COKES
1911.
Woensdag 1 Maart.
N°. 3215.
Offlciöele Kmiismoi
Nieuws- en Advertentieblad voor Zuid-Holland en Utrecht.
Aanbesteding.
I
GASFABRIEK
SCHOONBOYBN.
BUITENLAND.
Overzicht.
BINNENLAND.
en
de bro-
len.
wel
deld,
,1
I
ide;
>ds-
100
40
e naarl
hem wachtte
aangek
wordt weder een
bende „de Zwarte
vervallei
loor den
ingc.u
wysw:t,
aan de
bacht, f
halir
J. T. te Gorincbei
A. V'
niet
ge-
'iiier
Ier
Gemeente Schoonhoven.
30
- 20
5000
van
blik
m die
bestreed het
het Nieuw-
ag voer,
IJssel t
SCHOONHOVEWHE GOÜRABT.
reeds
fabrieken hui
motto
i welbeki
wat volgens
reclame-
en een
rd door
andere
...Jelijk
gevc_t
Een
14 d.
Gorinchem, idem, 2 m. 10e her-
2 m. 2 d. en opzending naar een
rkinrichting voor den tyd van 1 jaar.
x Crrinchem, idem, 2 m. He her
haling, 2 m. 14 d.
vergadering, daar de
liet kon alloopen, tot
r Laan,
per en
een
parti
jen ge-
nieuwe
nvond. De
e angst de
een voet
en WETHOUDERS van
Donderdag 1» Maart
uur, in het Gemeente
huis aldaar, in het openbaar aanbesteden:
Het maken en
yseren
eerlijke
n blijven,
dat verkeerde
der kinderen
ngin schonk aan
jezin te Hontenisse, dat dezer
geboorte van een drieling
rerd, een gift van f 25.
t op tweeden Pinkster-
ide te houden festival hebben
iderstaande muziekvereenigingen
igen der lager-onder-
Dara, onderwijzer
school te Bergam-
Heukelum en J. C. v. d. H.
reld, idem, ieder f 2 of 2 d.
Gameren, idem, f 1 of 1 d.
i Hardingsveld, dronkenschap,
shares daarovei
levoeringen wei
de wryving
alt
-_oing
“■•■naai
.u. zijn,
jleverd
laar zij
materiaal
en A. S. te Heukelum, rywielreglm., ieder
f 1 of 1 d.
L. G. J. R. te
te Hardingsvi
L. v. M. te
A. C. V. te
f 3 of 3 d.
J. de K. te Herwijnen en C. Ph. te
Gorinchem, idem, ieder f 2 of 2 d.
H. S. te Peursum, idem, f 5 of 3 d.
F. P. te Gorinchem, idem, 2e tier
ing, 4 d.
l.V. te Gorinchem, idem, 3e herhaling, 7 d.
te Gorinchem, idem, 3e herhaling, 10 d.
W. v. G. te Gorinchem, idem, 17e
herhaling, J
J. R. te
haling,
rijkswerkinrichtinj
J. R. te Gorinc.
i... i;.... a n a
jn
Briand
log. De
S70 zijn
te
Jten
m en lieren, t 1 of 1 d.
inchem, overtr. straat-
f 0,50 of 1 d.
jerkerk, het bejemmeren
van een onder beheer
i maand werk, tweemaal ge-
f 15 of 2 m. 7 d.
jat
da,
Uitgave vas S. W. N. VAN NOOTEN te Sckookhotkx. Intercomm. Teletoon-nr. 20.
Hel Fransche Ministerie Briand moest
vooral in de laatste dagen telkens door
een motie van vertrouwen te vragen zich
vergewissen van de stemming der Kamer
jegens haar. Duidelijk bleek hieruit dat
de Regeering zelve betwijfelde of zy dat
vertrouwen inderdaad nog wel genoot.
Gedurig echter liep het goed af en kreeg
een motie van vertrouwen een voldoende
meerderheid van stemmen, tot dat in een
der laatste dagen opeens bij een stemming
de meerderheid slechts uit 20 stemmen
bestond, wat in het Fransche parlement
veel te gering is. Toen belegde de Premier
een Ministerraad, waarvan alleen uitlekte,
dat het Ministerie eerst de begrafenis van
den heer Brun, Minister van Oorlog, wil
laten plaats hebben; inmiddels wordt er
nog een bijeenkomst op het Eiysée gehouden.
De overleden Minister Brun werd op
staatskosten begraven. Generaal Brun is
een zeer gezien man geweest in Frankrijk,
hoewel hij niet op den voorgrond trad.
Tot 1905 was hij chef va n den generalei
rerd toen door Minister
1 de portefeuille van oorlc
-3 in den oorlog van 181
>.«ire loopbaan begonnen,
de voorbereidselen I
den dienst op den Westei
veel ongelukken plaats hi
tsten tyd, moet o.a. gebh
seinen voor de
aar
loei
moger gepl
knalsi,
wijze van s
jupe-culotte of „harem-japon" bij haar eerste
verschijnen, veel bekijks gehad. Het was in
Begent-street, de groote winkelstraat. Een
daiue wandelde daar in een blauw over
kleed, met een lichtroode pantalon en
blauwen tulband op het hoofd. Zij werü v
een grooten troep straatjongens en am
nieuwsgierigen gevolgd en moest eindi
in een auto-cab een goed heenkomen zoeken.
In het BritSche Lagerhuis werd de veto-
wet in eerste lezing aangenomen onder
groote geestdrift der ministriëelen. Het
eenige wat de oppositie er tegen deed, is
de indiening I dóór Lord Landsdowne van
een voorstel tot wijziging van de samen
stelling van I het Hoogerhuis. Hoe goed
bedoeld ook, heeft dit voorstel thans geen
kans van slagbn.
Duitachland. Na heel wat geschrijf
en gemaakte [veronderstellingen ,is het nu
officiéél zeker,! dat Keizer Wilhelm niet naar
Rome gaat bij gelegenheid van het vijftig
jarig bestaan yan het koninkrijk Italië. In
zijn naam en plaats gaan de Kroonprins en
de Kroonprinses, die dan toch in de buurt
zyn, als zy van Egypte naar Berlijn
terugkeeren.
Volgens de voorloopige uitkomsten der
jongste volkstelling in Duitschland op
1 December Ijl. telt het Duitsche rijk
64.896.881 inwoners, tegen 60.641.489 op
1 December 1905. Van de inwoners zyn
32.029.890 mannen en 32.866.991 vrouwen.
Rusland. De dweepzieke Russische
monnik Iliodof, die den Czaar verzocht de
Heilige Synodq te zuiveren en te hervormen
en daarna het landsbestuur in hare handen
te stellen, is o[| Russische wijze onschadelijk
gemaakt.
Hij is, terugkeerende naar Tsaritsin, waar
zyn aanhangers op hem wachtten, in zijn
rytuig door gendarmes aangehouden en
weggevoerd, -I niemand weet waarheen.
Een belangrijk besluit ten gunste van de
Israëlieten is door de Doema genomen. Met
208 legen 138 stemmen besloot de Doema,
om een voorstel, strekkende tot opheffing
van het verbod voor de Israëlieten om op
andere plaatsen dan die aangewezen zyn,
Ie wonen, naar leen commissie te verwyzen.
Dit is ongetwijfeld
richting voor de Israi
In de buurt van Charbii
dorp gevonden, dat geh<
slorven is door de
inwoners zonder uitzo
slorven en delyken 1
grond, bedekt met een
Uit een andere
Beitoeanlin gehaamd,
dagelyks 500 menschel
zelf was de ziekt ---
het weer is piot
tengevolge w
de stad gekoi
toegenoraen.
Uit de Ver. Staten
misdaad van de beruchte
Hand” bericht.
In New-York is een bom ontploft tusschen
twee huizen, waarin 48 gezinnen woonden,
meest arbeiders.
Vele menschen werden uit bed geslingerd,
twintig zwaar ep velen licht gew-'”'1 n“
arme lieden vluchtten in groote
straat op, wakr de sneeuw f
dik lag.
Men vermoedt idat de aanslag gericht was
tegen twee Italianen, die in een der beide
huizen woondenen den laatsten tyd ge
durig dreigbripvdn hadden ontvangen.
Het loodwit-vraagstuk.
In de Dinsdag-avond gehouden vergade
ring der Vereeniging tot bevordering van
fabrieks- en handwerks-nyverheid te Rot
terdam trad als spreker op de heer H. W.'
Versteeven, directeur van de Schoonhoven-
sche Loodwitfabriek der firma Wed. Hondorff,
Block en Braet, ter behandeling van het
onderwerp: De loodwit-industrie en wat
daarmede in verband staat.
Het loodwit-vraagstuk is aan de orde van
den dag. In den laatsten tyd zagen vele
loogde, dat ar-
kinderen, in 't
met’wei-
door het
te passen,
v. a ij niet
1905 was 1
staf en we
belast met
generaal is
militaire lot
Bij de voorbereidselen tot hervorming
van den dienst op den Westerspoorweg, waar
zooveel ongelukken plaats hadden in den
laatsten tyd, moet o.a. gebleken zyn, dat
de seinen voor de machinisten dikwijls
geheel onzichtbaar zyn door de slechte
constructie der locomotieven. Nu zullen
de seinen hooger geplaatst worden en ook
worden er knalsignalen ingevoerd. Ook
moet de wyze van stoken veranderd worden,
opdat de machinist niet steeds in rook en
stoom is gehuld, waardoor hem het uitzicht
benomen wordt. Het is, als men deze toe
standen hoort, waarlyk wonder dat er niet
veel meer ongelukken gebeurd zyn.
elders echte bewonderaars. Alleen do
dot;<>r>y pielt voor de punta-
lonrok, hn acht die gemakkelijker voor de
vrouwen dan de rok en beter beschermend
tegen kouvatten. Maar Prof. Debone, oud-
deken der medische faculteit in Parus, is het
volkomen oneens met hem.
Jerk,aarde. het by de „jupe-
culotte geen quaestie van hygiëne, maar
van anatomie geldt. „De rok der vrouwen,”
zeiae hy, „is, evenals de broek der mannen,
mets anders dan een gevolg van den
lichaamsbouw der beide seksen. De „jupe-
culotte heeft geen toekomst, omdat zy in
stryd is met de natuurwetten."
Engeland. Ook te Londen heeft de
princ
Na
stilgestaan, kw;
loodwit. Die 1
verschillende me
de Hollandsche, j
Duitsche methode,
eigen methode, en
Hollandsche de bes___,
blijkt, dat ook buitenlandsche
artikel afleveren onder het
oud-Hollandsch loodwit met de
uitmuntende eigenschappen”, 5
spreker echter grootendeels
humbug is.
Voortsbeschreefsprekernudeoud-Holland-
sche methode, waarby het groote gevaar
voor den gezondheidstoestand der arbeiders
voornamelijk daarin bestond, dat alles
met de hand moest geschieden. Het ge-
vaarlykste waren daarby nog wel de klop-
banken.
De Schoonhovensche loodwitfabriek was
de eerste die door een machine (van eigen
vinding) hierin verbetering bracht, nu reeds
rihiin 25 jaar geleden. Dit bracht al dadelijk
e< n gunstige wending in de ziektegevallen
die hoe langer zoo meer verminderden en
later door nog meerdere volmaking der
werktuigen zelfs niet meer voorkwamen.
Bij de nieuwe Hollandsche methode, welke
vervolgens door spr. uitvoerig werd behan
deld, is aan al de bezwaren en gevaren
die de oude methode aankleefden een einde
gemaakt doordat alle harfdwerk door ma-
chinalen arbeid is vervangen en alle sanitaire
maatregelen zyn ingevoerd.
In het kort stond spreker ook nog stil by de
Fransche, Engelsche en Duitsche bereidings
wijzen die wel spoediger gaan dan de
Hollandsche doch ten koste van de qualiteit
van het artikel.
Had spreker nu aangetoond dat tegen
woordig het zeer droge poeder kan worden
vervaardigd en afgeleverd zonder dat de
werklieden in die fabrieken nadeelige ge
volgen voor hun gezondheid hebben te
vreezen, de verantwoordelijkheid van den
fabrikant gaat tegenwoordig echter verder.
Hij heeft niet alleen rekening te houden
met den gezondheidstoestand zjiner werk
lieden, doch ook met die van de verbrui
kers van het loodwit, met name de schilders.
Hier is zyn bevoegdheid echter aanbanden
gelegd, want hij kan onmogelyk in de
schilderswerkplaats komen om er op te
letten of de werklieden wel de noodige
zorg en voorzichtigheid in acht nemen.
Evenwel kan de fabrikant ten goe<
mogelyk te trachti
jwoonle van den kooper,
r te ontvangen, af te rade
gemalen a
raït dan ooi
dier leer het n
Met het artikel
als de Minister
in bracht.
De heer Limburg verdedigde zijn amen
dement opnieuw. Laten wy niet vergeten,
zeide hij, dat wij op dit oogenblik strafwet-
gever zijn. Niemand in de Kamer wilde
de toepassing van het Nieuw-Malthusianisme
strafbaar stellen, afgezien van de bewijs
baarheid.
Bij de strafwet moesten we soberheid
betrachten. Wel, zeide de Minister, dat
particuliere gesprekken niet getroffen
zullen worden, maar spreker zeide, dat het
toch een groot verschil zal zijn, of in zeker
kanton de heer Van Sasse van IJsselt dan
wel de heer Van Wijnbergen ambtenaar van
het O. M. zal zyn. Met zyn amendement
wilde hij uiting geven aan zijn zucht, om
met den .Minister te waken voor schandelijke
en schaamtelooze uitwassen.
De heer De Visser kwam op tegen de
stelling van den heer Treub, dat de
Christelijk moraal in haar aard onvast is.
Deze heeft een vast en absoluut uitgangs
punt. Een krachtige moraal moest zich
vrij ontwikkelen en voortspruiten uit de
kracht van godsdienstige overtuiging. Als
hij met het regeefingsartikel inedegaat dan
geschiedde dit, omdat de overheid de roeping
en de plicht hwi’t datgene te weren, wat in
het openbare leven de zedelykheid van oud
en jong kan schaden. Het mocht niet
mogelijk bly ven, dat in advertenties bepaalde
middelen verkrijgbaar werden aangekondigd.
Daarom was hy tegen het voorgestelde
amendement.
De heer Van Wijnbergen deed uit
komen, dat een blad, dat Nieuw-Malthusi-
aansche advertenties uitgeeft, voor hem
ophoudt een fatsoenlijk blad te ziju.
De heer Treub constateerde, dat voor
hem alte partijpolitiek aan deze zaak
vreemd is. Tegenover den heer De
Visser hield hij staande, dat ook de christe
lijke moraal stond onder den invloed van
de wisselende maatschappelijke verhoudin
gen. Op grond van cijfers betoogde hy ten
slotte, dat er geen enkel symptoom was,
dat er op wees, dat wy hier te lande den-
zelfden weg van Frankrijk zouden opgaan.
De Minister van| Justitie zeide nog,
dat verbetering van de kindersterfte moest
komen niet van het Nieuw-Malthusianisine,
doch door verbetering van de^sociale mis
standen desnoods ten koste van |de mede
werking der linkerzijde moest hy amende
menten afwyzen, die tegen de lijn van het
ontwerp ingingen.
Nadat de heer Roodhuyzen het woord
gevraagd had voor een persoonlijk feit,
omdat de heer Treub hem zijdelings van
partijpolitiek had beschuldigd, werd de
beraadslaging over het ontwerp voortgezet.
Vervolgens wijzigde de Minister het
artikel, waarna de beraadslaging niet zonder
een vrij scherp debat gesloten werd.
Het amendement-Limburg werd nu met
39 tegen 27 stemmen verworpen.
Vóór stemde de linkerzijde, behalve de
heeren Roodhuizen en van Doorn.
Daarna werd het gewyzigde artikel met
40 tegen 26 stemmen aangenomen.
Op artikel 4, dat thans aan de orde kwam,
waren een tiental amendementen voorgesteld.
Dit artikel luidde:
„De meerderjarige, die met een minder-
een
i het verhop voor de Israëlieten om op
lore plaatsen dan die aangewezen zyn,
men, naar leen commissie te verwijzen,
een stap in de goede
lëlieten.
-L -.kjn heeft men een
leel en al uitge-
pestepidemie. Alle
litzondering waren ge
lagen overal op den
-j dikke laag sneeuw.
Mandsjoerysche stad,
wordt bericht, dat
mschen sterven. In Charbin
:te aan het afnemen, maar
.w plotseling warmer geworden,
waarvan er meer Chineezen in
omen zijn en de sterfte weer is
lerswerkplaats komen
of de wer’
en voorzichtighi
enwel kan de fabrikant ten goede
werken door zooveel mogelyk te trachten
de oude gewoonte van den kooper, om
loodwitpoeder te ontvangen, af te raden en
loodwit in olie gemalen aan te bevelen. In
die richting valt dan ook werkelyk goede
vooruitgang te constateeren. De voordeelen
hieraan verbonden zette spreker in den
breede uiteen.
Er zyn echter ook bezwaren verbonden
aan het betrekken van loodwit in olie ge
malen. Het hoofdbezwaar is dat de schilder
bang is zyn loodwit niet chemisch zuiver
te ontvangen, doch dat is op eenvoudige
wijze te onderzoeken.
Het tweede bezwaar, het leveren van
water in de loodwitverf dat een nadeeligen
invloed op het schilderwerk uitoefent is
wel niet zoo gemakkelyk zelf te onder
zoeken, doch men heeft slechts een monster
op te zenden naar het ryksbureau tot on
derzoek van handelswaren te Leiden, waar
men gratis het onderzoek verricht. Ook
kan de kooper den eisch stellen dat het
loodwit gemalen in olie watervrij geleverd
wordt.
Na nog eenige mededeelingen gedaan te
hebben omtrent het mengen en malen
loodwit en lijnolie sloeg spreker een
op den gezondheidstoestand van hen
met het artikel omgaan.
Loodwit is zeer zeker een giftige verfstof
te noemen; inaar men moet niet meenen
dat ieder die met loodwit omgaat, vergif
tigd wordt. En hier nu schuilt de groote
fout der loodwithestryders; ten eerste over
drijven ze sterk, ten tweede ontleenen zy
hun argumenten aan statistieken uit het
buitenland, doch vergetende dat de buiten-
laudsche werkman niet is te vergelijken
met den Hollandschen. Deze laatste \verkt
beduidend hygiënischer en is zindelyker dan
de buitenlandsche. Noodig is het natuurlijk
dat dit besef steeds levendig wordt gehouden
ondpr de werklieden.
Dat het gevaar van loodvergiftiging ni.
van dien aard is als men blieft te doen f
looven blijkt o. a. uit het resultaat een<
enquête, ingesteld door het bestuur du
Vereeniging van Vernis- en Verffabrikanten
en Handelaren by de leden dier vereeni*
BURGEMEESTER en WETHOUDERS vnn
Schoonhoven zullen Donderdag 2 Maart
a. s., des middags 12 uur, in het Gemeente
huis aldaar, in het openbaar aanbesteden;
a. De levering van HM) M8 Onderhoudsgrint.
50 fijne Grint.
b. Het vervoeren van 150 M3 Grint.
„60 karren Koolasch.
Steenpuin.
Grond- of
Graszoden.
Takhout.
Zand.
Straatsteen
of Keien.
Het bestek ligt vanaf heden op de Secre
tarie ter inzage.
Inschryvingsbiljetten op zegel voor-
zooverre perceel a betreft voorzien van
monsters worden franco ingewacht bij
den Burgemeester vóór het uur van aanbe
steding.
Nadere inlichtingen verstrekt de Gemeente-
Opzichter.
Burgemeester en Wethouders van
Schoonhoven
VAN SLOTEN.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
NTATEN-G EN ERA AL.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderdag 23 Februari.
Nadat de heer Duymaer van Twist
verlof gevraagd en verkregen had om op
een nader te bepalen dag tot den Minister
van Landbouw, enz. eenige vragen te mogen
richten in verband met den invoer van hooi
en stroo in Engeland, werd de beraadslaging
over het ontwerp tot bestrijding van
zedeloosheid voortgezet.
Eerst werd op verzoek van den heer
Limburg besloten om de behandeling van
artikel 2 aan te houden en daarna kwam
artikel 3 van het ontwerp aan de beurt,
waarbij aan artikel 451 van het wetboek
van strafrecht drie alinea's worden toe-
«evoegd.
amendement—Va n HamelGoe
man Borgesius, om in art. 451bis een
paar woorden te doen vervallen, werd na
eenige beraadslaging door den Minister
overgenomen.
Vervolgens werd nu artikel 450bis met
met 55. tegen 5 stemmen aangenomen.
Tegen stemden de heeren Tei
Treub, Hugenholtz, Scha
Helsdingen.
Het zoo even aangehouden artikel 2 van
het ontwerp werd nu z. h. s. aangenomen.
Op artikel 451 ter had de heer Limburg
een amendement ingediend, om te voor
komen, dat het Nieuw-Malthusianisme bin
nen de wet zpu vallen. Bij de regeerings-
redactie bleef dit z. i. twijfelachtig. Zelfs
zouden wetenschappelijke voordrachten,
waarby inlichtingen werden verschaft, straf
baar zyn. Eu hoe men nu over het Neo-
Malthusianisme wilde denken als stelsel,
een rem, als in het regeeringsartikel werd
aangelegd, was duldelooze tyrannic. Boven
dien was dit artikel onbruikbaar. Als de
Minister tegenover dit amendement vijandig
bleef staan, dan zou het aan vele leden der
linkerzijde moeilijk vallen voor het ontwerp
te stemmen.
De heer Passtoors bek
beidersgezinnen met vele k
algemeen gelukkiger zijn dan die i
nig kinderen. Bovendien zouden,
besproken stelsel algemeen toe ti
de loonen dalen.
De heer B r u in m e 1 k a m p
amendement-Limburg omdat
Malthusianisme onder valsche vlag voer,
terwyl de heer Van Sasse van IJsselt
dit amendement aanbeval.
De heer Van Wynbergen betoogde,
dat het Nieuw-Malthusianisme vierkant in
ging tegen de Christelijke moraal en juichte
het daarom toe, dat het langs indirecten
weg bestreden werd. Het standpunt van
den heer Treub in deze was onhoudbaar.
Spreker geloofde dat het Nieuw-Malthusia
nisme rechtstreeks moest worden bestreden.
Frankryk was het type van een land, waar
men kon zien tot welke gevolgen de door
werking van dit stelsel kan leiden. Allen,
voor wien het woord vaderlandsliefde meer
was dan een jjdele klank, moesten samen
gaan tot bestrijding van een stelsel, dat
spot met geloof, Christelijke moraal en goede
zeden. (Handgeklap rechts!)
De heer Hugenholtz ondersteunde het
amendement-Limburg omdat hij voor elk
burger vryheid eischte voor het propageeren
van het bestreden stelsel. Hij bleef dit
amendement als uiterste concessie opeischen.
De heer Roodhuyzen bestreed de gelijk
stelling van Nieuw-Malthusianisme met
aborteurs, maar toch mocht de wet
gever zich op economische gronden met dit
stelsel bemoeien. Zelfs als economisch
stelsel heeft dit gefaald. En al wenschte
spreker de persoonlijke vrijheid te eerbiedi
gen, tegen de schaamtelooze propaganda
moest worden opgekomen.
De heer Drucker wenschte allerminst
als propagandist voor het Nieuw-Malthussia-
nisine op te komen, maar hij wilde niet
medewerken lot bestrijding van de weten
schappelijke progaganda, ofschoon hij zelt
tegenstander van het stelsel was. Het
amendement—Limburg toonde de geneigd
heid om met de regeering samen te werken.
En als de Minister, zooals hij zeide, prijs
stelde op de medewerking van links, dan
kon hij het nu met een daad loonen.
De heer Troelstra hechtte aan het
Nieuw-Malthusianisme als maatschappelijk
en wetenschappelijk stelsel niet veel waarde.
Hy beschouwde dit als een particuliere
zaak, toegepast om in tijden van oogen-
blikkeliiken nood zich eenigszins slaande
te houden. Maar het ging niet aan, degehen,
die dit stelsel aanprijzeu, onder bereiking
van de strafwet te brengen. De heer Rood
huyzen vergeet z. i., dat de propagandifvan
verlichte, eerlijke en ernstige mannen
vry moeten blijven. De ouders moesten
zorgen dat verkeerde geschriften uit de
handen der kinderen bleven. Als eerste
eisch van moraliteit vroeg spreker waarheid.
Daarom moesten we geen wetsartikelen
aannemen, die het volk wennen sluipwegen
te bewandelen.
De Minister van Justitie hield vol»
dat het artikel zich niet uitliet over de
wenschelykheid, de geoorloofdheid en de
rechtvaardigheid van het Nieuw-Malthusia
nisme. Voorts bestreed hij het betoog van
den heer Treub en deed uitkomen, dat
brochures daarover het licht en meerdere
redevoeringen werden daarover gehouden
en de wrijving tusschen de voor- en tegen
standers is groot De voorstanders uan het
behoud, in algemeenen zin, zyn: de lood-
witfabrikanten en de schilderspatroons. De
eersten omdat zij hun industrie in gevaar
zien, de tweeden, omdat zy de overtuiging
bezitten dat, indien het loodwit eenmaal
voor hen niet meer verkrijgbaar mocht zyn,
zij ónmogelijk met het door hen afgei
schilderwerk eer kunnen inleggen, dt
zich dan met minderwaardig
zouden moeten behelpen.
De tegenstanders zyn zij, die door onjuiste
voorlichting meenen dat loodwit door andërx
materiaal kan worden vervangen en diegeneh J
die nog steeds voor oogen houden de oude
en onhygiënische toestanden in het lood-
witbedryf, vergetende dat deze reeds sedert
tientallen jaren zyn verbeterd.
Spreker vestigde de aandacht op de bro
chures van prof. Dr. H. Wefers Betlink
1910, K. Kiewit de Jonge 1907, E. van Rij
1907 en 1908, C. P. van Hoek 1907 en het
geschrevene in de vakbladen, die allen de
loodwitfabrikanten gesterkt hebben in hun
meening om met hart en ziel zich te blijven
wijden aan hun arbeid en duidelijk hebben
aangetoond dat het loodwit niet door een
ander deugdelijk materiaal te vervangen is.
Spreker trad nu in een beschouwing over
de toevallige ontdekking van het loodwit,
dat als verfstof reeds duizenden jaren be
kend is, de wyze waarop men in de oude
lyden loodwit bereidde en wees er op dat
de oud-Hollandsche methode die sedert
eeuwen wordt toegepast nog op datzdlfde
principe berust.
Na verder bij het melaallood te hebben
•■■vam hij tot de fabrikatie van
vervaardiging geschiedt naar
lethoden te onderscheiden in
Fransche, Engelsche en
Ieder land volgt zyn
i van deze is de oud-
sste, wat reeds hieruit
hun
„echt
kende
Bij ^on. besluit zijn de navol
gende pensioenen verleend:
fngevolge de bepalingen der burgerlijke
pensioenenwet, aan H. J. W. Huber, directeur
van en onderwijzer bij de Rijkijnormaal-
lessen te Gouda, een tweede pensioen
van f 492;
ingevolge de weduwenwet voorde ambte
naren 1890 en de wet van 2 Juli 1898
(Staatsblad no. 167), Ch. J. »E. de Man, wed.
Ph. L. Begram van Eeten, griffier by een
kantongerecht, f 725;
ingevolge de bepalint
wyswet, aan T. B. van Dai
J openbare lagere s>vu«
617.
-Totsecretaris-penning meester
van den polder Sliedrecht is benoemd de
heer D. Brasser.
H. M. de Koningin sche
een behoeftig gezin te Hontenisse,
dagen met de
vermeerderd wc
Voor het
dag te IJselmom
zich 22 onder?!:
aangemeld:
„Propatria”, Dordrecht; „Volharding”, id.;
„Crescendo", Naaldwijk; „Nooit gedacht”,
Oosterbeek; „Oefening kweekt Kunst”,
Streefkerk; Apollo”, Nieuw-Lekkerland;
„Euterpe”, Charlois; „Oefening baart Kunst”,
Zeist; „Excelsior”, Alblasserdam„Har
monie”, Slikkerveer; „Christ. Fanfarecorps”,
IJselmonde; „Kunstmin” ’s-Gravenzande;
„Centraal”, Rotterdam; „Amicitia”, Lands
meer; „Oranjevaan”, Streefkerk; „Excel
sior”, Bolnes; „Oefening kweekt Kunst”,
Ammerstol„De Kleine Trompetter”, Abben-
broekWagner", Rotterdam„St. Gregorius
de Groote", ’s-Gravenhage; Korps Hoorn
blazers der voorin, d.d. Schutterij, Rotter
dam; „Excelsior”, Bergambacht.
In het verslag over het tweede
boekjaar deelt de directie der N. V. Crediet-
vereeniging „De Alblasserwaard” te Slie
drecht, mede, dat zij er in slaagde, gedu
rende dit jaar het per saldo uitslaand bedrag
der 4 pCts. pandbrieven op te voeren tot
f 143.000, zoodat een zuivere vooruitgang
valt waar te nemen van f 57.200 terwijl de
kasmiddelen in staat stelden f 24.900 terug
te koopen. Voor d<‘ beschikbare kasmid
delen wérd behoorlijk emplooi gevonden,
zoodat het totaal der uitstaande leeningen
per saldo een bedrag aanwyst van f198.917,
alzoo een vooruitgang van f 81.549. Voorts
slaagde het bestuur er in weder f 20.000
aandeelen te plaatsen. De bruto-winst be
draagt f 11.416, de netto-winst, na aftrek
van onkosten, interest pandbrieven en agen
tenprovisie ad f 7443, f3973. Hiervan wordt
f 890 voor afschrijvingen bestemd en f2500
voor uitkeering van 5 pCt. dividend van
f 40.000 en 21/2 pCt. van f 20.000.
De Zaterdag gehouden vergadering van
aandeelhouders heeft de balans en de winst
en verliesrekening goedgekeurd en het
divjdend vastgesleld overeenkomstig het
voorstel der directie. De heer L. van Splun-
der Jr. werd als commissaris herkozen.
In de Vrijdag te Utrecht ge
houden openbare terechtzitting van den
Centralen Raad van Beroep (Ongevallen
verzekering) had de uitspraak plaats in
het hooger beroep van J. T. te Cappelle
a/d IJsel tegen de uitspraak van den Raad
van Beroep te Dordrecht, houdende beves
tiging der beslissing van de ryksverzeke-
ringsbank, waarbjj de door eischer gevraagde
meerdere schadeloosstelling niet wordt
toegekend. De Centrale Raad vernietigde
uitspraak en beslissing en kende getroffene,
die uit een ongeval hééft overgehouden
een zeer beperkte bruikbaarheid van den
rechterduim, met ingang van 30 Mei 1910
eene rente toe van f 0,42 per werkdag,
naar 15 pCt. invaliditeit.
De rechtbank te Dordrecht
heeft vrijgesproken V. K., burgemeester van
Heinenoord en polderontvanger aldaar, die
terecht heeft gestaan wegens hel innen van
meer lasten dan verschuldigd waren, en
tegen wien het O. M. wegens knevelarij drie
maanden gevangenisstraf had geëischt.
-In de Vrijdag24dezergehouden
zitting van de arrondissements-rechtbank te
Dordrecht werden de volgende vonnissen
uitgesproken:
P. B. te Nieuw-Lekkerland, huisvredebreuk,
f 15 of 15 dagen.
J. K. te Sliedrecht, mishand, en beleed,
ambtenaar, 6 maanden.
P. C. v. d. V. te Groot-Ammers, mishand.,
f 20 of 10 dagen.
Men schryft uit Zou te lande
dato 19 dezer aan de „Kerkelijke Courant":
Heden nam Ds. D. J. Lazonder afscheid
van de gemeente na een verblijf van bijna
vyt jaren, daarby sprekende over Hand.
20 32. Het was een weemoedig uur, daar
de band tusschen leeraar en gemeente
hecht en sterk was. Aan het einde der
godsdienstoefening werd den scheidenden
leeraar op verzoek van den consulent
Ps. 121 4 toegezongen. De beste wen-
schen vergezellen Ds. Lazonder en de zijnen
by zyn vertrek naar Giesen-Nieuwkerk.
Skksen, een van diens voorbeelden, een
protestantsche en socialistische bevolking,
bevatte. Over het aantal kinderen van een
gezin hadden niet de ouders, doch had
een hooger gezag te beslissen. Hét Nieuw-
Malthuaianisme was een kwaad in oor
sprong en in zijn gevolgen. Het was een
onzalig stelsel. En de vloek daarvan was,
dat alle deskundigen aborteurs waren. Het
wordt toegepast uit een egoistisch stand
punt door hen, die weelde wenschen. Het
leidt tot excessen tot buiten-echteiyk ver
keer en tot het aanprijzen van abortus op
sociale indicatie. In Frankryk zou men
gaarne van dit stelsel af zyn, doch het
gaat niet meer. Door dit alles was het
artikel noodig. Maar als het amendement-
Limburg werd aangenomen, dan stelde de
Minister op het artikel geen prijs meer.
Dit amendement was onaannemelijk. Hy
Minister wenschte gaarne samenwer
king met de linkerzijde, en zou
nieuw artikel voorstellen, waardoor j
culiere gesprekken zeker niet werde1
troffen, zoo de Kamer op die n.
redactie prijs stelde.
De heer Treub constateerde, dat de heer
Van Wijnbergen had moeten ,{ianloonen dat
het Nieuw-Malthusianisme, 'als het zelfs
onzedelijk is, zóó onzedelyk is, dat het door
de strafwet moet worden bestreden. Wal
de christelijke moraal betrof, deze stond
evenmin v£st als de vrye moraal. Uit de
statistiek bleek, dat, naarmate de geboorte
cijfers hooger waren, de kindersterfte be
neden het jaar ook grooter werd. Dat was
een niet te loochenen feit. En ai gaf
spreker den Minister gewonnen, dat Saksen
niet Katholiek was, toch bleef het feit, dat
de Katholieke landen de grootste kinder
sterfte aanwijzen, toch bleef hel feit, dat
procentsgewyze veel meer kinderen van
Roomschc moeders sterven, dan van Pro-
testansche en Joodsche moeders. Onjuist
was het, dat het Nieuw-Malthusianisme den
abortus psovocatus in de hand werkte.
Zeker, in Frankrijk zou spreker vóór een
wet tegen dat stelsel stemmen, want daar
stond tegenover een abnormaal hoog sterfte
cijfer een abnormaal laag geboortecijfer.
Maar hier neemt de bevolking toe en zou
zelfs te groot worden, als niet de emigratie
boven de immigratie ging. Welke maat
regelen men ook tegen het bestreden
stelsel nam, men zou hoogstens in schyn
de zedelijkheid bevorderen: in waarheid
zou men bepalingen maken zonder nuttig
effect.
Daarna werd de beraadslaging tot den
volgenden dag verdaagd.
Vergadering van Vrydag 24 Februari.
Dien dag werd de beraadslaging over het
ontwerp tot bestrijding van zedeloosheid
voortgezet met de verdere behandeling van
artikel 451ter en het amendement-Limburg.
De heer Rood h uy zen bestreed nogmaals
het Nieuw-Malthusianisme en constateerde,
dat het logisch gevolg van de toepassing
j: i opwekken van abortus was.
il zou hij te liever medegaan,
«r er de toegezegde wyziging
jarige van hetzelfde geslacht ontucht pleegt,
wordt gestraft met gevangenisstraf van ten
hoogste vier jaren”.
Daarop waren door de heeren De Geer,
Limburg en Troelstra-Van Hamel de ge
noemde amendementen ingediend, respec
tievelijk om het artikel te verscherpen, om
de redactie te verbeteren en om het geheele
artikel te veranderen.
Intusschen werd de v<
behandeling dien dag ni
Dinsdag verdaagd.
Kantongerecht GORINCHEM.
Terechtzitting van 21 Februari.
J. R. te Gorinchem, dronkenschap, vorig
vonnis verzet vervallen verklaard.
J. v. d. G. |te Ameide en C. K. te
Gorinchem, vorigi vonnis verzet bekrachtigd.
J. A. B. te Gorinchem, leerplicht, f 3 of 3 d.
W. M. Ie Vuren, idem, f 5 of 3 d.
J. N. te Kedichem, idem, f 10 of 3 d.
J. B., huisvr. C. K. te Gorinchem,
Gorinchem op de openbare straat buil
noodzaak schreeuwer 1
D. v. B. te Gorii
politie Gorinchem,
J. v. H. te Mei
van het gebruik
van het Ryk staam
pleegd, 2 m. f
G. de K. Gz. te Ameide, jachtwet, twee
bechtenisstraffen van zeven dagen elk, met
verbeurdverklaring van den niet in beslag
genomen haas met bevel tot uitlevering
daarvan of betaling der geschatte waarde
ad f 2 of 1 d.
A. de K. Gz. te Ameide, jachtovertr.,
2 m. 7 d., verbeurdverklaring van het in
beslag genomen jachtgeweer met bevel tot
uitlevering daarvan of betaling der ge
schatte waarde ad f 10 of 3 d., ingeval
van uitlevering de vernietiging daarvan.
P, de G. te Ameide, idem, 2 m. f 10 of
2 m. 4 d., verbeurd verklaard het niet in
beslag genomen geweer en de niet in be
slag genomen haas of betaling der geschatte
waarde ad f 20 van het geweer en f 2
voor den haas of vier dagen en een dag;
ingeval van uitlevering van het geweer,
bevel tot vernietiging.
P. de G. te Ameide, zonder daartoe ge
rechtigd te zyn, loopen over,, een anders
weiland, f 5 of 3 d.
A. W. Az. te Ameide, als vonten.
K. U. te Kedichem, C. v. d. *2 en C. v. d.
L. te Nieuwland, spoorovertr., ie<|cr f3 of 2 d.
K. U. te Kedichem en C. v. d. L. te
Nieuwland, jachtovertr., ieder f 10 of 4 d.,
met verbeurdverklaring van de in beslag
genomen buks en de daarbij behoorende
patronen met bevel tot vernieling daarvan.
C. v. d. L. te Nieuwland, onbeheerde be
spanning, f 1 of 1 d.
C. V. Cz. te Woudrichem, jachtovertr.,
f 10 pf 4 d.
J. v. D. te Leerdam, visscherijovertr.,
2 m. V 2 of 2 m. 1 d.
X I. D. te Leerdam, idem, 6 m. f 2 of
6 mJ/2 d., vorbeurdverklaard met bevel
tot unlevering van den onwettig gevangen
visch of betaling der geschatte waarde ad
f 0,20 of 1 d.
H. J. v. W. te Hoog-Blokland, idem,
2 m. f5 of 2 in. 3 d., verbeurdverklaard
met bevel tot uitlevering van alsvoren.
E. H., J. V. te Giesen-Nieuwkerk, T. V.
BURGEMEESTER i
Schoonhoven zullen 1
a. s., des middags 12
‘n he*
maken en leveren van
Hekwerken om den
Julianabooin op liet Doelenplein
aldaar.
Het bestek ligt vanaf heden op de Secre
tarie ter inzage.
Inschryvingsbiljetten, op zegel, vóór het
uur van aanbesteding franco in te leveren
by den Burgemeester.
Burgemeester en Wethouders van
Schoonhoven
VAN SLOTEN.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
