Het feest
goud
zilver.
van
en
E eerste Fiets of
eerste Naaimachine
Nijverheidsvereeniging en Keurkamer jubileeren
stand
Schilderijen
Klok:
Het Rijwiel of de Naaimachine:
w;;
Licht LK.Snoei verkoopt
Voorschriften, bepalingen en
toelichtingen.
200U ongeeohiklbeld. UvU overlgdea. JvU van bead ot voM, iVU vrn. een oog. 1 VU vnn een duim. UU non nudnron vinger. beeil zijn van «en polia
'1TLMHMC T5W
VRIJDAG 17 SEPTEMBER 1M7
We JAARGANG.
ZESTIEN BLADZIJDEN
nburg, 27 jw en
op weg
27 k en A. J.
n j, en P. O,
K.
Schoonhoven.
onderstreepte
te
con-
niet
nog
het feit van deze dag. Wij
Schoonhoven, één enkele
1 en A. Oudijk.
M. P. Hofman,
fman.
fiber.
oud 27 jaa?
Iliedrecht), oud
ber.
cina, d. van A.
te
die
elia, d. van A.
i Wijk. Cla-
M. Veldhuizen
i 36 j. (Rotter*
borgh 32 j.
nber.
Az. en A. M.
oogenboexem 27
i j. (Berg-Am-
honderd nieuwe abonné’s hebben zich aangemeld en de
-----4
in de
duister
nis I
orden onmiddellijk toegezonden
0 mar heft tweede liendevcllal en
de tweede (tets el ncmintctelatne 11
veld, 22 j,
29 j.
ir, 25 j. en G.
cht. A. P.
eswijk en G.H.
Advertenti
elke regel
plaatste
ten tién
plaatst
De triestige herfstlucht vermocht Don-
over on-
was de
daarmee
Vroolijk
i en
van
De eerste I
eerste premie’s kunnen thans worden toegekend.
Wij laten die hieronder volgen:
ARN. MAAT, Oroot-AmmersA. 204.
O. WENTHOLT, Haven 74, Schoonhoven.
A. HOENKOOP, Beiersche, Stolwijk.
P. ST1OTER, Langerak.
H. MIJ DAM, Sliedrecht H. 404.
W. RIJNEVELD Azn., Oosteinde B. 12, Berkenwoude.
C. HOOENBRUOGEN, Dorpstraat, Zevenhuizen.
DE JONG, Bonrepas, Vlist.
T. ROSEN DAA'L, B. 12, Streefkerk.
J. JONKERS, N^ordeloos.
JAC. VERRAAMlfeNijverheidsplein 27, Gorinchem.
Ten slotte:
toegekend aan
C. VERSLUIJS, Wijk B, Nieuw-Lekkerland.
De premie1!
fries, 25 j-, en
te Willeskop).
ept.
en G. Albers.
Groeneveld.
k en M. Witte
oer, 92 j, wed.
moesten een monster daarvan
:euring zenden aan de KEMA
o, 31 j. Lange-
ar.
er.
24 j- en H. IC
naar Utrecht;
inwijs uit H 73
aat 13; K. de
laar Hoofddorp
,t F 9 naar Bo
W. Teekens
n Lulkenstraat
naar Amster-
Schoonhoven heeft in haar Keurkamer
gezien het Rijksinstrument om de goede
fabrikanten te beschermen tegen hen,
die kwaad willen en tevens het middel,
waardoor de producten van kleine en
groote fabrikanten van een gelijkwaardig
Rijkskeurteeken konden worden voorzien.
Spr. feliciteerde den Inspecteur met
mochten in
uitgezonderd,
altijd goede ambtenaren hebbek. De oude
wet van 1852 in aanmerking genomen, is
het hier altijd best gegaan en heeft men
getoond een open oog te hebben voor
het belang der industrie.
Het komt niet veel voor, zoo vervolgde
spr., dat Rijksambtenaren bedankt wor
den voor de verrichte uoeid, doch spr.
zegde alle heeren van de Keurkamer, die
hier geweest zijn en dat waren er vele,
dank voor wat zij in het belang der
Schoonhovensche fabrikanten hebben ge
daan.
Hij eindigde met de wensch, Jat le ver
houding tusschen industrie en Keu-ka
mer blijven zal, zooals deze nu is, ieder
meester en vrij op eigen terrein, de an b-
tenaar uitvoerende en toepassende de
Waarborgwet zonder aanzien des per-
soons, de fabrikant meewerkende jm die
uitvoering zoo goed mogelijk te maken
en beide partijen elkander begrijpend.
Als goede wensch voor den Inspecteur
persoonlijk, wilde spr. hieraan nog het
volgende toevoegen: Het is mij bekend,
dat U nog een Ideaal hebt en wel dit, dat
er binnen niet te langen tijd een nieuwe
Waarborgwet in het Staatsblad zal ver
schijnen. Wij hópen, dat U hierin zult
slagen. Wat Schoonhoven betreft, behoeft
de verandering tusschen oud en nieuw
niet zoo groot te zijn, daar elke verande-
er.
s, 59 Jaar, geh.
- D Verwelj. 71
A. de Kruljf,
nelrewaard).
an J. L. Steen
hoven.
>er.
anus, z% van A.
l Keeltje, d.
3ot. Maria
Tuyl en J. Ba-
iistus.
v. J. van Bu-
ia Aaltje, cL
der Hek; Gcr-
i J. M. Bouter.
ïeijk, 76 jaar,
L. Roest, oud
st en van N.
toen tegen twee uur T.OAGE.N.O. met
de Nijverheidsvereeniging en hare gasten,
voorzoover dezen reeds aanwezig waren,
een rondgang door de stad maakte. De
route leidde over het Doelenplein, langs
het Waarborgkantoor. Spoedig was het
gezelschap daarna weer vereenigd in ho
tel Belvédère, waar de bovenzaal alleen
niet voldoende was, om allen een plaats
te bieden.
De belangstelling liet dan ook niets te
wenschen.
In het
i, d. van C. A
Jan, z. van
van den Heu-
Advertentiën1-6 regels f 1.30
regel meer f 0.20; derde
sing hal ven prijs. Adver-
worden gr a t i s ge-
in „De Gorcumer”.
ring geen verbetering is. Wij hopen, dat
het Uw streven is, ook de belangen der
industrie door de nieuwe wet te behar
tigen. Moge de naam „Mleras” verbon
den worden aan een wet, waarover nu en
in de verre toekomst door allen, die het
aangaat, met dankbaarheid wordt ge
sproken.
IJ8SEL. Sept,
annes, z. van A
er Eist. Ger-
jendoom en E.
i J. v. d. Weyde
z. van A. Oos
teniet.
Ham. 29 J. en
van der Graaf,
26 j. C. den
sr Ham. 27 j.
er, 72 j, weda-
Verschunt; Maandag, Woensdag
en Vrijdag. Prijs by voormtbeta-
,ing: voor schoonhoven per
baanden 1.25; p. post 1.50
Met venekenng 15 <*nU meer
hulde geheel overgedragen aan de
Nijverheidsvereeniging, maar desondanks
geldt deze hulde ongetwijfeld in hoofd
zaak den persoon van den voorzitter, zon
der wlen men zich haast geen Nijver
heidsvereeniging zou kunnen indenken.
Het dubbele jubileum het eeuwfeest
van de Keurkamer en het 75-jarig be
staan van de Nijverheidsvereeniging
bracht reeds in de loop van de morgen
vele gasten in onze stad, want in de voor
middag hielden bij deze gelegenheid hier
de verschillende patroonsbonden uit het
vak hun vergaderingen.
Om één uur begon de heer A. C. Lensen
een bespeling van het stadhulscarillon.
welks vroolljke tonen bijdroegen tot de
feestelijke stemming, die noa groeide,
derdag geen sombere stemming
re stad te brengen, want het
feestdag der zilverlndustrie en
de feestdag van Schoonhoven,
wapperden de vlaggen van stadhuis
toren en als een uitstekende inzet
de jubileumdag ontving het publiek de
mededeeling op het „zwarte bord" aan
ons bureau, dat de Koningin de verdien
sten van de Nijverheidsvereeniging had
gewaardeerd in haar emlnenten voorzit
ter, den heer W. Hooljkaas en dezen be
noemd tot ridder in de Orde van Oranje
Nassau. Bescheiden heeft de heer Hoolj
kaas, toen hij later op den dag in de
feestvergadering zelf van die onder-
.vhoidine- kennis moest geven, deze
KOLEN DUURDER!
MAAR -
mat IW Haard of Haardkachel nog mindor gold noodlg voor brandetof
r.W. ic frontwend-circuUtie, directe wermte-uiUlreling. 32 meer nuttige wermle
dan met gewone circulatie, uit voorraad te leveren. Alle inlichtingen gratie zonder
verplichting. Zie de etalage voor andere merken ale JAN JAARSMA, FABER, ena.
Vul- en Huiehoudkachele, Fornuizen en*, ehz.
G. TROMPETTER, Loplkar»traat49,5choon.iovan, Haard- en Kachalamadarll
De Nederlander is bekend als een se
cuur man, hij neemt geen overijlde be
sluiten, maar handelt bedachtzaam en
voorzichtig, hij overdenkt de dingen, wel
ke hij voornemens is uit te voeren en
regelt die vooraf behoedzaam. Die om
zichtigheid wordt wel een§ wat overdre
ven en wanneer van overheidswege maat
regelen worden genomen, kan men er ze
ker van zijn dat aan de voorbereiding
niets heeft ontbroken.
Dat is goed en men bevindt er zich
gewoonlijk wel bij, maar gaat men daar
in te ver, dan wordt die voorbereiding
belachelijk en men komt tot bureaucra
tisch hocospocus, waardoor de betrokke
ne wanhopig wordt. Dat doet zich voor
bij de bepalingen omtrent.het ach
terlicht voor rijwielen. Een normaal
mensch zou geen kans zien voor een zoo
eenvoudig en weinig belangrijke zqak in
gewikkelde voorschriften te maken, maar
een goed ambtenaar staat op dit punt
root niets.
Van 1 Januari a.s. af zal het verplich
tend zijn op elk rijwiel een electrisch
achterlicht te hebben. Niets gemakkellj-
ker dan dat, zal men denken, de betrok
ken Instantie bepaalt de grootte en
sterkte van het lampje en de plaats waar
het moet aangebracht worden en dan
is aan alle eischen voldaan. Maar de
ambtenaren, die deze ongemeen gewich
tige zaak moeten regelen, hebben kans
gezien er zooveel voorschriften aan
verbinden dat de fabrikanten van
lichtjes er geen weg meer uit weten.
Degenen, die zulke lampjes wilde
brfceeren,
ter goedk<
te Arnhem (N.V. tot keuring van electrl-
«chft ma ter latenen in een circulaire wu
uiteengezet aan welke voorschriften zoon
doodeenvoudig ding moest voldoen. Voor
geschreven was o.a. hoe de lampjes ge
stempeld moesten worden, maar door
overmaat van bepalingen bleek, dat het
mogelijk was om op 12 verschillende wij
zen te stempelen, die alle aan de voor
schriften voldeden: Ook de letter van de
stempel was voorgeschreven, namelijk
Venus-grotesk, een niet Nederlandsche-,
maar een Duitsch lettertype. Het voor
geschreven woord was „Rykskeur"; niet
„Rljkskeur”, zooals ieder ander zou
schrijven, maar Ryk met een ypsilon. Na
dat de fabrikanten de paplerstapel met
voorschriften met hun personeel hadden
bestudeerd, zonden eenlge een monster in
aan de KEMA. Daar werden de lampjes
behandeld alsof het leven der menschen,
het geluk van de staat er van afhing. Er
werden proeven mee genomen, ze werden
uit elkaar genomen „voor studie-doelein-
den”, zooals aan de fabrikanten werd ge
meld, ze kregen alle een volgnummer en
er werd zoo ernstig mee geëxperimen
teerd. dat geen der ingezonden modellen
teruggezonden kon worden.
De fabrikanten behoefden niet te
wachten op die tejjugzending, want zij
hadden intusschen een nieuwe stapel pa
pieren ontvangen met weer geheel andere
voorschriften en bepalingen, omtrent
deze allergewichtigste en ingewikkeldste
zaak, voorschriften omtrent de keuring,
Jeveha gloeilampen v af f 0 50
Elect, rijwiellampen v.af f 4.
-- Ronde zaklantaarns v.af f 0.20
Stadhuiaatraat 7-9
Lopikerstraat 43
S e b hevea
Hoogtijdag voor
hartelijk
hulde.
Na den voorzitter kwam
de heer C. Vreedenburgh,
controleur van den waarborg te Rotter
dam, aan het woord. Hij constateerde,
dat de Nijverheidsvereeniging met
de Industrie en de -Waarborg een onver
brekelijk verband heeft gevormd van do
oprichting tot nu toe. Organisch en prin*
administratieve bepalingen, véllen vol
met „toelichtingen ornaat men niet
ten onrechte vreesde dat de makers
der lampjes het ging duizelen.
Al die voorschriften en al die toelich
tingen maakten de fabrikanten dol, doch
ze bleken niet voldoende om de fabrikan
ten te doen begrijpen wat eigenlijk de
bedoeling was en ten einde raad vroegen
zij aan de KEMA uitleg over die stort
vloed van voorschriften.
Zoo n vraag is voor een ambtenaar ge
makkelijk te beantwoorden' en zoo deed
dan ook de KEMA. Het antwoord op de
vraag der wanhopige fabrikanten luidde
dat paragraaf 4 sub a van de door den
minister van waterstaat vastgestelde keu-
ringseischen voor rij wielachter lichten
(Nederlandsche Staatscourant d.d. 13 en
14 Augustus 1937 no. 155 en d.d. 2 Sep
tember 1937 no. 168) als volgt luidde:
^Achterlichten moeten zoodanig
zijn Ingericht, dat gloeilampen met
een schroetvoetlamp E 10/13 overeen
komstig de normalisatie van de In
ternational Electrotechnical Commis
sion (IJE.C.y, met een lichtpuntltoogte
van 21 1 m.m., een grootsten dia
meter van 16 m.m. (deze maat, die
oospronkelijk 17 m.m. was, is bij de
beschikking, gepubliceerd in de
Staatscourant no. 168, in 16 m.m. ge
wijzigd) en een grootste lengte van
.30 m.m. daarin stevig bevestigd en
tot branden kunnen worden ge
bracht enz. enz.
Het gaat zoo nog een foliovel verder.
Is dat niet duidelijk? Nu begrijpt im
mers iedereen hoe zoo'n lampje gemaakt
moet worden?
Nog zaten de industrieëelen in rij-
wlelachtexllchten mat zorgeUJk^ «n speu-
rende oogen vermoeid gebogen over de
steeds groeiende voorschriftenstroom
toen er iets wonderlijks gebeurde.
Er was een fabrikant die alle andere te
slim af was. Een rijwielfabriek kondigde
de levering aan van /“„officiéél goedge
keurde achterlichten". Hij had ’t er op
gewaagd en een heel gewoon achterlicht
je gemaakt, waarvan hij hoopte dat *t
voldoen zou aan de voorschriften, waar
uit immers toch niemand meer wijs kon
worden. Hij zond dat de wereld in en
verscheen er mede op de Jaarbeurs. Al
zijn concurrenten schreven daverende
brieven aan de KEMA, vroegen hoe dat
kon, omdat niemand nog een officieele
goedkeuring had ontvangen. De KEMA
wist *t niet, er was nog geen enkele
goedkeuring verleend toen de „officiéél
goedgekeurde achterlichten reeds in de
handel waren gebracht, want over
zoo belangrijk vraagstuk kon maar niet
in enkele maanden worden beslist, maar
juist een dag te voren had die onderne
mende fabrikant zijn goedkeuring ont
vangen.
Hij had *t gewaagd en was geslaagd
Nu komen de anderen achteraan met
hun achterlicht, maar vermoedelijk zijn
er nog collega’s, die nog niet gereed zijn
met hun studie der voorschriften, bepa
lingen en toelichtingen.
loos aangegeren
en H. A. van
l jaar, ongeh.
nber.
;ronella Hendrl-
s en J. J. Pos-
rn N. Vis en M.
larina Leontine
an Vliet en M.
d. van G. A.
ilder.
er Wolf en W.
i A. van Leeu-
een> danks
crisis.
Daarom is het begrijpelijk dat dé Nij
verheidsvereeniging voor Goud- en Zil
versmeden, die de Goud- en Zilverindus-
tne te dezer stede vertegenwoordigt, haai
75-jarig bestaan wenscht te herdenken.
Er zijn natuurlijk verschillende oor
zaken, waardoor de industrie hier kon
blijven bestaan, maar spr. wilde alleen
hierqp wijzen, dat de industrie in
Schoonhoven gedurende de negentiende
eeiïw altijd bijzonder van aard is ge
weest. Er was geen enkele plaats, waar
de verhoudingen waren als hier, nergens
stonden er weer voortdurend nieuwe man
nen op om zich als patroon te vestigen.
Industrie en Waarborg.
Als tweede oorzaak noemde spr. het
feit, dat in Schoonhoven een Kantoor van
Waarborg was gevestigd. Alle Jaren door
heeft men begrepen, dat het hebben van
een eigen Keurkamer, een levensvoor;
waarde was voor het voortbestaan der
goud- en zilverlndustrie.
Vandaar dan ook dat aan het 15-jarig
bestaan der vereeniging de Keurkamer
verbonden werd en dat temeer, waar deze
terzelfder tijd 100 Jaar hier is gevestigd.
Waar een Rijksdienst uit den aard der
zaak moeilijk zelf het initiatief tot een
herdenking kon nemen, is deze gedachte
van de Nijverheidsvereeniging uitgegaan.
Bij den Inspecteur van den Waarborg
vond het idee goeden ingang en vandaar
het wel zeer zeldzame feit, dat wij heden
middag tesamen vinden de Rijksdienst,
welke tot taak heeft toezicht te houden
en scherpe controle uit te oefenen op hen,
die gouden en zilveren voorwerpen maken
of daarin handelen en tevens hen, op
wie die controle wordt uitgeoefend.
openingswoord van den heer
Hooijkaas
kon deze, naast een welkom aan alle aan
wezigen, in het bijzonder begroeten den
vertegenwoordiger van den minister van
Econ. Zaken, ir. Steketee, den directeur
der Belastingen, den heer Van den Bo
venkamp, den Inspecteur van den Waar
borg, den heer W. C. Mieras, het dage-
lijksch bestuur van Schoonhoven, dat vol
ledig present was en een vertegenwoor
diger van de Kamer van Koophandel te
Gouda, den heer Van Beek. Verder ver
welkomde de heer Hooijkaas de ambte
naren van de Keurkamer, den directeur
der Rijksvakschool, den heer L. Bosch en
diens voorganger, den heer H. Ellens en
de besturen der Federatie en der verschil
lende bonden.
Spr. memoreerde in zijn feestrede, dat
ongeveer 50 jaar geleden de regeering een
onderzoek liet instellen omtrent de posi
tie van de goud- en zilverlndustrie in ons
land. De vrees, dat de industrie achteruit
ging, niet alleen wat hoeveelheid, maar
vooral wat kwaliteit betrof, was juist;
door het langzamerhand verdwijnen der
provinciale lijfsieraden en gebruiksarti
kelen en de groote concurrentie ging de
productie en de kwaliteit in gouden ar
tikelen achteruit; ook zïiVer nam, wat
dat soort voorwerpen betreft, in beteeke-
nis af, terwijl er noch in goud, noch
in zilver een nieuw genre aaii het opko^-
men was. Bovendien kwam de commissie
tot de conclusie, dat de Goud- en Zilver-
nij verheid zich uit de kleinere plaatsen
zou terugtrekken en zich concentreeren
in de hoofdsteden.
Wij zijn nu zooveel jaren later en moe
ten erkennen, dat de commissie grooten-
deels goed heeft gezien; de fabricage van
gouden provinciale voorwerpen is zoo
goed als verdwenen en het karakter der
zilveren voorwerpen is veranderd.
Merkwaardig is echter, dat de
centratie in de groote steden
heeft plaats gevonden en
merkwaardiger is, dat de Schoonhoven
sche nijverheid, die toentertijd geheel
van de provincie moest leven en daardoor
het eerste slachtoffer had moeten wor
den, tot op heden is blijven bestaan on-
de moeilijke jaren en de zware
iel, van Woer-
it 34 inw.; K.
van Hillegers-
A. Wapperom,
,er, van Haar-
isweg 121 inw
raayeveld (geh.
jestraat 72 inw.
de Bruin, van
,r Amsterdam,
Timmer, van
t; Nieuwstraat;
34'ia inw. naai
10; L. v. Gent,
niedarn, Burg,
irdrnan. van A
Oranjelaan 15;
an Stationsweg
ikinderdijk 33b;
i P. Rijsdijkstn
jerlaan B 11.
Bijzondere hulde.
Een enkel woord wilde de heer Hoolj
kaas hieraan nog toevoegen en wel tot
den heer Vreedenburgh. Dat de Nijver
heidsvereeniging zich de laatste jaren
meer heeft kunnen laten gelden en zich
meer heeft kunnen ontplooien dan-vroe
ger, is het gevolg van het feit, dat de
heer Vreedenburgh zich voor onze goud
en zilvemijverheid interesseerde. Hij was
hier als jong ambtenaar, als essayeur en
als controleur van den Waarborg en hij
heeft hier ook zijn vrouw gevonden,
(vroolijkheid). Hij was en is nog een
zeer goed, hoewel vaak streng ambtenaar,
doch aan den anderen kant heeft hij al
zijn krachten gegeven aan de Nijverheid
en dat wel zonder dat hij daarbij eemg
eigen belang had en zonder dat hij er
ooit eenige vergoeding voor wilde accep-
teeren, omdat hij vrij en onafhankelijk
wilde blijven. De heer Vreedenburgh
heeft voor de Schoonhovensche goudr en
zilvemijverheid meer verdiensten, dan
een niet ingewijde kan vermoeden, want
over zijn medewerking hangt een sluier,
waarvan spr. nu wel eens een tipje heeft
willen oplichten. Namens de industrie, na
mens de Nijverheidsvereeniging en na
mens geheel Schoonhoven, bracht spr.
den heer Vreedenburgh dank voor wat
hij voor hen heeft gedaan. Een luid en
applaus onderstreepte deze
N*. HM
NIEUWSBLAD VOOR ZUID HOLLAND EN UTRECHT
SCHOONHOVENSCHE COURANT F
J T«W. 20. T<-Adr«: VMnoot«L S. t W. N. VAN NOPTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 25. Po.tr.kM.iag 13763. 1
il.iS NE'li IIC° Q onw <dmiai.tr.u« opgor.n .oor d. „rwt.nat uja volgen, d. rM^o.t«ld. b.p»liagea legen oagereUen verrekerl root bedragen, gevnnrborgd door do NIKUWK HA.VBAMK le Schiedam, ven
Uulden bu levenelange AAA Uu,du> Gulden bij reriiee t)AA Guldnn bjj vuline 1 Guided bj vorlinn Gulden bj; verl.ee ven Do verzekerde moet hoi
