SCHOONHOYENSCHE COURANT
Vv
Een vee-gezondheidsdienst
Schoonhoven
I Plaatselijk nieuws
MM. HCBtt BUMUBH MAAMDAQ I umil UM M. UIMMB
NIEUWSBLAD VOORZUIDMLAND EN UTREfflf
IVereohijnl: Maandag, Weeoedeg
•a Vrigdag. Pry» bii vooruitbeU-
une Voor bohooahovan par 8
uwumIcu I \3b p. post 1.60
Mat verzekering 15 cenu maar
Teief. att. TaL-Adrea: Yaaoootea
S. W. N. VAN N00TEN,
SCHOONHOVEN, HAVEN 25. Postrekening 13763.
Advertantiën1-6 ratrelg f 1.80
elke trgel meer f 0.20; derde
plaatsing haken fjrij». Adver
tentie» worden gratia ge
plaatst in' „De Gorcumer".
ABONNB'Ö, dia ai oh aan onaa administratie opgaven voor da varaekarmg. a\jn voigana da vastgestelde bepalingen tegen ongevallen veraakerd voor bedragen, gewaarborgd door da NIBU>VB HAVöiNK te Schiedam, van
Gulden bu teveaalnage #*AA u,üdea b6 QAA Guld%n bÜ wlies OAA Gulden bii varliee 1AA Gulden bÜ rerliM #*A Guldon ▼•Vliea waan. De verzekerde moetin he*
ZOvU ongeeebiktheid. UUU overladen. Jl/U van band oi goat. Ct\j\j van een oog. 11/1/ van een duim. UI/
van aan daim.
anderen vinger. bent «in van een polis
Dc meening van Prof. Dr. G. W. V. d. Plank.
Prof. v. d- Plank schrijft ons:
De naam Gezondheidsdienst geeft al
veer wat een dergelijke instelling be
oogt,' doch om een goed inlicht te ver
krijgen in de doelstelling en de werk
wijze le bet nuttig om een terugblik te
werpen en het ontstaan van reed* ge
vestigde diensten te bekijken.
Atn het einde der vorige eeuw wer
den op verschillende plaatsen in on*
land meikcontrólevereenigingen opge
richt met de bedoeling het vee der aan-
geeloten veehouders geregeld te contro-
leeren. Deze contróle omvatte uitsluitend
de melkhoeveelheïd en het meikvetga-
Bet was een productiecontróle ten be
hoeve van de veefokkerij,welke ten doel
had slechte prodwctiedleren uit te scha
kelen en een hulpmiddel te sijn WJ de
■electie.
Deee meikoon tr61e werd geheel coöpe
ratief uitgevoerd en door de vereeniging
af ook wel door de ooöperatteve zuivel
fabriek werden melkeontroleurs regelma
tig uitgezonden, om van de verschillende
dieren melkhoeveelheïd te meten en in een
eenvoudig laboratorium (al of niet Inde
fabriek) het vetgehalte te bepalen. Op
deze wijze ontstond voor iedere koe een
tLg. melklijst; aan het einde der lacta-
tieperiode kon uit de verkregen gege
ven* da totale hoeveelheid melk en he*
vetgehalte worden berekend en we* te
vens het aantal lactatiedageh bekend.
Het behoeft geen nadere toelichting,
dat ren dergelijke contróle de ©enige
mogelijkheid ie om het productievermo
gen der dieren te ocm troleeren. In enke
le «treken werd de melkcootróle betrek
kelijk spoedig vrij algemeen, elders werd
slechts aarzelend tot invoering orerge-
gaan terwijl er nu nog gebieden *«n.
waar bijna of to 1 geheel niet er aan
wordt deelgenomen. De oorzaak van de
■eizakrc Is voornamelijk te roeken in
da koeten, welke de contróle meebrengt
(controleur*, ondersoek, administratie).
fel fokgebieden, waar de verkoop van
dlaren een rol speelt, is de controle on
misbaar, aangezien een kooper van een
Jonge hoe of stier prijs stelt op innige
van de mefikltysten der moeder en groot
moeden.
Daar, waar veel dieren worden aange
kocht en niet zelf gefokt, Is de nood
zaak der melkcoatrdto niet zoo sprekend
en wordt ook bet mi nut gecontroleerd.
Toch zal ook in laatstbedoelde gebieden
het Juiste inzicht in de productie van
isdesz koe noodig zijn om de rentabili
teit van het bedrijf boo hoog mogelijk op
te voeren. In Duitschl&nd ziet men deze
noodzaak in en la de melkcontróle door
den staat verplicht gesteW. Ben derge
lijke ingrijpende maatregel zou voor ons
land vermoedelijk minder geschikt zijn,
doch zuiver technisch beschouwd is er
niet veel tegen te zeggen.
Vooral in de gebieden waar de meik-
eontróle een groot* verbreiding had ge
vonden, gebieden dus waar. gefokt en
geëxporteerd werd, werd langzamerhand
de behoefte gevoeld ook enkele ziekten
te gaan bestrijden, eveneens om de be
staansmogelijkheden van de veehouderij
en -teelt te vergrooten. Ziekten, welke
niet door een geneeskundige behande
ling zijn te genezen, doch diê bijzondere
maatregelen yereischen. in de eerste
plaats kwam daarvoor d* tuberculose in
aanmerking en vogrts het besmettelijk
verwerpen (abortus Bang). Ook van
staatswege werd een tuberculosebestrij
ding ingericht, waaraan geheel vrijwil
lig door de veehouders kon worden me
degewerkt. Door de ziektebestrijding
werd ook weer de aandacht gevestigd op
da stalhjgiéne. Oorspronkelijk organi
seerden verschillende landbouwmaat-
schappljen *.g st&lwedstrijden met het
doel bouw en onderhoud der stallen te
verbeteren; ter aanmoediging werden
prijzen uitgeloofd. De gezondheidsdien
sten, welke werden opgericht met het
doel genoemde ziekten te bestrijden,
moesten zich eveneens met hygiënische
maatregelen bezig houden, adviezen ge-
van en*.
Zooals ied«r* medaille haar haarzijde
heeft, werd ook da vraag naar goede
melklljsten wal eens oorzaak, dat men
door geforceerde voeding het eindcijfer
omhoog schroefde. Vooe&l de laatste IQ
Jaar is gebleken, dat vele veehouders
niet rationeel voeren. Hoewel voedercon
trolebureau* werden ingericht en o a.de
consulenten advlesen geven omtrent vee
voeding. bestaan ook op dit gebied nog
verkeerde toestanden.
Het geregelde contact van personeel
van den gezondheidsdienst kan ook voor
veevoedingsvragen benut worden om den
veehouder te auritoeoren bij de bereke
ning van *Un voederrantsoenen. De tot
nu toe genoemde maatregelen en instel
lingen hadden voornamelijk ten doel om
het vehouders (-fokkers) bedrijf te be
vorderen.
Daarnaast komt een tweede kant van
da melk winning en zuivelbereiding, nX
het belang van den consument, ingroo-
te üjnea valt dit samen met het belang
van den producent. De ,lpe<ki^din<? 4§r
th.ft. of abortus Bang is'van groote be-
teekenis mor da bedriJfsultAomsten van
den veehduder; geeft den consument een
hoogwaardiger product; dit voorbeeld,
dat gemakkelijk met andere sou zijn aan
te vullen, lijkt mij hier voldoende.
In verschillende steden werden 'maft-
controle-stations opgericht, welke bij de
aangesloten veehouder» contróle uitoe
fenden op de kwakten der melk (vetge
halte, vuilgehaJte, streptoeoeumonder-
zoek). Ook deze melkcon tr ólesta tl ons
hebben veel bijgedragen tot verbetering
der melk winning *n kwaliteitsverbete
ring van het product (ook door middel
van st&lwedstrijden op eenigszms ande
re basis dan de vroeger genoemde).
Aangezien on* land hoofdzakelijk Is
aangewezen op de levering van kwali
teitsproducten, is grooter uitbreiding der
ziektebestrijding over de gebieden waar
fokkerij niet het hoofddoel ia, volkomen
logisch. De uitbreiding in laatstbedoelde
gebieden ie moeilijker daar veelal niet
een geregelde melkcontróle (hoeveelheid
en melkvetgehalte) bestaat. Zijn reeds
organisaties op een der onderdeelen:
melJtcontróle, voorlichting en voedings-
vragen, ziektebestrijding, werkzaam, dan
verdient het aanbeveling naar «y>n goe
de samenwerking te streven.
Hoofdzaak is, dat de veehouders door
drongen zijn van de noodzaak om lot de
besproken maatregelen over te gaan. In
de eerste plaats In hun direct eigenbe
lang en verder in het belang van den
goeden naam der Nederlandse he zuivel
producten.
AFSCHUD Dfi. W. H. TAILLANT.
In de Oudeja&rsavonddienst in de Ro
nton strantsche Kerk heeft da V&iliant
afspbeid genomen van haar gemeente,
wegens haar aanstaand huwelijk Het
kerkgebouw wae bij die gelegenheid goed
gevuld.
Na het ringen wan oeeang 24 1 ks
de predikante Psalm 90. waarna zij lot
tekst koos Psalm 3i 16: „Mijne tUden
*Un in Uwe Hand". De predikante wees
•rap, dat op Oudejaarsdag de mensch
atch gevoelt als een eenzame figuur op
een eindelooze vlakte, die terugziet op
de weg, die bU heeft afgelegd en voor
uitblikt naar de afstand die nog blijft
te overwinnen. Bén oogenblik Is de
mensch dan los van alles en alleen, met
zichzelf, dan beleeft hij zich als de ster
veling tegenover de eeuwigheid. Het is
moeilijk te zeggen, wat het wezen der
godsdienst is, maar dat ooie eindige le
vens gebed zijn In de eeuwigheid en dat
wij dit ip één moment van zalige ver-
rukikng kunnen ondervinden, dat is wel
het hoogste en rijkste element ren de
godsdienst Dit oogenblik van verruk
king Is echter niet onze dagelijkse he
stemming. Hoe ervaren wij God in bet
dageiiJksche leven? Als wij weten dat
onze tijden in Gods hand zijn en wü
overzien dan op de laatste dag van het
jaar ons leven, dan kunnen wij dit
slechts zien zooals het is. Als wJJ ome
blik eerlijk en rustig ever d* dingen la
ten gaan zullen we ook de wereld zien
zooals ze ls, en ontdekken dat Ideaal en
werkelijkheid ver van elkander liggen.
Als we er evenwel aan blijven vasthou-
doen dat een betert wereld dan deze
mogelijk V». dan zullen we
krachten die zich in verteerde richting
willen openbaren, kunnen onderdrukken.
Dat ons leven in Gods Hand 19. houdt
een groote verantwoordelijkheid en aan
vaarding in, want dan -achten wij ons
levert alleen gebonden aan de bedoeling
die God ermee heeft. Dit besef geeft aan
het alled&agsche leven «én glans die het
warmer maakt, het is Jkn. /troost voor
vele ontroostbaren en «~Y"tleert ons
ook om ons met overgave aan de dood
toe te vertrouwen, wanneer onze tijd ge
komen is.
Nadat de Oudejaaratong was gedon
gen, nam ds. Valllant afscheid van haar
gemeente. Zij was dgfkbaar voor het
feit, dat zij het predilrtntenambt .had
mogen bekleeden, en daar z* zich steeds'
seer sterk één gevoeld had met de pre
dikanten van de Remoastrantsche Broe
derschap, drukte sij er ook haar dank
voor uit, dat er in deze 'Gereld nog plaats
is voor de geestelijke arbeid van predi
kanten. Mijn blik gaat haar ellen, aldus
ds. Valllant, die me gespen hebben in
mijn werk, ik heb veel sympathie onder
vonden zoowel van oud als Jong. Ik heb
hier met vreugde gewerkt. Wel was mijn
werk niet altijd gemakkelijk, en de wa
re appreciatie van mUn'opvatting van
het predikantenambt moet voor velen
moeilijk geweest zijn, daar ik afweek van
het tradltioneele; toch heeft dit geen
wU*%;ng gebracht in' onze wederzljd-
sche verhoudingen. Ik spreek geen oor
deel uit over mijn Werk als zoodanig,
wat verkaard gedaan O, dat is geschied
en ik vraag u daarvoor geen vergiffenis.
Wat goed was, was goM- Ik heb gepro
beerd te geven, wat ik met volle verant
woording kon geven, ik heb geen dingen
gezegd, waarvan ls vooraf de draag
kracht niet overwogen heb. Ik heb. u'ge
geven wat ik had te gèyen.
Verder dankte de predikante 1 kerk
bestuur, den organist en den koster voor
de hulp die zij steeds hen heeft mo
gen ondervinden,
rij tegenoye» de hebben ge
daan. Da bestuursleden, *jtfdus de predi
kante, hebben me de groote waarde van
deze geregelde toewijdinggehoond. ZIJ
dankte den heer C. Setori voor de zeer
hartelijke wljee, waarop hij steeds be
reid was met orgelspel te begeleiden en
den koster, voor de goede verzorging van
de catechisaties en*. Zich tot de ge
meente ln haar geheel richtende, seide
ds Valllant, dat de reden waarom zij
haar ambt neerlegde, een zoo verheu
gende was, dat zij er op deze plaats haar
dank voor wilde uitspreken. ZIJ hoopte
dat «enige band ook na haar huwelijk,
met haar vroegere gemeente zou blijven
bestaan. Zij scheidde met het besef, dat
er wel een dienares van het Woord heen
ging, maar dat de dienst op zichzelfre-
geimatig doorgang zou vinden en dit de
Remonstrantsche gemeente haar taak
zou blijven vervullen op de grondslag
ran het Evangelie en geleld door haar
beginselen van vrijheid en liefde.
Namens liet bestuur sprak de heer J.
C. van Dam de scheidende predikante
toe. Spr. zelde, dat men niet teleurge
steld was, toen men ds. Valllant naar
deze gemeente het komen. Men heeft
hier, aldus spr, uw groote gaven van
hoofd en hart op hooge prijs leeren stel
len. Ook dankte spr. voor het werk dat
de predikante ln het belang van de Zon
dagsschool, de Jeugdbeweging enz, had
verricht en memoreerde, dat ds. Vall
lant niet rustte voor zij verlichting kon
brengen voor hen die in moeilijkheden
verkeerden. Dit is voor ons 't beste be
wijs van uw opvatting van het predJk-
ambi seide de heer Van Dam. WIJ heb
ben prettige herinneringen aan u, en
opdat die bewaard zullen blijven, bieden
wfl u eenige gebruiksvoorwerpen aan,
vervaardigd door de 8choonhovensche
industrie en wenschen u en uw echtge
noot het beste voor de toekomst toe.
Op verzoek van den heer Van Dam
erd ds. Valllant toegezongen gezang
204 1.
Na beëindiging van de dienst was er
to de consistoriekamer gelegenheid per
soonlijk van de predikante afaeheld te
nemen.
ONGEVAL IN DE GROOTE KERK.
De misère met de gaanderijen.
Vier maanden is het nu geleden, dat
de toestand van de gaanderijen ln de
Groote Kerk noodzaakte tot maatregelen.
Zooals men zich zal herinneren, moch
ten Zondag 5 Sept. de kerkgangera de
Noordelijke galerij niet bezetten en na
een persoonlijk onderzoek van den archi
tect, den heer W. Kromhout, werden mid
delen beraamd om de gevolgen van het
trekken en krimpen van de zware eiken
frontbalken te herstellen. In afwachting
van de uitvoering dier herstelplannen
werd voorloopig, om de veiligheid der
kerkgangers te verzekeren, de frontbalk
A*n de galerij aan de Noordzijde op een
voudige wijze „gestempeld", d.wx. gestut
door het aanbrengen van een horizontale
balk tusschen de frontbalk en een der
daar tegenoverstaande pilaren en een
tweede, staande balk onder de galerij.
Deze laatste balk werd geplaatst achter
een der beide pilasters, naast de trap,
die de toegang tot de gaanderij vormt.
Het was te voorzien, dat de afdoende
reparatie niet één, twee, drie zou kunnen
geschieden, doch dat daaraan na vier
maanden nog niets ls gedaan, getuigt
stellig niet van groote voortvarendheid.
Intusachen is gisteren gebleken, dat de
tijdelijke voorzieningen in de „veiligheid"
op zichzelf een gevaar opleveren. In de
morgendienst hadden heel wat kerkgan
gers op de Noordelijke gaanderij plaats
genomen. Toen bij het uitgaan van de
kerk zich allen naar de trap begaven,
werd dus de galerij plotseling van een
vr|j groote last ontheven. Blijkbaar is ze
daardoor iet* opgeveerd, met het gevolg
dat de staande stempel die steeds zeer
vast stond ruimte kreeg en omviel.
Ook onder de galerij waren vele plaatsen
bezet en de balk viel midden tusschen
de kerkgangsters, die deze plaatsen ver
lieten. Het ongeluk wilde, dat één harer,
mej. de wed. A. OIree, door de balk op het
hoofd werd getroffen en een vrij ernstige
bloedende wonde boven het voorhoofd
opliep. De koster en eenige andere hulp
vaardigen schoten toe, doch het bleek al
dadelijk, dat men hier nietbulten de
hulp van een geneesheer kon. Men waar
schuwde dokter J. Groesbeek, die niet
thuis was, doch „vrij spoedig ter plaats!
rersehceo. Intu.«hjn.4uiddeo Beftlgs lo-
den van de
Roode Kruis, riainelljk de heeren Den
Butter, Hak en Brands, ln de consistorie
kamer reeds de eerste hulp-maatregelen
genomen. Hoewel de patiënte er niet zeer
ernstig aan toe scheen, achtte de dokter
met het oog op het karakter der verwon
ding een voorzichtig transport geboden
en deed haar derhalve per ziekenauto
van Nosokomoe naar haar woning" in de
1ste Olivier van Noortstraat overbrengen.
Ook bij dat transport verleenden de co-
lonnlsten goede hulp. De wonde is daar
na gehecht. Mej. O. moet voorloopig vol
strekte rust houden, doch haar toestand
is geenszins verontrustend.
Hoe lang nog?
Met het oog op de middag dienst in de
kerk, is dadelijk na het ongeval de be
wuste balk weer op zijn plaats gebracht
en een klein latje voorkomt nu het weg
glijden.
wy hebben de opmerking hooren ma
ken, een dergelijke veiligheidsmaat
regel dadelijk had moeten worden geno
men, en achteraf beschouwd; is dat juist.
Maar t ls ons anderzijds bekend, dat beide
stempels met geweld op hun plaats zijn
gebracht, dat ze regelmatig zijn gecon
troleerd en zoodanig geklemd stonden,
i dat iedereen ook de deskundigen
iets als het nu gebeurde onmogelijk acht
te, temeer, omdat de gaanderij-balk
steeds Juist ln tegenovergestelde richting
werkte.
Bij dat alles wekt het verwondering, dat
een ernstig gebrek in een zoo groot en
zoo kostbaar restauratiewerk, nog maar
steeds blijft voortbestaan. Zooals wij in
dertijd reeds meldden, neemt zeer te
recht het kerkbestuur de financleele
consequenties niet voor zijn rekening en
met lapwerk is men gelukkig niet tevre
den. De wacht ls nu op Rijksmonumen
tenzorg en het moet ons van het hart,
dat men daar niet vlug ls in het herstel
len van fouten. Misschien zal het onge
val van gisteren, hoe droevig op zich
zelf, eens wat meer de aandacht vestigen
op de wit-houten balken, die Schoonho
ven* fraaie kerk nog steeds ontsieren.
EEN PINK AFGESNEDEN.
Vrijdagavond ls onze stadgenoot, de
heer G. Hak, bij zijn werk op de tim
merfabriek „De Concurrent" te Bergam
bacht met de linkerhand ln een cirkel
zaag geraakt, waarby bijna de geheele
pink werd afgesneden. Nadat ©eft lid van
het Roode Kruis de eerste hulp had ver
leend en dr. Muller was geraadpleegd,
heeft de getroffene zich naar hier be-
gev$n en ri<*-h onder ds zorgen van zijn betreuren zijn.
hulsdokter gesteld, die het noodig acht
te, dat hij zich in de wijkverpleging te
Gouda verder liet behandelen. Daar is
de pink geheel geamputeerd.
AANBESTEDING.
De minister van defensie heeft de
aanbesteding van bestek nr. 51 1938, het
éénjarig onderhoud van, het doen van
voorzieningen aan en het vervm van
militaire gebouwen en werken té Gouda
èn te Schoonhoven, afgekeurd en het
werk onderhands opgedragen aan den,
aannemer, den heer G. Plomp, alhier.
DE SCHAATSEN ONDER.
Een paar nachten vorst hebben voor
de liefhebbers van de ijssport hoopvolle
vooruitzichten geopend. Op sommige
plaatsen is zelfs nu reeds goed ijs te
vinden. De jeugd is daar vlug achteren,
zoo diende vanmorgen reeds het zwem
bad de Jongens tot een goede ijsbaan,
waarop velen zich uitstekend vermakea
GEVONDEN VOORWERPEN.
Inlichtingen betreffende onderstaande
gevonden voorwerpen worden verstrekt
op het Bureau van Politie:
Een gesp, een paar heerenhandschoe
nen, een heerenhandschoen, een speel
goedsabel, een leeren portemonnaie.
Twee dooden op onbewaakte
overweg bij Hekendorp.
TILBURY DOOR EEN TREDI
GEGREPEN.
Hekendorp. Nieuwjaarsmorgèn zou het
echtpaar C. de Bruin en M. de Bruin—
Verwey uit de buurtschap Linschofcfep per
tilbury op Nieuwjaarsbezoek gaan bij de
moeder van de vrouw té"Lapgferingewei'
4" overweg tfeïi de
de spooriyn en de van Utrecht koi
trein dezelfde richting volgt als die, ^él
ke de tilbury moest nemen, kodden de ia
het voertuig zittende mkn en vrouw dooi
de kap van de tilbury de trein niet zien
aankomen. Blijkbaar hebben zij hem ook
niet gehoord en by het oversteken van
de overweg niet voldoende uitgekeken of
de weg veilig was. Toen de tilbury zich
Op de overweg op het tweede spoor be
vond, stormde de vaii Utrecht komende
sneltrein in volle vaart op de tilbury in.
Deze werd versplinterd en de béide inzit-»
tenden moeten op slag zyn gedood. Het
zwaar verminkte lijk van de 45-Jgrige
vrouw kwam op 75 meter afstand van de
plaats van de aanrijding aan de voet van
de spoorbaan te liggen; het lichaam van
den 46-jarigen veehouder werd tusschen
de overblijfselen van de tilbury voor op
de machine bekneld gevonden, toen dq
trein op 500 meter afstand van de over
weg tot stilstond was gebracht.
De machine trof de tilbury juist op de
plaats waar de menschen zaten. Zoo
doende braken de boomen en de bespan
ning vlak achter het paard af; het dier
kreeg slechts een kleine verwonding aan
een achterpoot en de buik: overigens had
het geen letsel. Omwonenden, die toe
snelden, grepen het paard en brachten
het in een nabij de boerderij gelegen
boerderij op stal.
Aanvankelijk ging het gerucht, dal ook
nog het eenig 6-jarig kind van h«| echt
paar in de tilbury zou hebben gezeten.
Er werd daarom in de spoorslooten ge
dregd daar het kind niet op of langs de
spoorbaan werd gevonden. Later bleek
dat het kind was thuis gebleven, daar het
ziek was.
De trein, die al eenige minuten verlaat
was, kwam tengevolge van het ongeval
met een kwartier extra vertraging-te 10.22
te Gouda aan.
Botsing.
Haastrecht. Zondagmorgen, onge
veer 7 uur, had de heer L. Hoogeveen
het ongeluk, toen hij per tilbury op weg
was naar de kerk, op het Marktveld ln
botsing te komen met een passeerende
auto; het paard sprong bijtijds op zij,
maar de tilbury werd geraakt, waar
door de boomen stuk gingen en de be
stuurder en z'n vrouw uit de wagen
werden geslingerd, wat echter buiten
gewoon goed afliep. Aangezien geen en
kel licht op de tibury aanwezig was. zal
hier ook wel weer veel eigen schuld te