IE!!
s<*
en
en
els
8
8
sele
>pen
ES!
iem
Binnenland
.NTOOR
Buitenland
Telegrammen
Gemengd nieuws
De ruimste keuze...
jl^g De laagste prijzen.,
PRIJSMECHANISME.
duAAm/Au 19 Afix.lL 1937
ACHT BLADZIJDEN.
No. b7»8.
69e jaargang;
een
waar
uur
de
dag 24 April.
K.
CEL. 078
allerlei werktuigen0 bleek te bevatten.
overleg
welke
hun
•ritraat 58
rijgt een
zure zult
'i pond. Zure
roemde ge-
bclastÜMr
WinkeU en
ntscontrMe
et®
■homHat
■evzet 66 et. p.
cilo; gemalen
.0 cL p. pond
zonder been
islappen voor
pracht Rnn-
LW.
en
in
|lng bij
ZERSTR.M
dat men zelfs sprak van een wet, nJ. de
wet van vraag en aanbod.
De crisis, die zooveel verstoord en ver
nield heeft, maakte ook een einde aan
de zoete illusie dat het prijsmechanisme
iets was dat niet verbeterd, zelfs niet
veranderd kon worden, want het mecha-
dende bij
waar thans
sche munters,
rischen tijd,
Verschijnt: Maandag, Woensdag
en Vrijdag Prijs bij vooruitbeta
ling: voor Schoonhoven per 3
naanden f 1.25 p. poet 1.50
Met verxelcenrig 15 cents meer
10 ;u ixlL JLujJ
voor uw rijwielen en
f onderdeden bij
a6’®"/ J. K. SNOEI
8TADHUISSTR 7-9 - SCHOONHOVEN
DE STAKINGEN AAN HET U.
Het werk gedeeltelijk hervat.
19 April. De harde
de vertegenwoordigers
metaalarbeidersbond in de
met de werkgevers hebben
dement te verduren gehad. Zoowel Za
terdag als Zondag hebben de nationalis
tische batterijen speciaal de Noordelijke
arbeiderswijk Cuatro Caminos onder
vuur genomen, doch ook in andere wij
ken der hoofdstad kwamen granaten te
recht. Blijkens een officeel bericht van
den verdedigingsraad zijn bij dit bom
bardement, hetwelk een der hevigste was
sinds het beleg van Madrid, 100 perso
nen gewond. Het aantal dooden staat
nog niet vast; men schat het op 15.
Eenige granaten kwamen vlak voor 1
hotel terecht, waarin de drie vrouwelijke
Lagerhuisleden, de hertogin van Atholl,
miss Rathbone en miss Wilkinson, haar
Intrek hadden genomen. Vijf personen
werden voor het hotel door granaat
splinters gewond, de auto der hertogin
van Atholl werd dóór een stuk van een
projectiel aan stukken geslagen. De drie
dames zijn in den namiddag, terwijl de
beschieting der stad nog steeds voort
duurde, naar Valencia vertrokken. Naar
zij verklaarden, zal haar eerste streven
er thans op gericht zijn, de kinderen uit
Madrid te brengen. Vervolgens komt het
vrouwelijke deel der bevolking aan de
beurt.
NIEUWSfflAD VOOR ZUID HOLLAND EN UTRECHT
SCH00NH0VEN5CHE COURANT f
1 Telef. 20. Tel-Adres: Vanuooten S. W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 25. Postrekening 13763. J.
TUBFRCULOSE-BESMETTING OP EEN
SCHOOL.
Elf gevallen geconstateerd.
Een aantal leerlingen van een O. L.
School te Hilversum heeft tuberculose
opgeloopen, doordat zij door een der on
derwijzers, bij wien een ernstig geval
van open tuberculose was geconstateerd,
wavn besmet
Bedoelde onderwenzer werd op 14 Sep
tember van het vorige ja ar door zijn
huisdokter in behandeling genomen,
wegens kinkhoest. Hij is daarvoor tot 10
October thuis geweest Toen hij niet
meer hoestte, te hij door zijn huisdokter
en door den controleèrenden geneesheer
van den gemeentelijken geneeskundigen
dienst geschikt verklaard zijn arbeid te
hervatten. Na eenige dagen kreeg hij
echter hoogs koorta. Toen de patieuè
In de rustige jaren voor 1914 stelden
alleen economen en zij die voor dat vak
aandacht hadden, belang in de daarin
gebruikelijke termen, maar voor de meer
derheid der overigen waren die uitdruk
kingen onbegrijpelijke woorden. Nu zijn
we er allen mee vertrouwd geraakt en we
praten met gemak en begrip ovet defla-^ /jhisme faalde over de heele wereld, het
tie, inflatie, devaluatie, conjunctuur, or*
dening, gouden standaard, egalisatie-*
fonds, prijsmechanisme enz. Al die woor-,
den hebben niets schrikwekkends, we be
zigen ze met het gemak van den gerou-
tineerden deskundige, soms wel zonder
precies te beseffen hoe een lange ge-
schiedente er verbonden zit aan zoo’»
woord en hoe ver de beteekenis »r van
■trekt.
Daar te bijvoorbeeld het nu veel in
zwang zijnde woord: prijsmechanisme,
dat teruggaat tot den tijd, toen er nog
geen geschiedenis geschreven werd, toen
de landman zijn koren ruilde tegen een
spa zonder dat er geld bij te pas kwam,
omdat het niet bestond. Er was toen geen
vaststaande prijs voor een spa of een zak
tarwe, het hing af van de behoeften en
de voorraden der twee ruilers hoeveel ze
voor een of ander artikel willen geven.
Nu te dat anders, nu heeft alles zijn
▼asten prijs. De prijs van een spa hangt
niet samen met de behoefte van den smid
aan tarwe- en de tarwe heeft evenzeer
een bepaalde koers. Daarom kan het ge
beuren, dat de boer niet meer, zooate
voorbeen, slechts zooveel tarwe verbouwt,
ate hij denkt noodig te hebben, maar
veel meer, zooveel als hij kan. Zoo doet
niet alleen de boer, maar alle andere be
drijven en de prijzen worden in onzen
tijd geregeld door het prijsmechanisme©.
Als er van een of ander artikel te veel
te, daalt de prijs en wel zoolang tot de
producent van dat artikel zegt: ik kan
▼oor dien prijs niet meer leveren. Dan
kamt er vanzelf minder van het artikel
op de markt en de prijs stijgt weer.
Dat mechanisme heeft eeuwen lang
«oo goed gewerkt, dat men aan geen an
der stelsel behoefde te denken en er vol
komen tevreden mede was. Het mecha
niek van den prijs werkte reguleerend,
zoowel op de productie ais op de verbrui
kers en het ging zoo onfeilbaar zeker.
Advertentiën1-6 regels f 1.80
elke regel meer f 0.20; derde
plaatsing hal ven prijs. Adver
tentiën worden grati a ge
plaatst in „De Gorcumer'»
HET FRINSELIJK PAAR NAAR
DUITSCHLAND.
Vertrek wit Amersfoort
Zaterdagavond zijn Prinses Juliana i
en Prins Bernhard van het station
Amersfoort naar Reckenwalde vertrok-
ken, voor een bezoek aan de moeder van
den Prins. Ofschoon niemand wist, dat
de Prinses en de Prins te Amersfoort in
den trein zouden stappen, hadden zich
eenige honderden voor het stationsge
bouw geschaard en toëA de Prinses en
de Prins uit hun auto waren gestapt,
werden zij door de omstanders hartelijk
toegejuicht, waarvoor de Prinses, die
blijkbaar niet op een dergelijke ont
vangst had gerekend, zichtbaar verrast
dankte.
Als gewone reizigers gingen de Prin
ses en de Prins door de controle en stap
ten toen in de gereserveerde coupe,
waarna het treinpersoneel onmiddellijk
de gordijntjes sloot. Om 825 uur, precies
op tijd, vertrok de trein.
Te Reckenwalde.
Zondagochtend zijn Prinsas Juliana
en Prins Bernhard na een voorspoedi
ge reis, via Berlijn op slot Reckenwalde
aangekomen, waar zij eenige dagen zul
len vertoeven.
Daar van het bezoek, dat het jonge
paar aan Prinses Armgard brengt, van
te voren niet veed ophef was gemaakt,
bleet de aankjomst op het slot voor de
bevolking uit den omtrek van het kleine
Oost-Duitsche plaatsje vrijwel onopge
merkt. De slotbewoners zelf en de gen
darmerie hadden in alle stilte de noo-
dige voorbereidingen voor - de ontvangst
getroffen.
Om kwart voor tien reed de Prinselijke
auto met Prihs Bernhard ‘zelf aan het
stuur, het slotpark binnen. Prinses Arm
gard, wier gezondheidstoestand weer
bevredigend is, begroette op hartelijke
wijze de Prinses en den Prins, die zij se
dert de huwelijksplechtigheden in Den
Haag niet meer had gezien.
Behalve een korte wandeling brach
ten Prinses Juliana, Prins Bemhard en
Prinses Armgard den Zondag !n intiemen
kring in het slot door.
geneesheeren een voorloopig verband
werd aangelegd. Daarna zijn zij naar ’t
Diaconessenhuis en naar het St. Boni-
facius-hospitaal vervoerd, waar werd
vastgesteld, dat geen van hen in levens
gevaar verkeert.
De brandweer had na een uur hard
werken den brand onder de knie. Beide
kantoorlokalen in de loods bleven be
houden. De loods brandde voor ’t groot
ste deel uit.
SLACHTOFFERS VAN DEN STORM
Twintig personen verdronken.
Stiermarken en het Banaat wordende
laatste dagen door hevige stormen ge
teisterd. De scheepvaart op den Donauen
de Theiss is geheel gestremd. Nabij Ze-
mun is een schip, dat op den Donau voor
anker lag, omgeslagen; twintig personen
zijn hlerby verdronken. Voorts is nabij
deze plaats een sleepboot vergaan. Wat
er van de bemanning is geworden, te on
bekend.
In het Banaat zijn alle telefoon- en
telegraaflijnen beschadigd of vernield.
GROOTE BRAND TE COMRAT.
Acht dooden.
In het benzine-depot in de stad Com-
rat (Bessarablë) is Vrijdag brand ont
staan. Tengevolge van den hevigen
wind en gebrek aan bluschwater, ver
spreidde het vuur zich zeer snel, ondanks
de pogingen van de brandweer, die werd
bijgestaan door militairen en burgers, om
het vuur tot zijn haard te beperken.
Eenige honderden huizen zijn een
prooi der vlammen geworden en enorme
hoeveelheden graan zijn door het vuur
verteerd. De materieele schade bedraagt
meer dan dertig millioen lei.
Men heeft acht verkoolde lijken ge
vonden, waaronder die van twee kinde
ren.
GELEERDE DOET EEN VONDST.
Maar geen historische.
Een bekend bergbeklimmer uit Graz,
die dikwijls in het hooggebergte natuur
kundige onderzoekingen verricht, ont
dekte op een van zijn tochten door een
grottengebied In Stiermarken ’n schacht
die naar zijn weten nog door niemand
bezocht was. Zijn nieuwsgierigheid werd
nog meer geprikkeld, toen hij in de
wanden een metselwerk zag, dat wel op
een vbor-historisch grtif geleek.
De geleerde toog terstond aan, den ar
beid en verwijderde het metselwerk om
tot zijn verbazing te ontdekken, dat val-
nlet uit den vóór-histo-
maar uit de twintigste
eeuw, hier een geheime werkplaats had
den ingericht, welke vele smeltovens en
ollo—Tiznrlzi lïlcrzin HlAolr Yi/Witton
ABONNE’8, di® sieh mo on«e administratie opgeven voor de verzekering, xiju volgens de VMtgestelde bepalingen togen ongevallen verielcerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HA VRANK te Schiedam, van
OAAA Gulden bij levenslange rnn Oulden bij QAA Gulden biJ verlies OAA Qulden bij verlies 1AA dulden bij verlies Gulden by verlies van De verzekerde moet in het
2<VUU ongeschiktheid. UVU overlijden. JVV van hand ol voet, 4VV van een oog. IUU van een duim. OU een anderen vinger. bezit z jn vnn een polis
AMSTERDAM,
woorden, welke
van den
conferentie
gesproken, hebben hun uitwekring niet
gemist. Deze woorden kwamen op slui
ting van de werf of hervatting van het
werk neer. Van de ruim 1000 arbeiders,
die bij de Ned. Scheepvaart Mij. staak- t.
ten, trokken ongeveer 600 arbeiders
de poort binnen en togen aan het werk.
Het aantal stakers bedraagt hier nog
ruim 40fti Reeds vroeg in den ochtend
stonden honderden voor de werf opge
steld en toen liet het zich niet aanzien,
dat het aantal stakers zoo nou dalen.
Niemand werd tegengehouden en lastig
gevallen. De groote stroom kwam eerst
tegen het moment, dat de sirene aan
vangen blies. De overgebleven sta
kers, nagel jongens, klinkers, tegen-
houders en ijzerwerkers, trokken, nadat
de poort was gesloten, naar Amster
dam om in een vergadering hun hou
ding nader te bepalen.
Bij de Amsterdamsche Droagdok MIJ.
en bij de Ned. Dokmaatschappij is nog
weinig wijziging in den toestand geko
men. Een aantal stakers te weliswaar
aan het werk gegaan, d«üi <te meesteq -
blijven af wachten.
"-erbereldlng der Economische
Conferentie.
HET ONDERZOEK VAN VAN
ZEELAND.
Naar aanleiding van het door deBrlt-
sche en Fransche regeering tot den Bel
gischen minister-president Van Zeeland
gerichte verzoek, om een onderzoek in
te stellen naar een algemeene vermin
dering tan de contingenteeringsmaatre-
gelen en andere hinderpalen op het ge
bied van den buitenlandschen handel,
heeft de Belgische premier, in
met deze beide regieringen, den vroege-
ren adviseur der nationale bank van
Oostenrijk, Maurice Frère, belast met de
voorbereidende werkzaamheden,
▼oor dit onderzoek noodig zijn.
Frère heeft zich daarop naar Londen
begeven, waar hU van gedachten gewis
seld heeft met den eersten econonüschen
adviseur der Britsche regeering, sir Fre
derick Leith Ross, alsmede met verte
genwoordigers van de ministeries van
buitenlandsche zaken, financiën en ban
dek Daarna ging Frère naar parijs. Hij
zal zijn onderzoek vervolgens ook in an
dere landen voortzetten.
Zoo gaat de Belgische premier ook een
reis naar de Vereenigde Staten maken.
Hij zal in Juni gevolg geven aan de uit-
noodiging van de Harvard-universiteit
te Cambridge in Massachusetts, welke
den Belgischen premier het eere -docto
raat zal verleenen. Behalve het in ont
vangst nemen van deze hoog© onder
scheiding, heeft Van Zeeland’s reis nog
een diepere beteekenis. Naar uit Brussel
wordt bericht, zal van Zeeland ook naar
Washington gaan voor het houden van
belangrijke besprekingen. Hij heeft de
maand Juni uitgekozen om zich naar
Amerika te begeven, omdat hij hoopt op
dat tijdstip zijn economisch onderzoek
bij de Europeesche regeeringen te heb
ben geWndigd, welk onderzoek op het
«ogenblik mei groote voortvarendheid
bloed ging opgeven, is hij naar het Dia
conessenhuis overgebracht, waar ten
slotte open tuberculose is geconstateerd.
Reeds op 24 October is toen in de klas
se van den betrokken onderwijzer een
onderzoek ingesteld vanwege het consul
tatiebureau tg Hilversum. Van de 55 kin
deren waren er drie besmet.
Op 31 October zijn weer vijftig leer
lingen onderzocht, waarbij dezelfde drie
leerlingen positief besmet bleken.
De derde proef is genomen op 27 Fe
bruari. Het resultaat was, dat de boven
genoemde drie leerlingen opnieuw posi
tief besmet bleken, maar bovendien,
waren er zeven nieuwe positieve geval
len. Van deze moet worden aangenomen,
dat zij inderdaad te wijten zijn aan be
smetting door den onderwijzer. Later is
er nog één geval bijgekomen.
De kinderen worden allen ten huize
hunner ouders behandeld. De gevolgen
van de besmetting zullen voor hen van
zeer tljdelljken aard zijn.
HET CONFLICT BIJ DE SCHEEPS-
WERVEN.
Afkeurende houding van
vakbonden.
Zaterdag zijn te Amsterdam op ver
schillende plaatsen vergaderingen gehou
den voor de leden der plaatselijke vak
organisaties in de metaalindustrie. Het
onderwerp der besprekingen was de nog
steeds voortdurende wilde stakingen op
drie scheepswerven aan de overzijde van
het IJ. De afdeeling van den Alg. Ned.
Metaalbewerkersbond hield bijeenkom
sten voor haar leden, werkzaam bij de
Amsterdamsche Droogdok Mij. en de
Ned. Dok Mij., en voor de leden, arbei-
de Ned. Scheepsbouw Mij.,
ongeveer 1050 stakers zijn.
De R.-K. Metaalbewerkersbond en de
Chr. Metaalbewerkersbond hadden even
eens vergaderingen uitgeschreven.
In een vergadering met het personeel
van de Nederlandsche Scheepsbouw
Maatschappij heeft de voorzitter van de
afdeeling Amsterdam van den Alg. Ne-
derlandschen Metaalbewerkersbond er
nadrukkelijk op gewezen, evenals ook in
andere vergaderingen geschied is, dat de
vakorganisaties geen verantwoordelijk
heid voor de staking op zich nemen en
zich niet achter de stakers zullen scha
ren. Betreffende het stakend personeel
van de Ned. Scheepsbouw Maatschappij
werd medegedeeld, dat volgens een door
den Metaalbond gesteld ultimatum, wan
neer Dinsdag de arbeid niet is hervat,
het personeel zal worden ontslagen en de
werf voor onbepaalden tijd zal worden
gesloten.
Ook de arbeiders der Amsterdamsche
Droogdok Mij. zouden Dinsdag als ont
slagen worden beschouwd, wanneer zij
heden niet aan het werk zouden gaan.
In de andere vergaderingen is namens
de vakbondsbesturen een vrijwel eens
luidend advies gegeven.
Den betrokkenen bij de wilde stakin
gen werd medegedeeld, dat zoolang de
ze directe actie voortduurt er geen enke
le gelegenheid is om langs organisatorl-
schen weg besprekingen over de arbeids
voorwaarden met de werkgevers te ope- j
nen. Den stakers werd geadviseerd Maan- I
dagmorgen het werk te hervatten, waar
na er gelegenheid zal zijn om met de
werkgeversvereeniging besprekingen te
openen.
VRACHTGOEDERENLOODS AF
GEBRAND.
Tien arbeiders gewond.
Vrijdagmiddag heeft in de vrachtgoe
derenloods van de Nederlandsche Spoor
wegen te Leeuwarden een hevige brand
gewoed.
Op de plaats, waar twee vrachtauto’s
van van Gend en Loos stonden, welke
met vijftien balen zouden worden ge
laden, schoot om half 5 plotseling een
steekvlam naar bulten, welke beide wa
gens blakerde. Over den inhoud van de
balen tast men in het duister, daar ook
de vrachtbrief is verbrand, maar men
vermoedt, dat zij celluloid hebben bevat
Het vuur deelde zich vervolgens mede
aan den grooten voorraad goederen, wel
ke voor een aanzienlijk gedeelte is ver
nield.
De tien arbeiders, die in deze loods
werkzaam zijn, bevonden zich in het
schaftlokaal. Toen zij den brand ont
dekten, waren zij allen door de vlammen
ingesloten. Met veel moeite wisten zij
zich ta veiligheid te stellen. Zij hepen
hierbij verschillende snij- en brandwon
den op. Alle gewonden werden naar een
lokaal op het Stationsemplacement over
gebracht, waar hun door verscheidene
mechaniek liep hopeloos vast. De vrije
werking van het mechaniek werd opge
heven, de staten namen de leiding in
handen en dwongen handel en nijverheid
in knellende banden van contingentee-
ring, grenssluiting, protectie en vele bin-
nenlandsche maatregelen.
Ook daaraan is men gaan wennen en
velen vragen zich nu zelfs af of het niet
wijs zou zijn het prijsmechanisme voor
goed te laten varen en zich te houden
bij de staatsregelingen. Zij, die van de
staatsbemoeiing alle heil verwachten,
weten niet, dat ook die proef geno
men en mislukt is, veel erger nog dan
het prijsmechanisme. De proef is geno
men' door Lenin in Rusland, die, dadelijk
nadat hij de macht in handen gekregen
had, een stelsel in voerde, dat het prijs
mechanisme overbodig zou maken. Na
enkele jaren moest hij dat opgeven, want
bet evenwicht was door het geheele rijk
totaal verbroken: in de steden had men
geen voedsel en op het land geen werk
tuigen. Het stelsel Lenin, dat In theorie
zoo mooi had geleken, werd in 1921 reeds
opgegeven en de heerscher van Rusland
ging over tot de Nieuwe economische po
litiek, wat een andere naam was voor
het oude prijsmechanisme. Dat is zoo
gebleven, want wat Stalin ook gewijzigd
heeft, in den grond van de zaak is het
prijsmechanisme in Rusland van kracht
gebleven.
Vermoedelijk zal men moeten komen
tot een overeenkomst, van elk der stel
sels wat nemen, van het oude prijsme
chanisme zooveel ate daaraan goed was
en van de dwingende maatregelen zoo
veel als het mechanisme niet meer kan
ontberen. Een prijsmechanisme dus dat
niet aan zich zelf wordt overgelaten,
maar dat wordt gecontroleerd, geleid en
geordend.
door zijn gemachtigde Frère wordt in
gesteld. In het bezit van de resultaten
daarvan, zou Van Zeeland met presi
dent Roosevelt en de Amerikaansche mi
nisters ontmoetingen willen hebben,
teneinde hun medewerking te verkrijgen
aan een internationale conferentie, die
zijn arbeid zou moeten bekronen, als
mede hun steun bij het voorgenomen
werk van economischen opbouw.
Ook zou Van Zeeland het voornemen
hebben, zich dezen zomer naar den Bel
gischen Congo te begeven, op welke reis
hij vergezeld zou worden door den mi
nister van koloniën, Rubbens.
EEN HALF UUR VREDE.
DE EERSTE WAPENSTILSTAND
AAN EEN SPAANSCH FRONT.
De dooden worden begraven
Voor het eerst te in den Spaanschen
burgeroorlog een wapenstilstand geslo
ten. Deze was echter van plaatselijken
aard, namelijk in den El-Pardo-sector bij
Madrid en dit desbetreffend verzoek was
door den bevelhebber der witten gedaan
en naar uit Madrid gemeld wordt, heeft
de opperbevelhebber der regeeringstoepen
erin toegestemd. Het doel van het ver
zoek der rechtschen was, de mogelijk
heid te verkrijgen, om de talrijke lijken,
die tusschen de beide linies lagen, te be
graven.
Vrijdagavond werd het bevel tot het
inachtnemen van een wapenstilstand van
loopgraaf tot loopgraaf doorgegeven
Zaterdagmorgen zijn vijftig lijken
„Niemandsland” begraven.
Beide partijen begroeven hun eigen
dooden, zonder dat het minste incident
voorviel.
Nadat de soldaten hun arbeid van
piëteit verricht hadden, voerden zij ge
sprekken met hun landgenooten van t
vijandige front en rookten als vrienden
samen hun sigaretten. Zij keerden ten
slotte op een afgesproken teeken ieder
naar hun eigen loopgraaf terug en een
oogenblik later knalden weer de scho
ten....
MADRID HEVIG GEBOMBARDEERD.
VermoedeUjk 15 dooden.
Madrid heeft weer een zwaar bombar-
