COKES
""■■IB.
1910.
N». 3186.
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
Eerste Blad
Zaterdag 19 November.
OfflciöBle leiMóm
Gemeente Schoonhoven.
BUITENLAND.
Overzicht.
BINNENLAND.
S. W. N. VAN NOOTEN te Schoonhoven,
Uitgevers.
Intercomm. Telefoon-nr. 20.
Dit ntaiiner bestaat uit 3 bladen.
De meesten be-
voor,
M.
dat het
foort
loudf
woord van hulde te hebben ge
il de vereeniging, en met den
ir een enor
land, .hot
i. b.
goet
Rat
I
leidir
De
opr
elki
bond oi
Tot 1
•n
•Hj
schi
een
waai
er c
langhebbende
van den alcohol
i dagen
sr, ver
eerd
t 1
een
dat
ir zitten.
echter
iren
die
sding
iheei zelfstan-
drong er op
'nderwijs het
op
ineest
jieuwe
gehouden
WOfflOfflffl COURANT.
■’(■zag uit te
hier I
deze schooi
wat in
ibachts-
Groot,
de stich-
van Maar
te Wad-
L. West-
alhier
de Joi
als
Jont
de I
.De
ling is
ischte
len polder
len heer A.
Staatsraad
gin in deze
personen in deze
Mchtiging verleend
het water met ys is
I om
spoc
•nstif
i zijn toegei
en dood teng
je Gou
ingrypen,
niet alleei
voor d(
E1 h o r s t op
1 katoencultuui
i ster debt
had,
0en, tf
Overt- i
me van
f daarna
./estbroek
icht-nommers
in den smaak der
het pianospel van
indervinden.
ienden dank
1 deze goed
Al gevoelde
politiek, zij
n door een
)v. Ry de op 16
...ig van een gecoin-
den polder .Den
lier, vacant wegens
■r J. A. de Vries tot
van de 432 uit-
•n de heer Gjjsb.
antwoordde de Mi-
candidaten niet ge-
ileur en daar zij ge-
zyn voor alle dienste”
worden uitgezonden,
zich bij 't gesprokei
heer Colyn aan.
beraadslaging nam de Mi-
ifdeeling 49 (algemeene
u ..ispecteurs terug,
post met f 34200 vermin-
in Donderdag op Vrydag
i watermolen van den
door den hevigen
na hem
gescheurd,
et vuur te
kapitein van
>en in het ge-
:e van boven-
»>y
van zes
o >.dt "proces tegen de belha-
mlusten in Moabit begonnen,
j zyn het niet, waarvoor de
V r y d a g g,
•ondissements-re<
i. veroordeeld-
ing arbeidswet,
m. f 3 of 2 m. 2
voerman Goverl S. te II
.J terecht omdat hij
te Arkel den 48-jarigen
Cornelis Hendrik van Mil
~zeltel(jk met een stok tegen
,.t geslagen, waardoor die per-
werd aangedaan. Oorzaak was
geslagene, dat hij S. een op-
I gemaakt, omdat deze met zyn
Ie, waardoor z(jn vrouw
dyk te vallen. Zelfs
hebben
Deze Courant wordt des Woensdags- en des Zaterdags
morgens uitgegeven. Prijs: voor Schoonhoven per drie maan len
f 0,75. Franco per post door het geheele rijk f 0,90. Men kan zich
abonneeren bij alle Boekhandelaren, Agenten en Brievengaarders.
dat, volgens een hard-
Koning zou hebben ge-
loor Minister Asquith gevraagde
dat Asquith
indienen van
er kwam op tegen de
met de vermoording van
een koelie. Thans
*gen de koeliebescher-
nepalingen tegen de
;een moord voorkomen,
t in ons laud zou kunnen,
«r wenschte spreker de aandacht te
igen op de gruwelijke en schandelijke
de koelies mishandeld werden,
werd afgekeurd, dat de ver-
"-ispectie geheim bleven.
dc slechte toestanden
gezocht worden in de on-
>orschotten-stelsel en de
Door het treiteren en het
i de koelies komen zij in
het nypend gebrek aan
zullen echter wel betere
n gesteld worden. Spreker
lister de koelies tot vrye
zeer liefdadig
gegaan. Hij bekleedde
als curator van
ter der commissie
de Nederl. Herv.
Prijs der Advertentiën: Van 1 tot 5 regels ƒ0,50. Iedere
regel meer ƒ0.40. Groote letters naar plaatsruimte. Inzending
franco uiterlijk tot Dinsdags- en tot Vrijdags-namiddags 4 uren.
Alle binnenlandsche Advertentiën, voor 3-maal plaatsing opge
geven, worden slechts 2-maal in rekening gebracht.
«ewyzen kon, wilde hi
De vrouw van Van
de verklaring van
Het O. M. eisch
Uitspraak in d<
De Rechtbank
heeft Dinsdag J. vai
krachting den dood ten g
gepleegd op Adriana Pul
verooiuu^
Gelijk i
Openbaar
nisstraf.
Wylen mevrouw de weduwe G.
Veldhoen, geb. A. M. Syriër, te Bodegraven,
heeft aan de Weesinrichting te Neerbosch
gelegateerd f2000, vry van successierechten.
Wylen Jkvr. C. L. J. Ph. H. van L. S., te
Arnhem, heeft f 1000 aan de Neerbossche
Weesinrichting gelegateerd.
Na bevesligingdoorzyn zwager
Ds. A. van Dijken, van Overtoom bij
Amsterdam, met een rede over 2 Tim. 4
vs. 2, deed Zondag Ds. T. J. Hagen, over-
gekpmen van Ridderkerk, zijn intrede bij
de Gereformeerde kerk te Nieuwe Pekela
met een predikatie naar aanleiding van
Phil. 1 vs. 6.
Z. D. H. de Bisschop v„.
lem heeft benoemd: tot kapelaan
dingsveen den WelEerw. heer Th.
GEKEIG» NIEUWS.
Onder veel belangstelling
heeft Woensdag de landbouwer Pierre van
Heel te Ooi, gemeente Herten, zyn honderd
sten geboortedag gevierd.
Voor de vacant komèmde be
trekkingen van gemeente-secretaris en
ambtenaar van den burgerlijken stand van
Maarssen en Maarsseveen hebben zich.
75 sollicitanten aangemeld: voor ontvanger
van laatstgenoemde gemeente 17.
In Duitschland, dat op 1 Janu-
ari j.l. 49941 automobielen telde, kwamen
in één jaar tyds 6063 ongevallen voor, d.i.
op 100 auto’s ongeveer 12. Gebleken is dn
bij de ongevallen, waaraan de chauffeur
schuld draagt, de drank maar al te vaak
groote rol speelt. „D<i Volksbond”,
irin w|j dit bericht vermeld vinden, wyst
op, dat ’t hoog tyd wordt onder de be-
ghebbende kringen ten deze op de gevaren
te wyzen.
voor
gedragen
politiek.
verleg met de planters toe,
Ie ook overleg met de assistenten.
De Meester waarschuwde
leid bij de beoordeeling van
De poenale sanctie was
'en, maar tegen eigenrecht
roeden door vermeerdering
16 Nov. De £i
i. u. u., Commissaris der Koningin
provincie, heeft aan 15 p
gemeente buitengewone mai
tot het visschen als
bedekt.
worden de lessen aan de school
>r 34 leerlingen gevolgd. De Mi-
van Binnenlandsche Zaken sprak
ongeveer het volgende:
heeren! Eenigszins aarzelend in
1 met de vele werkzaamheden, die
mjj meebrengt, heb ik de
uw bestbur aangenomen
»y deze plechtigheid tegenwoordig Ie
_v... Dit laatste behoort eigenlyk niet tot
myn taak. Het bestuur der school immers
heeft hier alleen gezag uit te oefenen en niet
ik. Het eenive, wat ik hier kan doen is met
enkele woorden deze school te openen. Dit
doe ik echter zeer gaarne om daarmee te
toonen, hoe zeer de regeering het stichten
der ambachtsscholen in den lande op prys
stelt. Deze inrichtingen zien thans 't leven
onder een gelukkig gesternte. Zn verheugen
zich in de samenwerking van allerlei rich
tingen ze maken, het is haast onbegrypelyk,
geen voorwerp van partystrjjd uit. Zy ont
vangen subsidie van ryk, prov. en gemeente
en daar ze ook met het geld van 't volk
worden opgericht, leven ze in 't hart der
bevolking voort. Een wettelijke regeling ont
breekt nog. Intusschen leiden de ambachts
scholen een bloeiend leven. Deze school is
met energie opgericht, wat voor een groot
deel te danken is aan den voorzitter der
Vereeniging.
Na een woord van hulde te hebben ge
bracht aan de vereeniging, en met den
wensch dat Gods zegen in lengte van dagen
op deze inrichting moge rusten, verklaar
ik deze ambachtsschool voor Gouda en om
streken voor geopend. Daarna werd Z. Exc.
door 't bestuur in de school rondgeleid,
waar onderwyi de lessen werden gegeven.
AlbliisHerdam. 17 Nov. De heer
J. U. Smit, die 27 October j.l. opnieuw tot
lid van den gemeenteraad alhier gekozen
werd, heeft deze benoeming aangenomen.
De heer E. van Mtiilwyk alhier is be
noemd tot onderwyzer aan de tweede open
bare lagere school te Leerdam.
Donderdag-morgen is met goed gevolg
van de scheepswerf „De Noord” alhier te
water gelaten het Rijnschip Thyssen no. 7”,
groot 2590 ton, voor Duitsche rekening.
*4rkel, 17 Nov. By de Ned. Herv.Gera,
is tot notabel gekozen de heer J. H.
Jong (vacature Johs. Verhaar), terwijl
zoodanig is herkozen de heer C. de
ig Tzn. Tot kerkvoogd is herbenoemd
heer D. Resoort.
De oogst van beetwortels is alhier zoo
•d als afgeloopen. Over het algemeen
t de opbrengst veel te wenschen over:
2599 a 3590 K.G. per hont 7 H.A). Slechts
enkele perceelen gaven tot 4000 K.G.
^BleNkeiiNgranr, 17 Nov. De heei
van den Berg en L. van den Berg, 1
31 December a.s. aan de beurt van aft red!..o
zyn, werden door ingelanden van den polder
Bleskensgraaf tot hoofd-ingeland van „De
Nederwaard" herkozen.
De heer A- van Vliet Sr., die 31 De
cember a. s. als hoofd-ingeland van
Nederwaard" aan de beurt van aftredii
en die niet meer in aanmerking wens
te komen, is door ingelanden van d«
„Hofwegen" vervangen door d<
van Vliet Az. Jr.
Bolnew, 17 Nov. Van de werf der
lirma Gebr. Pot, scheepsbouwmeesters alhier,
is Vrydag met goed gevolg te water ge-
gekozen de heeren M. Krijgsman, Hoorn,
Voorzitter; Th. Bakker, ’s-Gravenhage; J.
Vogel, 's-Hertogenbosch, penningmeester.
Wijl er nog verschillende afdeelingen staan
opgericht te worden, werd de uitbreiding
van hit bondsbestuur niet twee leden
aangehouden tot de volgende vergadering
van den bondsraad.
Besloten werd tot het uitgeven van een
vakblad, dat ééns per maand zal verschijnen.
Tot redacteur werd gekozen de heer
Krijgsman.
Tot aanvrage van de kerkelyke en
Koninklijke goedkeuring op de statuten
werd besloten, terwijl tevens aan het
bondsbestuur werd opgedragen, zoo spoedig
.inogelijk, een uitkeering bij ziekte in den
|bond in te voeren.
De bond zal zich aansluiten bij het bureau
Ivoor R.-K. Vakorganisatie.
In de Dinsdag gehouden zitting
van de arrondissements-rechtbank te Rot
terdam werden o. a. veroordeeld: C. v. R.,
42 jaar, D. A. de H., 43 jaar, beiden koopman
en L. 41. B., 37 jaar, vleeschhouwer, allen
te Rotterdam, de beide eersten wegens
diefstal van 32 kippen en 2 hanen in den
avond van 19 September onder de gemeente
Zevenhuizen, de derde wegens medeplich
tigheid daaraan, resp. tot zes maanden,
twee jaar en drie maanden gevangenisstraf.
A. K., 29 jaar, arbeider te Jaarsveld,
wegens diefstal van een palingfuik, tot een
maand gevangenisstraf.
W. v. M., 32 jaar, arbeider te Zevenhuizen,
wegens vernieling, tot f25 boete, subsidiair
tien dagen hechtenis.
A. B., 37 jaar, bouwman te*Moordrecht,
wegens mishandeling, tot f 5 boete, sub
sidiair vyf dagen hechtenis.
N. v. A., machinist te Rotterdam, die in
den namiddag van 24 Februari aan boord
van het stoomschip Hispania, der firma
Wilein Müller Co., eerst den machinist
Bliek zou hebben aangegrepen en,
de kleeren vai) het lijf te hebben
zóu hebben gepoogd hein in hel
werpen, en die daarna den
dat stoomschip eenige stompt
zicht had gegeven, is, ter zake
.'genoemd misdrtyf, tweemalen gepleegd,
verstek, tot eene gevangenisstraf van
maanden veroordeeld.
C. B., 20 jaar, sjouwerman te Krimpen
aan den IJsel, bekende op 21 Augustus te
Ouderkerk aan den IJsel F. Goudriaan een
klap op het hoofd te hebben gegeven, niet
met een boksbeugel, zooals hem ten laste
gelegd werd, maar met een spoorfluit. Dat
hij Goudriaan daarbij bloedend verwondde,
wist beklaagde niet. Toen hij er den vol
genden dag van hoorde, was hij Goudriaan
vergiffenis gaan vragen; deze had toen de
zaak reeds aangegeven.
Dr. van Ommen, die Goudriaan behandelde,
verklaarde dat de wond niet ver van den slaap
was toegebracht. Het kon even goed dat
de wond was toegebracht met een boks
beugel zonder punten als met een spoorfluit.
De verwonding lyas niet heel ernstig, zou
ze echter op dén slaap zyn toegebracht,
dan zou dit zeer zeker den dood tengevolge
kunnen gehad hebben. Getuige Goudriaan,
vertelde dat hij op dien 2i Augustus met
zjjn vrouw door Ouwerkerk liep te wandelen
1 beklaagde en twee zyner makkers hadden
bet hun beiden lastig gemaakt en toen ge
tuige, zyn vrouw beschermende, beklaagde
afweerde, had deze hem onverwachts met
een hard voorwerp de bloedende wond toe
gebracht.
Geéischt is ter zake van mishandeling
drie maanden gevangenisstraf.
In de Vrydag gehouden zit-
ting van de arrondissemenis-rechtbank te
Dordrecht werd o. a. veroordeelde G. S. Ie
Ottoland, overtreding arbeidswet, vonnis
quo bevestigd, 2 m. f 3 of 2 m. 2 dagen.
De 27-jarige voerman Goverl S. te Hoog-
Blokland stond terecht omdat hij op 17
Augustus j.l. te Arkel den 48-jarigen hout
handelaar Cornelis Hendrik van Mill, uit
Gorinchjïm, onz<
den hals heert 1
soon pijnlyk
volgens den
merking had gemaakt
kar verkeerd uithaalde
gevaar liep van den dijk te vallen,
zou beklaagde hem met een mes
gedreigd.
Beklaagde ontkende geslagen of met
mes gedreigd te hebben. Als getuige
bewyzen kon, wilde hij wel een jaar
M. bevestigde
haar man.
:hte drie weken gevangenis,
deze zaken Vrijdag a. s.
te Arnhem
in Rennes, wegens ver-
gevolge hebbend,
iplergd op Adriana Pulle, te Renkuin,
iroordeeld tot vijftien jaren gevangenisstraf,
men weet, was de eisch van het
Ministerie levenslange gevange-
»ob, 17 Nov. De eenige
J. Slob, koopman alhiei,
..Jige papieren, welke over-
met die, welke door een
van Groot-Ammers waren
Donderdag j.l. door tusachen-
gemeenteveldwachter alhier
„Bven.
lacht vai
•n den
loot een roe
Gedeputeerde Staten van
Utrecht hebben, zoo meldt het U. D., goed
gekeurd het besluit van den raad der ge
meente Montloort tot verkoop der openbare
lagere school metonderwyzerswoningaan het
R.-K. parochiaal kerkbestuur voor f 15.000.
In de Donderdag j.l. te Alblas-
serdam gehouden vergadering van hoofd
ingelanden van het waterschap „De Neder
waard” is de heer A. Boers te Oud-Alblas
gekozen tot voorzitter en de heer D. Tukker
to Molenaarsgraaf tot heemraad, zulks in
de plaats van de heeren K- Baan, voorzitter,
en N. Korevaar, heemraad, die als zoodanig
bedankt hadden.
Zondag is te Utrecht de Neder-
landsche R.-K. goud- en zilverbewerkers-
opgericht.
leden van het bondsbestuur werden
geest, die 15 Augustus j.l. tot priester werd
gewyd, en tot kapelaan te 't Veld (Nieuwe
Niedorp) den WelEerw. heer H. A. Bots,
thans kapelaan) te Haastrecht.
Gondu, 17 Nov. Dinsdagss alhier over
leden Mr. D. J. van Heusde, oud-kanton-
rechter te dezer plaatse. De overledene is
in 1874 gepromoveerd, in 1876 benoemd tot
griffier van het kantongerecht te Gorinchem,
in 1883 te Gouda, waar hij in 1889 tot kan
tonrechter is benoemd, welke functie hjj in
1907 neerlegde.
In den overledene is een
en humaan man heengeg-0
vele plaatselyke functies,
het gymnasium, voorzittei
van oppertoezicht op
Gen
laten een kraanponton, lang 41 M., breed
111/4 M., hoog 1,8 M. Deze ponton is ge
bouwd voor rekening van de heeren Moch
en Federhof te Mannheim.
Brand wUk, 16 Nov. In deze gemeente
komen twee gevallen van keelziekte
(diphteritis) voor, gelukkig niet in
hevige mate.
$KinderdUk, 17 Nov. Zaterdag we;
van de scheepswerf der heeren L. Smit
Zoon alhier met goed gevolg te water gelaten
een zeewaardige hopper, voor rekening van
de firma Kalis te Sliedrecht.
Zaterdag-avond hield de afdeeling
Alblasserdam van den Volksbond tegen
drankmisbruik in de sociëteit alhier een
feestavond voor leden en gelntroduceerden,
met welwillende medewerking van mevr.
H. te Winkel—T(jssens uit 's-Gravenhage
(rang), mej. M. Bouvy uit Dordrecht (piano)
en den heer H.A. Westbroek uit Stolwijk
(voordracht en zang).
De heer L. Zevenbergen opende deze
bijeenkomst met een rede over den strijd
tegen den rainotaurus.
Mevr. Te Winkel-Tüssens gaf
een achttal zang- en de heer W«
een viertal zang- en voordrack'
ten beste, die alle zeer in den
aanwezigen vielen. Ook het pia
raej. Bouvy mocht veel byval 01
Met een woord van welverdie
aan alle medewerkenden werd
geslaagde avond gesloten.
.{Leerdam, 18 Nov. Woensdag j.l. z(jn
by de periodieke verkiezing van notabelen
der Ned. Herv. Gem. alhier herkozen de
heeren A. Kouwenberg en J. van Iperen Ht.
en gekozen de heer M. van Iterson, in de
plaats van den heer B. L. A. Duets, die
bedankt had.
••Eekkerkerk, 18 N01
dezer gehouden verkiezing
mitteerd ingeland voor
Hoek en Schuagt” alhie-
henoemmg van den heer
heemraad, werd met 392
gebrachte stemmen gekozer
Neven.
la» piker kapel, 17 Nov. In de plaats
van den beer J. Kan is tot president-
kerkvoogd der Ned. Herv. Gem. alhier ge
kozen Jhr. H. J. M. Barchman Wuytiers
van Vliet.
Tot notabel werd herkozen de heer W.
Verhoef.
'Meerkerk, 17 Nov. Men besteedde
in deze week als hoogste prijzen: Voor kaas
van 4'/« tot 51/2 K.G. f 31,50, voor kaas van
6 tot 8 K,G. .f 33 en vöor zwaardere soort
f34; alles per 100 h. K.G. De handel bleef vlug.
Het Kerkbestuur der Ned. Herv. Gem.
alhier heeft besloten in het kerkgebouw een
doelmatige kachel te doen plaatsen.
*MoIenaarH<raaf, 17 Nov. Gelukkig
kan worden gemeld, dat alhier geen nieuwe
gevallen van febris typholdea zyn gecon
stateerd. Een der lyderessen, eert meisie
van 32 jaar, is helaas aan deze gevreesde
ziekte overleden, terwijl anderen nog niet
geheel buiten gevaar zyn.
‘Moordrecht, 16 Nov. De vereeniging
„Een school met den Bybel” alhier heeft
een perceel grond gekocht, vooraan in den
Znidplaspolder, waarop een bijzondere school
zal worden gebouwd.
Moordrecht, 17 Nov. Ten huize van
den heer Joh. de Wilde hield Dinsdag
avond de zangvereeniging „A.d.v.e.n.d.o.” een
uitvoering. Na het len gehoore brengen
van twaalf zangnummers volgden nog een
drietal tooneelstukjes, alles zeer ten ge-
noege van het vrjj talryke publiek, dat
door een dankbaar applaus hiervan blijk
gaf. Na de uitvoering bleven nog velen
eenigen tyd gezellig bijeen.
•Nieuwerbrug, 17 Nov. Maandag zHn
van den landbouwer P. Brunt alhier 81
schapen, als lydende aan rotkreupel, naar
het abatoir te Nieuwerkerk a/d IJsel
vervoerd.
.Voordeloom, 17 N01
geleden door J. Slob, k.
loren geldswaardig
een kwamen
kaashandelaar
gevonden, zijn
komst van den
aan Slob afgege'
In den nac
j.l. is hier van
polder Botersloot
wind afgeslagen.
‘Htreerkerk,
d., Commissa
Op de laatste vraag
nister, dat vrouwelijke
schikt zyn voor control
schikt moeten
konden ze niet
gens sloot hy
den heer Colijn
Na ernstige --p
n i s t e r bij onderafdeeling
politie) de gelden voor de 3 int
waardoor deze
derd werd.
Over de vraag, of een tweede advocaat-
generaal noodig zal moeten zyn, zou den
volgenden dag beslist worden.
Vergadering van Woensdag 16 November.
Dien dag kwam in behandeling een amen
dement van de commissie van rapporteurs
om onderafdeeling 49 te verminderen met
f 13800 met het doel de benoeming van een
tweeden advocaat-generaal niet toe te staan.
Na een langdurige beraadslaging, waarby
de heer De Meester deed uitkomen, dat
de Minister sedert den vorigen dag van
standpunt veranderd was, werd het amen
dement met 36 tegen 25 stemmen aan
genomen.
Bij de 5de afdeeling (Departement van
onderwijs, eeredienst en nyVerheid) yroeg
de heer Roessingh eenige inlichtingen
over de overneming door de zending van
Gouvernemenlsscholeu in de Minahasa.
Spreker begreep van die overname te
minder, waar de bevolking aan het neutraal
onderwys zoozeer gehecht is. De regeering
moest voorkomen, dat de schoolstryd naar
IndiC zou worden overgebracht.
De heer Ter Laan stelde zich op het
zelfde standpunt. Wil de regeering be
zuiniging, dan moest zij daarvoor een ander
terrein kiezen. By den wedyver tusschen
de katholieke en protestantsche zending
moest de regeering daar buiten blijven.
De heer Colyn merkte op, dat de school
kennis op de gouvernementsscholen teveel
op den voorgrond staat, zoodat het onderwys
niet aan de behoeften van de Inlandsche
bevolking voldoet. In 't vervolg zyner rede
drong spreker op meerdere aansluiting en
verbetering van het voorlgezet inlandsch
onderwas aan.
De heer Ketelaar wees er op, dat men
in Indié in de richting van het Unie-rapport
ging. Hy waarschuwde tegen de overneming
van scholen door de zending in de Minahasa.
De heer Boogae rd I drong op steun vóór
de zendelingen en inissionnarissen aan, al
ware dit in den vorm van vergoeding
voor uitrusting en overtochtskosten.
De heer De Visser wenschte de zaak
dér scholen onpartijdig te bezien. By alge
meen verzet der bevolking zou ook hij haar
geen school willen opdringen, welke zy niet
wenschte, bij welke woorden zich de heer
Pol Ie ma gedeeltelijk aansloot.
De Minister deed uilkomen,
plan tot overneming der scholen gegrond
was op overwegingen van financieel beleid.
Als het voorstel bij de Kamer kwam, zou
de regeering haar van alles in kennis stellen.
Na sluiting van Ijet algemeen debat over
deze afdeeling bepleitte de heerDeVisser
subsidie voor het salembakinslituut ais
normaaiinrichting en de heer Van Hoog
straten de inrichting van cursussen voor
in. u. 1. o. boven oprichting van meerdere
H. B. scholen, een betoog, dat door den
heer Ter Laan ernstig bestreden werd.
Deze afgevaardigde stond nog uitvoerig stil
bij de bezoldiging, de promotie en de op
leiding der onderwyzers.
De heer Colyn waarschuwde legen de
oprichting van meer H. B. Scholen, waarop
elke leerling de regeering f 1000 per jaar
kost. Slechts der leerlingen loopt den
cursus ten einde af. Ook daarom moest
men voorzichtig zyn.
De heer Bos juichte het toe, dal de heer
Colyn hel vraagstuk van het voortgezet
onderwys voorde inlanders gehwl zclföf
dig wilde regelen. Spreker dr”""
aan, dat bij het voortgezet onderwijs
het natuurwetenschappelijk onderricht
den voorgrond zou worden gesteld.
De heer Ter Laan was dankbaar voor
hetgeen voor het inlandsche onderwys ge
daan was. Hy wenschte echter meer in
landsche kweekscholen.
Ook de heer Pol leman was de regeering
dankbaar voor hetgeen zij voor het inlandsch
onderwys gedaan heeft, waarna het uitvoerig
antwoord van den Minister volgde.
Na goedkeuring van alle onderaraeelingei
der 5de afdeeling, -kwam de 6de afdeeling
(Departement van Landbouw) aan de orde.
De heer Du vb deed een hefligen aanval
op het syndicaal van suikerfabrikanten.
De regeering moest ingrypen, want de
suikerindustrie was er niet alleen voor de
fabrikanten, maar ook voor de inlanders.
Nadat de heer El horst op krachtige
bevordering van de katoenciiltuur had aan
gedrongen en de M i n i ste r de beide laatste
sprekers beantwoord had, werd de ver
gadering verdaagd.
plaatselyke fui
gymnasium,
oppertoezicht
Gem. enz.
Tegen kwart voor elven Dinsdagmorgen
kwam hier de Minister van Binnenlandsche
Zaken, Mr. Th. Heemskerk, die welwillend
gevolg had gegeven aan de uitnoodiging,
tot Z.Exc. gericht, om hier officieel de Am
bachtsschool te komen openen. In tegen
woordigheid van verscheidene autoriteiten,
waaronder de heer H. J. de Groot, inspec
teur van het M. O., verscheidene leden van
den raad, het onderwijzend personeel met
den directeur en de leerlingen had deze
plechtigheid plaats.
Nadat de Minister door het bestuur der
inrichting, waarvan de burgemeester voor
zitter- is, was binnengeleid, nam de heer
R. L. Marlens het woord om allen en in
het byzonder den Minister welkom te.heeten,
die aan de uitnoodiging tot bywoning der
plechtigheid hadden gevolg gegeven. Vooral
stelde Z.E.A. het op den hbogsten prys,
dat Z.Ex. de Minister wel een deel van zyn
kostbaren tyd had willen afstaan om door
zyn tegenwoordigheid een biyk van belang
stelling te geven, dat ten hoogste gewaar
deerd wordt. Spreker ging verder voort
met een en ander te herinneren
verband stond met den bouw der aml
school en dankte den heer H. J. de
nhet wiens hulp de plannen voor de stich
ting werden gevormd. Aan de Provinciale
Stalen, die ook het hunne hebben bijge
dragen om de vestiging la verzekeren,
bracht hij dank. Ten slotte betuigde spre
ker de erkentelijkheid der vereeniging, die
deze school stichtte, aan Z.Exc. den Minister
van Binnenlandsche Zaken voor de subsidie
van f 13.000, alsmede f 2000 voorden bouw
der inrichting.
Dinsdag
reeds dooi
nisler i
daarop
Myne
verband
dit seizoen voor
uitnoodiging van
om by deze
zyn. Dit laatste behoort
Het is den Brltwchen Premier schijn
baar niet zoo gemakkelijk gegaan om Koning
George voor zyn plannen te winnen. Na
verschillende conferenties, waarvan natuur
lijk niets uitlekt, is er nog geen enkel
belangrnk feit te melden. Toch spreekt
men in Londen over de „minislriëele crisis”.
Van een Kamerontbinding schynt dus geen
sprake te zyn.
Intusschen kwam het Lagerhuis byeen.
De eerste zitting werd door byna alle leden
bygewoond. De eerste Minister Asquith
was er niet. Minister Lloyd-George ver
klaarde, dat de regeering het niet wenschelyk
act»t aal het Hui» onder de tegenwoordige
omstandigheden met de behandeling van
de punten der agenda een aanvang maakt.
Eerst als de Premier zyn verklaring afge
legd zal hebben, kunnen de beraadslagingen
beginnen. Het Huis werd daarop verdaagd.
Natuurlyk gaf de mededeeling van Minister
George een heele beweging onder de leden.
Men vroeij zich af, wat wel de reden mocht
zijn van deze verdaging. De een beweerde
dat de Koning geweigerd had het Parlement
te ontbinden. De ander meende dat de
Koning nogmaals beproefd wil hebben tot
een overeenstemming tusschen beide Huizen
e komen.
De „Globe" zegt,
ekkig gerucht, de Koning zou
'eigerd de door Minister Asquitl
waarborgen te verleenen, en
deswege zou denken over het
een ontslag van het Kabinet.
De „Press Association”, een nieuwsagent
schap dat dikwjjls van regeeringswege be
richten ontvangt, verneemt, dat de regeering
heeft besloten te raden tot ontbinding van
het Lagerhuis over te gaan vóór het einde
der maand.
Blykbaar is er nog niet besloten wat gedaan
zal worden. Voortdurend worden er be
sprekingen gehouden tusschen den Koning
en de eerste staatslieden. De koninklijke
secretaris Lord Kuollys verschijnt telkens
in den Ministerraad en Minister Asquith is
gedurig op audiëntie by den Koning.
Volgens de groote bladen is het 1
waarschynlyke dat in December ni
parlementsverkiezingen* zullen g
worden en dan op één dag, dus niet, gelyk
tot dusver in Engeland gebruikelijk is, op
verschillende dagen, waardoor de verkie
zingen soms wel 2 i 3 weken duren.
De lersche leider Redmond is van
reis naar de Ver. Staten teruggekeerd,
heeft daar een enorm bedrag verzameld
aan zijn land, „home rule” te verschaffen.
Zyn terugkomst is door de Ieren tot een
waren zegetocht gemaakt. Men heeft ge
juicht en feest gevierd en den grooten
leider alle eer aangedaan voor zyn kranig
werk.
In dezen tyd is het van zeer groot ge
wicht dat de Ieren hun invloed kunnen
vergrooten. Dat daarvoor veel ^eld noodig
is, heeft Redmond terecht ingezien.
De Franuche rivieren vallen nog voort
durend. Men had overal groote voorzorgen
genomen om bet gevaar tot een minimum
te beperken. Parys heeft dus geen her
haling gekregen van de groote overstroo-
mingen in het vorig jaar. Wel dróóg het
water in vele kelders en onderaardsche
gangen door, doch de straten bleven vry.
In de voorsteden was de toestand erger
dan te Parys. Te Villeneuve Saint Georges
liepen in den omtrek der rivier al de kelders
onder. Ve Villeneuve le Roi en Ablon,
alsook te Choisy le Roi, moesten de huizen
aan de rivier in alleryl door de bewoners
worden ontruimd.
In Pruisen (Duitschland) heeft men
ernstige overstroomingen van den Ryn en zyn
bijrivieren. In 14 jaren is het water van den
Ryn niet zoo «hoog geweest als nu. De laagge
legen wjjken van Keulen en Mannheim zijn
overstroomd. De Roer en de Emscher zyn tot
nieren gezwollen en de bewoners der laag
gelegen huizen aan hunne oevers moesten
in alleryl vluchten.
Prins Heinrich van Pruisen blyfl zich
ijverig in de vliegkunst oefenen. Hij wil
het aviateurs-examen doen. Dagelijks maakt
de Prins proefvluchten. Prinses Heinrich
is ook al eens mee geweest.
In Berlyn is het
mels van de on
Ernstige feiten
Dinsdag
slaging o*.'
gezet.
De heer Schap
agitatie in verbanu
een Europeaan door
gingen stemmen op tei
ming. Door strenge I
koelies kon men ge~'
evenmin als men dit
Liever
vestige
wijze, waarop d
In dit verband
slagen der arbeidsim
De oorzaken van
op Deli moesten
vrijheid, het vo<
poenale sanctie. I
mishandelen van
opstand. Wegens
arbeiders op Deli
arbeidsvoorwaarden
hoopte, dat de Mini»,
arbeiders zal maken.
De heer Van AschvanWijck wees
op den bloei der rubberondernemingen,
doch vestigde tevens de aandacht op het
‘gebrek aan goede werkkrachten in de Bui
tenbezittingen. De werving van Javanen
was veel beter dan die van Chineezen en
Japanners. Spreker was niet bevoogd te
oordeelen over de koelie-ordonnantie doch
hjj hoopte, dat het overleg tusschen de
regeering en de planters tot goede uit
komsten zal leiden.
De heer Colijn kon veel van het ge
sprokene van den heer Schaper beamen,
doch men moest rekening houden met het
arbeiders-milieu op Dell. De bestaande
dwingende bepalingen moesten voor alle
contracten behouden blijven,
spreker veel voor ethische
moest toch gedragen worden
economische pol
Hy juichte o<
doch wilde
De heer
tegen eenzydighi
de toestanden.
niet af te schaffei
moest gewaakt wg
van ambtenaren.
De Minister van Koloniën keurde
het gebruik van wervers bij het verschaffen
van werkkrachten door de cultuur-onder-
nemingen af. Zij moesten trachten vaste
arbeidskrachten te verkrijgen, die zich
blyvend vestigen in de Buitenbezittingen.
In tegenstelling met verschillende klachten
had spreker berichten gekregen van het
voorzichtig optreden der arbeids-inspecteurs.
De uitvaardiging van de koelie-ordonnantie
zal eerst na rijp en onderling overleg ge
schieden. Nog steeds beschouwde de
Minister de poenale sanctie als een excep-
tionneele bepaling, maar met de afschaffing
moest men voorzichtig zyn.
Daarna werd onderafdeeling 18 van de
Hde afdeeling z. h. s. aangenomen.
Voorts werd de conclusie over het adres
van den heer Lubbers te Hoogkerk (wiens
zoon tot den militairen dienst werd aan
gewezen, daar in der tyd verzuimd was op
te geven dat hij vryslelling had wegens
broederdienst) na een korte beraadslaging
tot Donderdag aangehouden.
Bij de lilde afdeeling der Indische be
groeting wenschte de heer Bogae rd t o.m.,
dat de ambtenaren bun verlof ook in Indië
zouden mogen doorbrengen, hetgeen d e
Minister zou overwegen.
Na een korte beraadslaging werd onder
afdeeling 29 aangenomen en kreeg de IVde
afdeeling (binnenlandsch bestuur) een beurt.
De heer De Meester kwam hierby op
tegen de wijze, waarop de herziening vtfn
de contracten met de inlandsche zelfbesturen
was afgedwongen. Hij verdedigde de houding
van den Sultan van Asahan en keurde af,
dat hem een bezoek by den G. G. was ge
weigerd.
De heer Colyn verdedigde de akten van
investituur, waarby de inlandsche vorst in
zyn ambt bevestigd wordt en stelde vast,
dat de inkomsten van den Sultan van Asa
han niet veel verminderd waren.
De heer Ketelaar vroeg opheldering,
waarom vrouwelyke geslaagden, die voor
het groot-ambtenaars-examen geslaagd wa
ren, niet waren uitgezonden naar Indië.
beklaagden terecht staan. De meesten be
treffen: schelden en dreigende uitroepen
jegens de politie. Slechts één geval van
verwonding van een agent is in behandeling.
Nu heeft ook de Wurlembergsche regee
ring maatregelen genomen tegen de duurte
van het vleesch, door een beperkte toe
lating van vee uit het buitenland. Daar
mede is heel Zuid-Duitschland bezweken
voor den drang der burgery tot toelating
van vreemd vee.
De bekende RuMixche schrijver
Tolstoy laat de laatste dagen van zich
spreken. Hy is plotseling verdwenen, zyn
vrouw bedroefd achterlatende. Thans weet
men waar hij is en dat hij ernstig ziek is.
Tolstoy's beste vriend, Tsjerlkof, verhaalt
in een brief aan de Moskousche bladen, dat
Tolstoy in den laatsten tyd dikwyls ge
sproken heeft van zyn voornemen om in
een klooster te gaan, ten einde zich voor
te bereiden op den doodwant „hy gevoelde
het'naderen van het einde". Tolstoy was
vóór zyn reis niet ziek, maar geheel ver
anderd. Hij wilde dat zyn verblyf zooveel
mogelyk geheim zou worden gehouden,
opdat hy niet door bezoekers lastig zou
worden gevallen. Men moest hem, armen
ouden man, zeide hy, toch dien korten tyd
gunnen om tot zichzelven in te keeren.
NTATE.t-MEVERAAL.
TWEEDE KAMER.
g 15 November werd de beraad-
over de Indische begrooting voort-
