1883.
AAGEH,
Saterdag 17 November.
ctioonhoven.
- -f-
1 Coupons,
146,
D A.
onia’s.
Weekblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
EL8CHAP,
EUWENHUIS.
mber 1883:
IMBERT
n-Familie.
BAL.,!
BINNENLAND.
„Socialistisch Onverstand.”1
BUITENLAND.
Overzicht.
OENEN
N DORDMok’Q t
-ENBOI
■e Schoonhoven,
F.
1
lönhoven by den
RN, Schoonhoven.
S. W. N. VAN NOOTEN
Uitgever»-
ntlratte No. 1.
mtlerdam, N. Z.
’LADE, venter-
1 pond f 3,—
Deee Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven.
Franco per post
rich abonneeren bij «De
o d j««» *e-
tijde, mits een halve
uwendo.
1000 en daarboven
Ie fondsen verstrekt,
mol
rsTErv.
IBSLEenOROOT.
Bleekzucht
iekte genezen.
tvinder en eertten
fals-Praeparaten
i meet te Vort ten
JOHANN HOFF,
.den Verdientten-
NS,Onwaardeer-
Heesohheid en
k 30 Cent.
•DEL, Malz-krui-
!t. en 70 Ct.
lacon 70 Ct. en
gelijktijdig met
ibruiken, zenuw-
prima f 2,25, 1
Prijs: voer Schoonhoven per drie maanden 0,70.
door het geheele rQk 0,80. Men kan rich ab
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
inden. Nog steeds
HEN, TULPEN en
er en tuin.
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meer f 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco,
uiterlijk tot Vrijdags-namiddags. Alle binnonlandsche Advertentiën
waarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden slechts
2 maal in rekening gebracht.
ets- en Smeeraril-
JOOM’t. «r»ot.
en of ontbieden,
iveriigszout
,Eüte
RIK. Vj
i-PUTZ-POMADE.
I8CHE
N8-8TARKE.
m verkrijgbaar bij
ichoonboven.
SCHOOWKCHE COMT.
K 1
«-voorstelling.
I” van den Heer
R Jr.
IS VADERS.
i Tifereelon.
i BedrHf. j li
Aanvang 7| uur.
treken van plaatsen,
tor H.H. Atytnnó’s,
den speeldag aan
tjonn eerden.
testaat nog gelegen-
eekenen.
an Herstelling
OFISCHE MALZ-
IDSBIER en de
ewelke alhier in
lik zijn gekomen
Is goede verster-
irs tellenden, voor-
Sxtract wordt bij
ische borstlijden
zoo ook was do
ntellenden en bij
organen tenge-
ten een venrnch-
voedingsmiddel.
ter 1878.
Ober Stabsarzt.
Stabsarzt.
ONDHEIDSBIER,
voor Maag- en
45 Cent, 6 Fles-
shen f 4,40.
MALZ-EXTRACT
mindert de ziekte
f 1,80, f 1,-—en
Bij koninklijk besluit is be
noemd tot burgemeester der gemeente Bent
huizen C. L. J. Bos, burgemeester en secre
taris van Zegwaart en secr. en ontv. van
Zoetermeer.
Door Z.M. donKoning is goed
gekeurd de door de Staten der provincie
Zuid-Holland den 24. Juli jl. vastgestelde
verordening op de stoomvaart in de boezem
wateren.
Namens den Koning is door
den Minister van waterstaat, handel on
nijverheid, do aan de Nederlandsche Bell-
Telephoonmaatschappij verleende vergun
ning tot den aanleg en het gebruik van
voor publiek verkeer bestemde electrischo
geleidingen te Rotterdam uitgebreid tot
do worf van den scheepsbouwmeester P. Smit
te Slikkerveer.
De Minister van waterstaat,
handel en nijverheid brengt ter algoraeeiio
kennis, dat, ingevolge het kon. besluit
van 21 Augustus jl. (Stbl. n°. 130), te
rekenen van 1 December aanstaande, de
gelegenheid zal worden gegeven om, in
het binnenlandsch verkeer van pakketten,
met eene aangegeven waarde t 150 niet te
boven gaande, die waarde bjj de uitreiking
der pakketten van de geadresseerden te
doen invorderen.
Voor deze verrekenpakketten is bij af
zending hetzelfde port cn recht ah voor
pakketten met aangegeven waarde ver
schuldigd.
Het verrekoningsbodrag, dat duidelijk in
cijfer- en letterschrift op het adres cn op
de adreskaart (nieuw formulier) moet ver
meld worden, wordt, na do invordering,
aan den afzender per postwissel overge-
leert aanwenden op den juisten tijd en op
gepaste Mwze, dat zyn, gelooven we,
betere weten om tot sociale hervorming tje
komen' dan vermeerdering van ellende.
Maar wH
geheel vuil
gen, zonde
boekje da
hand gaf.
We; beti
nomenheid
sche regeeringen te wachten Mn, tengevolge
van de schending van de writing van een
Britech onderdaan in Turia At weerwil van
de protesten’ tan’liet Etigerach‘Consulaat
aldaar.
Nadat Rusland Frankrijk» pogingen tot
nauwere aansluiting van de band heeft ge
wezen en de regeering van de Republiek,
onhandig genoeg, ook Spanje van zich heeft
vervreemd, waarvan Duitschland zich baast
partij te trekken, is aan dat toasten op het
Lord-mayorsfeest meer beteekenis te hech
ten voor Frankrijk, dan men er anders in
zou zoeken. Na al het voorgevallene moet
het toch grievend voor de Franschen zijn,
dat de Duitsche Kroonprins heden reeds
over Genua naar Spanje vsrtrekt om
namens den keizer het bezoek van koning
Alfonso te beantwoorden en dat in Spanje
alles wordt voorbereid om den aanstaanden
Duitscben keizer waardig te ontvangen.
De Spaansche pera moge zich al beijveren
om duidelyk te makendat die wederzijd-
sche bezoeken niete met de staatkunde te
maken hebben het valt niet te ontkennen,
dat vriendschappelijke betrekkingen tua-
schen de Hoven soms zelfs tot goede staat
kundige verhoudingen leidt, zooals trou
wens reeds bleek door het feit, dat de
Duitsoh-Bpaansche vertegenwoordigingen tot
ambassades zijn verheven.
Ter eere van den kroonprins wordon mi
litaire revuesjachtpartijen gala-vooratel-
lingen in den schouwburg, recepties ten
Hove en natuurlijk ook een „nationaal”
stierengevecht voorbereidterwijl het voor
nemen bestaat den prins een eere-commando
over een der Spaansche regimenten aan Jte
bieden.
Die aanstaande feesten leiden de aandacht
eenigszins af van de tegenwoordige verhou
dingen der staatkundige partijen in Spanje.
De aard dier verhoudingen schijnt beslissend
voor de toekomst van dat land. Het tijd
perk van stilstand maakt plaats voor een
nieuw tijdperk van bedachtsamen vooruit
gangwaarbij Zarilla, de republikein, zich
voorwaardeljjk als partijgenoot der regee
ring verklaard heeft. Alles hangt nu maar
af van de beslissing der vertegenwoordi
ging die weldra voor of tegen de nieuwe
regeering partij zal moeten kiezen.
De Russische Minister van Buitonland-
sche ZakenGiersbracht dezer dagen een
bezoek aan het Duitsche Hof en aan Von
Bismarck. Vooral het bezoek aan den Rijks-
kanselier heeft voor de beoordeeling der
verhouding tusschen de beide aangrenzende
Rijken beteekenis.
Het eerste onderhoud van het Trans-
vaalsche gezantschap met de ministers Glad
stone on Lin Derby heeft plaats gehad
doch heeft zich beperkt tot het wisselen
der gewone plichtplegingen en eenige alge
meenheden die echter hoop gaven op
eene vredelievende oplossing der gerezen
verschillen.
Ofschoon nog niet officieel medegedeeld,
komen de eischen der deputatie, volgens
de „Times”, op hetvolgende neer: 1. kwijt
schelding der schuld van 265.000 pond
sterling door de Transvaal aan Engeland
te voldoen2. verandering der benaming
„Transvaalsche staat” in „Zuid-Afrikaansche
republiek” on 3. het monopolie der han-
delswegen door het Beduiana-land. Laatst
genoemde eisch zal wel het meeste tegen
kanting vinden, vooral van de zijde van
den Gouverneur der Kaapkolonie, die Lord-
Derby als adviseur ter Rijde staat.
zyn hartstochtelijk
or tot waarborg. By
- het eigenbelang aan
weg te wtyzen, en wy ge
it het (eerste een vertrouw-
in worden geheet en. Er is
.vochappeljjke kwalen slechte
het 'Christelijk beginsel bij
uitnemendheid, de algemeen© menschen-
liefde. En als we, eerlijk en nauwkeurig
vergelijkende, tot de ontdekking komen,
dat nevens enkele verschynselen die zich
op onrustwekkende wyze hebben ontwikkeld,
toch in den algemeenen toestand verbete
ring en zelfs belangrijke: verbetering is waar
te nemen, dan komt lyet eenvoudig daar
door, dat we, ondanks ons gekibbel over
zoogenaamd godsdienstige leerstelsels en
verschillende soorten van maatschappelijke
hervormings-systeementoch hoe langer
hoe meer onder den invloed van dat chris
telijk beginsel geraken dat het inder
daad bezig is, de maatschappij te door
zuren, geiyk eenmaal in een duidelijk
beeld is gezegd. Den ongeduldige» hin
dert het wel, dat het zoo lang duurt;
nu ja maar elke verandering, op welk
gebied ook, is aan tijd gebonden. Den
heeren sociaal-democraten hindert het wel
geweldig, dat die verbetering inderdaad
waar te nemen is, want zy is geen koren
op hun molen. De heer Domela Nieuwen
huis schrééf eens: >Juist de ellende zal
tot beterschap voeren en daarom, de ar-
beidersklasse moet en zal hel nog veel el-
'jlendiger krygen, voordat men tot redding
Liefde die het égoïsme doodten
kennis, die de maatschappelijke middelen
van jonge lieden beneden den ouderdom vau
21 jaar, van de vrouwolijke kunne, te be
vorderen en behulpzaam te zijn, en veroor
deelde hem tot J jaar cell, gevangenisstraf
f 25 boete, subs. een dag ©elk gevangenis
straf, en de kosten, met ontzegging van allo
voogdij of curatorschap over eigen kinderen
en vreemden gedurende don tijd van 5 jaar.
De vorige week, bij de behandeling dezer
zaak met gesloten deuren, had het O. M.
het dubbele gerequireerd der nu door de
rechtbank opgelegde gevangenisstraf.
In de zitting der Arr. Rechtb.
te Rotterdam van Dinsdag werden o. a. de
volgende personen veroordeeld
J. R., arbeider te Haastrecht, beklaagd
van verbreking van afsluiting, tot 3 dagen
gev. cell. F. S., arbeider te Benschop,
beklaagd van rebellie, tot f 15 boete. J.
B.arbeider te Capelle a/d IJsel, beklaagd
van geweldpl. jegens bed. beambten, tot
3 m. gev. cell.
Vervolgens stond terecht:
W. C. K.arbeider te Capelle a/d IJsel,
beklaagd van verwonding. Eisch 3 m.
gev. cell.
Over 8 dagen uitspraak.
In do afgeloopen week werden
te Oud-Beierland niet minder dan 42 nieuwe
gevallen van pokken aangegeven, terwyl 11
personen aan de ziekte overleden. In het
geheel werden aldaar reeds 418 personen door
de pokken aangetast en overleden er 115.
In de drie laatste dagen kwamen aldaar
19 nieuwe gevallen van pokken voor, ter
wijl 5 personen aan de ziekte overleden.
Hot Rotterdamscbo School
museum wordt naar Utrecht overgebracht.
Het hoofdbestuur $er „Maat
schappij tot Nut van ’t Algemeen” heeft
besloten voorloopig oen subsidie van f500
toe te kennen aan het Schoolfonds voor
schipperskinderen in Friesland.
In de op lONovember fe Mont-
foort gehouden vergadering van onderwij
zers, leden van het N. O. G., afdeeling
„Oudewater”, werden de volgende punten
behandeld
1°. Welke middelen staan den onderwij
zer ten dienste, om vaderlandsliefde bij zijne
leerlingen aan to kweeken?
Inleider de heer J. K. Hensen, hoofd
eener school te Montfoort.
2°. Eene vergelijking dor methode van
De Raaf en Baas met die van Bouman.
Inleider de heer Mellema, hoofd der
school te Papekop.
3®. Do onderwijzeres in do volksschool.
Inleider do heer Van der Mee, onder
wijzer te Oudewater.
Benoemd tot onderwijzer aan
de Chr. school te Berg-Ambacht en te
Capelle a/d IJsel de heer K. Van Loon te
IJlst.
To Boskoop was ia Aug. 1.1. do
stemming voor gemachtigden ten gunste der
liberalen uitgevallen, zoodat zelfs de meer
derheid in het kiescollege naar hunne zijde
werd verplaatst. Toen diende echter een
van de gevallen candidaten der confessio-
neelen met nog een ander stemgerechtigde
bij het classicaal bestuur van Leiden pre
test tegen de stemming inop grond dat
de stembriefjes niet behoorlijk gewaarmerkt
zouden zijn geweest. En ofschoon genoemd
bestuur verklaardedat dat protest krachte
loos wasis het toch niet alleen er op in
gegaan maar heeft zelfs op grond daarvan
de gehouden stemming vernietigd en den
voorzitter van den kerkeraad bevolen ten
spoedigste eene nieuwe stemming uit te
schrijven. Deze ging nu evenwelmet nog
120 andere stemgerechtigdenin hooger
beroep bij het provinciaal kerkbestuur van
Zuid-Holland en dit bestuur heeft bij zijne
uitspraak van 7 dezer de beslissing van het
class, bestuur nabr vorm en inhoud vernie
tigd en de bovengenoemde stemming ge
handhaafd.
GOUDA, 15 Nov. De waterleiding te
dezer stede zal Maandag 3 December e. k.
in werking worden gebracht.
Tegen I. A. Van Leeuwen en B. Van
Vlaardingen alhier is proces-verbaal opge
maakt als verdacht: de eerste terzake van
het verkoopen van sterken drank zonder
vergunning, en de tweede wegens het toe-
dieneu van sterken drank aan kinderen be
neden den leeftijd van 16 jaren. Beide
verbalen zijn ter vervolging gesteld in han
den van den heer officier van justitie te
Rotterdam.
Op de verbeterde bekroningriijst van
de Amsterdamsche Tentoonstelling komt be
halve den heer Samsom nog voor de heer
A. W. Dies tel horst alhier met een bron
zen medaille.
Voor den cursus tot opleiding van
hoofdonderwijzers hebben zich 21 deelnemen
aangemeld en nog verscheidene onderwijzers
uit den omtrek.
GORINCHEM, 12 Nov. Voor de verkie
zing van een lid van den Raad in de plaats
van den heer Wisboom, waren ingelevord
216 stembiljetten. Gekozen is de heer
A. G. W. Boll met 187 stemmen.
Voor de betrekking van hoofd der
openbare school voor meisjes alhier, tegen
eene jaarwedde van f 1200, hebben zich
slechts vier sollicitanten aangemeld.
maakt na aftrek van het gewone postwis-
selrecht en de kosten van het formulier.
Het rapport der commissie
▼oor de grond wetsherziening kannaar
men meldtvóór het einde van het jaar
wordon verwacht.
Nude vroea voor verspreiding
der veepest uit Duitsohland geweken is,
zijn ’s Koning’s Commissarissen in de ver-
schilllendo provinciën van ons land ge
machtigd aan belanghebbenden vergunning
tot invoer van slachtvee en van schapen
uit Duitschland weder te verleenen, onder
zoodanige voorwaarden als zij noodig achten.
Het hoofdbestuur der Friesche
maatschappij Tfln landbouw beeft met het
oog op het verbod van invoer van Neder-
landsch veedoor Duitschland uitgevaar
digd, waarvan de reden alleen gelegen is in
het bestaan der besmettelijko longziekten in
Nederland een adres aan den Koning ge
zonden om op maatregelen aan te dringen,
waardoor die ziekte zoo spoedig mogelijk
met wortel en tak worde en blijve uit
geroeid. Als het eenig afdoende middel
daartoe beschouwt adressant het stelsel van
afmaking van alle zieke en verdachte
runderen ook in het spoelingsdistrict.
Bij besluit van Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland van 5 Nov. 1883
werd vergunning verleend aan het polder
bestuur van Stein tot het plaatsen van
hekken op den Tiendeweg (gem. Reeuwijk)
met ontheffing van de verplichting om te
zorgen dat die hekken op de eerste vorde
ring voor den doortocht worden geopend.
Do aangekondigde proefrit
ten op de lyn Gorinchem - Geldermalsen
hebben vanwege de Exploitatiemaatschappij
plaats gehad. Van Dinsdag tot Zaterdag
heeft men viermalen daags een trein doen
loopen, bestaande uit 8 wagens, beladen
met railsen een goederenwagen en een
rijtuig 1ste klasse. De weg heeft zich uit
stekend gehouden; alleen de hulplijn te
Arkel is iets gezakt (niet verzakt), doch
dit is reeds grootendeels hersteld. Van de
opening der lijn is nog niets bekend.
Nader meldt men: De proefritten zijn
nog niet afgeloopen, zoodat van „verkregen
uitkomsten” nog geen sprake kan zijn.
De gemeenteraad van Mijns-
heerenland heeft aan de heeren Van der
Garde Co. te Gouda concessie verleend
tot het aanleggen en exploiteeren van eene
stoomtram door de gemeente.
Door de rechtbank te Utrecht
zijn in alphabetische volgorde aanbevolen
voor de vaceerende betrekking van kanton
rechter te WoerdenMr. C. H. Moens,
subst.-off. van justitie te Heorenveen; Mr.
P. J. Swaving. ambtenaar van het O. M.
te Den Bosch en Mr. Th. Witkop, kan
tonrechter te Medemblik.
Bij besluit 'van het Gerechts
hof te ’s Hage van den 7 dezer, is de heer
M. C. N. Maquinée, deurwaarder bij de
kantongerechten Gorinchem en Vianen, te
vens benoemd tot deurwaarder bij do ar-
rondissements-rechtbank te Dordrecht, stand
plaats Gorinchem.
Op de aanbevelingslijst voor
do benoemihg van een geneesheer aan het
geneeskundig gesticht voor krankzinnigen
te Dordrecht zijn geplaatst: Dr. F. W.
Cowan, arts, gepensioneerd officier van ge-
aondheid lo klasse, vierde geneesheer aan
het krankzinnigengesticht te Meerenberg
en W. Littel, gepensioneerd officier van
gezondheid lo klasse, tweede geneesheer
aan ’t krankzinnigengesticht te Delft.
Dinsdag had te Woerden on
der beheer van de genie de aanbesteding
plaats van „het verbeteren van werken en
gebouwen aan de Wierickerschans”. De
begroeting was f6400. Niet minder dan
16 inschrijvingsbiljetten waren ingeleverd.
Behoudens nadere goedkeuring van het
Ministerie van Oorlogis het werk aan den
laagsten inschrijver, den heer A. Koteres
te Woerden, gegund voor f5198.
Bij eene openbare aanbe
steding te Alkmaar is o. a. gegund de
levering van: de op den dienst van 1884
benoodigde boonien en gewassen, aan
A. Boer te Boskoop, voor f625.
De Duitsche bladen beginnen
weder over de zalmvisscherij in Nederland.
Zij kondigen aan dat „de oude strijd over
Nederlands al of niet toetreden tot de over
eenkomst der Rijnoevcr-Staten, betreffende
die viaacherij, eerlang weder aan de orde
komen zal”, en wel naar aanleiding van
thans in den Haag gevoerd wordende on-
derhandelingen met België^ over de vis-
schorij op de Scheldedie „hoop geven
dat hot geheele vraagstuk tot eeue minne
lijke oplossing gebracht worden zal.”
Op de Maandag te Utrecht ge
houden paardenmarkt waren 247 paarden
en veulens aan de lijn. De paarden werden
verkocht van f 100 tot f400; de veulens
van f80 tot f250. Er waren veel binnen-
en buitenlandsche kooplieden; de handel
was levendig.
De arrond.-rechiba nk te Rot
terdam verklaarde Dinsdag J. v. T., loge
menthouder, wonende te Gouda, schuldig
aan feitelijk vergrijp tegen de zeden door
zijn werk te maken om de onzedelijkheid
zouden de ons toegestane ruimte
'en met onze eigen beschouwin-
kr veel gezegd te hebben van het
dat ons het onderwerp aan de
>etuigen dan vooreerst onze inge-
-met het werk van den heer
Hobbel betreuren alleen dat de vrij
hooge prijs 75 centseen beletsel is
om4h4t in handen van zeer velen te doen
komen. 'AÉocht de schrijver zich door den
byval di|w hy vindt opgewekt gevoelen ohi
een fl tweede veel goedkóopere uitgave te
bezorgerOiet zou ons zeer verhdugen. fl
Het eêj^te gedeelte is gewyd aan tte
bekende •voedingsquaestie” der onvermo
gende schoolkindereneen der stokpaardjes
van de «sociaal-demo erotische party.” Schr.
geeft eén overzicht van de pers-literatuur
pver dat' onderwerp en van de geschiedenis'
jlier quaestie in de residentie. Dat gedeelte
is, naar het,' ons voorkomt, wel wat breed
behandelde ,‘by een eventueele tweede uit
gave kon wet aanmerkelijk worden bekort,
terwijl dar v
kon worde!
beschouw1»
den voorkj
van den 'heer I
Wop hy ze predikt. Vervolgens
4 Eenige weken geleden werd onder boven-
naanden Mtel een boekje aangekondigd dat
over het algemeen door de pers nogal hoog
werd aangeslagep. Na het ingezien te heb
ben besloten we de eerste de beste gelegen
heid te baat te nemen om er onze leze|s
opmerkzaam op te makenwe achten ons
daartoe verplicht, omdat ook wy dikwijls
vraagstukken van maatecnappelyken aard tot
een onderwerp van bespreking maken.
Dé schrijver, de heer Hobbel, heefteerst
zyn arbeia geto^d^n pan Dr. Van Vloten
die belöofde er een paar woorden aan te
doen voorafgaan, maar helaas! door'den
dood raprin werd verhinderd. De taak werd
toen orérgenomen door Dr. H. J. Betz.
Dr. Betz zegt in pyn inleidend woord
In ee^oudige, voor ieder verstaanbare tapl
i Schr. de hjolle theorieën des heeren
imela Nieuwenhuis onder handen
welke? vermaketyk heeten moesten waren
zy niét zoo uRferst gevaarlijk. Aan de
zaak der warekhjzinnigheid berokkenen die
verwarde praatjes groot nadeel; wyl zij de
mhnnen van hét stelselmatig behoud en de
nprty van den teruggang in staat stellen
hun onbekookte eischen als natuurlyke uit-
yloeiriels der nieuwere denkbeelden te doen
voorkomen.
is volkomen wtiar en daarom is
hei; ook dringend noodighet formuleeren
vah’1 die eischen niet rüstig aan te hooren
epW zich tevreden te stellen met de ge-
daphte dat het toch eigenlijk te gek is
otn los te loopen. Want ook het gekke
hri^ft zekere aantrekkingskracht, even als
het) afschuwelyke-4- en ails zydie in staat
zyp de menigte te overtuigen van het dwaze
dér uitgesproken meeningenerhetzwygen
toe doen, dan loonen sy gevaar beschul
digd te worden, doof hen die de Nieu-
wenhuis-ideeën wèl aannemelyk vinden
van niet te durven en alzoo stilzwygend te
erkennen dat de spreker eigenlyk volkomen
geiyk heeft.
En dan nog iets. Al zjjn we nu in het
minst geen bewonderaars van die zooge
naamd sociaaldemocratische voorstellin
gen en al zouden we zelfs ongaarne van
«socialisme” worden beschuldigdjuist om-
dal, er onder dien naarii zooveel onzinnigs
aan de markt wordt gebracht, ver, zeer
ver is van ons de pieening, dat de sociale,
dat is de maatschpppelyke toestand goed
of zelfs vry goed genoemd mag worden.
Daar zyn inderdaad onhoudbare leemten en
kranknedenen wanneer de sociaal-demo-
craat datnatuurlyk met de noodige over-
dry ving uiteenzetdan kunnen wyhelaas I
niet zeggendat hy onwaarheid spreekt.
Maar volmaakt ongelyk heeft hijals hij
het kwade toesebryft aan de inrichting der
maatschappij en aan de grondslagen waarop
deze berust,als hy het kapitaal, en dat
alleen, de ^schuld geeft van a| het ver
keerde. Laat de vurigste sociaal-democraat
door een of ander toeval kapitalist worden,
en hy zal met hand en tand net eigendoms
recht verdedigen waartegen hij gisteren zoo
opspeelde; en pis dan zijn voormalige geest
verwanten en toehoorders bun aandeel zou
den willen ontvpngenhy zou wel alle
middelen in het werk stellen om*, de leer
van het >hebbeil\ is hebbenen krygen is
de kunst” ingang te doen vinden. .Open
den arbeider, di<? het felst gebeten is.op
de heerschappy vah den «patroon”, de ge
legenheid op zijn béurt als zoodanig op te
tredenen wy verzekeren udat nie
mand op hardvochtiger wijze zijn rechten
als «patroon" tegenóver den werkman zal
doen gelden dan lifi
karakter strekt daarv<
al die theorieën trachl
de logica den
looven niet, da!
bare loods kat
voor alle maatsci
één redmiddel
Het feestbanket door den Lord-mayor
van Engeland'a hoofdstad den 9en dezer
aan verschillende autoriteiten aangeboden
was een waar vredefeest. Men vond er
den Chineeschen en den Franschen gezant
en natuurlyk ook de Engclsche Ministers
gezellig bijeen en het scheen er op toege
legd, dat Frankrijk en Engeland bij deze
gelegenheid alle kibbelarijen van den laat-
sten tijd zouden by leggen. De Fransche
gezant Waddington begon met in herinne
ring te brengen dat de vrede tusschen
beide landen reeds van een eeuw dug-
teekende en dat, behoudens enkele onver-
mijdohjke moeiel ijk heden die trouwens ge-
makkelyk werden uit den weg geruimd,
de verhoudingen zoo vriendschappelyk mo
gelijk waren. Hij noemde dit een waarborg
voorden wereldvrede. Oladatoneantwoordde
daarop niets minder dan dat geen hart
warmer klopte voor Frankryk dau het
Engelsche. Ook de Minister van Oorlog
wydde een toast aan den vrede, zoodat de
medeaanzittende Markies Tseng, die in ver
klaarden oorlog met Frankrijk verkeert,
wonderljjk te moede moot geweest zijn.
Ook doet men goed bij die wederzydscbo
vredelievende verzekeringen er maar niet
op te letten dat juist dezer dagen nieuwe
vertoogen tusschon de Engelsche en Frau
de beschikbaar komende ruimte
ingenomen door nog meerdere
?en, in onze dag- en weekbla-
nendeover de sociale stellingen
Domela Nieuwenhuis en de
wyze wariop hy ze predikt. Vervolgens
wordt aangewezen hoe die leer bestaat uit
een opéénstapeling van drogredenen; dat
gedeelte 'munt uit door helderheid van be
toog. Wij citeer en het volgende:
«Richt een instelling, die honderden
handen arbeid, honderden monden brood
verschaft, zoo goed in als gij wilt en maar
i bij mogelykheid kunt, maak er een inodeL
fabriek van, zooals die van den heer Van
Marken te Delft, die der heeren Stork en
De Monchy in Hengeloo, de bierbröuwery
en azynmakery «De gekroonde Valk” te
Amsterdam (directeur de heer W. Hovy,)
de stearine-kaarsenfabriek te Gouda, enz.,
en Nieuwenhuis zyn zij een doorn in het
oog; de werkman is en blijft een «loon
slaaf en de fabriek «een slavenhuiswaarin
de arbeiders gebruikt worden om het leeu
wenaandeel in de productie af te staan aan
het kapitaal.”
Zeer behartigenswaardige wenken worden
ook gegeven in de afdeeling getiteld «Het
valsche socialisme,” waarin weder tal van
aanhalingen voorkomen ter wederlegging
van zekere «grondstellingen”, zooals
«Ieder heeft recht op de vrucht van zyn
eigen arbeid,” en «Te leven van den ar
beid van anderen is diefstal.” Geiyk dat
daar staat, klinkt het nog al; maar wan
neer men leest wat Dr. Betz daarby heeft
aangeteekend, dan is men wel genoodzaakt
ook deze stellingen te verwyzen naar de
rubriek «holle phrazen”, die door de heeren
sociaal-democraten zoo belangrijk wordt
vermeerderd.
We hebben een bedenking tegen het slot
van des heeren Hobbels arbeid, die wij
hem met alle bescheidenheid ter overwe
ging geven. In navolging van een gezegde
van den heer Domela Nieuwenhuis spreekt
hy daar van «des noodsals het niet an
ders kan, met behulp van lood en gevan
genis, de Maatschappij te redden uit den
poel der overheersching van het socialis
tisch onverstand.” Ons dunktdat kan
zoo niet bedoeld zyn. Lood en gevangenis
zyn slechte bewijsgronden. In een vry land
kan slechts door redeneering een valsche
redeneering worden bestredenen voor
«onverstand”, zoolang bet zelf niet naar de
wapens grijpt om de orde te verstoren
baat geen ander middel dan de stem van
waarheid en rede.
e keitao
de Amsterdrinsche
i Vilten Pi
V$w2
