Zaterdag 20 September.
1884.
N°. 797.
1 meer!!
GEL.
KERING
PHIE.
JEN.
o
I
Weekblad voor Zuid-Hplland en Utrecht
jde 31
inzaam aan tot
RTRETTKN
onhoven,
ERS- AFFAIRE
ut is, verplaatst
B 52,
id door den Heer
pij van
gelijk?
JERLANOEN,
nbosch 9
ICHADR, ROE-
>K GOEDEREN,
op vaste en zeer
a VEE kan ook
i tgd van nes en
t aanvragen van
inlichtingen ge
il tot den Agent
IJsaei, den Heer
KOOP:
lolide, gebruikte
WAGEN en een
STJE op raam-
ZEVENHOTEN,
f®, bij Oudewater.
EBOOM.
INDEN,
i Gouda.
BUITENLAND.
Overzicht.
Centen
BINNENLAND.
Grootheidswaanzin.
SCMOfflOTMHI COÜRAIfT
Er bestaan lichamelyke
Schoonhoven.
i
haar
°p
►.O. DEN HOED
ensdagon.
itoonstellingen
Gouda,
iriek van
kleursel,
tisel,
1870.)
de Turfmarkt.
Koopt
de nieuwe
LONDON,
de beste der par*
fumeriën om het
gnjxe haar iy-
ne natuurlijke
kleur terug te
geven.
grutten gebrui*
zegt de zwakke!
eit werken, aegt
tters! Men heeft
ederland, die hun
dat ie voor een
livere beste waar
a sluit zich aan
REUGT,
STOLWIJK.
richt zijnen ge
tij n PHOTO-
s verplaatst van
ag-middag ten 1 ure ont-
uit ’sHage het onderstaande
n aan het geacht
iten de stad.
ESSEN worden
spoedig te huis
uks f 1,—.
- MS.
-
rordt niet, op
gewerkt.
aplaren worden
tend na ont-
1-
aanvrage tegen
legezonden.
Deze Courant wordt des Zaierdag-morgens uitgegeven.
Prjjs: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post
door het geheele r|k 0,80. Men kan zich abonneeren by alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
bij H. J. VAN
J. DROST te
i Gouda; H. J.
rkerk; J. VAN
H. MOES te
Er bestaan lichamelyke en zedelijke
krankheden, die reeds door de verschijn
selen zich naar buiten openbaren zonder
dat zy nog het organisme op bedenkelyke
wyze verstoren. Waar dat zoo is, blijft
een groote mate van behoedzaamheid zeer
aan te bevelen.
Welnu, op het gevaar af beschuldigd te
worden dat we heden een niet zeer aan
trekkelijk onderwerp behandelen, willen
we de meening uitspreken en toelichten,
dat een niet gering aantal individuen met
grootheidswaanzin zijn behept, zoo zelfs,
dat men dien een maatschappelijke kwaal
zou kunnen noemen, ware het niet dat hy
zich onder zooveel verschillende vormen
vertoont.
We kunnen niet beter doen, dan met
enkele trekken de meest in ’t oog sprin
gende gevallen teekenen.
Mynheer A. is een tamelijk welgesteld
burger van de stad zyner inwoning, van
middelbaren leeftyd, en ook middelbare
verstandelijke ontwikkeling, evenmin een
genie als een domkop. Met de opbrengst
van zyn handelszaakgevoegd bij die van
een klein kapitaaltje, kon hy, met zyn
niet te groot gezin een allergezelligst leven
hebben, tegenspoeden heeft hy nooit
gehad en de gezondheid schynt in zyn
kleinen kring haar hoofdkwartier te hebben
gevestigd, ware het niet, dat op een
noodlottigen dag, toen er een vacature
was in den gemeenteraad, een onvoor
zichtige op schertsende wijze tot hem ge
zegd had: >Kijk, dat zou nu juist iets
voor jou zyn!” Evenals een microbe ons
op onzichtbare wyze overvalt en in ’t
duister haar verderfelijk proces voorzet,
had die gedachte, ofschoon hy het denk
beeld lachend afwees, post gevat in A's
ziel, en sedert dat oogenblik was zyn ge
moedsrust verdwenen, vooral nu er juist
toen niet de minste kans bestond, dat de
opengevallen plaats hem ten deel zou
worden. Later hebben eenige vrienden
zich er voorgespannen, toen het duidelijk
was waarom A. zich op zoo opvallende
wyze met openbare aangelegenheden ging
bemoeien en er zelfs zyn soliede zaken
voor in de waagschaal stelde, en daar hy
tot dusver by geen der bestaande par
tyen, er waren er slechts vier in A’s
gezegende woonplaats, als een persoon van
eenig gewicht had gegolden, kostte het
niet weinig moeite het tot een candida-
tuur te brengen enna eenige nederlagen
tot een herstemming eindelijk, ja, dan
toch tot de zegepraal!
Hoeveel onaangename urenslapelooze
nachten, dagen van wrevel en ergernis
deze victorie gekost heeft, is men nooit
alleen wat zijn rafia»jMfigft! Vergelyk
hem eens bij een MinlsWjE* Hoe klein is
echter- een hoofd vhn’ w Nederlandsch
departement van algemeen bestuur bij een
Fransch of Duitsch of Engelsch ambtge
noot vergeleken! En hoeveel Ministers
hebben elkander bij die volken reeds ver
vangen, wier naam men niet eens weet,
die reeds bij hun leven in vergetelheid
zyn verzonken!
Deze overweging zou misschien préven-
tief kunnen werken, als zij maar op den
juisten tyd bij den patiënt op kwam.
Waar het gevaar voor besmetting dreigt,
mag zij vooral niet tot den volgenden
dag worden bewaard, want waarlijk, als
de ziekte ons aanpakt..De hemel
beware er u en my genadiglyk voor!
rtlg jaar dat hjj
seft bezocht; hij
het plaatien van
HTTEN volgent
ot het vak van
Hoe hartelijk en luisterrijk zelfs do Rus
sische Keizer ook in Warschau moge ont
vangen zijn door de bevolking, de onthou
ding van den adel en de elite der burgerij
van de feestelijkheden zal wel een schaduw
geworpen hebben over het genoegen, der
keizerlijke familie door die ontvangst bereid.
Eene meer algemeene ovatie viel haar ten
deel, bij hare aankomst te Skierniewich,
waar den Keizer het gebruikelijke brood
en zout werd aangeboden en een aantal
knapen en meisjes het vorstelijk paar met
bloemen bestrooide en welkomstliederen
toezong.
Maandag kwamen daar achtereenvolgens
mede aan Keizer Frans Jozef van Oostenrijk
en Keizer Wilhelm van Dultschland, beiden
vergezeld van hunne eerste Ministers. Do
ontvangst door den Czar, zjjne gemalin en
zijn oudsten zoon was recht har tol Jk. In
de omstandigheid, dat de premiers hunno
monarchen vergezellen, ziet men een bewijs,
dat do bijeenkomst niet slechts bloot eene
uiting van vriendschap is, maar tevens moet
strekken om „zaken” te doen.
Het Journal de Petersbourg geeft de be-
teekenis der bijeenkomst aan in deze woor
den: Zij is eene wijding der reeds be
staande overeenstemming tusschen de drie ry-
ken en een nieuwe waarborg voor den vrede.
Ofschoon geon bijzondere overeenkomsten
zullen gesloten worden, zal elke quaestio,
dio zich mocht opdoen, do drie Keizers ver-
eonigd vinden. Do drie volken mogen dus
in do bijeenkomst een waarborg voor vei
ligheid en welvaart vinden, terwijl de
anarchisten en rustverstoorders het ergste
vreezen.
Woensdag gingen de Keizers wedor uit
een. Vorst Von Bismarck heeft vóór zijn
vertrek naar Skierniewich de orde van ver
diensten van zijn Keizer ontvangen met
oenen zeor vleienden kabinetsorder, waarin
zij no groote verdiensten in het licht worden
gestold.
De Fransche ministerraad schijnt eenigs-
zins verlegen te worden met den stand van
zaken in Tonkin en China. Zonder vooraf
gaande oorlogsverklaring wordt daar oorlog
gevoord, want de zoogenaamde représailles
der Fransche vloot hebben de Chineescho
regeering nog niet doen wankelen in haar
eerstgenomen besluit om geene schadever
goeding hoegenaamd toe te staan doch
alleen do bepalingen van hot verdrag ten
aanzien van Tonkin getrouw na te leven.
Omtrent de verdere operatics van Courbet
wordt gemeld dat zij zich nog wel een
tiental dagen zullen laten wachten, daar
hij versterking uit Cochin-China afwacht
en zijne schepen proviandeert.
De buitenlandsche kolonie te Shangai
heeft geprotesteerd tegen de voortzetting
der ongeregelde vijandelijkheden en dat
protest vond ongetwijfeld «oer naar den zin
der Chinoesche regeering, die niets liever
zou wonschen dan dat Engeland tusschen-
beide kwam weerklank in Engeland. De
minister Granville hoeft den Consul-gonoraal
te Bhangai verzocht ie bewerken, dat de
regooring geen gevolg geve aan haar voor
nemen om de haven aldaar te sluiten.
Gladstone is van zijn uitstapje naar Schot
land to Londen teruggekeerd. Overal werd
hij met ingenomenheid ontvangen en begroet
en onuitputtolijk was hij in bet houden van
toespraken on redevoeringen, dikwijls uit
het portierraam van het spoor wegtij tuig.
Op advies van Lord Wolseley zal eene
versterking van 3000 man naar Egypte
worden gezonden. Door het vallen van den
Nijl zal men Karthoum wellicht te water
niet kunnen bereiken. De mudir van Don-
golo heeft, zoo bericht hij, eene schitterende
overwinning op de opstandelingen behaald.
Engeland moet zich bereid verklaard
hebbeu eene nieuwe Egyptische leaning
van 8 millioen pond Sterling te waarborgen,
indien Egypte de contróle over de fondsen
der Moskeeën wil afstaan.
De Burgemeester van Belgifis hoofdstad
heeft zich in den raad en bij de regeering
verantwoord over de laatst plaats gehad heb
bende wanordelijkheden. Hij bljjft volhouden
dat alle mogelijke voorzorgsmaatregelen ge
nomen waren en dat de tusschenkomst dor
militaire macht niets dan kwaad had kunnen
uitrichten. Niet slechts do liberalen, maar ook
de manifestanten, die door allerlei beleedi-
DE ZONDAG-
wyzen, bjjeen-
de Christel yko
aan de weet kunnen komen, ’t Ergste is,
dat mijnheer A. nu voor goed de ziekte
beet heeft. Bij een wethouders-benoeming
zit hij in de Raadszaal te koken, ofschoon
hy zyn eigen naam niet op het stembriefje
durft schryven, en, al slaagde de poging,
op zyn geheim aansporen in het werk ge
steld om hem in de Provinciale Staten te
krijgen, de man zou toch geen rust vinden,
en het eerst beginnen met zijn afkeuring
uit te spreken van de grondwettelijke be
paling', die de keuze van de leden der
Eerste Kamer tot de hoogst-aangeslagenen
beperkt.
Mijn vriend B. is een werkman met
eigen zaak; men zou hem niet te hoog
taxeeren door hem een nkleinen baas” te
noemen. Zijn zoon heeft aanleg voor ’t
vak en zou hetindien geen rampen tus-
schenbeiden komen, ver daarin kunnen
brengen; 't schynt hem ook niet aan lust
te ontbreken. Maar de papa loopt letterlyk
den drempel kaal bij den ingang der se
cretarie, om toch maar een plaatsje achter
den lessenaar voor hem te bedelenhij
heeft zich nu eenmaal in het hoofd gezet,
’t is bepaaald een vorm van waanzin by
hem gewordendat »een heer” er zoo
veel beter aan toe is, meer gerespecteerd
wordt, een aangenamer leven leidt, en
schitterender vooruitzichten heeft dan den
besten werkman ooit te beurt vallen. En
de zoon is waarlijk net zoo lang in die
ziekte-atmosfeer opgesloten geweest, tot
hij er evenzoo door is aangetast. Ik heb
mijn best gedaan om door redeneering,
dus langs den natuurlyken weg van ver
sterking van het verstand tot bewaring
van het evenwicht met de verbeelding,
de kwaal in haar voortgang te stuiten,
maar er is geen denken meer aan. 'tBest
zal misschien zijn den heer B. junior zijn
•standpunt” op ’t kantoor maar te doen
innemen, dan woekert wel de ziekte in
stilte voort, doch we willen maar hopen
dat zij weinig verwoestingen zal aanrichten
door besmetting bij anderen.
In vroeger jaren had mijn vrouw om
gang met een dametje, die verleden jaar
op niet zeer jeugdigen leeftijd meer, ge
trouwd is met iemand die bij de telegrafie
is, een aardigen, hupschen vent, doch
ongelukkigerwijze zoo’n beetje nu ja,
wat hoog in zyn wapens zooals de oudjes
zeiden, terw’yl van zijn wederhelft zonder
laster kan verklaard worden dat zy er ten
alle tijde ook wel aanleg toe gehad heeft.
Twee zieken dus bij elkander een ge
sticht op kleine schaal. Nu is ’t venna-
kelyk, al moet men er in den grond
der zaak ook medelijden mee hebben,
hoe de arme schepsels zich afsloven om
maar voor het oog der wereld »groot” te
schynen. De dame is begonnen met haar
vermeende aanspraken op den sMevrouws”-
titel op zoo bespottelyke wijze te doen
gelden, dat de oude kennissen niets meer
met haar te doen willen hebben,ge weet,
de schoonste helft des Nederlandschen
meuschdoms is op dat punt zeer prikkelbaar,
en het zal den Transvalere gemakkelyker val
len de Westelijke grens van hun grondgebied
te bepalen dan dat men ten onzent zal kun
nen zeggen waar het juffrouwschap in iets
hoogers overgaat! en de echte, heu-
schelyke, onvervalschxe door ieder als zoo
danig erkende mevrouwen, van welke er
een paar dozyn de stad met haar dage-
lijksch verkeer verheerlijken, hebben al
dadelijk haar gelederen gesloten voor de
nadering der ongevraagde versterking.
Toch zal zy zegevieren, dat is nu haar
idee fixe geworden. Alles wordt er op
aangelegd om te toonen dat zij precies
kan doen als >die anderen”, twee
meiden houden, zelf niets uitvoeren, ’s zo
mers een maand naar een badplaats aan
’t strand, wandelen op een tyd dat alle
•juffrouwen” de zorgen van haar huishou
ding behartigen, en voorts, wat vanzelf
spreekt, met voorname minachting neder-
zien op allen wier aanspraken op den
eersten rang met minder deugdelyke be
wijsgronden zijn te staven. Een aanhouder
wint, en de aanvoerster van de vijandige,
niet tot haar opneming geneigde partij,
geraakt al op jaren.
Myn vrienden, 't spijt me dat ge er om
lacht, want inderdaad hebben we hier
met een hoogst ernstig ziektegeval te
doen. Die arme dame is er slecht aan
toe, en legt zich, onder den invloed van
haar immer aangroeienden grootheids
waanzin, een voortdurende kwelling op
die al haar levensgeluk vernietigt. Ook
zy moet stellig onder de ongeneeslyken
worden gerekend, vooral omdat haar man
het niet minder erg beet heeft.
Toch zouden we zoo gaarne nuttig
willen zijn voor de lijdende menschheidl
Zou het iets kunnen baten, als we eens
aantoonden, van hoe luttel beteekenis die
•grootheid” toch eigenlijk is? Daar ge
tobt nacht en dag om iets te worden,
niet om de stoffelijke voordeelen, want
dan wordt bet een geheel ander geval,'
maar louter om de glorie. Lid van een
gewestelyk bestuur, by voorbeeld. Maar
wat is zoo’n lid op den keper beschouwd,
afgescheiden van persoonlijke verdienste,
kN OEL Jr. te
•r het geheele
voor Huis en
rukten omslag,
1 groot f 2,75.
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevert.
wichtige beraadslagingen zij, wij hopen dat
die onder Gods zegen tot welzijn van het
vaderland zullen strekken.
In naam des Koning verklaren wij de
vergadering dor Staten-Generaal to zijn
geopend.
Door Z. M. den Koning ia be
noemd tot voorzitter van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal Jhr. Mr. F. J. J. Van
Eysinga, en tot voorzitter van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal Mr. E. J. J.
B. Cremers.
Bij Kon. besluit van 12 Sep
tember it Dr. N. Beets, hoogleeraar aan
de Ryka-universitoit te Utrecht, bevorderd
tot commandeur in do orde van den Ne
derlandschen Leeuw.
Z. M. heeft R.W.K.M. Dierkens,
ontvanger der dir. belastingen en aco. te
Woubrugge c. a., benoemd tot ontvanger
derzelfde middelen te Leerdam o. a.
By koninklyk besluit is be*
noemd tot hoogheemraad van den Lekdijk
Benedendams en van den IJseldam prov.
UtrechtJhr. N. H. Strick van Ljnsohoten.
Bij Kon. besluit is, op verzoek,
eervol ontslag verleend als 2e luitenant by
de dd. schutterij te Gouda, wegens veran
dering van woonplaats, aan Mr. A. G. Wolff,
Bij Z. M. besluit is aan de, ge
meente Vuren, in de buitengewone kosten
van het lager onderwijs, rijksaubsidie ver
leend, ten bedrage van f 19.850.
Zondi
vingen wij
telegram
Blijkens heden bij het Departement van
Koloniën ontvangen telegram van den Gou
verneur van Atjeh, is deze den llden dezer
van de Westkust te Kotta-Radja terugge
komen alle gevangen schipbreukelingen der
„Nisero” medebrengendeen heeft de Radja
van Tenom zich aan het Nederlandsche ge
zag onderworpen.
Met ingang van 1 Januari a.s.
zijn door den Comm. des Konings der
prov. Utrecht benoemd tot zetters der
directie belastingen in de gemeenten:
Benschop G. Van Os en J. Maayen;
Hoenkoop A. Van der Sprong en G. Van Eek
Jaarsveld T. Vermeulen en C. Molenaar;
halijACzn.enH.Stortenbeker;
Linschoten H. Verwejj en J. W. te Hofstede;
Lopik G. Sluijs en D. Moree; Montfoort
J. Vlooswyk en O. Pauw; Polsbroek
J. Sluys en P. De Jong; Snelrewaard
D. Straver en J.**, Cromwijk; Vreeswijk
J. Barneveld en G. Van Hoeven; Willeskop
A. J. E. Van den Heuvel en L. De Heer;
Willige-Langerak J. Vermeulen en J. Eike-
lenboom; IJ sol stein II. W. M. Peters en
E. Van Amerongen; Harmelen A. Van
Heteren on P. DoornenbaiKamer ik I. Hoo-
gendoorn Dz. en A. Nap.
Aan het Departement van
waterstaat, handel en njj verheid is o. a.
aanbestoed
1°. het maken van een separatiewerk aan
den kop van don Ouden Wiel, tusschen do
'bovenmonden der Nieuwe en Beneden Mer-
wode, onder do gemeente Werkendam, pro
vincie Noord-Brabant. (Raming f 102.500).
Minste inschrijver de heer G. Goedhart te
Dordrecht, voor f 102.500.
2°. het verdiepen van het benedendeel
der rivier de Dordtsche Kil, tusschen de
kilometerraai 128 en het Hollandsch Diep,
onder do gemeente Dubbeldam, behoorende
tot de werken der Dordtsohe waterwegen.
Minste inschrijver de heer D. Volker te
Dordrecht, voor f 44.000.
De gewone jaarlijksohe 8k-
Bavoschouw langs de dijken van de Krim-
penerwaard zal op Maandag 6 Oct. a. s.
te 7 uren 's morgens te Haastrecht aan
vangen, en daags daaraan te 10 uren ’s mor
gens, mede van Haastrecht af, worden voort
gezet.
Het bestuur van het water
schap Rapijnen en Yselveld heeft in do
vergadering van Maandag opgemaakt do
begrooting roor het dienstjaar 1885, in
ontvangst en uitgaaf f 3925,58met een
omslag van f7,25 per H.A., zijnde gelijk
bedrag als in 1884 is gehevenzoodat de
stichting van eene machinistwoning geon
invloed op do lasten heeft.
Het notarieel examen, tweede
gedeelteis o. a. met gunstig gevolg afge
legd door don heer C. R. Bentfort te Gouda.
Naar men verneemt, bevindt
zich do oud-Minister Modderman in eon
slechten gezondheidstoestand; de wonde,
verleden jaar mot zooveel moeite tot gene
zing gebracht, moet weder opengegaan zijn.
Ofschoon meu er weinig van hoort spreken,
moet deze toestand reeds geruimon tijd duron
en zouden do beide geneeskundigen, in
wier behandeling de hoer Modderman zich
bevindt, do zaak niet zonder gevaar achten.
De achtste druk is verschenen
van de „Schetsen uit de Pastorij te Mast
land,” het meesterwerk van Ds. C. E. Van
Koetsveld, en sinds^eer dan veertig jaren
een van de moest geliefkoosde boeken voor
ons volk. Dp uitvoering door de uitgevers
9. E. Van Nooton&Zn., te Schoonhoven,
is zeer fraai. Nieuws v. d. Dag.
gende opschriften de liberalen hebben uit
getart, moeten verantwoordelijk gesteld
«orden voor het gebeurde.
Aan de deputatie van Burgemeesters, ver
tegenwoordigende 15 der voornaamste ge
meenten antwoordde de Koning, dat hij
bij zoozeer uiteenloopende meeningen om
trent de onderwijszaak even als in 1879
toen de thans te niet gedane onderwijswet
werd aangenomen, de wil der natie, zooals
deze in de volksvertegenwoordiging blijkt
zou moeten uitvoeren. Deze mededeeling
die den bodem insloeg aan de nog steeds
gekoesterde verwachting, dat de wet niet
zou ten uitvoer gelegd wordenmaakte een
diepen indruk.
Er zijn uitgebreide militaire maatregelen
genomen om elke manifestatie bij de af
kondigingen der wet te verhinderen.
De cholera is in Italic gelukkig aan het
afnemen. In het hevigste der epidemie ver
toefde de Koning te Napels, bezocht de
hospitalen, en bevorderde het nemen van
maatregelen tot stuiting der ziekte. Die
belangstelling heeft allerwegen een voor-
treffehjken indruk gemaakt.
In de vereenigde zitting der
beide Kamers der Staten-Generaalop Maan
dag 15 September, hield de heer Heems
kerk Minister van Binnenlandsche Zaken
tijdelijk Voorzitter van den Raad van Minis
ters tot opening der gewone vergadering
de volgende aanspraak
Mijne Heerenl
Wegens den rouw over het smartelijk ver
lies dat voor weinige maanden het konink
lijk huis trof, heeft de Koning ons opge
dragen uwe vergadering van Zijnentwege
te openen.
Algemeen en onverdeeld was de deelne
ming van het Nederlandsche volk bij het
overlijden van Zijne Koninklijke Hoogheid
den Prins van Oranje.
De betrekkingen des Konings met buiten-
landsohe mogendheden bleven zeer vriend
schappelijk. De vloot en het leger geven
reden tot tevredenheid.
Tot nog toe bleef het vaderland behoed
voor de choleradie in dit jaar een ge
deelte van Europa teisterde. De binnen het
bereik der regeering liggende voorbehoed- - Jutfaas J.F.Schalij
middelen worden aangewend.
Deze zomer kenmerkte zich door oen ge-
zegonden oogsten met tevredenheid mocht
de landbouwer deel nemen aan de Interna
tionale Tentoonstellingdie onlangs te Am
sterdam op uitstekende wijze ingerioht
plaats had.
De algemeene toestand in Nederlandsch-
Indië is niet ongunstig; het ophouden van
verwoestende epidemieën en van de veeziekte
op Java kan niet anders dan een heilzamen
invloed hebben op de welvaart der inwoners.
Krachtige maatregelen worden genomen,
om in Atjeh een staat van zaken te vesti
gen die veroorloven zal in het vervolg van
de zee- en landmacht minder zware diensten
te vorderen, dan tot dusver met onbezweken
moed en volharding door haar zijn bewezen.
De schepelingendie in Tenom weder
rechtelijk werden gevangen gehouden, zijn
in vrijheid gesteld.
Het is te hopen dat de bijzondere om
standigheden die thans den landbouw in
Suriname en den koophandel in Curayao
drukken, van voorbijgaanden aard zullen zijn.
In hot aanstaande parlementaire jaar wach
ten U, mijne hoeren, belangrijke werkzaam
heden. Eenige U bekende overeenkomsten
met andere mogendheden betreffende han
del en internationaal recht, vereischen nog
uwe bekrachtiging.
Het zal van U afhangen, door de be
handeling van onderscheiden aanhangige
wetsontwerpen, de invoering van het nieuwe
wetboek van strafrecht mogelijk te maken.
Een wetsontwerp tot regeling van het
algemeen en byzonder bestuur van den wa
terstaat zal U vermoedelyk eerlang bereiken.
De voorstellen tot herziening van de grond
wet zyn genoeg gevorderd, om te verwachten
dat zij weldra in behandeling komen.
De toestand der geldmiddelen zal op uwe
belangstelling weder in ruime mate aan
spraak maken.
Zeker is het crediot van den Slaat wel
gevestigd, en het tekort in vergelijking van
het vorige dienstjaar verminderd, maar de
regeering meent niet te mogen rusten in
het streven, om door bezuiniging binnen
de grenzen der mogelijkheid eenerzijds en
door verbetering van middelen in Nederland
en in Indië anderzijds, het noodige even
wicht tusschen uitgaven en inkomsten te
naderen en eindelijk te bereiken.
Intusschen roepen wij in de allereerste
plaats Uwe aandacht in op de onlangs in
gediende wyziging van een enkel artikel
der grondwet, die om gelijke redenen als
do aangenomen wet omtrent het regentschap
den voorrang boven ander werkzaamheden
verdient.
Mocht de Staten-Generaal kunnen goed
vinden, dit onderwerp binnen kort te be
handelen, dan zou de tijd voor do gewone
najaarswerkzaamhoden niet behoeven te
ontbreken.
Welke intusschen ook de loop Uwerge-
Pry« der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meer 0,10. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending franco,
uiterlyk tot Vrydags-namiddags. AUe binnenlandsche Advertentiën,
waarvan de plaatsing 3 maal wordt opgegeven, worden slechts
3 maal in rekening gebracht
Er is een |yd geweest dat men de on-
geiukkigenbij wie het licht der rede was
verdoofd of gebluscht, erger behandelde
dan zelfs ten aanzien van wilde dieren
geoorloofd zou zyn, een tijd ook dat zy
met zeker bygeloovig ontzag werden be
jegend. Eerst in deze eeuw maakte ook
ten hunnen behoeve de wetenschap zich
vaardig; vroeger was er weleens aan po
gingen tot genezing iets gedaan, doch zonder
eenige méthode en meer by wyze van
proefneming. In ons land werd de dol-
huis-période reeds vroeg afgesloten door
zorgvuldige verplegingdie eindelijk ge
paard ging met wetenschappelyk onder
zoek. Met ernst, geduld en toewijding
hebben de geleerden gevorscht naar de
oorzaken der zielsziekten, bevonden dat
deze somtyds van Hchamelyken, maar ge-
woonlyk van geestelyke aard zyn, en uit
hun waarnemingen de gronden afgeleid
volgens welke deze krankheden naar haar
ontstaan in klassen en soorten worden
verdeeld, een arbeid voor de opspo
ring eener geneeswijze van het grootste
belang.
De ziekten der verbeelding, samengrfvat
onder den algemeenen naam van waanzin,
nemen op de lijst een ruime plaats in.
Zy ontstaan, wanneer het evenwicht tus
schen verstand en verbeelding verbroken
is, en vooral waar de laatste de eigen
persoonlijkheid tot onderwerp heeft. Een
levendige verbeelding is een kostelijke gave,
maar dan moet zij een ruim terrein, we
mogen wel zeggen een onbegrensd gebied
hebben om zich te bewegen, en een
helder oordeel moet dan tevens de vurige
kracht beletten, zich buiten haar baan te
werpen.
Wie de statistieken raadpleegtdoor
onze bekwame beoefenaars der psychiatrie
(leer der zielsziekten) samengesteld, ont
dekt dat een niet gering aantal gevallen
van storing der geestvermogens moeten
gerangschikt worden onder de rubriek,
door ons opschrift aangegeven. De treurige
verschijnselen zyn genoegzaam bekend; de
ongelukkige beeldt zich in, dat hy een of
anuer beroemd persoon is, of over onuit-
pultelyke geldmiddelen kan beschikken,
reden waarom ieder verplicht is, hem
den diepsten eerbied te betoonen. Ge
nezing schynt tot de zeldzaamheden te be-
hooren.