N°. 1078.
1890.
Zaterdag 8 Februari.
i Zonen,
,DE WAAG”,
DA,
Weekblad voor Zuid-Hdlland en Utrecht.
IEOHTE
«HOVEN’S
FOUTen
BIER
EER, A171.
N VAN
LES, CANDELA
YS KLOKKEN
Heeschheid
o gunstig bekenden
/en-Borst-Honifl
E1MER te Mains.
Njjmegen.
eer!
iit&r.hJommijie
ippelen,
ilsook KRIEL on
geo bjj L. VAN
oogendyk onder
i Wjjnkooper A. J.
loonhoven.
STILLES
■N HOLM,
e Zeüt.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
OverulehL
Officiêele Kennisgevingen.
6emwt» SCHOONHOVEN.
NATIONALE MILITIE.
"w
to.
m elke nit-
vooi
SCHOOifHOVEME GOUW.
S. W. N. VAN NOOTEN Schoonhoven,
Uitgeven.
gen zgn kosteloos
aanvrage aan de
iven de Amsterdam*
Bonder berekening
HOEST en
le oplossende
mde
ge-
tot
8. de
igee-
et de
ar by
te Nieuwpoort.
I- en ZILVEREN
SN.
ens.
OTOGRAPHIEÈN
leelige voorwaarden
sn wissels op binnen*
ieven op aanvrage
>n myn hartelgken
uitstekend genees*
jrsthonig gebruikte
sn eene langdurige
sposito:
27.
overeen te komen
iverkieaende tegen
Deae Courant wordt des Zaterdag-morgens uitgegeven.
Prfls: voor Schoonhoven per drie maanden 0,70. Franco per post
door het gehoele rjjk f 0,80. Men kan uoh abonneeren bij alle
Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Lopik
Leks mond
Vianen
A.meide
p Effecten voor:
-»«•/.
t den prolongatie-
iterdamache beurs-
Wed. Wolff 4 Zn.
olff; Gorinohem by
recht by J. D. den
H. Donker; Lek-
Starre; Oudewater
Stolwjjk bjj C. G.
bjj Gebr. v. d. Dool;
i Beekum; Krimpen
Donker; vianen by
een als goed er-
a d«
:oopen en verkoopon
en provisie van:
>ven de 30
idor 30»/,; (ook
ders in de meeste
tot den eerstvolgon-
ler Amstordamscbe
In Amerika’» hoofdstad heeft een nood
lottig ongeluk het gezin van den Engel-
schen gezant getroffen.
By oen brand van zyn hotel, dat hjj eerst
kort geleden betrok, kwamen zijne eehtge-
noote en een kind in de vlammen om, ter-
wijl zijne schoondochter en een kleinkind
zich redden door uit een vijftien meter
hoog venster te springen.
2} millioen francs is door de Turksche
regeering beschikbaar gesteld voor de on-
verwjjlde indienststelling van vier eerste
klasse gepantserde oorlogsbodems. Men
brengt dit in verband met den toestand op
Creta.
l pot bekers en
abies h 10 Cent.
Heer H.T.VAN
aeker.
f 2292.
2282.
2025.
2009.
1997.
1899.
1892.
1890.
1837.
Ver heg A.meide 1730.
laatstgenoemden is het werk gegund.
MONTFOORT3 Febr. In de laatst ge
houden gemeenteraadsvergadering deelde de
voorzitter het treurige bericht mede, dat de
heer Versloot ervan heeft afgezien om de
gemeente Montfoort in zijn tram-omnibusnet
op to nemenzoodat wij verstoken zullen
big ven van de gemeenschap met andere
plaatsen.
REEUWIJK, 3 Febr. Donderdag-avond
hield het leesgezelschap alhier zyne vierde
vergadering in dezen winter. Als spreker
trad op de heer E J. Minjon, met oene
novelle van Louise Stratenus, getiteld „Een
Eereteeken.” Vóór en na de 2e pauze deden
eenige leden enkele voordrachten. De toe
stand der wegen en influenza in aanmer
king nemende, was deze bgeenkomst vrgwel
bezocht.
♦TIENHOVEN, 6 Febr. Van 11. Zondag
op Maandag is op de zalmzegenvisschery
alhier wegens den hoogen rivierstand niet
gevischt kunnen worden.
WOERDEN, 5 Febr. Kaas. De aan voer
ter markt op heden bedroeg 18 party en;
prijs van Goudsche le soort f 22 a 24,50,
»e soort f 18 21, Edammer f28. Handel
vr’y vlug.
Prijs der AdvertentiÖn: Van 1 tot 5 regels f 0,50. Iedere regel
meer f 0,10. Groote letten naar plaatsruimte. Inzending franco
uiterlijk tot Vrgdags-namiddags. Alle binnenlandsche Advertentiën,
voor 3 maal plaatsing opgegeven, worden slechts 3 maal in
rekening gebracht.
rewoerd 11; Leerdam 11|; Asperen 11}
Heukeinm 12; Kedichem en Arkel 12}
Gorinchem 12} uren.
Op Vrijdag 14 Februari te Hardingsveld,
voor de gemeenten Hardingsveld te 9} uren;
Giesendara 10;Giesen Nieuwkerk 10};Gou-
driaan 10}; Ottoland 10}; Bchelluinen 11;
Peuraum lijnreu.
Op Donderdag 13 Februari te Sliedrecht
voor de gemeenten: Sliedrecht te 9} uren;
Groot-Ammera II}; Nieuwpoort II}; Lan-
gerak 11} uren.
Op Dinsdag 25 Februari te Alblasserdam
voor de gemeentenAlblasserdam te 10 uren
Brandwijk 10}Molenaarsgraaf 10}; Wijn
gaarden 10} Streefkerk 11Bleskensgraaf
o. a. II}; Nieuw-Lekkerland 11}; Papen-
dreoht 11}Oud-Alblas 12 uren.
De stemming voor een hoofd-
ingeland-plaatsvervanger, in plaats van den
tot hoofdingeland benoemden heer II. Uit
ten bogaard te Haastrecht, zal gelijktijdig
met de periodieke verkiezing van hoofd
ingelanden en h. i.-plaatsvervangers ge
houden worden.
De o o n oept-nieuwe alge-
meeue keur voor het hoogheemraadschap
„Krimpenerwaard” is in de jongste veree-
mgdo vergadering eenigszias gewijzigd, en
zal opnieuw ter visie der stemgerechtigde
ingelanden worden gelegd.
Nadat voor enkele dagen door
den ingenieur A. J. Krieger, uit Gouda,
als concessionaris van den ontworpen locaal-
s poor weg Ede—BarneveldNijkerk, geza
menlijk met de directie der Ned. Rhyn-»
Spoorweg-Maatschappijmet welke de heer
Krieger over de exploitatie van gemelden
spoorweg onderhandelt, de voornaamste pon
ten van dien weg tusscheu de stations Ede
en Barneveld waren opgenomenheeft op
30 Januari genoemde concessionaris met de
direction der fihgn- en Centraal Spoorwegen
Ngkerk bezocht en daar ague plannen nopens
de aansluiting aan den Centraalspoorweg en
de verbinding met de haven aan die direction,
zoomede aan den burgemeester van Ngkerk,
nader toegelicht.
Dinsdag stond voor de arron-
dissements-rechtbank te Rotterdam terecht
een 26-jarige boerenknecht M. K., wonende
te Vliet, beklaagd van den landbouwer C. B.
te Berg-Ambacht te hebben bedreigd met
het in brand sWken zyder woning, in
dien hij niet binnen 6 dagen naar Vlist was
geweest om te bewerken dat hg, beklaagde,
als knecht in dienst zoude komen by A. B. S.
aldaar, of indien hg zoude zeggen, dat hij
na te melden brief had ontvangen, welke
bedreiging is geschied door middel van een
brief, door beklaagde eigenhandig geschre
ven en geadresseerd aan O. B. voornoetnd,
op 23 December 1889 te Viist op de post
bezorgd en den volgenden dag door middel
van de post aan deu geadresseerde te Berg-
Ambacht ter hand gesteld.
Dertien getuigen on twee deskundigen,
de heeren Muls en Kamerbeek, hoofd-
onderwgsers té Rotterdam, werden in deze
zaak gehoord.
Beklaagde ontkende de schaver van den
bedoelden brief te zyn; hij wist daar in
het geheel niets van. De beide deskundigen
daarentegen, met het onderzoek belast ge
weest, verklaarden, zondor eeaigea twjjfel,
dat beklaagde wel degelijk de schrijver was.
Eén geval was slechts mogelgk, en wel dit,
dat er te Vliet een tweede peraooa was, die
precies zoo schreef als beklaagde.
Uit het getuigenverhoor bleek, dat be
klaagde verkeering had gehad met eene
dochter van 0. Bwelke dienstbode was
by A. B. 8., welke verkeering echter was
afgeraakt.
Het O. M. achtte de aanklacht volkomen
bewezen, doch vond het jammer dat be
klaagde in deze was blgven ontkennen, en
daardoor reeds vgf weken in voorloopige
hechtenis had doorgebracht. Had beklaagde
toch bekend, een deskundig onderzoek zou
achterwege hebben kunnen blgven, en be
klaagde, die allergunstigst bekeud staat, en
van wien niet te verwachten was geweest
dat hij zyne bedreiging zou hebben ten uit
voer gebracht, waro reeds met eeue kleine
straf gestraft geweest. Thans werd zyne
veroordeeling gevorderd tot drie maanden
gevangenisstraf.
Beklaagde’» toegevoegde verdediger, Mr.
P. Van der Crab, concludeerde tot vrijspraak,
daar s. i. niet bewezen was dat beklaagde
de schryver was.
Ov<r 8 dagen uitspraak.
Vrjjdag-avond trad voor de
vereeniging „Nut en Genoegen” te Almkerk
op de heer A. Diamant van Schoonhoven.
Verscheidene stukken werden door hem
flink voorgedragen, welke goed in deu geest
vielen van de nog al talryk opgekomenen.
De spreker werd door den voorzitter ook
namens de aanwezigen dank gezegd voor
het aangenamehun dien avond verschaft.
Door wyien den heer H. W. te
Bodegraven werd aan de kerk en de diaconie
der Evang. Luth. gemeente aldaar ieder de
som van f 1000 gelegateerd, vrg van suc
cessierechten.
Door de Algemeens Synode is
benoemd, tot hoogleeraar vanwege de Ne-
derlandsche Hervormde kerk aan de Ge-
meente-uuiversiteit te Amsterdam, Dr. P. J.
Muller, predikant der Nederduitsohe Her
vormde gemeente te Rotterdam.
De voordracht bestond, in alphabetische
orde, uit de heeren Dr. P. J. Muller, pred.
te Rotterdam; J. H. L. Roozemeyer, pred.
te Arnhem en Dr. 8. D. Van Veen, pred.
te Groningen.
ALBLASSERDAM, 3 Febr. In eene
vergadering van ingelanden van den polder
Kortland onder deze gemeente is met al-
gemeeae stemmen beslotenden ouden en
versleten watermolen van dien polder door
een nieuwen te vervangen. In beginsel
werd ook met algemeene stemmen besloten
tot het bonwen van een steenen.
♦ALBL ASSER WAARD en VIJFHEE-
RENLANDEN, 7 Febr. Bg vluggen handel
bleef de prys zoo van kaas als boter deze
week onveranderd. Men besteedt thans in
deze streken voor: kaas van f22 tol f27,
per 50 kilo; goêboterf0,70,weiboterf0,55
per half kilo.
*AM£IDE, 6 Febr. Maandag is alhier
door de flouwvisschers een winterzalm van
23 halve kilo’s gevangen, die by verkoop
ruim f40 opbracht.
J. G. Van Bruggen alhier is benoemd
tot agent van politie te Rotterdam.
♦BERG-AMBACHT, 5 Febr. De influ
enza neemt in onze gemeente af. Üe school
jeugd komt langzamerhand weder terug.
BODEGRAVEN, 3 Febr. Uit het verslag
der Nutsspaarbank alhierover 1889big kt
dat aan do inleggers verschuldigd is
f 47489,65}de bezittingen der bank bedra
gen f 63848,76; zoodat er een overwaarde
is van 116359,10}. De kosten van beheer
der bank bedroegen over 1889 f7,50, aan
gezien al het werk door d8 bestuurders
steeds zonder eenige belooning wordt waar
genomen.
BOSKOOP, 3 Febr. Sinds 1 Jan. is alhier
het aantal bestellingen van brieven etc. met
een vermeerderdzoodat nu viermaal per
dag eene bestelling plaats heeft. Binnen
kort zal een 4e postbode worden aangesteid.
•HAASTRECHT, 5 Febr. Het onder-
wijzend personeel aan do Zondagsschool van
den Protestantenbond is vermeerderd met
mejuffr. W. J. E. Kikkert en den heer G.
C. Van ’t Hoog.
Gedurende het jaar 1889 zijn aan het
hulpkantoor der posterijen alhier ontvangen
11168 gefrankeerde, 74 ongefrankeerde en
3 expresse brieven; 210 aangeteekende
brieven, waarvan 101 met een aangegeven
waarde van f30943,10; 1623 dienstbrieven;
6345 briefkaarten, waarvan 35 met betaald
antwoord; 33669 drukwerken le, 2e en3e
klasse; 115 monsters of stalen van koop
waren; 1689 postpakketten.
gJAARSVELD, 6 Febr. Het water in
de rivier de Lek bereikte deze woek aan
het benedeneind dezer gemeente eene hoogte
van 4 M. -+- A. P. Niettegenstaande dien
zeer hoogen stand is het stoomgemaal der
polders Vogelzang en Wiel alhier geen
oogenblik uit het gemaal geweest en zullen
beide polders, ondanks de groote massa
regen- en kwelwater, die zij de laatste 14
dagen ontvingen, spoedig van 't overtollige
water bevrijd zgn.
•LEK8MOND, 5 Febr. Heden heeft de
besteding plaats gehad voor hot bouwen
van een woonhuis met werkplaats voor
C. Van Vliet. Architect de heer J. M.
De Jong, bouwkundige alhier. Er zyn 10
inscbrgvingsbiijetten ingekomen
L. Van Nugteren te Vianen
A. M. Labrie
J. J. Hoogendoorn
J. J. Hoogendoorn Jr.
L. Burggraaf
A. J. Vau Kleef
Arie Koog man
J. A. Dumoling
J. Schouten
J. A. Verheij
Aan 1
MONTFOORT3i
houden gemeonteraadi
in spoedig hersteld,
msr
ie Maatschappij van
IG, gevestigd te
icht No. 93, gaat
uiten van aiie soort
svenekane gegrond.
de Heeren
iehoonhoven,
Lekkerkerk,
eksmond en
GIESSEN
Lrlmpen a/d Ueel.
e Directeur,
MA v. d. PLOEG.
V 0 L A P K.
L
Onbekend maakt onbemind. Dit spreek
woord is vooral ook toepasselijk op Volapük,
de wereldtaal der naaste toekomst. Nog
maar al te weinig kent men haar in haren
eenvoud, haar voortreffelykheid en haar
onschatbaar practisoh nut. Het doel van
dit en volgende artikelen is daarom den
lezers van dit blad wat nader bekend te
maken met dat bewonderonswaardig kunst
product, door een geniaal brein tot hei)
der menschheid vocn-tgebrachtopdat velen
daardoor geprikkeld mogen wordenom haar
te loeren kennen.
In de eerste plaats komt in dezen zeker
wel het woord toe aan den uitvinder dier
taal zelvenden heer Johan Martin Schlager.
Daarom heeft schryver d-zea gemeend, voor
de lezers van dit blad om te beginnen een
en ander te mopten vertalen uit diens ge
schrift: „Hauptgedanken meiner óffenlhchen
VortrQge über die von mtr erionnene AUiprache
Volapük
De uitvinder der wereldtaal zegt daarin
o. a. aangaande de levende en doode talen
„In alle levende en doode talen doen zich
vele Onvolkomenheden mocihjkhedcn en on-
regelmahgheden van allerlei aard voor”. En
verder
„I. Geen levende of doode taal is geseh.kt
of begeerlyk tot wereldtaal. En toch is éóne
algemeene taai by onze tegenwoordige be
trekkingen van volkenverkeer eene drin
gende behoefte voor kooplieden, rcttigeri en
reitenden potlbeamblen, ambachtslieden
en over het algemeen voor iedereendie door
*yn beroep met vreemde volken m aanraking
moet komen, kortom voor internationaul
verkeer."
„II. De wereldtaal Volapük bezit in on
gekend hooge mate en op eene tot nu toe
niet wederlegde wgze al de eigenschappen
welke voor eene werkelijke wereldtaal ver-
eischt worden.”
Daarna wyst de heerSchleger tot bewijs
van hetgene hg onder I. zegtop de euvelen,
waaraan de gebruikelyke talen lyden, als:
„n. óf aan onvolkomenöf aan al te groote
alfabetten
„b. aan verkeerde orthografie (spelling)
„c. aan een spraakkunst, die door tallooze
uitsonderingen zeer ingewikkeld en moeiiykis;
„d. aan dikwyis zeer onduidelyke, velerlei
beteekenis hebbende en gebrekkige begrippen
in de woordenboeken;
„e. aan een dikwyls uiterst moeilijke syn
taxis (woordvoeging) en woordschikking.”
Deze punten worden in bovengenoemd
geschrift uitgewerkt.
Enkele der meest sprekende zaken daaruit
mogen hier aangestipt worden
1. Er zyn over do geheele aarde onge
veer 110 alfabetten.
2. De latynsche letters van ons alfabet
hebben alleen in Europa reeds 85—90 ver
schillende lezingen by overigens gelyke
sohryfwyze verkregen.
3. Vele volken hebben te weinig letters
in hun alfabet, andere daarentegen te veel.
Door talrijke voorbeelden wordt dit aan
getoond.
4. De sohrgfwgse der letterteekens is te
zeer uiteenloopendde uitspraak te veel
verschillend. B. v. In het Arabüch wordt
een letter op vierderlei wijze geschreven
al naar z(j aan het beginin htt midden
aan het emde van het woord of alleen staat.
Üe duizenderlei woordleckeni der Chineeiche
taai maken haar zelfs ongeschikt, om er
zich van te bedienen tot telegrafeereu zoo
dat men zich daartoe van het Engelsch of
van hot Fransch bedienen moet.
In het Ruitisch is b. v. een letterteeken,
dat in het Duitscb moet voorgeateld worden
door niet minder dan zeven lettersnamelijk
ichtsch.
In de Engelsche taal zyn er b. v. niet
minder dan zevenlienderlei letters en ietter-
paren voor een en denzeliden klank Ina
mely kt, a, ae, ai, ay c, ca, ee, ei, eo
ey; ie; o, oe; u, mi, y.
(Wordt vervolgfl.)
Willige-Langerak 27 Jan. ’90.
J. E. K. VAN WIJNEN,
tidel vlpa. e Cif. plo Zuid-Holland.
Bl AT UN - G KN t K AAL.
Ons rest nog een overzicht te geren ran het
behandelde in de laatste vergadering der Kerste
Kamer, vóór zy scheidde, n.l. die van Vrijdag
81 Jan.; de uitslag der beraadslagingen is onzen
lezers medegedeeld.
Dat het den Duitaeheu Keizer ernst is
met de arbeidersquaestie, die voor hem,
sedert de groote werkstaking in Ryuland,
eene zaak is geworden waaraan hg zgne
bgcondere aandacht schenkt, blgkt ook uit
de jongste wgsiging iu het Pruisische Mi
nisterie. De portefeuille van koophandel,
die sedert een tiental jaren in Bismarck’s
handen was, heeft een zelfstandig beheer
der gekregen en gevonden in Baron Von
Berlepsch, den oberpreaident der Rynpro-
vincie. Algemeen juicht men dien maat
regel toe en voorzeker had men by den
tegenwoordigen stryd tusscheu kapitaal en
arbeid geen betere keus kunnen doen, dan
van den man, die by de bekende gevaar-
lyke verhouding, die er bestond tusschen
mynbezitters en mijnarbeider», door het ver
hinderen van militaire tussohenkomst en
wys en kalm beleid, eene vredelievende op
lossing wist te bewerken.
Kleingeestig genoeg, tracht de Nord-
dtfuliche, Bismarck’s officieus orgaan, de be-
teekems dezer Kabinetswyeigiug te vermin
deren door de verklaring, dat er niets
anders in is te zien, dan de begeerte van
den Bykskanselier om zyn arbeidsveld wat
in te krimpen.
De verkiezingsstrijd in Duitschland is in
vollen gang. Alle partyen hebben hunne
manifesten de, wereld ingezonden, doch,
vreemd genoeg, wordt de waarlyk niet on
belangrijke quaestie, die den Ryksdag juist
In zyne laatste zittingen nog bezig hield,
de tegen de socialisten te nemen maatre
gelen, ter nauwernood aangeroerd. Alleen
de Duilsch-vrysinnigen en de oentrumparty
verklaren zich ten stelligste tegen elke uit
zonderingswet, tegen wie ook. Daarentegen
verklaart de Norddeutiche, dat het gouver
nement onveranderd de eisohen blyft hand
haven, in de oorspronkeiyke socialisten-wet
gesteld, dus inkluis bet verbanuingsrecht,
dat in de eerste plaats door deu Ryksdag
veroordeeld werd.
In de Fransche Kamer is men nog op dreef.
Behalve destaodja», waarvan we in betjongste
overzicht gewaagden, deed men nog weinig
anders dan commissies benoemen en ver-
kionlngea te niet doen. Zoo werd o. a.
vernietigd de verkiezing van Sabouland,
wegens inmenging der geeeteiykheid en
lasteriyke aaDtygiagen tegen de staatsin
stellingen. Het belangrijkste was de mil-
lioenenspeech van den Minister van Finan
ciën, die voorrekende dat de inkomsten over
1889 de uitgaven met ruim 36 millioen
francs hebben overtroffen. Eene rekening
voor Zijn Spaanscbea collega om jaloersch
van te worden. De fioanciëele toestand daar
te lande is ellendig en wordt met den dag
treuriger. Toch verklaart elke nieuwe
Minister tot geen leening te sullen overgaan.
Door het schrappen van steeds meer vlot
tende schuld tracht men iu de staathuis
houding te voorsten.
Met echt bpaansche hoffelykheid heeft
de republikein uaatelar, die, tydeus de stekte
van den jongen Koning, dageiyks van syne
belangstelling en doeiueming deed big keu,
de Koningiu geiukgewenscht met het her
stel van haar kind.
Wederom is een Bpaansche kroonpreten
dent gevallen. De Hertog van Montpensie,
Antoine, Prins van Orleans en Bourbon,
vyfde en jongste zoon van wglen Koning
Louis Philippe van Frankrijk, is plotseling
op zyn slot Baulncar overleden. Hg was
gehuwd met de Bpaansche infante Louise.
De beruchte lasterzaak van de Engel-
ache Times en den bekenden lersohen volks
leider Parnell, naar aanleiding van de open
baarmaking der door Ptgot vervaischie
brieven, is geëindigd als een storm iu een
gta* water. Parnell heeft zyn oorspronke-
IgtMo eisch van lUO.ÜÜO pond sterling laten
vwiwn en genoegen genomen met het aanbod
van de Times, om gedeelte en de kosten
vau het geding te betalen. Voor het voeren
van het prunes ontving Parnell alleen uit
Amerika 8 millioen dollars. Het is dus
oen geldsaakje geweest.
rbiyf ik
I. Dienaar
J. HENDRIKS.
en-Boni-Honlg
cht verkrijgbaar in
h fl. 2, h fl. 1 en
itvoorzien van cap-
nevenstaand fabriek
te
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Bcbooxbotek breugen ter algemeene kennis:
le. dat de LOTING der in het vorige jaar
voorde lichting van dit jaar ingeschre
venen voor de Nationale Militie root deze
gemeente zal plaats hebben op het raad
huis op Donderdag 27 Februari a. s^ des
namiddags Ij uur.
dat de ingezetenen, die verlangen als
vrywilligers bjj de Militie optetreden,
en daartoe bevoegd zijn, zich ter secretarie
kunnen aangeven vóór of op den 28sten
dezer maand.
Schoonhoven, den 8. Februari 1890.
Burgemeester en Wethouders voornoetnd,
De Burgemeester,
8. P. H. NOORDENDORP.
De Secretaris,
H. G. GEELHOED.
De heer Wertheim dankte d$n Min. voor zgn
inlichtingen omtrent het gebeurde ia Suriname.
8pr. trok uit het gehoorde drie conclusies, n.l.
1. dat do QouveVneur guttek aau keftbeheer-
sohing heeft getoond; 2. dat de Gouv., pogei
het gezag hoog te houden, het gezag heeft
schaad en dat zijn misbruik van macht
vernietiging van macht heeft geleid;
noodzakelijkheid der herziening van het regee-
rings-reglement. De Min. van Koloniën liet de
beide eerste conclusies, in afwachting van na
dere berichten, rusten; omtrent punt 3 is hjj
het met spr. een».
De Kol. huishoudelijke bogrooting van Suri
name werd zonder stemming aangenomen.
Bjj de beraadslaging over Hoofdstuk X (Dept
van Kolonifin) sprak de heer Van Gennep een
ongunstig oordeel uit over het beleid van den
Minister. Atjoh, de Opiumpolitiek die zonder
eenig resultaat de schatkist op oen verlies van
4 millioen komt te staan, 's Ministers maat
regelen ten opzichte van het Indisch muntwezen
leverden spr. stof tot een critiek, waarvan de
slotsom was dat hjj zyn afwachtende houding
van verleden jaar niet kon voorteelten. De heer
Insinger keurde het ingrypen des Min. in gods
dienstige zaken af en verlangde een krachtiger
optreden ia Atjeh. De heer Rengers bestreed
de meaning van den Minister, dat de verderfe
lijke toestand op Atjeh tot in het oneindige
mag voortduren, en kwam nadrukkelyk op tegen
de houding ran den Min. ten aanzien ran den
godsdienst dor millioenen inlanders. De heer
Six achtte zich mede verplicht togen de bo-
grootiug te stemmon; sedert men den Min.
weder een jaar aan het werk heeft gezien is
spr'a ongerustheid toógenomen.
De Min. verdedigdu zjjn maatregelen; wil
men verbeteringen in den toestand der inlanders,
dan moeten er geldeljjke offers gebracht worden.
De toegezegde organisatiön worden bewerkt,
maar dat is niet een arbeid van een of twee
jaar; de Regeering zal haar aandacht er aan
blyvon wyden en haar toezeggingen zoo mogelyk
gestand doen. De Min acht zich verplicht deu
in Atjeh gevolgden weg niet te verlaten, met
vrjjheid voor deu Gouv.-Generaal en den Gou
verneur van Atjeh om te doen wat zij noodig
achten. De eenjarige opiumpacht is alleen in
gevoerd om hervormingen te kunnen voorbe
reiden. Het aanohonneeren van verböden kitten
ligt niet ia zya stelsel. De oanschryviag om
trent het muntwezen is het gevolg van het
verzoek der Kamer van Koophandel te Öoerabaja,
om een enquête. Des Ministers handelingen
op godsdienstig terrein zyn in overeenstemming
met den wensch ook van deze Kamer, die, zy
het ook mot omzichtigheid, het Christendom
door woord en daad bevorderd wil hebben
De heeren Van Gennep en Rengers hielden
hun bezwaren vol. Ook de hoer Pynappel
koesterde wantrouwen omtrent de Atjeh-politiek,
al sou hjj niet tegen de begrooting stemmen,
om rodenen daarbuiten gelegen. De hoer Van
Rojjen zou zich in de verbreiding van het
Christendom over Indië zeer verheugen, maar
dat is hot werk van zendelingen, niet van
Ministers.
Do heer Van Zuijlen van Njjeveld was van
oordeel dat de Min. met zyn maatregelen ten
opzichte van het Indisch muntwezen op den
goeden weg u. De heer Van Swinderen vroeg
of de Minister, na zjjn brief aan de Synode,
een begin van uitvoering heoft gegeven aan
zjjn plannen tot reorganisatie der Prot. kerk
in Indië. De Min. verklaarde dat hjj zjjn gods
dienstige meeningen, in de Tweede Kamer be
leden, ook hier blyft aankleven, als de vrucht
van jarenlang nadenken over de zaken van de
eeuwigheid, als de bron van troost in leven en
in sterven. Van verandering in de organisatie
der l»rot. Kerk in Indir, zonder voorafgaand
overleg met het kerkbestuur, is geen sprake;
het Regeerings-reglement verbiedt zulks.
Hoofdstuk X, in stemming gebracht, werd
met 20 tegen 19 stemmen verworpen.
(Van de 9 afwezige leden behoorden 8 tot
de liberale party. In politieke kringen wordt
verzekerd, dat dezen allen, waren zy niet ver
hinderd geweest de vergadering by te wonen,
tegen zouden gestamd hebben.)
De Provinciale Staten van
Drente hebben gekozen tot lid van de Eerste
Kamer den heer Mr. A. E. J. Nysingh,
kantonrechter te Meppol (liberaal), met 22
van de 30 uitgebrachte stemmen.
De loting voor de Nationale
Militie, lichting 1890, zal plaats hebben
Op Donderdag 20 Februari te Bodegraven,
voor de gemeenten Nieuwkoop te 10} uren
Zwammerdam 11}; Bodegraven!} uren.
Op Vrydag 21 Februari to Woerden, voor
de gemeentenHekendorp te 11 uren; Lange
Ruige Weide en Papekop 111; Oudewater
11}; Waafderen Barwoutawaarder 1; Riet
veld 1}; Woerden 1} uren.
Op Maandag 24 Februari te Goudavoor
de gemeenten Btolwyk te 9} uren; Reouwgk
10}Krimpen a/d iJsel 11}Ouderkerk a/d
IJsel 12; Berkenwoude 1; Gouderak 1};
Haastrecht 1VHst2J; Moordrecht 2}
Gouda, Dinaaag 25 Februari, 9} uren.
Up Donderdag 27 Februari te Schoonho
ven voor de gemeenteuKrimpen a/d Lek
te 10 urenLekkerkerk 10}Berg-Ambacht
12; Ammerstol 1}; Schoonhoven 1} uren.
Óp Vrjjdag 28 Fubruari te Zevenhuizen
voor de gemeuhtenCapelle a/d IJsel te 9 u.;
Waddiugsveen 10} Nieuwerkerk a/d IJsel
!1{; Bleiswyk 12; Moeroapeiie 12}; Zeven
huizen 12} uren.
Op Dinsdag 11 Februari te Vianen, voor
de gemeentenA meid o en Tienhoven te 10 u.;
Nieuwland 10}Leerbroek 10}; Meerkerk
10}Leksmoud en Hei- en Boeicop 11Ever-
dingeu 11}Hagestein 11}Vianen 11} uren.
Up Zaterdag 15 Februari te Gorinchem,
voor de gemeentenNoordelooa te 10} uren
Hoorbaar 10}Hoog-Blokland 10}; Schoon-
VKNSViai.
losa fiaUsa
ifn QoedffolMunt
IDA M
