 te Amsterdam te houden inter
nationale landbouw tentoonstelling eon pro
vinciaal subsidie van f5000 toe te zeggen,
werd aangenomen. Een adres van hot
Nederiandsch Tooneel verbond tot bekoming
van subsidie voor de Tooneelschool werd in
handen gesteld’ van Gedeputeerde Staten.
Op een vraag van den heer Haantjens Dek
ker antwoordde de heer Blussé, dat God.
Staten niet voornemens zjjn een voorstel te
doen tot intrekking der tijdeljjke verorde
ning op de wegen en voetpadenin verpand
met den aanleg van tramwegen. De na
jaarsvergadering'‘‘werd daarna gesloten.
De Haagschè correspondent
der „Zutjih. Ct.’fl deelt het volgende mede
„Reeds sinds fang was het bekend dat
de verstandhouding tusschen den Commis
saris des Konings in Zuid-Holland en Gede-
puteerde Staten veel te wenschen overliet,
maar^VOO/r eenige weken is het tot( een
openljjke brèuWöLomen. Alle leden van
Gedeputeerde Staten élKagt,,hen de griffier
hebben aan den Minister van'-BMag“J*nd-
sche Zaken geschreven, dat zij eenstomtffig-
van meening warenonder leiding van
Mr. Fock niet meer met vrucht in het) be
laag der provincie werkzaam te kunnen
zijn, en dat zjj daarom in de eerstvolgende
vergadering van de Provinciale Staten hun
ontslag zoqden nemen. Hun voornaamste
grief tegen den Commissaris was hierin
gelegen, dat deze het gezag van Gedepu
teerde Staten ondermijnde door de gemeente
besturen tegen de besluiten der Staten op
te zetten.
„Derhalve een crisis in optima forma,
die alleen nog door de tusschenkomst van
den Minister van Binnenlandsche Zaken
weder bezworen is. Deze toch heeft den
Commissaris weten te bewegen tot verkla
ringen, waarmede Gedeputeerde Staten en
hun griffier genoegen konden nemen, en
dientengevolge is aan het plan om ontslag
te vragen geen uitvoering gegeven. Dat
eontor na aan vnnrval
gespannen blijft en elk oogenblik een nieuwe
crisis kan uitbrekenspreekt wel van zelf.”
Drie-en-twintig leden der
Prov. Staten van Noord-Brabant hebben
bij de Tweede Kamer een adres ingediend
tegen het wetsontwerp tot verlegging van
den Maasmond. Zij verklaren, wel voor
de provinciale bijdrage voor de werken van
het Oude Maasje te hebben gestemd, maar
thans in te zien, dat door het wetsontwerp,
zooals het daar ligt, de belangen van een
groot deel der provincie in hooge mate
worden benadeeld, zoodat een provinciaal
subsidie voor de door do regeering voor
gestelde werken hun niet gerechtvaardigd
schijnt.
Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant,
de Gemeenteraad van ’s Hertogenbosch, de
afdeeling ’s Bosch der N.-Brabantsche
Maatschappij van Landbouw, de Kamer
van Koophandel te *s Hertogenbosch en hot
bestuur van ’t waterschap ter bevordering
der verbetering van den waterstaatstoestand
in ’t noordoostelijk gedeelte van Noord-
Brabant hebben adressen aan de Tweede
Kamer der Staten-Goneraal ingediend
waarbij als om strjjd in de meest krachtige
bewoordingen protest wordt aangeteekend
tegen het adres, door 23 leden van do
Staten van Noord-Brabant aan voormelde
Kamer gericht tegen het wetsontwerp tot
heropening der Oude Maas ui dringend
verzocht wordt, dat de Kamer het aange
boden wetsontwerp zonder uitstel in behan
deling neme en tot wet verheffe, opdat de
regeering de lang verbeide rjjkswerken
kunne doen uitvoeren, waardoor voorgoed
een einde zal komen aan de waterrampen
on overstroomingen, waardoor een voornaam
deel der provincie tot dusverre genoegzaam
jaar op jaar geteisterd wordt.
Naar aanleiding van het door
eenige ingezetenen der gemeente Nieuwkuik
aan Gedeputeerde Staten ingediend adres
omtrent den toestand van den nieuwen dijk
nabij do doorbraak van 1880/81, is> door
den provincialen waterstaat een onderzoek
ingesteld. Naar diens gevoelen verkeert
de dijk in zeer goeden staat en is de ver
hoogde waterstand van den in de onmid
dellijke nabijheid gelegen wiel niet aan
doorkwolling van den dijk, maar aan de
veelvuldig gevallen regens toe te schrijven.
Niettegenstaande er alzoo niet het minste
gevaar bestaat, zal de dijk toch steeds met
de meeste zorg worden bewaakt.
Door de steenfabrikanten te
Heerewaarden is een adres gericht aan den
Minister van Waterstaat, waarbij instem
ming betuigd wordt met de door de hoeren
R. Van Wjjck c. s. in September en Oc
tober dezes jaars aan Z. E. gerichte adres
sen ter zake van het gebruik van bazalt, in
plaats van Nederlandsche gebakken steenen,
aan de sluizen en verdere werken der nieuwe
Keulsche vaart.
Op het verzoek van een aantal
ingezetenen der gemeente Kralingenom
aan het bestaande postkantoor een tele
graafkantoor te verbinden, is afwjjzend be
schikt.
De vorige week zijn te Rotter
dam vier gevallen van pokken vóórgekomen.
hoogen; zelfs
tegenheid zoo ruimschoots wordt
1+- kan hyals binnen de grea-
ajids dik wyls voordeehger voorwaardc..
igen, wanneer althans zyn geschikt-
geltjken tred houdt met dip van de
lieden met wie hy wil concurreeren.
'ïu moge men met allerlei schoonschy-
ide redeneeringendie echter geheel
om zwer-
i krachten te betoogen dat ook voor
i gqivonen ambachtsman een nieuwe op-
i igjfvan »het sociaal vraagstuk" te vin-
is^ - wy gelooven het hooit. d Voor
hem lost het zich op in een quaestje van
eSen kennen. By gebruikmaking van
db 'hand liggende middelen wordt» zijn
|iWl langs een natuurlijken weg beter;
l||als vaststaande dat meh de Qrond-
den socialen vooruitgang, Je wet
kvlijt en spaarzaamheid’! AauwgtfzctJ-
- die middelen Iftji*!: goeïr
óndei'wijs,. regeling v4n heb leerlingsdhi
ambachtscholen. Én Jwje medewerktj.
een dezeiudrie factoren inee? tot zyn me»
fe doeö
jiet leve
■■'t
en verplicht is
I pen van een Mi
naan,
wetten en verordeningen
Over de verschillbnde
begrooting moeten we ons
enkele korte mededeelingen.
Bij de onderafdeeling „Havenwerken van
Batavia” drong de heer Tak er op aan dat
over de exploitatie geen beslissing zou
„urdvu geuumeu zouam
de concessie door de wetgevende macht,
hetgeen door den Min. ten stelligste werd
toegezegd. Onderscheiden sprekers wensch-
ten waarborgen gegeven te zien, dat de
Kamer ook in deze quaestie niet voor een
verrassing zou worden geplaatst.
Op „aanleg en uitrusting van Staats
spoorwegen" werd een amendement aange
nomen met 38 tegen 35 stemmen, voorge
steld door de hoeren Bastert o. s., en strek
kende om een post van ruim 5 ton te
schrappen voor een aanleg van het zü-
lijntje Soerabaja—Oedjong. Van dezelfde
heeren werd op artikel„maritime etablis
sementen en magazijnen” een bezuinigings-
amondement van f335.000 (voor het over
brengen van de fabriek te Soerabaja naar
het marine-etablissement) met 46 tegen 31
stemmen' aangenomen.
Hoofdstuk Uitgaven in Ned.-Indië werd
aangenomen met 54 tegen 22 stemmen, uit
gaven in Nederland met 56 tegen 9 stem
men. Ook de overige hoofdstukken der
Indische begrooting werden aangenomen.
Voorts bewilligde do Kamer met 67 tegen
7 stemmen de subsidie van f150.000 voor
de koloniale tehtoonstelling te Amsterdam.
Z. M. heeft benoemd tot no
taris te Rotterdam, W. J. Wosterouen van
Meeteren, cand.-notaris aldaar.
Z. M. heeft H. Van Steel, met
25 Nov. e. k. benoemd tot leeraar aan de
Rijks H. B. School te Gouda.
Bij Kon. besluit is aan de hee
ren J. P. Mahlstede ie Berg-Ambacht, J.
Paul te Zevenhuizen en H. Ellens Oving
te Rotterdam concessie verleend tot droog
making van plassen onder de gemeente
Beeuwgk en Sluipwgk, ter gezamenlijke
grootte van 789.5 hectare.
Voor de aanvaarding der concessie is
hun een termijn van 18 maanden na dag-
teekening van het besluit der concessie-
ver|eening toegestaan.
De concessie vervalt, wanneer niet binnen
een jaar na de aanvaarding met de werken
een ernstige aanvang is gemaakt.
Door de Provinciale Staten
van Zuid-Holland is in hunne vergadering
van 1.1. Maandag o. a. beslotenom de ver
ordening omtrent den aanleg van tramwegen
to laten rusten totdat te dien opzichte bij
de Regeeringwelke tot dusver bezwaar
maakte do koninklijke goedkeuring daarop
aan te vrageneene verandering van ziens
wijze ontstaat. Voorts werd besloten aan
de gemeente Wilnis een subsidie van f 8000
te verleeneu teneinde don Meent weg onder
die gemeente tot oen harden ryweg te ma
ken. Verder om voor rekening der pro
vincie te doen uitvoeren de voorgenomen
verbetering der haven te Stellendam, indien
het Rijk de helft der kosten bij draagt en
om tegen eene jaarlijkse he vergoeding der
gemeente in het onderhoud te voorzien. De
heer Begram gaf hierbij in overwegingom
een minder kostbare wijze van uitvoering
van het voorgenomen werk te volgen door
in plaats van het dure en veel onderhoud-
eischende pakwerk aan te brongenmet
steenstortingen in do oeververdediging te
voorzien. Namens Gedep. Staten verklaarde
de heer De la Bassecour Caan dezen wenk
kun
voot
toes Ai
gesffi
WetV|i
van <<y«
acht neme-*---
óndei'wijs,. regeling v4n he
molen. En 'Iwje
romenn of, waar zy ontbrekepiJin
Ae roeben, is een hervormér
op socia»lgebied. K
We Wpen echter met deze dinged niet
volstaan jqn een beschouwing dér behoeften
vap de ffiroot-inaustriegelyk hierboven
werd geragd, verkeert de fabriekarbeider
meestal jnjeen toestand van meeerderè af-
hankelykheid van zyn werkgever. Deze
heeft reedh vroeg beslag gelegd op zijn ar
beidsvermogenen het aangewend op èen
wijze die voor hem de gelegenheid vflor
maatschappelyken vooruitgang als het wire
afsluit, hem feitelyk de khns beneemt,‘ran
bruikbaarheid te verhoogen. Die staat yhn
maatschappelijke onmondigheidwaartpe
gezegde klasse van werklieden, dikwijs
huns ondanks werden gebracht, wrnit
toen zy door hun oudere werden genoopt
naar de fabriek te gaan, hadden zij Kéen
keus,legt den werkgever een nog höo-
gere verplichting ten aanzien van hun lots-
bedeeling op, dan waarmede een gewone
werkbaas zich belast ziet. Op hem rust
de plicht, het welzijn van z<n onderhoo-
rigen voortdurend te maken tot het ern
stigste deel zijner bemoeiingen.
Wy zyn van oordeeldat de concurrentie
niet als alvermogend despoot mag heer-
schen over het lot van den arbeider; dat
daar, waar zij niet kan worden volgehou
den dan ten koste van hun welzijnzij
zedelyk verplicht is het veld te ruimen.
Gevoelt men die zedelyke verplichting, dan
behoeft er niet te worden aangedrongen op
vaststelling van het beginsel eener wettelyke
verplichting, die trouwens slechts op en
kele onderdeden van het uitgestrekt ter
rein haar invloed zou kunnen doen gelden.
Dat niettemin op die wettelyke voorziening
met zooveel schyn van recht wordt aan
gehouden, bewysl eenvoudig dat de hoogere
beginselen tot dusver door zeer velen zijn
miskend.
Er bestaat in Duitschland een zoogenaamd
zchristelyk-socialistische” partij. Waren wy
Duitschere, we zouden er geen oogenblik
aan denken, ons bij haar aan te sluiten.
Toch is onze stellige overtuiging, dat alleen
een breede en ruime toepassing van het
christelyk beginsel op de maatschappelijke
verhoudingen die maatschappij kan behoe
den voor vervalen dat in de eerste plaats
de groot-industrie daaraan dringende be
hoefte heeft. Het geredekavel over >rechten
en plichten” brengt ons geen stap verder
men behoort te gaan begrijpen dat er slechts
één plicht bestaat voor allen, welwil
lendheid; dat ieder menschenzoon wel de-
gelyk is »zyns broeders hoeder.” De hoo
gere verstandelijke en zedelyke ontwikke
ling, die de werkgevers genoten hebben,
dank zjj de gunstiger omstandigheden onder
welke zy hun loopbaan zjjn begonnenmoet
hun dwingen niet te wachten totdat die
goede geest bjj hun arbeiders is levendig
geworden, doch zelf te beginnen dien
geest heerschappij te verleenen. Christeljjk,
in onze sociale verhoudingendat moet
ieders leuze worden.
En vraagt iemand welke soort van chris
tendom we hier op het oog hebbendan
antwoorden wy dat wjj er, Gode zy dank!
slechts één kennen. Het is de wet der
hoogste menschenliefde, die met geloofs
verdeeldheid niets te maken wil hebben.
=0^=
Prgs der Advertentiën: Vaiffl tot 5 regols f 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letter" naar plaatsruimte. Inzending francoen
uitorljjk tot Zatordags-voorwildags te 10 uren. Allé binnenlandsche'
Advertentiënwaarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegevenworden
slechts 3 maal in rekening gebracht.
I 1
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.