N°. 2717.
1906.
Woensdag 16 Mei.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
y.
BUITHBLAND.
Overwicht.
BimüLABD.
Uitgave van S. Sc W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven.
is
(Utr.)
emd de
K
de
3e
werden deze
i Duma lf-d«n
imaakt van het
a het algemeen
i de
der
verslaf
de
tanden,
ig, vry-
'angenis-
im, heeft
s ryden
j gebou-
Banken
den naam der
ontwerp, door t
rend geheel.
nOOIMME COURANT.
z. h. s. aan
e t
Heemskerk, om g
wanneer het loon
ding vooi
verplichtii
men a-
9o. L
per c.
voegen:
van d(
kerk c.
ziekte
niet v(
tegen
6j.
voorm.,
t 6 nam.
intwikkelden
loge deze daf
van het I
■nomen.
is reeds het derde van genoemden
op een achter-
Eette, zakelyke,
voor een
t Vredes-
gei
amendement Regout
geen bijslag te bedingen,
a hooger is dan de vergoe-
van wette'yke
tegen 22 stem-
is tot ge
heet J. N.
de knecht
ichelven door een
.r en kwam dai
wagenwiel terecL.,
lip dadelijk ingeroepen
groote hoofdwond
echt.
Mei
n Justitie de
dag, waarop
mten volgde.
Naar we
’'i. J. J.
17 Mei voor
i, afscheid van
.u.jfje vergad»
een later teleg'
dat Tiirkye l»
t aanneemt.
j.l. zich verzet tegen de
Ier en Van den B*rg, toen
is dronkenschap in verzekerde
Jen. Beklaagde liet verstek gaan,
maand gevangenisstraf.
lei- en Boeic
stiefschoonzoon
tot 10 jaar gevi
rechtshof te Arnhei
igeven,
gerecht te Utrecht
jfjl. H. v. d. H. te Benschop
1 dag hechtenis, wegens
igsartiki
irdaagd.
im eerst de inter-
de uitvoering
aan de orde. Spre-
eisch, dat de vereeni-
op
Kampt
„het
leiding i
van het
- Het Leger
Hemelvaartsdag
idag te houden
Huis ten Donck
van den heer Tt
_.t Liefdewerk in
Muziekkorpsen en
feest opluisteren,
10 uur aanvangt.
By Kon. besluit is de le luite
nant J. H. Deddes, adjudant by het le Reg.
vesting artillerie, op non activiteit gesteld.
By Koninklijk besluit is be
noemd tot kantonrechter te Alfen a/d Ryn
mredige ver-
ciesrecht kan
"ïan sprong"
-“■jaard mef
lan zal dt
der Gezond-
ichem, heeft
ir poste-
anu, dat, met
Zevenhuizen
14 Mei. Ia de jongste
luur en ingelanden van
lolder alhier deed de secretaris-
r rekening on verantwoording
rangsten
uitgaven
saldo is
meer
een party, die een
party, welke
put uit haar
aanpas-
aan alle
”j staan
als dal
wjjswet f
wel over
nomen ar
tusschen
men
beidt
T<
op Zon- eu feestdagen geen dienst.
Te beginnen met 1 Juni zullen
ook briefkaarten van 3 en van 51/» cent
worden verkrijgbaar gesteld in pakjes van
10 stuks (blokvorm).
Te Linschoten
meente-geneesheer benoei
Bongard van der Grient.
do a r r.
Vrijdag
missen mtgesprokei
lorinchem, diefstal.
Mr. F. Baulekar, Ih.a, k.nlouraoaiar ie .rcMteolonuci gebied; een
Lammer. architectuur die hem heeft
De directeur-generaal der
rjjen en telegraphie maakt bekend, dat, met I
ingang van 12 Mei 1906, te Zevenhuizen I
een hulptelefoonkantoor voor het algemeen I
uvOpt
Zuider
van
onder
imandant
doch toen zyn
liefhebberij had
gaf deze hem een archi-
veehouder. f
"Hldderkerk, 14 Mei. Tot onderwijzer
aan de Chr. school alhier is benoemd de
I heer C. Vink van Rotterdam en tot onder
aan de Chr. school te Slikkerveer
-aze gemeente mej. S. P. Milleborn
De prijsvraag voer het
Vredespaleis.
De uitslag van den wedstrijd vnn
ontwerp voor den bouw van het
paleis met bibliotheek is:
le prijs f 11.000 L M. Cordonnier te Ryssel.
le prys f 9000 A. Marcel te Parijs.
3e prys f 7000 Franz Wendt te Char
lottenburg.
4e prijs f 5000 Otto Wagner te Weenen.
Een prijs van f 3000 Howard Greenley en j
H. S. Olin te New York.
een prijs van f 3000 Frans Schwechten te
Berlijn.
De winner van den eersten prjjs de heer
Cordonnier uit Ryssel is ongeveer 48 jaar. I
Hy is de zoon van een timmerman aannemer
uit Ryssel en was oorspronkelijk bestemd
tot officier van de genie,
vader zag dat hy zeer veel
1 mr. c J
iiding. Doordat hy in Noord-
- «roote
elen en
iche en
mgen. I ne?r
door 1 wyneres i
i nrns- on(ler det_ o__
■pen bjj de I Bottetd.m.,
te Amster- I
van den
luik van
daarbjj 200
:ht, dat ge-
n moest
id werd
kiesgerechtigde bevolking aan den dag legden,
dan die bekommerde pen- en woordvoerders.
„Intusschen, de quaestie, of het na eenige
jaren tot algemeen kiesrecht zal moeten
Komen, ja dan noen, kan hier voorshands
blgven rusten. Vereischte is thans, dat, nu
de electorale quaestie ontegenzeggelijk aan
de orde gestold is en ook de Katholieke
parljj zich binnen korter of langer tyd er
over zal moeten uitsproken, tol een deugde-
iyke bestudeering van het vraagstuk worde
overgegaan. Een deugdelijke bestudeering
niet slechts in de Kamer, maar ook in onze
politieke organisatie daarbuiten.”
„De motie van Leiden zal dan ook
moedelyk by andere kiesvereeoi(;:r“2 z
vinden, al zullen sommige daart^j
met meer nadruk den wensch uitspreken.
dat, nu de Katholieken reeds by nagenoeg
alle partyen achteraan komen, mot bekwamen
spojd dient gearbeid.
Besluit de algemeene vergadering van den
Boud in dien zin, dan mag alle hoop worden
gekoesterd op een goede voorbereiding, welke
de Katholieke party hoeden zal voor de
spraakverwarring van twaalf jaren geleden,
en voor de jammerlyke verdeeldheid welke
daaruit als noodlottig gevolg voortvloeide”.
positie dan byv. de oud-
al beschikt deze fractie ook over
persoonlykheden als professor
yiugt. Wy hebben een groot deel
volk achter ons. wy behoeven
uit zucht tot zelfbehoud vast
te klampen aan een bestaande regeling,
aan een bepaald cyfer van kiezers. Wy
kunnen in volle vryheid, in volle onbe
vangenheid en zonder angstige partyover-
wegingen nagaan, of de vigeerende kieswet
een deugdelyke wet is, dan wel of de
wenscheiykheid bestaat tot een definitieve
oplossing te geraken en o. a. door invoering
van evenredige vertegenwoordiging een
zuiverder afspiegeling van het volk in de
Kamer te garandeeren. Het zou dwaas, om
niet te zeggen absurd wezen, wanneer wy
de vrees gingen deelen van de schryvers en
sprekers der oud-liberale groep, ja, zelfs een
nóg grooter wantrouwen jegens de niet-
„De Tyd" (R.-K) schryft onder
„De Katholieken zyu “~*t,
toekomst heefi. Zg zyn een r*~‘
voortdurend nieuwe kracht put
onvergankelyke beginselen, zich
send aan alle tydsom^tandigheden,
politieke en sociale evoluties. Eu zy
derhalve tegenover een vraagstuk a
van het kiesrecht in een geheel andere
en veel sterkere
liberalen,
eminente r
Van der Vli
van het v
ons niet i
aangenomen. Men verwacht even-
sr deze wet en de onlangs aan ge-
irbeiders-vereenigingen-wet, een stryd
i het Hooger- en Lagerhuis. Naar
meent zal het Huis der „Lords" aan
le wetten zyn goedkeuring weigeren.
Telegram: By den Britschen Gezant
van Constantinopel is de Turksche Regeering
met tegenvoorstellen aangekomen. De Ge
zant van Engeland wees deze voorstellen
kortweg van de hand, als onaannemelnk,
daar de Britsche Regeering geen voorstel
zou aannemen dan wat overeenkwam met
hare eischen.
De Ministerraad van Turkye vergaderde
onmiddeliyk daarop. En een later telegram
uit Constantinopel meldt, dat Turkye Enge-
land's eischen voorwaardelyk
VAM H1EK EM DUB.
Het Arbeidscontract in de Tweede
amer.
Ia de „Venloosche Courant" betuigt Dr.
W. H. Nolens, dat er z. i. geen voldoende
grond bestaat tot klachten en verwyten over
den langen duur der behandeling van het
Arbeidscontract in de Tweede Kamer, even
min als by vorige gelegenheden waarmee
thans vergeiykingen worden gemaakt.
„Ook dit ontwerp is zeer belangryk en
grypt diep in het maatschappeiyk leven in.
Het raakt de gevoeligste belangen en de
teerste rechten. Het moet worden toegepast
op verschillende groepen van personen: op
werkgevers en arbeiders zoowel in groot
industrie als in landbouw, kleine nyverheid
en buiselyken arbeid. Daarby is het van zuiver
juridischen aard. Eu dan komt het vooral
aau op wat wel eens „kleinigheden” genoemd
wordt. By de toepassing der regelen door
den rechter is juist de redactie van over
wegend gewicht. Houdt men er nu tevens
rekening mee, dat de Minister, die het ont
werp mondeling te verdedigen heeft, een
ander is dan die het ontworpen en schrifte-
iyk behandeld heeft, dat vele leden der
tegenwoordige Kamer aan die schriftelyke
voorbereiding niet hebben kunnen deel
nemen, en dat in den loop dier behan
deling belangryke wyzigingen in het oor-
spronkeiyk ontwerp zyn aangebracht dan
laat het zich achteraf wel verklaren, dat de
openbare behandeling meer tyd vordert dan
verwacht werd.
Dat er misbruik wordt gen
woord zeker in dit geval in
niet beweerd worden. Integendeel de be
handeling is zeer zakelyk. Wat niet weg
neemt dat toehoorders of lezers van de
handelingen wel eens van oordeel zullen zyn
dat de een of ander spreker het einde van
by het begin had
opende de zit-
Volks vertegen
in openbaarheid en voile vryheid
ten kunnen arbeiden, ter verzeke-
130 goede uitvoering der wetten,
jens werd het eedsformuiier onder-
i en werd op voorstel van den heer
Prof. Moronsztf, by acclamatie tot
gekozen.
ite rede die door een afgevaardigde
op de
ilitieke
in de architectui
tectoniscbe oplei
Frankryk woonde, was hy iu staat een gr<
studie te maken van Franscbe kasteelen
tevens by zyu ontwerpen de Vlaamstu
Hollandschti kunst in toepassing te brei
O. a. is het Raadhuis te Duinkerken
hem gebouwd. Hy was ook de eerste
winner van de 10 beste ontwerf
prysvraag in 1885 voor de Btiurs I
dam, welk ontwerp echter nimmer is
gevoerd.
Het bekroond ontwerp Vredespaleis is
uitgevoerd in den styl der kasteelen in het
noorden vau Frankryk en in biksteen en
bergsteen opgetrokkeu met 3 a 4 torens,
waarvan twee aan den voorgevel, waar-
tussenen de middenuouw verryst. Het geheel
is schitterend geteekend.
Het ontwerp dat c'
is uitgevoerd in het karakter van hot Petit
Palais te Parys.
Het ontwerp dat den derde j prys verwierf
is in klassieken styi uitgevoerd. Hst ver too >t
zuilen-ordonoauties met een grooien koperen
koepel bekroond.
De vierde prge viel ten deel aau een ont-
De afd. „Ridderkerk” van „'t Algem.
Nederl. Werklieden verbond” zond een adres
aan den gemeenteraad om de leeftydgrens
tot toelating van leerlingen op de openbare
scholen te bepalen op 5 jaar, om zoodoende
dezelfde bepaling te hebben, die nu be
staat voor de Cnr. scholen in deze gemeente.
De afd. „Bolnes" van genoemd verbond
zond een adhaesie adres.
’ZevenhHlzen,
den tweeden prys behaalde 1 vergadering van besti
iet karakter van hot Petit den Tweemanspol^.-
ngmeester rekening en verautwoordii
het afgeloopen jaar. De ontvi
■gen f 4242,04‘/8 en de
l,04>/3, zoodat er een batig
des Heils hoopt
den grooteo
op de terreinen
ik” te Bolnes,
Tn. Estill, komi
3 Nederland.
;sen en zangkoren zullen het
jren, hetwelk reeds des morgens
De (R.-K.) „N. Zeeuwsche Courant” is niet
in *t minst bevreesd voor algemeen huis-
manskiesrecht, mits met ever
tegenwoordiging. By huismanski
't aantal kiezers geen „bedenkelyken
meer maken, en, gaat het gepaard met
evenredige vertegenwoordiging, dan zal de
Katholieke party er meer dan waarschyniyk
nog een viertal zetels by winnen.
Ten aanzien van het algemeen stemrecht
zegt het blad:
„*t Algemeen stemrecht zal een paar
socialisten meer in de Kamer brengen. Maar
het is bekend, dat èa in Frankryk èu in
Duitschland èo in Italië én niet te ver
geten ook in ons land scheuring in de
socialistische party is ontstaan, doordat haar
volgelingen in de Kamer zyn gekomen en
zy zich dientengevolge gesplitst en verzwakt
heeft in parlementaire en anti parlementaire
socialisten.
Het is niet ’t Duitscbe Centrum, dat af
schaffing van 't algemeen stemrecht ver
langt. En waar het in de afzonderlyke
Staten van 't Duitsche Ryk nog niet bestaat
„zien wy het Centrum, die machtige R. K.
organisatie, naar de invoering ervan streven.”
Door do arr. rechtbank te
Dordrecht zyu Vrydag 11 dezer o. a. de
volgende vonnisst-n uitgesproken
J. F. te Gorinchem, diefstal. 2 mai
H. A. te Arkel, vryheidsberooving
gesproken.
Voorts werd o.a. behandeld do volgende
zaak:
De fjouwer Rynhart H. te Gorinchem had
op 27 Augustus j' - J
agenten Van Geldt
zy hem wegeni
bewaring steldt
Eisch 1
- A. v. d. B. te Hei-
wegens doodslag op zyn s..=
de Widt veroordeeld 1 ‘n
straf, door het gert
zich in cassatie bef
- Het kantong*
veroordeelde Vrydaj jl
tot f 3 boete, subs. 1 w
zonder vergunning zoeken naar eieren van
waterwild.
- Uit
Vereenigio)
onderwys
by de vereeniging zyn aar"
het jaar 1904/5 werd verst.,
scholen f 100, aan 40 een bedr
en aan 49 een som van f 50. Dt
aanvragen beloopen circa f 400.<
ig vestigt nogmaals de aandacht op
5 opleiding van christelyke oaderwyzers.
Iu 1905 werd door 35 oaderwyzers en
onderwyzeressen de aanteekening der Ver-
eeniging voor Christeiyk-Natioaaal rchoolon-
derwys verkregen op het diploma van den
schoolraad.
De 34e algemeene vergadering zal
houden worden op 7 Juni ,T‘"
in het gebouw voor
schappen. Op het
De inspectiede
heer H. Byleveld)
bijzonder onder’*,iS“
wyziging. (Ihleiu,
De 15e al|
van de Vereeuigi
onderwys zal
Diergaarde te 1
De volgende
ingeleidlo.
lagere school",
Franken, hooi
Zwolle, en
wijzers”,
Vlissingen,
Middelburg.
Het
imelv
rgadering zal ge-
__ji a. s. te Utrecht
Kunsten en Weten-
agendum komen voor:
opleiding; (inleider de
en de positie van het
rwys van de jongste wets-
iider de heer M. Bremer).
Igemeene vergadering
;iog voor Christelyk Volks-
op Donderdag 7 Juni in de
Rotterdam worden |ehouden.
3 onderwerpen zullen word -n
„Het leerplan der christelyke
in te leiden door den heer J. H.
>fd eener christelyke school te
lo. „De opleiding van onder-
inleider de heer J. H. Blum te
oud-schoolopziener in het district
loor het Ryk is
P. L*;kkerkerker
a aan tuberculose,
Gorinchem, 14 Mei. Vrydag-namiddag
vergaderden alhier onder leiding van Dr.
Ruysch. de hoofdinspecteurs en inspecteurs
van het staatstoezicht op de volksgezond
heid cn de voorzitters van de gezondheids-
commissiën der aan de Linge gelegen
gemeenten, om maatregelen te beramen,
voor meer waterververschiDg en tegen de
vervuiling van de Licge. Een commissie
werd benoemd voor nader onderzoek en
praeadvies. Als zoodanig werden op voor
stel van den voorzitter door de vergadering
aangewezen de heeren Dr. Woltering, Kolff,
Joosteu, Van Boven en De Graeff.
Gienendam, 14 Mei. By de Donderdag
j.l. alhier gehoud. n verkiezing van twee
Heemraden voor den polder Giesen-Oude-
benedeokerk werdtn uitgebracht 528 gel
dige stemmen, en werden de aftredende
heeren J. Aantjes Dz. en S. van Harten
herkozen, respectievelyk met 528 stemmen
en 479 stemmen, terwyi nog werden uitge
bracht op S. Nederveen 28, op C. Romeyn
11 en op J. Muilwyk 10 stemmen.
De heer J. Versteeg is tot onderwy'zer
benoemd aan een byzondere school te
Rotterdam.
GieMeu-Oadekerk, 14 Mei.
uit goede bron vernemen hoopt Ds.
van der Grient op Zondag
zyn vertrek naar Maessluis,
z^n gemeente te nemen.
Vrydag-avond had alhier de verkiezing
plaats voor een notabel van de Ned. Herv.
kerk van Giesen Oudekerk en Peursum.
Gekozen werd de beer J. C. Colder te Peursum.
*Hoog-Bloklaud, 14 Mei. Jl. Woensdag
avond kreeg oen kind van ruim P/s jaar
van den koopman J. Rietveld een busje met
petroleum in handen en dronk een gedeelte
van die vloeistof op. Het kind kreeg het
erg bang, maar geneeskundige hulp werd
ingeroepen en door toepassing van een braak
middel de olie uit de maag verwyderd.
Thans maakt het kind het vrywel.
Behalve de eerste twee dagen heeft de
maand Mei ons tot heden heerlyk weder ge
bracht. Eerst werd het aardryk gedrenkt en
daarop volgde heeriyke zonnewarmte, waar
door de natuur eene groote groeikracht ontwik
kelde. En nu zyn de weilanden ruimschoots
van gras voorzien, de hooilanden zyn goed
aangeslagen, de bouwlanden zyn bekwaam en
de aan de aarde toevertrouwde zaden keurig
ontwikkeld. De vroege aardappelen zyn met
kracht voor den dag gekomen en de late
staan op het uitkomeu. De boomen hebben
gebloeid of spreiden nog hun bloemenpracht
ten toon, 't Is alles ryke belofte; met bigde
hope wordt de toekomst tegemoet gegaan.
Krimpen a/d IJeel, 14 Mei. De
heer, T. Bloos, hoofd der byzondere school
alhier is als zoodanig benoemd aan de by
zondere school voor havclooze kinderen te
Rotterdam.
Nog eene tweede vacature ontstaat aan
de byzondere school door de benoeming van
den heer Hogenkamp tot onderwyzer te
Zeist.
In onze gemeente doet zich een geval
van diphtheritis voor.
Donderdag viel
molenaar Van ScLJ
den schuurzolder
leelyk op een
neeskundige hulp
worden. Een vrfi g
door Dr. Blom gehei
Meerkerk, 14 Mei. Gemeenteraadsver
gadering op Vrydag 11 Mei 1906.
Afwezig de heer J. Brakel.
De notulen der vorige vergadering worden
voorgelezen en onveranderd goedgekeurd.
logekomen stukken:
Da rekening en verantwoording
heidscommissie, gezeteld te Gorim
tot batig slot f 1506,41.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
Af- en overschry ving begrooting 1905.
Enkele posten bleken te laag geraamd te zyn.
Verzoek van mej. M. H. Corgnus, onder-
wyzeres aan de O. L S. alhier, om eervol
ontslag, zoo mogeiyk 1 Juli a. s.
Wordt verleend.
Besloten wordt nog, geen onderwyzeres
I meer aan te stellen, daar het aantal
schoolkinderen beneden hel Vereischte getal is.
Daarna gaat de Raad over tot een geheime
vergadering.
Papekep, 14 Nei. Dot
aan den veehouder G. P
weder een rund, alslydende
overgei
Dit
,u.ang
gewicl
:e rechten
zelfs zoo rui
het 46e jaarverslag der
>g voor Christelyk Nationaal school-
blgkt dat ihans 271 scholen
ingesloten. In
strekt aan 21
Irag van f 75
Ja bypotheek-
.000. H-t
iren J. Dogtêrom en C. D. B. van
ibben ontslag genomen als heem-
I raden van den Eeadrachtspolder.
I Een achttienjarig jongeling begaf zich
dezer dagen in zyne woning aan den
Breeden weg te bed. Hy zette het brandend
j nachtlichtje niet ver van de slaapstede.
I Toen zyn broeder een paar uur later zich
ook ter ruste wilde begeven, kon hy geen
gehoor krygen. Met behulp van een buur
vrouw werd er eene opening in 't raam
avolgdf draagt 1 gemaakt en zoo klom hy binnen. Toen
school.” Het bleek het, dat de slapende bewusteloos was,
ir doordat het lichtje gewalmd had. Terstond
werd hy naar buiten gedragen, alwaar hy
I langzamerhand tot bewustxyn kwam.
s het ge-
ingewiihgd.
ii: J r te hardhandig
gaven tot de bloedige
Arbeidsbeurs, worden ontslagen,
hebben, naar aanleiding van
optreden der politie, 12
ontslag ingediend. Op voor-
i Minister heeft de Kamer
ie stemmen
plaatsen van
1 uit.
is een zeer
de Halle aux
lat een opper-
nte meter,
rand, welke
stoffen
voor zoover
ren.
verkeer zal worden opengesteld.
De diensturen zyn
op werkdagen van 8 tot 11.30 v
van 12.30 tot 1 30 nam. en van 5 tot
(Greenwichlyd);
Geiyk in ons vorig overzicht reeds gemeld
werd, is de eerste BwMlache Duma of
Volks,'ertegenwoordiging den lOden Mei ge
opend. Met groote plechtigheid en met
feestbetoon door het geheele land had de
opening plaats. De C:aar eu zyu Huis m^t
groot gevolg kwamen van Peterhof per
jacht naar het Winterpaleis, waar de nieuwe
Volksvertegenwoordigers reeds vereenigd
waren mét de leden van den Ryksraad, de
Ministers en de hooge ambtenaren. In
plaats van een troonrede ter opening der
zittingen van de Duma, hield de Keizer
een toespraak, waarin hy betuigde: vurig
te gelooven in een gelukkige toekomst van
Rusland en overtuigd te zyn dat de beste
mannen, die op zyn bevel door zyn geliefde
onderdanen werden gekozen, door innige
vaderlandsliefde bezield. eendrachtiglijk
zullen samenwerken aan hunne moeiiyke
taak, tot heil van het vaderland. Hg her
innerde er aan, dat voor de grootheid en
de welvaart van den Staat niet alleen
vryheid noodig is, maar ook orde, gegrond
op recht en hy besloot met den wensch,
dat hy zyn volk gelukkig moge zien en
zynen zoon een krachtigen, goedgeordenden
en ontwikkelden Staat zal kunnen nalaten.
„Moge deze dag een dag zyu der verjon
ging van het Russische land in zedeiyk
Opzicht een dag van wedergeboorte van
Ruslands beste krachten
Met barteiyke toejuichingen
woorden des Keizers door de
begroet, die zich daarop naar het Taurittche
paleis begaven, waar de Ryks-duma werd
saamgesteld.
De Staatssecretaris Friseb
ting en verklaarde dat de
woordigers
van spreki
ring van een
Vervolgt
teekend
Friseb, r,
voorzitter
De eersl
gehouden werd, betrof een beroep
vergadering ten gunste van de pol
gevangenen.
De Duma is het aan hare eer en waardig
heid verschuldigd, verklaarde hy, onder her
haalde, stormachtige toejuichingen, dat hel
eerste hier gesproken vrye woord gewyd
wordt aan hen, die hunne vryheid hebben
opgeofferd voor de vryheid van het land.
In alle sleden van Rusland is de dag der
Duma-openiog gevierd met godsdiensto. fe-
ningen, vlaggen, sluiten van scholen,
winkels en kantoren enz., en er beerschte,
volgens de berichten, een opgewekte stem
ming onder de bevolkirg.
Den volgenden dag werd de Ryksraad te
St. Petersburg geopend. In de openingsrede
deelde de Rgkst-ecretaris namens den Czaar
mede, dat Graaf Witte en de oud-Miuister
van Justitie tot leden van den Ryksraad
zyn benoemd evenals Graaf Lamsdoiff. Laatst
genoemde stond als Minister van Buiten-
landsche Zaken in boog aanzien. De voor
zitter van de Ryks-„Duma” is reeds by den
Czaar op audiëntie geweest en was er zeer
over voldaan. „Hy was,” zoo wordt gemeld,
„overtuigd, dat men in de hoogste kringen
volkomen bekend is met de stemming van
het Russische volk en zyne vertegenwoor
digers en dat men bereid is hunne verlangens
ten vplie te bevredigen." 't Ia haast te mooi
om waar te wezen I
De DsHtaclae Ryksdag heeft de wet
betreffende de automobielen-belasting goed
gekeurd.
Uit Italië komen berichten van vele
werkatakuDgMi. Te Rome, waar de staking
algemeen moet zyn, maakten de dagbladen
bekend, dat zy niet zullen verschynen vóór
de staking geëindigd is. De trams
niet. De winkels zyn gesloten. De
wen der Kamers, Mmisleriën en
worden door militairen bewaakt en de wegen
naar het plein Monte" zyn afgezet.
Ook te Milaan is de staking algemeen.
Ook daar verschynen geen couranten en is het
tramverkeer gestaakt. Ook de tentoonstelling
is tydeiyk gesloten.
In Turyn hebben de stakers
wonnen. Al hun eischen werden i~
De politiebeambten, die door
optreden aanleiding gaven to
botsing bij de
In de Kamer
dit hardhandig
socialisten hun
stel van den eersten
evenwel dit ontslag met algemeeni
geweigerd. Ook in vele andere pla
Italië breekt de stakingskoorts u..
Fraakrük. Te Parys is
hevige brand uitgebroken in t
Cuirs. Het groote gebouw, di
vlakte beslaat van 2000 vierkante
werd geheel vernield door den br&uu
in groote hoeveelheden ontplofbare
nieuw voedsel vond. Er kwam,
bekend is, niemand om het leve
In een huis van de Rue des Plan les te
Parys is een bom ontploft, waarby een werk
man, die bezig was de helsche machines
te maken, ernstig werd gewond. De ge
wonde, een werkstakend timmerman, werd
met nog twee anderen gevangen genomen.
In het Engelsclie Lagerhuis hebben
Regeering en Volksvertegenwoordiging een
stemmig betuigd sterk te verlangen naar
vermindering der oorlogslasten. De Minister
van Buitenlandse be Zaken sprak den wensch
Uit, dat de Haagscbe Vredesconferentie zich
beyveren zal, de middelen tot behoud van
den vrede minder kostbaar te maken. „Nog
nooit,” zeide de Minister, „is de openbare
meening in Europa zóó gunstig geweest als
thans, om vrede te houden, maar er moet
een eerste stap gedaan worden om tot ver
mindering der krygsloerustingen te geraken."
Maar in Egypte staat Engeland gereed om,
de Sultan va» Turkye blyft weigeren,
tijn recht met geWeld van wapenen te ver
dedigen. De Sul tan heeft nóg niet geant
woord. Evenwel wordt er in den Turkschen
Ministerraad druk beraadslaagd en er zullen
waarschyniyk door Turkye tegen voorstellen
gedaan worden.
Het Britsche Lagerhuis heeft de onder-
eens van
nder sprei
zyn rede wel wat dichter by het begin bad
kunnen plaatsen. Zelfs Kamerleden zullen
zoo wel eens oordeelen behalve natuurlyk
als het bun eigen redevoeringen aangaat.
Ook kan men toegeven dat de indiening
van een of ander amendement tot geen
ander resultaat kan leiden dan tot verwerping
of intrekking maar wie zou de wreedheid
willen hebben te verhinderen dat een be
zwaard gemoed geruststelling zoekt iu het
voorstellen van een wyziging?"
Met dat al moet worden erkend, dat de
behandeling van dit ontwerp lang duurt.
Het ligt dan ook voor de hand, dat men
zich afvraagt; hapert er iets aan de werk-
wyze der Kamer? Kan er in den toestand
verbetering gebracht worden? Verschillende
remedies worden aan de hand gedaanmaar
gesteld al, die middelen kunnen in meer of
mindere mate helpen ze kunnen niet
worden aangewend alvorens het reglement
van orde der Kamer gewyzigd is. By het
bestaande reglement is alleen iets van
zelfbeperking en de behoedzaamheid i
Kamer te hopen. Zelfbeperking en behoed
zaamheid vooral by het amendeeren. Een
schriftelyke, voldoende toelichting moest
eigenlyk by geen amendement van eenige
beteekenis ontbreken.
De kiesrechtquaestie.
De „N. Rott. Ct.” geeft een verslag van
de rede, welke de heer Treub op 26 April
1.1. te Leiden hield over „de plaats der
vryzinnig democraten onder de politieke
partyen”.
Hoe komt het toch, vroeg de spreker, dat
de vrye of oud-liberalen tegenstanders zyn
van algemeen kiesrecht Hoe is dat
te verklaren? vroeg hy. en volgens
het tot ons gekomen verslag van zyn
rede zegt de „N. Rott. Ct." vond hg
de verklaring hierin, dat zy niet democratisch
denken en voelen. Democratisch toch be-
teekent dat alle leden van het volk even
veel recht en invloed hebben op het staats
bestuur. Daarvan nu, zoo ging hy voort,
willen de vrye- of oud-liberalen niets weten
eigenlyk zyn zy van oordeel, dat er al te veel
menseben invloed op het staatsbestuur hebben.
En al deelde hy dat standpunt niet, hy kon bet
begrypen. Zy gaan uit, zeide by, van de
meening dat staatsinvloed der nietsbezitters
nadeelig zou werken op het beziten volgens
de opvatting van bet begrip „staat" van
een vyftig jaar geleden is deze meening
juist. Toen had men een klassestaat, al
was men zich dat met bewust. Toen werd
behartigd het belang van de bezittende
klasse, en waarom zou men dan aan den
nietsbezitter recht geven op destaatsregeling?
Maar m den modernen staat is dit anders
geworden. Men zal nu niet meer komen
met een wetgeving op sociaal gebied, die
niet in het belang is van de arbeidende
klasse. Nu gaat het niet aan met de oud-
liberalen te meenen, dat over de sociale
wetgeving de arbeiders met zullen meespreken.
Dus - zegt de „N. Rott. CL" - vyftig
jaar geleden werd in Nederland een klasse
staat georganiseerd, waarin alleen het be
lang van de bezittende klasse werdjbehartigd.
Welk eene onverdiende smaad wordt door
zulk een apodictische uitspraak onze staats
instellingen aangewreven, zooals die zich
na 1848 hebben ontwikkeld. Al was men
er zich niet van bewust, ‘t was met anders
dan een klassestaat tot behartiging van de
belangen der bezittende klassen! En in
den gedachtengang van den spreker moet
de toestand ook thans nog weinig of met
veranderd zyn. Immers ontbreekt nog altyd
het algemeen kiesrecht, en zonder dat is een
sociale wetgeving, die dien naam verdient,
ondenkbaar, omdat de arbeiders door bet
bestaande kiesrecht niet in de gelegenheid
zyn om daarover mee te spreken.
Het is waariyk alsof er sinds 1848 niets
aan ons kiesrecht is veranderd. Of moet
misschien de grens tusschen de bezittende
en de niet-bezittende of arbeidende klasse
geacht worden zóó gelegen te zyn, dat per
sonen die met hun gezin een huisje bewonen
vau een huurprys van f 1 of f 0.80‘s weeks,
of die wekelyks omstreeks f 6 verdienen,
tot de bezittende en niet tot de arbeidende
klasse gerekend moeten worden? Wie
de vrye liberalen voorstelt als ongenegeu
om aan de arbeidende klasse door het kies
recht invloed toe te kennen op de wetgeving
als lieden, die willpn beletten dat zy over
de sociale wetgeving of welke wetgeving
ook zou kunnen meespreken, geeft van het
verschil tusschen hen en de vryzinnig-
democraten een valsche voorstelling. Hy
miskent tevens de bestaande kiesrechtrege
ling, die voor een groot deel hun werk is.
Neen, bet verschil dat bier bestaat, is niet
dat de arbeidende klasse niet zou moeten
meespreken, maar of het in het algemeen
belang is aan eenige klasse door bet kiesrecht
zooveel invloed te geven, dat haar stem
overheerschend wordt.
Daarover wordt verschillend gedacht, en
daarover loopt de stryd. Tegen de andere
voorstelling dient, als valsch geprotesteerd.
De bond van K*atb. kiesvereeni-
gingen en de kiesrechtquaestie.
In antwoord op de vraag, gedaan aan de
b(j den £lond aangesloten Katb. kiesvereeni-
gingen, of zy eenig punt wenschen te zien
gebracht op de agenda voor de algemeene
vergadering op 28 Mei a. s. sprak de R. K.
kiesvereeniging te Leiden zich uit voor een
bespreking van het kiesrechtvraagstuk.
Naar aanleiding hiervan schryft „Het
Huisgezin (R. K
De Kamerleden achtten den tyd daiir om
bet vraagstuk door een commissie uit hun
middm te doen bestudeeren, thans biykt
ook in den boezem der kiesvereenigingen wel
eenigen drang te bestaan om de kiesrecht
kwestie eens onder de oogen te zien.
„Gevraagd wordt bet in behandeling nemen
van het kiesrechtvraagstuk.
„Niet het doldriftig afdoen
middag, maar een nauwgezi
wél overwogen behandeling.
„Wordt de motie aangenomen, dan zal de
kwestie éu by de Kamerclub én by den Bood
in studie zyn.
„Zóó behoort het.
„Dat de Kamerclub zelf tegen deze „con
currentie" geen bezwaar zal hebben, mag
worden afgeleid uit het fsit, dat de voor
zitter van bet Leidsche bestuur, die tevens
de motie breedvoerig toellichtte, is het
Kamerlid Mr. Aalberse, een der vyf heeren,
die de Commi-'Sie der Kamerclub uitmaken”.
„De Post” (R. K.) schryft:
„Het vraagstuk van het al dan niet „ge
temperde” algemeen stemrecht is thans bui
ten kyf in ons land aan de orde en vraagt
om een oplossing. Eu volgens onze over
tuiging zou deze quaestie aan de orde ge
komen zyn, zy het dan waarschyulyk iets
later, ook al ware den vorigen zomer geen
liberaal Ministerie met hel z.g. blanco artikel
opgetreden. Een tiental jaren toch na de
invoering van een kieswet als de tegenwoor
dige moest wel allengs de vraag haar ant
woord komen opeischen: vordert het staatsbe
lang nog langer, dat zy die op dikwyls vry wil
lekeurige wyze in die wet van het kiesrecht
werden uitgesloten, daarvan nog langer ver
stoken biyven? Of vordert dat belang niet
veeleer, dat de grenzen van dat gewichtig
ste van alle staatsburgeriyke rechten op
nieuw en thans zeer ruim, of zelfs zoo ruim
mogeiyk, worden uitgebreid
UCU X w.
penning
over L,
bedroeg
f 84013
I van f 841.
r. De heet
werp dat zeer schoon van conceptie is en Leeuwen hel
zeer eenvoudig doch deftig is gedacht. 1 ~"J J'
De vyfde prys is in Fransehen renaissance-
styl met een lagen koepel, terwyl het out-
I werp dat den zesden prys wou een voorbouw
met frontoi vertoont, terwyl ean koepel den
middenbouw bekroont.
Prof. Otto Waguer, wien de vierde prys
ten deel viel, is een der voorgangers op
Wed; eeQ rjchtjng jn de
uvua uuu» gevolgd, J 1
r „Wagnersche
hem ingezonden, is een zchitte-
t ver-
nijgingen steun
«arby wellicht
i reeds by r
>men, mot bel
3 prys-
by de
Her
uit-
STATEN-GEN E B A 4L
TWEEDE KAMER.
Donderdag 11 Mei beantwoordde de
Minister van Justitie de sprekers van
den vorigen dag, waarop de behandeling
der amendemer*
lo. Het amendement Van Wijn
bergen c. s.. om recht op vergoeding te
geven voor tydverzuim door ziekte, ongeval
enz. werd met 55 tegen 21 stemmen ver
worpen.
2o. Het eerste amendement Scha
per c. a., om ook aanspraak op vergoeding
te geven, zoo de ziekte door onzedelijkheid
is ootstaan, werd met 47 tegen 30 stemmen
verworpen.
3o. Het amendement van de Com
missie van Rapporteurs, om in zekere
gevallen de vergoeding niet langer dan zes
weken te doen duren, verviel na aanneming
v* het eerste amendementHeemskerk.
4o. Het amendement Van ld-
singa c. s., om bet geheele of gedeeltelyke
loon uit te keeren overeenkomstig gewoonte
of plaatselyk verbruik. By dit amendement
sloten zich de heeren Tydeman c. s. aan,
die het hunne introkken. Dit amendement
viel met 51 tegen 25 stemmen.
5o. Het amendement Heem s-
s om de aanspraak op loon by
gedurende betrekkeiyk korten tyd
verloren te doen gaan, werd met 58
19 stemmen aangenomen.
Het amendement—De Klerk,
om de loonsvergoeding te doen vervallen,
als de patroons by het aangaan der overeen
komst met opzet valschelyk was ingelicbt,
werd z. b. s. goedgekeurd.
7o. Het amendement—Roodhuyzen,
om geeu vergoeding te geven voor de uit
oefening van een publiek mandaat, werd
eveneens z. h. s. aangenomen.
8o. Het amendement Reg
byslag te bei
ir de waarneming
ingen, werd met 55
aangenomen.
Het tweede amendement—Scha-
s.. om aan een der artikels toe te
i: „Elk beding, waarby ten nadeele
en arbeider van de bepalingen van
dit artikel wordt afgeweken, is nietig”, werd
met 57 tegen 20 stemmen verworpen.
Toen werd het regeeringsartikel goedge
keurd en bet debat verdi~J
Den volgenden dag kwt
peliatie—De Ridder over
der Kinderwetten
ker betoogde dat de
gingen, aan wie de kinderen moeten worden
toevertrouwd, een eigen gesticht moeten heb
ben, veel te streng was. Daardoor moeten de
Voogdyraden hun toevlucht nemen tot gezins
verpleging, die niet voor allen geschikt is.
In zyn antwoord verklaarde de Minister
van Justitie, dat hy zooveel mogelyk aan
de vereenigingen was tegemoet gekomen,
doch dat deze niet geheel tot samenwerking
bereid waren. Nadat voorts de heeren
Regout, Ter Laan en Talma den
iutftpellant te hulp waren gekomen en deze
gerepliceerd had, zegde de Minister toe,
dat hy zooveel mogelyk zou pogen samen
te werken.
Een tweede interpellatie, die des heeren
Van der Zwaag over de zaak José Vinas,
liep in 't niet, daar genoemde persoon noch
een Spanjaard was, noch aldus heette. Da
iuterpellant zweeg welhaast, nadat de
Minister de redenen vau de uitzetting
had ontvouwd.
Na goedkeuring van eenige kleinere ont
werpen kwam artikel 1638;/ (verplichting
tot verpleging van inwoneude arbeiders by
ziekte) aan de orde. Hierop waren weder
drie ammdementHn voorgesteld.
lo. Het amendement—Van Doorn,
om duidelgker te doen uitkomen, dat de
verplichting tot verpleging niet langer be
hoeft te duren dan den t^d, waarover de
arbeidsovereenkomst loopt.
2o. He t a m en de m e n t D r uck ur (na
mens de C. v. Rapporteurs), om den ver-
pleegtyd op hoogstens 6 weken te stellen.
8o. Het amendement—Zylma, om
afwyking der regecringsbepaling by schrifte
lyke overeenkomst toe te laten.
Na de toelichtiug der amendementen door
de voorstellers werd de verdere beraad
slaging tot Dinsdag 15 Mei verdaagd.
