over Regenjassen f 8.50, f 9.50, f 10.50, f 12.50 f 15.50 f 18.50, 21.50, f24.00, f28.OO, 32.00 de Schoonhovensche Courant DeVanNooten’sm Schoonhoven Uitspraken van. Autoriteiten Een uitgevers-dynastie Bij het honderdjarig bestaan Roeping van Pers RIJWIELEN EN ONDERDEELEN J. K. SNOEI Fa Ik o n- Regon jassen .lijnkamp’s Kleedingmagazijn Markt Gouda Schitterende collectie F ACHTTIEN BLADZIJDEN 64o JAARGANG WOENSDAG 31 AUGUSTUS 1931 1932. Poitrekaning 18703. in M. Üiw n R. Loetje e'I Chidé- ihtge- recht) II Sebastiaan van Nboten ningin dezen noodig is, dat drukpers won t toegezien, n.l. door ver- Alleer verkoop oemde i ver >r da ven 23 jiouden. dan een preventieve werking tengevolge heb ben. Het is met jarig bestaan V7mM V belangstelling, geschreven, Ik ten wensch, de t hel de Firma moge ge- we opkomen niet accoord litie te Tiel, 1 bürgemeester. het oog op het honderd- van de drukkerij van de Firma Van Nooten, dat ik gaarne uit .bovenstaand artikel heb doe dat met den oprech- die in it bestek niet genoemd kunnen worden. F nen zijn zeer 1 met do 1 •zoek n om Vot er ing en melis i|l D. Iregje •e en echt- Ver- vrijheid van Doch dat is n de 7. de i dat inder erge- n en chttr oixssi n ah Geer- S. G. VÓÓR altijd het goedkoopste adret Stadhuiaatr. T-», Schoonhoven iwer- s een f- en n de 1 dat per voor, rmau dooit tctie- het rodijt- fleer censuur Daaro: i Toegepas toe heeft ook de grondwet reeds in prin cipe vastjelegd. Krachtens deze methode stelt mei zich aan een strafvervolging4 bloot, w oneer de pers haar bei oegd- nbo- n de enen bet- i van i de i ja- n dM >ver- dan punt mat KW. ur dutar der be 1 tot 0 re- 0: elke regel meer '’0.20. mnl plaatsing 8o maal m-jjoy heden niet toelaten, dat zelfs dit groote feit op feestelijke wijze wordt gevierd. Daarom, moet het bij een eenvoudige herdenking blijven, waartoe ik gaarne het mijne Heb willen bijdragen Van harte hoop ik. dat er tuséchen plaatseiijke pers en gemeentebestuur een goede en aan gename verstandhouding zal blijven be staan. Mijnerzijds zal ik deze ten zeerste waardeer en en op boogen prijs stellen. A. M. NIEUWENHUISEN D H. Burgemeester van Schoonhoven. 25 Augustus 1932. (ge lorde - als te Schoonhoven geves- -- _t_ .1 J - ivolgens naar Haarlem, waarna hij in 1917 Bovendien zou het mogelijk kun- dat .de vrijheid hierdoor al te we d beperkt, doordat men te laat de berichten etc. kwam. Denkt in dit verbind aan de preventieve radio- in onze dagen. i moet de controle repressief worden. De mogelijkheid hier- lukken haar zaak nog tal van jaren in stand te kunnen houden en tot nog groo- teren bloei te brengen. Belangrijk werk heeft zij reeds geleverd, niet het minst door het uitgeven van de Schoonho- vensoheCourant. En daarom dacht ik goed te doen, iets in het algemeen te schrijven over de groote waarde, die een goede pers heeft. Te meer werd ik ge drongen op deze wijze van belangstelling te doen blijken, omdat de tijdsomstandig- Burgemees ter Nieuwenhuisen heid overschrijdt. Bovendien kan in tijden van oorlog de ‘de pers beperkt worden. vanzelfsprekend een geheel bijzondere uitzondering. I Over het eheel genomen, mogen we mits we iet juist verstaan dank baar zijn voo het kostbare bezit van vrij heid van dru tpers. Voor dit recht mogen We kunnen ons dan ook erklaren met een maatregel, waarbij desti, is de oommlza&ria van po- lltii tc Tic!, 1 rechtens opdracht van den een preventief toezicht op de Tielsche G lurant zou uitoefenen, door dat de redac ie voor het afdrukken de stukken ter iizage moest geven. Terecht heeft de Commissaris der Ko ningin dezen maatregel doen opheffen. Zeker wil i|c gaarne toegeven, dat het er ook op de vrijheid van keerde publicatiën strafbaar te stellen. Wordt hiersan zorgvuldig de hand ge tal de controle toch ook Mijn hart gaat uit naar de pers, en wie dan ook ter wille of in *t belang van de pers een beroep op mij doet, loopt niet veel kans op een afwijzing. Aan deze zwakheid val ik ook thans weer ten offer. Of ik wat schrijven wou voor het Jubileum num mer van de Schoonho vende he Courant, zoo werd mij gevraagd. Weigeren gaat met zie boven; maar het verzoek onverkort in willigen. gaat ook niet, want dit betrof in de èerste plaats mijn oor deel te geven over de Burgamtutor Rooi. Schoonhovensche Courant en over het hjedrijf der firma S. W. N. van Nooten, m nu ken ik dit laatste heelemaal niet de fout ligt natuurlijk geheel aan mijn kant! en ben ik van inrichting en we- zpn der jubileerende krant slechts uiter mate onvolkomen en oppervlakkig op de Hoogte. s Subsidiair echter kon ik ook schrijven over een onderwerp, dat ik voor dit ju- inleum-nummer geschikt acht. Deze deur nu laat voldoende opening dm er door naar binnen te glippen. En. éénmaal binnen zijnd, wil ik dan niet spreken over den jubilaris, maar mts zeggen t o t hem, over netgeen ons belden i& gelijke mate ter harte gaat. 3 De moeilijkheid van- dozen tijd, rijn A^rwardheid en verscheurdheid leggen, ejken dag opnieuw, op ons belden voor dén niet zoo gering dool beslag, omdat wij ons tot taak gesteld hebben of ont als taak hebben zien opgelegd, liet geven van leiding Dat is even goed van oen krant als van een openbaar bestuurder de versie en voornaamste taak; en ik voeg hieraan toe: wij zullen alleen dan in staat haar goed te vervullen, wanneer we deze ver vulling gevoelen als een roeping. L?iding geven wil zeggen: steeds bereid en werk zaam te zijn voor het verstrekken van goeden raad en juiste voorlichting, en zoodoende een geestelijke kracht <e ont wikkelen, welké als verbindende schakel alles en allen in onze invloedsfeer bijeen brengt en -houdt. Het la wellicht aanmatigend zoo te spreken tot een honderdjarige, maar toch: ziedaar, jubilaris, <1© roeping van de pars. Na ruim 25 jaren werkzaam te zijn geweest als firmant in de zaak van S. W. N. van Noöten, deed 8. van Nooten op 1 Juli 1920 de drukkerij en de Schoonhovensche Courant over aan den heer L. Stokvis, die de verdere uitgeverij ophief. Onder laatstgenoemde steeg de oplage van de courant sterk. Voorheen was de courant voornamelijk een locaal blad ge weest. de heer Stokvis maakte er een blad van, dat hij zonder grootspraak kon noemen: Nieuwsblad voor Zuid-Holland en Utrecht. Onder zijn zaakkundige en stuwende leiding werd de lezerskring uit gebreid tot 120 poatsen, waar 60 agenten het blad driemaal per week bezorgen. Negen jaar later, wederom op 1 Juli, werd de zaak nogmaals overgedaan, nu aan den heer W. Kerremans, die nog de leiding heeft. heid ontoelaatbai wereldjcu.... ruiïngi nen gestraft te worden. Nu kan de censuur allereerst preventief zijn. Hieronder verstaat men dan, dat de persartikelen vooraf b.v. door een daar toe aangewezen commissie of door amb tenaren worden gecontroleerd. Doch hiertegen bestaan m.i. te veel bezwaren, Vorschiiut Miuinüngt Woensdag on Vrijdag. Pril" bij vooruitbeta ling: voor Schoonhoven per H maanden L2ö: n. post ƒ1.00. Mot vorzoKerlng 10 eoiit" meer Sebastiaan Eliza van Nooten De tijden waren niet gemakkjelijk, de gevolgen van de Napoleontische oorlogen waren nog niet overwonnen en in het eigen land handhaafde Koning Willem I een soort van oorlogstoestand tégenover Beigio. maar de jonge Van Nooten liet zich door dat alles niet ontmoedigen en pakte zijn zaak flink aan. Blijkbaar leverde hij goed werik, want de nieuwe drukkerij bloeide en Sebasti- aan huwde weldra met Wilheln^ina Ul- richa Holdanus. Hij breidde de drukke- rij-uitgeverij en een daarbij begonnen boekhandel zoodanig uit, dat hij later het pand, waarin nog onze bureaux ge vestigd zijn, geheel Inrichtte tot boekhan del kantoren en drukkerij en dat hij zelf ging wonen in de Koestraat in hót huis, waarin thans het Oudeliedenhuia is ge vestigd. Hij genoot de onderscheiding vpn zijn beroepsgenooten, die hem kozen tot be stuurslid van de Vereeniging tot bevorde ring van de belangen des boekhandels, terwijl de regeering hem benoemde tot ridder in de orde van Oranje-Naséau. Na ruim 30 jaren zijn zaak met ener gie te hebben gedreven, deed hij ijl 1865 boekhandel en drukkerij over aan zijn twee oudste zoons, Sebastiaan en Willem Nicolaas, de eerste geboren te Schoonho ven in 1840, de tweede aldaar in 1842. Deze zoons zetten de zaak voort on der den naam. waaronder zij is blijven voortbestaan: S. 8t W. N. van Nooten. De vader en stichter van het bedrijf ging toen nog niet rusten, maar bleef zich uitsluitend bezig houden methet uit geven van boekwerken, waarin later zijn derde zoon Wilhelm Hendrik Jodn boren 1845) hem bijstoTid. Deze d( zoon heeft zich in lateren tijd eigen uitgever t tigd en ging vervolgens als boekhÉride- laar achtereenvolgen Doesburg en Utrecht, ■te Zeist overleed. Ad verton tiön: Van gels/1.80: elke regel BIJ 8 maal plaatsing «o f 0,10 hor regel. TtiHchoi tekst (Irlovotidlgo prijs. No. 8065. NIEUWSBLAD VOOR ZUID HOLLAND EN UTRECHT SCHOONHOVENSCHE. COURANT Telef. 20. T.l-adr» Vunnooton t. t W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 25 vcrxekerd véor I Sebastiaan Eliza van Nooten Op 15 December 1896 overleed de oude heer S. E. van Nooten. De oudste twee zoons waren in 1869 begonnen met de uitgave van dé Schoon hovensche Courant, die snel in groei en bloei toenam, en die weldra de belang rijkste uitgave werd van het uitgevers bedrijf. Sebastiaan overleed in 1884r en Wil lem Nicolaas zette het bedrijf alleen voort tot 1894;. bijgestaan door zijn oudste zoons Sebastiaan Eliza (geboren 1869) en- Sebastiaan (geboren 1871). Willem Nico laus overleed in 1919 te s-Gravenhage- en werd te Schoonhoven begraven. Zijn oudste zoon Sebastiaan Eliza overleed plotseling in 1911, waarna Se bastiaan alleen in de zaak overbleef. Gedurende drie jaren van 1914 tot 1917 werd hij bijgestaan door zijn neef Sebas tiaan Eliza (geboren te Soerabaja in 1890). Van 1 Juli 1917 tot 1 Augustus 1918 dreef de heer Sebastiaan van Nooten de boekhandel, de uitgeverij en de drukkerij alleen. Op laatstgenoemden datum deed hij den boekhandel over aan den heer D. S. van Veen, en de boekhandel (thans van den heer W. Timmer), werd van het pand Haven 26 gescheiden. ABONNÉ’8 van dit bind, In het bezit vnn ons Bericht vnn Inschrijving, zijn volgens de dnnrm vnutgestclde bepalingen tegen ongevallen verkokerd vélor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE BANK te Schiedam, var QlflfkA Gulden bij levenslange 1(100 kfl ^00 verlies *?00 ®u*den ve,,liss KIH tïu*'*en bij verlies AO ®u*den verlies van fa VVv ongeschiktheid. IVVv overijlden. van hand of voet 4<VV van een oog. j IVv van een duim. VV een anderen vinger. JUBILEUMNUMMER m taak heeft te vervullen. Het is atbaar. dat de pers alles maar windig maakt. Beledigingen, op- n en dergelijke persdelicten die- Juist in den tijd, dat de stad Schoon hoven in alle geseniedenitmoeken ge noemd wordt, werd er in ons land een boog»tbelangrijke uitvinding gedaan. Het was n.l. in den tijd van Jacona van Beieren, die rondom Schoonhoven bij de Hoeken aldaar belangrijken steun vond, dat in 14üü te Haarlem door Laurens Jansz. Koster de boekdrukkunst werd uitgevonden. We sullen met uitvissohen oi nem dat recht, n.l. de kunst om met beweegbare, metalen letters te drukken, uitsluitend toekomt, dan wel dat een Duitse tier die eer mede zou deelen, een leit is echter, dat deze uitvinding voor de verbreiding van kennis en kunst van de allergrootste waarde moet worden ge-" acht Be geestelijke ontwikkeling nap er in de Neder lauden belangrijk toe. lal van drukkerijen, waren er reeds in de löe eeuw, waaronder die van Planten te Antwerpen, de beroemdste was. Sedert heeit de pers zich ais een mach tige en groote der aarde een. plaats in de samenleving verwerven en behoort tot de rechten, welke de grondwet aan ons volk waarborgt, de vrijheid van de drukpers. Artikel 7 zegt: „Niemand heeft vooraf gaand verlof noodig, om door de druk pers gedachten of gevoelens te openba ren, behoudens ieders wantwoordelyk- bgid volgens do wet.” Wanneer we de jurisprudentie op dat artikel raadplegen, dan blijkt, dat scherp genomen, nagenoeg onbeperkte vrijheid bestaat. Die vrijheid, welke de koningin der aarde geniet, hebben wij als een kostbaar goed te erkennen, waarvan we niet altijd even goed doordrongen zijn. Want de pers heeft voor ons volk een zeer groote beteekenis. Zie ik het goed, dan meen ik, dat die vooral ligt in het feit, dat zij het licht der openbaarheid ontsteekt en voorts, dat zij het oordeel van het publiek over hetgeen zij in het licht stelt, in goede banen leidt. Hieruit blijkt, dat de pers een enorme verantwoordelijkheid draagt. Want het is duidelijk, dat zij haar maoht ten goede, dan wel ten kwade kan gebruiken. Ik bedoel hiermede in de eerste plaats nog niet, dat de mogelijkheid bestaat, dat twee bladen elkander bestrijden en el kander schier tegenspreken. Zeker, dat kan verwarrend werken, maar anderzijds is het juist, dat du ohoo des grinions jaillit la verité. Door wrijving van ge dachten. komt men inderdaad dikwijls achter de waarheid. Veel liever dan ge dwongen eenstemmigheid, zie ik de mee- ningen tegenover elkaar staan. Een ge dwongen neutraliteit is, naar mijn vaste overtuiging, steeds verkeerd. Het kwade, waarop ik doelde, ligt m.i. in het mangelen aan verantwoorde lijkheidsgevoel bij sommige bladen. De pers toch moet serieus werken, moet eerlijk te werk gaan in het werkelijk be lang v&p land en volk. Doet zij dat niet, dan kunnen excessen niet worden voor komen. De vrijheid van drukpers wil in geen geval beteekenen. dat men luk raak mag publiceeren. Zeker, de gedachte ia vrij, maar zoo is het niet steeds met de gedachten-uiting. Waar recht en orde, rust en veiligheid in gevaar komen, moet de overheid optreden. Ook de vrijheid, welke de pers geniet, mag niet overslaan in een losbandigheid. i Daarom heeft de overheid toe te zien, 1 dat de pers haar recht niet misbruikt. Tegen het uitoefenen nu van censuur is nogal eens bedenking gerezen. Ik denk hier b.v. aan den bekenden Engelschen economist John Stuart Mill, die in zijn „On Liberty” schreef, dat de rode den mensch gegeven is. opdat hij haar zoude gebruiken/ en door niets beperkt mag worden.” En Madame de Staël beschouw de de vrijheid van drukpers als het eenig recht, waar alle rechten van afhangen. Terwijl onze bekende grondwet-commen- tator Prof. Buys heeft gezegd, dat bij gemis aan vrijheid het middel zou ont breken om de denkbeelden van het volk aan de denkbeelden der vertegenwoordi ging te toetsen. In het algemeen vreest men dan er voor, dat He censuur zal leiden tot imachtsusurpatie En dan geeft men voor beelden. hoe de historie meldt, dat despoten op eenzijdige wijze hun onder danen lieten voorlichten om eigen gezag te versterken. Al wil ik gaarne toegeven, dat men met censuur van overheidszijde voor zichtig moet zijn, toch ben ik van oor deel, dat ook te dezen aanjjien, d« over lalt eCL woed. Willem Nicolaas van Nooten Omstreeks 1830 was burgemeester van Lopik de heer Sebastiaan van Nooten. die een zoon had, genaamd Sebastiaan Eliza, geboren te Lopik, 26 November 1812. Deze jonge man gevoelde zich aange trokkén tot het uitgeverk- en drukkers- bedrijf en. omdat Lopik te klein was voor zoodanig bedrijf; trok hij in 1832 naar Schoonhoven, waar hij aan de Haven Oostzijde nummer 149 (thans nummer 25) een drukkerij en uitgeverij begon. Voor deze taak had hij zich voorbereid, doordat hij bij de Firma Thiefme te Nij megen gedurende twee jaar In het uit geversbedrijf was werkzaam geweest.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1932 | | pagina 1