NCHEM
[Schoonhoven
i
51
BEZUINIGING OP ONDERWIJS.
ets is
M
QQ O *0
UI o' -S s J
u. - i i 7
8
j S 2
O
Buitenland
KI
ACHT BLADZIJDEN.
V. IM*
MAANDAG 26 JULI 1937
i 23 JULI MTJ
K.
land-
L B. Bm 6 CofmJmhm
Uit
zeer
De
schrijft
zijn van nationale invloe-
per
B f 4
pond;
irteleh
f 6.10
KG.
fsche
Vei-
ver-
van
PR AKTIJKDIF LOMA.
De heer W. Kok slaagde voor het ex
amen boekhouden van de Vereeniging
van Leeraren in de IL*ndelswetenschap-
pen.
Het nieuwe feuilleton, waarmede in dit
nummer een begin wordt gemaakt is van
bijzondere sensatie. In een der eerste
feuilletons zal men lezen:
„Met zijn belde handen greep hij wan
hopig naar iets dat er niet was. Het was
de beweging van een man die gewurgd
wordt door een reusachtige hand.”
T.A.VJE.N.U. OP REIS.
Zaterdag is de muziekvereeniging T.A.
V.E.N.U. op reis gegaan. Des morgens
om kwart over zes vertrok het gezelschap
van ongeveer 40 personen met 2 autobus
sen uit deze gemeente en tegen kwart
voor negen arriveerde de wagen aan de
Belgische grens. Na een uur oponthoud
reed men verder naar Luik. Men genoot
zeer van het schoone landschap en de
bezienswaardigheden in deze oude stad.
De Ardennen vormden het einddoel van
de tocht. De .prachtige natuur bracht
iedereen in verrukking en men heeft hier
dan ook genoeglijk eenige tijd doorge
bracht. Tegen zeven uur kwam men weer
aan de grens aan, en daarna ging het
over Vaals naar Valkenburg. Daar is de
avond gezellig zoekgebracht. Zondagmor
gen stond een wandeling in de omgeving
op het programma, des middags moest
het corps optreden op het festival en des
avonds tegen half acht pakte men de
De niet-inmenging.
NIEUWE MOEILIJKHEDEN EN
NIEUWE REDDINGSPOGINGEN.
Ten aanzien van de niet-inmenging
volgt bij de besprekingen te Londen de
eene moeilijkheid op de andere.
Nadat gedurende drie dagen particulie
re besprekingen waren gevoerd, waren
Vrijdag de tegenstellingen over d.e pro
cedure, die gevolgd moet worden bij de
behandeling van het Britsche voorstel
door de commissie, nog «ven scherp als
voorheen en het scheen dat de zaak vol
komen was vastgeloopen.
de man en de vrouw onderweg met el
kaar oneenigheid hebben gekregen, en
dat hij haar toen mishandeld heeft. Er
blijven dan echter nog verschillende
duisteme punten welke de rijks- en ge
meentepolitie tot klaarheid willen trach
ten tc brengen.
INCIDENT AAN DE POOLSCH-
RUSSISCHE GRENS.
Twee Polen neergeschoten.
Het Russische gezantschap in War
schau heeft opdracht ontvangen, bij het
Poolsche ministerie van Buitenlandsche
Zaken te protesteeren wegens een inci
dent aan de Russisch-Poolsche grens. In
het district Slawoetsk zouden namelijk
twee Polen, toen zij de grens overschre
den, bij een schietpartij door Russische
grensbeambten zijn neergeschoten.
Het blijkt dat het voorval zich reeds
den Ben Juli heeft afgespeeld en tot nu
toe geheim is gehouden. De twee gewa
pende individuen openden, volgens de
Moskousche bladen het vuur op 'n Rus
sische grenswacht, die de schoten be
antwoordde en daarbij beide personen
doodelijk trof. Op de lijken vond men do
cumenten, waaruit bleek, dat zij zich
aan spionnage hadden schuldig ge
maakt. Een der gedooden was een luite
nant der P<x>lsche grenswacht, Sjima-
nofski geheeten.
die
wekt
de i
die
waar
patriarch staat opgebaard, door het ver
ontwaardigde publiek naar buiten ge
dreven.
Het was dus duidelijk, dat de bekrach
tiging van het verdrag met den Paus,
hoewel ongetwijfeld een succes voor den
minister-president, Stojadinowitsj, nog
geenszins diens overwinning beteekende
in de Joego Slavische godsdienststrijd.
Ministers in de ban.
Integendeel, de strijd zou daarmede
eerst beginnen, want gisteren hebben de
Servische bisschoppen de ban uitgespro
ken over Stojadinowitsj en alle ortho
doxe leden der regeering, die voor de ra
tificatie van het concordaat hebben ge
ijverd, evenals over alle leden van het
parlement, die er voor hebben gestemd.
In alle orthodoxe kerken van het land is
dit decreet voorgelezen.
Alleen prins-regent Paul, die tijdens de
kerkstrijd in Slovenië heeft vertoefd, de
minister van het Hof Antitsj, die hem
heeft vergezeld, en de minister van Oor
log, generaal Maritsj, die zich buiten de
strijd heeft gehouden, worden niet door
het besluit getroffen.
De maatregel wil zeggen, dat de pre
mier en de betrokken ministers en afge
vaardigden geheel uit het kerkelijk le
ven zijn buitengesloten, dat zij geen
godsdienstoefeningen kunnen bijwonen
en ook geen geestelijke bestand verkrij
gen.
Tenslotte is gisteren bekend gemaakt,
dat de synode het aanbod der regeering
om den patriarch op staatskosten te
doen begraven, van de hand heeft gewe
zen. Geen orthodox lid der regeering,
hardnekkige tegenstander was van
bekrachtiging van het concordaat,
boeren beweren, dat de patriarch
slachtoffer is van een vergiftigingscom-
plot. Twee zijner broers zouden eveneens
ernstig ziek zijn.
De bevolking van Belgrado heeft in
alle straten zwarte vlaggen uit de hui
zen gehangen, ten teeken van rouw. Het
stoffelijk overschot van den patriarch is
uit zijn villa overgebracht naar de ka
thedraal te Belgrado, waar het Is opge
baard De kist zal door vrijwilligers, be
staande uit Servische boeren, over een
afstand van 500 kilometer naar Petch,
aan de Albaneesche grens, worden ge
dragen, waarbij de dragers onderweg af-
gelost zullen worden.
al deze dingen bleek reeds
duidelijk, de
groote verontwaardiging,
het concordaat in Servië had ver-
1 en bovendien werd Zaterdagavond
minister van justitie, dr. Soebotitsj,
de kathedraal was binnengetreden,
r het stoffelijk overschot van den
ZWEMSUCCES.
Bij de gisteren te Utrecht voor het K.
N G V. gehouden wedstrijden om het
Nederlandsch kampioenschap zwemmen
en schoonspringen behaalde het D.O.S.-
lid San In *t Veld een tweede prijs.
I
behalve de twee bovengenoemden en van l ww r
het parlement, zal de begrafenisplech- I 111*
tigheid mogen bijwonen. Deze zal as.
Donderdag plaats hebben in de St. Sava-
kerk. -
De regeering heeft, zooals we hebben
gemeld, een regeling vastgesteld om
werklooze onderwijzers in een rijksbe-
trekking te plaatsen, waartoe zij
kunnen wenden tot den directeur
het capltulantenbureau. Zij mogen
Toch laten de Engelschen de moed nog
niet zakken. Na besprekingen van Eden
met den Franschen gezant Corbin, en
den Duitschen gezant von Ribbentrop,
bestudeeren de Britsche deskundigen
thans een document, dat zal worden
voorgelegd aan de leden van de niet-in-
mengingscommissie. Dit document, dat is
opgesteld met het doel de huidige moei
lijkheden te boven te komen, heeft nog
geen definitieven vorm gekregen, maar
men hoopt, dat lord Plymouth, de voor
zitter der commissie, het zal kunnen
voorleggen l>n de vergadering, die in het
begin van de volgende week zou worden
bijeengeroepen.
Het schijnt, dat het nieuwe Britsche
document een algemeen onderzoek be
treft naar de houding der verschillende
mogendheden ten aanzien van het Brit
sche plan.
VEREEN. VOOR VREEMDELINGEN
VERKEER.
De vergadering, welke de winkeliers-
vereeniging „Schoonhoven Vooruit” te
gen Vrijdagavond had belegd, ten einde
nog eens de kwestie van de V V Vte be
spreken, is niet doorgegaan, omdat er,
naast vier bestuursleden, slechts twee
gewone leden verschenen waren. Men
heeft daarop de bijeenkomst uitgesteld
tot een. andere gelegenheid.
EEN MYSTERIEUS GEVAL.
Zaterdagnacht bevonden zich twee
agenten op de Lekdijk in de nabijheid
van de vroegere dijkschool, toen zij den
motorfiets en een rijwiel uit de richting
Ammerstol zagen naderen, die plotseling
stopten, de lichten doofden, waarop
hulpgeroep klonk. Toen de politieman
nen ter plaatse waren genaderd, bleek
alleen de motorfiets er nog te staan. Er
bevonden zich twee personen uit Schoon,,,
hoven, een man en een vrouw, die de
kermis te Ammerstol bezocht hadden en
geen nadere mededeelingen omtrent het
voorgevallene wenschten te doen. Zij
vertelden alleen, dat zij door eenige boe
renjongens waren lastig gevallen^ De
vrouw bloedde uit haar neus. Van de
fiets en een meisje, dat deze bleek te
hebben bereden, was niets meer waar te
nemen.
Bij het verdere onderzoek ter plaatse
vond men langs de dijk een dameshoed
alsmede een broche en een witte pet.
Daar men aanvankelijk vreesde, dat de
hoed en de broche toebehoorden aan de
w’elrijdster, die plotseling verdwenen
was en dat er wellicht iets ernstigs met
dit meisje gebeurd was, heeft men een
uitgebreid onderzoek Ingesteld. Daarbij
is zoo goed als komen vast te staan dat
het meisje te»» Schoonhoven overnacht
heeft, zoodat in dit geval van een ern
stige misdaad in elk geval geen sprake
is. Eenige hengelaars hadden, voordat de
agenten de voertuigen bemerkten, het
meisje langs de dijk in het gras zien lig
gen met de motorrijders bij haar. ZIJ
scheen een verwonding te hebben opge-
loopen. Van de diensten der hengelaars
wenschte men echter geen gebruik te
maken. Vermoed wordt, dat het meisje
met de fiets gevallen is, en haar knie
heeft bezeerd. Het onderzoek zou een en
ander bevestigd hebben. Verder neemt
men aan, dat de hoed en de broche toe-
behooren aan de vrouw, die’ als duo-pas-
sagiere op de motor reed. Mede evenwel
door het feit, dat de motorrijders zeer
spaarzaam in hun mededeelingen waren
is men nog niet tot een bevredigend re
sultaat kunnen komen. Mogeljjk is, dat
O XJ o.
Ui 58
*e FAAMANOt
NIEUWSBLAD VOOR ZUID WLLAND EN UTRECHT
SCHOONHOVENSCHE COURANT
Telef, 20. Tel.-Adrw: Vannooten. S. I W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 25. Postrekening 13763. L
ABONNE’S, die nch onre edminiecretie opgeren too, de rerrekenng, rijn rolgenr da restgéeteldo bepilmgee tegen ong.r.llen rerrekerd root bedragen, gewerroorgd door do NIEUWE HAVBANK ta Schiedam .75
fiftO öald’° b’ o/vn Ould.n hl, .Wil.. nnn Gulden Uj „rum g Gulden bj rerlioe Gulden bb rerUee ren I>. rerrekerde moei in hel
4VVV ongeechiktbeid. VVV or.rlijd.n, JVU ran band ol root, 4vU 1UU reu .«n duim. OU .en anderen ruiger. be.it rqn ren een poli.
Advertentiën1-6 regels f 1.80
elke regel meer f 0.20; derde
plaatsing, hal ven prijs. Adver-
tentiên worden gratis ge
plaatst in wDe Oorcumer”
iwp. f 3.304.80,
ijvie f 1.60—2.60
ken f 1012, id.
bloemkool I f4.50
70. idem III f 1.50
,-wten f 59 per
915 cent- per
tooi f 2,60—2.80,
3.20 per 100 K.G.;
.80—2.30, idem II
koqtmers I f 3 10
210 per 1Ö0 st.;
100 krop’, kroten
kruisbessen gele
meloenen I f 22
er 100 stuks; pie-
100 bos; poste-
rabarber f 1.50
)de kqol f 2.40—
ij f 0.28—Q.33 per
nen f 12—13 20,
-12.30, stamsul-
stamsuijboonen
f. 5.70—8.10
45, idem r
.20 per 100
10 K.G.; woi
waschpeen
e per 100 1
Juli. Haags
•oenten N.V.
jzen waren: Roo-
2—15, kruisbessen
ozen I 2633, II
eng. krozen 21—
i 1624, yellow
I 7—12. Prijzen
morgen vier uur.
ii. De prijzen wa-
14—26, II 10—12,
37, frambozen
rellen 22—30, eld.
—16. krozen I 20
t I 12—18, II 3—
.5, kruideniers 12
,.G. Veilingiedere
ECONOMISCHE WERELD-
ORGANISATIE.
MOOI INITIATIEF VAN DEN BEL
GISCHEN KONING.
Een algemeen studie-orgaan
bepleit
Koning Leopold van België heeft aan
lijn minister-president, Van Zeeland, een
open brief gezonden, waarin hij met een
weldoordacht en sympathiek plan komt.
In dit schrijven zegt de koning, na ge
wezen te hebben op de toestand van des
organisatie waarin de menschheid zich
bevindt o.a.:
„Het zou, naar mijn meening, van
groot belang zijn, over te gaan tot de
stichting van een orgaan voor economi
sche studies, dat een drievourig karakter
zou moeten hebben: universeel, perma
nent en onafhankelijk. Het doel van de
studies dier instelling zou moeten zijn:
het zoeken van de elementen voor een
algemeene economische organisatie en
de voortdurende aanpassing van die or
ganisatie aan de aanhoudende wisselin
gen der economische factoren. De econo
mische wetenschap, die geheel door het
leven wordt geleld, is onderworpen aan
het rhythme van het leven. De proble
men, die daarbij worden opgeworpen,
kunnen geen onveranderlijke oplossing
▼inden. Tenslotte zou de beoogde instel
ling, om in staat te zijn haar taak te
vervullen, ook, zoo mogelijk, onafhanke
lijk moeten
den.
Onder die omstandigheden zou *t van
het allergrootste belang zijn, dat de be
oogde instelling kan rekenen op de me
dewerking van personen, die in de ge-
heele wereld het best in haar geheel de
kwesties kennen, welke betrekking heb
ben op nijverheid, handel, landbouw, fi
nanciën en arbeid. Deze personen zou
den hun medewerking moeten verleenen
op grond van hun bevoegdheid en niet
op grond van een mandaat.
Indien wij werkelijk den oorlog onmo
gelijk willen maken en den mensch tot
vredelievender gevoelens brengen, dan
moet men den moed hebben de econo
mische kwesties in haar geheel onder ’t
oog te zien en een oplossing geven aan
de groote problemen,
die dreigend oprijzen voor de geheele
menschheid; de. verdeeling der grond-
Scherpe godsdienststrijd in
Servië.
EEN KRUITMAGAZIJN ONTPLOFT.
Vijf dooden, 15 gewonden.
In het Zuld-Slavische dorp ^ragarl.
nabij de stad Kragujewatz, waar enkele
dagen geleden een betooging der boeren
tegen het verdrag met den Paus op touw
gezet was, is Zaterdag een kruitmagazijn
in de lucht gevlog.en.
De gevolgen waren ontzettend. Door de
hevige slag werd, in de verschillende
plaatsen in de omgeving groote schade
aangericht. In het dorp Stragarl zelf is
geen enkel huis onbeschadigd. Er wer
den onmlddellijk legerauto’s gezonden
om hulp te verleenen en de puinhoopen
op te ruimen, waarbij vijf dooden en 15
gewonden werden geborgen.
Een politieke misdaad?
De strijd om het verdrag heeft zich
intusschen toegespitst door het overlij
den van den patriarch Vejmava, die ’n
de
De
het
stoffen, de verdeeling der ruilmiddelen,
de internationale verdeeling van de ar
beid. het evenwicht tusschen de
bouw- en industrielanden, enz.
„Ik heb de overtuiging”, zoo besluit de
koning, ..dat de tijd thans gunstig is om
een poging te doen en dat wij bij de uit
voering van ons streven niet alleen kun
nen rekenen op de steun van alle regee-
ringen, maar ook op die van de groote
sociale, godsdienstige en menschlievende
gemeenschappen, in één woord van alle
menschen, wier hart vervuld is van het
verlangen naar begrip en solidariteit.”
Gunstige ontvangst in Amerika.
De Amerikaansche minister van Bui
tenlandsche Zaken, Cordell Hull, heeft
koning Leopold s voorstel met vreugde
begroet. Naar zijn meening komt het op
een geschikt oogenblik. Het verheugt mij
zeer, aldus de minister, „te vernemen,
dat de leiders van andere landen belang
stellen in de stichting van een onafhan
kelijke internationale economische orga
nisatie, want nooit zijn de internationale
betrekk ngen zoo zeer afhankelijk ge
weest van stebige economische grondsla
gen als thans.”
Duitschland wil medewerken.
Duitsche pers heeft het voorstel
eveneens in gunstigen zin besproken. De
„Deutsche Allgemeine Zeitung
o.m.:
„Men kan slechts hopen, dat het voor
stel in overweging zal worden genomen
door de landen, op wie deze taak rust.
Het gaat hier, volgens het Duitsche blad
om een direct beroep op Londen, Parijs
en Washington, om de grondslagen eener
nieuwe internationale regeling te onder
zoeken. Duitschland hoopt, dat dit be
roep zal worden verstaan. Hitler en zijn
medewerkers hebben herhaaldelijk i
klaard, dat zij bereid zijn op voet
rechtsgelijkheid aan zulk een nieuwe
geling mede te werken.”
HET KORFBALTOURNOOI VAN „LIOS”.
Zaterdagmiddag 24 juli hadden op het
Sportclub terrein de door Lios georgani
seerde Korfbalwedstrlj den plaats tusschen
8 clubs. Drie clubs waren niet opgeko
men. Bovendien gaven de Junioren, Lios
III en IV, een aardige wedstrijd te zien,
welke in 0—0 eindigde. Aangenaam was
het te zien, hoe vlug zij waren en hoe zij
het spel al aardig in hun macht hadden.
Ten 4.10 werd de bel geluid en namen
de wedstrijden een aanvang. In de eerste
klasse namen daaraan deel: „Snel” uit
Dordrecht; „P.K.C.” uit Papendrecht, „H.
K.C.” uit Hardinxveld en „De'sto" uit
Utrecht. In de 2de klassee: De Schoonh.
Kweekschool Vereen.” en „Lios”, bene
vens «^Vriendenschaar” uit Giessendam.
In de 3de klasse; H.K.C. II uit Hardinx
veld en Lios II.
De wind, die dwars over het veld woei,
zal wel Invloed op het spel hebben uit
geoefend, doch het weer bleef droog en
het veld was prima in orde.
In aanmerking genomen dat het Korf-
balspel voor Schoonhoven zoo goed als
onbekend mag heeten en het voor het
eerst was dat hier een korfbaltoumooi
plaats vond, heeft „Lios” over belang
stelling niet te klagen.
Behalve de „Lios”-vlag en de Schoon-
hovensche, wapperde op het veld ook de
Roode Kruis-vlag. Ook deze vereeniging
was namelijk evenals de vorige week, bij
het gymn&stiekfeest van „D.O.S.", weer
op haar post om belangeloos liefdadig
werk te verrichten als het noodig mocht
wezen.
De wedstrijden hadden eén vlot ver
loop, er werd door menige club prachtig
spel geleverd, zoodat de toeschouwers
zich amuseerden. Klokslag 8 uur luidde
de bel voor het laatst en waren de wed
strijden geëindigd. De prijzen werden in
hotel a la Station uitgereikt door den
voorzitter, den heer C. Wismeijer, met
welgekozen woorden, waarbij hij hoopte
dat door deze propaganda menigeen zich
tot de korfbalsport aangetrokken zou
voelen.
■De uitslag was als volgt: le klasse: le
pr. „PK;C Papendrecht, 2e prUs „Des-
to”, Utrecht en 3e „H.K.C. I—Hardinx
veld.
2e klasse: le pr. „Vriendenschaar”,
Giessendam; 2e pr. „Lios I”, Schoonho
ven.
3e klasse: le pr. „HK.C”, Hardinxveld;
2e pr. „Lios II”, Schoonhoven.
„Lios” had na de prijsuitreiking meni
ge ovatie va$j de deelnemers in ont
vangt te nemen, daar allen zeer voldaan
waren over de prettige samenwerking en
de uitstekende organisatie der wedstrij
den.
wijs, dikwijls uit gebrek aan beter of
omdat zij toch iets moeten gaan leeren.
Na een HBS. te hebben afgeioopen zijn
de jongelieden op een leeftijd gekomen,
die hen bij ’t kiezen van een beroep wat
meer zekerheid kan geven en zoo zij niet
de onderwijzers loopbaan willen volgen,
dan hebben zij althans het diploma, dat
eenige introductie geeft of waarmede zij
genoegzame kennis en bevoegdheid heb
ben verworven om desgewenscht hun
studie voort te zetten. De vervolg cursus
voor het onderwijs zou na het afleggen
van het eindexamen H.B.S. niet veel
meer eischen dan een jaar, zoodat de
kosten voor het rijk aanmerkelijk lager
zouden worden dan nu het geval is.
Natuurlijk blijft het een open vraag,
of bij een opleiding, als de heer Bolke
stein bedoeld heeft, het aantal werkloo
ze onderwijzers kleiner zou zijn dan nu
het geval Is. Wel mag men veronderstel
len, dat het aantal onderwijzers kleiner
zou zijn, omdat na het voltooien van de
H.B.S. studie er minder gegadigden voor
die betrekking zouden zijn geweest om
de hierboven genoemde reden. Wat ech
ter gewonnen zou zijn op de onder
wijzers, zou verloren zijn gegaan in be
drijven. enz. Indien er nu inplaats van
12000, bijvoorbeeld slechts 8000 werkloo
ze onderwijzers waren, omdat er 4000
mintfLr voor die betrekking waren op
geleid. dan is het waarschijnlijk dat in
bedrijven er 4000 werkloozen meer zou
den zijn.
Ons onderwijs is duur, zeer duur, be
angstigend duur en de resultaten zijn
daaraan niet evenredig, hetgeen bedoelt
dat we dezelfde resultaten kunnen ver-
krijgen met veel minder kosten. Een be-
i zuiniging van beteekenls zou al zijn een
goedkooper opleiding, waartoe het plan
Bolkestein overweging verdient.
VerschijntMaandag, Woensdag
en Vnjdag. Prijs bt.i vooruitbeta
ling voor Schoonhoven per 3
maanden 1.25 p. poet 1^0
Met versekenng 15 ceula meer
zich
van
niet
Jonger dan 21 en niet ouder dan 35 jaar
zijn; zij kunnen eerst als tijdelijk amb
tenaar worden benoemd. Er zijn op het
oogenblik ongeveer 12000 werklooze on
derwijzers, zoodat er heel wat aanvragen
aan het capltulantenbureau zullen bin
nen komen. Toch wordt het aantal on
derwijzers (onder welke benaming we
natuurlijk ook de onderwijzeressen be
grijpen) elk Jaar grooter, omdat er
meer afgestudeerden bijkomen, dan dat
er leerkrachten aftreden, maar de op
leiding blijft vrijwel bestendigd zooals
die is, hetgeen tevens beteekent een voor
de schatkist drukkende in.'t.
Dertig Jaar geleden heeft een onder
wijsdeskundige, de heer G. Bolkestein,
een plan voorgesteld, dat verschillende
voordeelen heeft, het is goedkooper, eco
nomischer en de opgeleiden genieten een
meer unlverseeler onderricht. De bedoe
ling van den heer Bolkestein was, om
de kweekscholen te laten vervallen en
de opleiding voor onderwijzer te d-’-n
voorafgaan dpor het afloopen van de
HBS, waarna zij, die zoo voor het cn-
dciwVsambt roepmg gevoelen, e'^ cur
sus zeuden moeten volgen om de onder-
wij.akte te behalen De HBS. legt den
grondslag voor alle intellectueele beroe
pen, maar die voor onderwijzer heeft ’n
afzonderlijke opleiding, welke in ver
schillende opzichten achterblijft bij die
van de H B S. en in andere opzichten
meer geeft. De jongen of het meisje, die
naar een kweekschool gaan, zijn over 't
algemeen nog te jong om met eenige
sekerheid een beroepskeuze te kunnen
doen en zij bepalen zich tot het onder-