I SCH00NH0VEN5CHE COURANT f
J
I
Nieuwe industrieën.
De geheimzinnige ontploffing.
NATIONALE FEESTDAG
op 6 September.
2000600 300 200 100 60-
Roofoverval te Merkelbeek.
Een belangrijke arrestatie.
Spoor van internationaal complot.
F
TEEN BLADZIJDEN
WOENSDAG 25 MET l®jg
wa.
I
toot
r
Foto Ziegler.
De nieuwste foto van ons, vier maanden oude, prinsesje Beatrix.
'an den
t in den
gespeeld
De regeering heeft besloten, voor
zooveel het rijkspersoneel betreft,
den dag. waarop het regeerings-
jubileum van de Koningin zal
worden gevierd Dinsdag 6 Sep
tember te verklaren tot alge
meens nationale feestdag»*
DE AARDBEVING OP CELEBES.
Zeventien dooden.
Tot dusver zijn te Parigi negen vol
wassenen en acht kinderen door de
vloedgolf omgekomen. De verbinding tus-
schen Tawaeli en Parigi is verbroken.
De resident van Menado bevestigde de
gebeurtenissen, welke reeds eerder om
trent de aardbeving te Donggala zijn
gemeld. Oök de plaats Rlnotnbo in de
Tomlni-bocht is zeer zwaar geteisterd.
Een vloedgolf drong honderd meter hjet
land in, waardoor zestig woningen zijn
ingestort. Eenlge personen worden ver
mist.' De waarnemend resident is met een
kleine hulpbrlgade
bocht vertrokken.
van
van
over
acht de
politie het vermoeden gewettigd dat deze
pa* valsch Is.
De omstandigheden, dat de vervoerder
▼*n de ontplofbare stof een buitenlander
waa, die in korte tijd alle hoofdsteden
van Europa heeft bezocht en zijn reizen
op een valsche pas deed, heeft de politie
gebracht tot de veronderstelling, dat men
te doen heeft met een lid van een inter
nationale terroristenbende, wat door la
tere ontdekkingen is bevestigd.
VERWARDE GETUIGEN
VERKLARINGEN.
Omstanders dachten, dat vóór de ont-
Overal in Europa speurt de politie
thans ijverig naar de verdere draden,
waaruit het mysterieuze terroristencom
plot is samengeweven. Er zijn echter nog
geen antwoorden ontvangen op de tele
grammen. die Maandag naar de verschil
lende Europeesche hoofdsteden zijn ver
zonden. Intusschen zijn Dinsdag foto's en
vingerafdrukken van den gearresteerde
en den verongelukte naar alle landen van
Europa gezonden.
Wat deed Novack nadat hij lijn
hotel verlaten had?
Omtrent de gedragingen van Joseph
Novack is *t volgende gebleken: met den
D-trein, die 11.24 aan 't Maasstation te
Rotterdam aankwam, is hij in de Maas
stad gekomen. Onmiddeliyk na zijn aan
komst heeft hij zich naar het hotel Cen
tral aan de Kruiskade begeven, waar hy
een kamer heeft genomen. Slechts korte
tyd is de gast in het hotel waar hy
geen vreemde was gebleven. Hy heeft
er zyn bagage neergezet en eenlge klee-
dingstukken op zyn bed gereed gelegd
voor het nachtverbiyf. Omstreeks tien
minuten over half twaalf heeft Novack
het hotel verlaten zonder actetasch en
voorzoover men heeft kunnen waarnemen
zonder koffertje.
Van dit tydstip af beginnen de minu
ten te tellen, die in deze geheimzinnige
zaak van het allergrootste belang zyn.
Immers, om 12 uur 14 wordt aan het le
ven van Joseph Novack op de gruwelijk
ste wyze een einde gemaakt. Een goed
half uur, nadat Joseph Novack'zyn hotel
verlaat, brengt zyn dood schrik over de
geheele stad.
Wat heeft deze vreemdeling in die
noodlottige korte spanne tljds gedaan?
Waar is hy geweest, wat waren zyn be
doelingen?
Niet lang na half twaalf wordt zyn
spoor zoo vaag, dat het een zware opga
ve zal rijn, het te volgen.
ten personen van middelbare leeftyd go
weest zyn.
HET INSTORTINGSGEVAAR TE
ROTTERDAM.
Straat voor alle verkeer af
gesloten.
Men te te Rotterdam voorzichtiger ge
worden ha de instortingsramp aan de
Valkensteeg. De bouwpolitie heeft thans
nairteiyk een onderzoek ingesteld naar
verscheidene oude gebouwen en Maan
dag is men overgegaan tot afsluiting van
de Mauritsstraat, een drukke straat*’ in
het hartje van de stad, voor het verkeer,
daar eenige huizen gevaar liepen in te
storten. De huizen vertoonen reeds lang
scheuren. De bewoners, in totaal onge
veer 20 gezinnen, mogen wel in hun wo
ningen biyven, maar de panden moeten
eerst aan een nader onderzoek worden
onderworpen.
Tot dat tydstip biyft de straat af
gesloten, om te voorkomen dat door da
trillingen van het rijdend verkeer een
nieuwe Instortingsramp zou ontstaan,
©ok voor voetgangers is de doorgang ver
boden.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK.
Eén doode, één gewonde.
Maandagavond is op de rijksstraatweg
HeinoZwolle door onopgehelderde oor
zaak een personenauto uit Zwolle, be
stuurd door den heer Menko uit Ensche
de, plotseling de linkerweghelft opgere
den en vervolgens met een hevigen slag
tegen een boom gebotst. De heer Menko
was op slag dood. De medeinzlttende van
de auto, mevrouw Terhorst uit Ommen,
kreeg een beenbreuk, zy is naar het So-
phiaziekenhuis te Zwolle overgebracht.
f 0.20; derd*
prijs. Adrer-
~r a t i i ga-
>rcu meriC
een derde man
in Rotterdam zou rijn of zou moeten ko
men om de beide vreemdelingen van de
noodige geldmiddelen te voorzien voor
hun verbiyf in Rotterdam en hun verde
re reis.
De afrekeningen van hotels in Grie
kenland, Oostenrijk, Frankrijk, Duitsch-
land en Italië wijzen er or, dat Novack
internationale interessen had. De in het
Oekraïnisch gestelde pamfletten, die in
de bagage zyn gevonden, duiden op een
politieke interesse, welke fascistisch ge
tint zou kunnen zyn.
Ook Bora schynt een Tsjech te zyn.
De reizen van Novack leidden wel meer
over Rotterdam en het schynt, dat hy
ook wel in Amsterdam heeft vertoefd.
De politie zal nu hebben te onderzoe
ken. wat deze man in ons land zocht.
Reeds uit het allereerste onderzoek is dui-
deiyk gebleken, dat hy relaties onderhield
met menschen, die van vliegmachines ge
bruik maken om het doel van hun reizen
te bereiken. Menschen dus. voor wie het
van belang is. dat zy zich snel verplaat
sen. Gevoegd by de omstandigheden, wel
ke hier aan het licht zyn gekomen, geeft
dit inderdaad te denken.
DE ARRESTANT ZWIJGT.
De gearresteerde ontkende ten stellig
ste, dat hy iets van een helsche machi
ne of ontplofbare stoffen heeft geweten.
Overigens bleek de man zeer gesloten te
zyn. Ook toen men den man wees op de
naam van den leider der bende, welke
naam zoowel in de correspondentie van
den gearresteerde als in die van het
slachtoffer gevonden was. wenschte hy
zich over deze geheimzinnige figuur niet
uit te laten. De man blijft voorloopig ter
beschikking der justitie. Het spreekt ge
broken Dultsch. evenals de verongelukte
in het hotel gedaan had.
slachtoffer zou zyn gevallen. Dat is ech
ter reeds onmogeiyk gemaakt door de
bovenstaande verklaringen. Ook de bewe
ring van den heer Tiben, dai hij reeds
enkele dagen door het siacn.ofiw zou
zijn gevoigd is niet waar, omdat' onaer-
tusschen va» is komen te staan, dat de
gedoode Zondag of misschien zelfs eerst
Maandag in het land is gekomen.
pe hypothese van een ceLmoiaontplof-
fing werd door de politie niet uitgesloten,
vooral toen men op enkele meters afstand
resten van een film vond. Die film zou
het slachtoffer in de linkerhand hebben
gedragen en zou door zelfontbranding
tot explosie zyn gekomen Ook het vlieg
ongeluk van het vorig jaar met het K.
L M. toestel Flamingo is door deskundi
gen toegeschreven aan een ontploffing,
die door een film in het toestel zou zyn
ontstaan. Aan een bom gelooft men niet
meer.
Ondertusschen zat men ook niet stil
om naar andere getuigen en verdachten
te zoeken. Dit had tot resultaat, dat men
laat op de avond den man vond»<die met
het slachtoffer zou hebben gesproken en
er van wordt verdacht, hem een hoeveel
heid ontplofbare stof ter aflevering aan
een onbekend adres te hebben gegeven.
MEDEPLICHTIGE GEARRESTEERD.
Maandagmiddag om kwart over 4 kwam
namelyk met het vliegtuig uit-p Weenen
op Waalhaven een vreemdeling aan, Bo
ra genaamd, die zich regelrecht naar het
hotel Central begaf om te vragen naar
den heer Joseph Novack. In het hotel ver
zocht men den vreemdeling een oogen-
blik te wachten en stelde de politie in
kennis v»n de komst van dezen nieuwen
buitenlander, die blikbaar in relatie stond
met Joseph Novack.
De politie- had natuuriyk zeer veel in
teresse voor dezen man. Öp het hoofdbü-
reau van politie wist deze uit Weenen
aangekomen reiziger te vertellen, dat hy
alleen maar voor het regelen van een
geldkwestie had afgesproken met den
heer Novack, die uit Parijs naar Rotter
dam was gekomen.
PAMFLETTEN GEVONDEN.
De in beslag genomen bagage van het
slachtoffer duidde er wel op. dat de man
niet over geldgebrek had te klagen, maar
rijn internationale bewegeMjkheid maakte
het nu niet geheel aannemeiyk, dat de
ze geldaangelegenheid nu persé in Rot
terdam moest worden geregeld. Trou
wena, op het slachtoffer werden slechts
eenige Amerikaansche dollarbiljetten ge
vonden en ook beschikte deze man niet
over een chèqueboek of andere gelds
waardige papieren.
Dit zou er op wyzen, dat in leder ge
val
V*c*chjjnt: Maandag, Woensdag
•a Visdag. Pnj* bn vooruit beta
ling: voor Schoonoor** per 1
maanden f 1.25 p. poat f 1.50
Met versekenng 15 een ca meer
De meening dat Nederland zich moet
tndustrialiseeren, teneinde elk jaar de cir
ca 100.000 nieuwelingen in het productie
proces van werk te kunnen voorzien, is
een waan. Theoretisch lykt de leuze ge
zond, maar in de practyk is zulks onmo-
gehjk, want de binnenlandsche koop
kracht is te gering om de sterk vergroot
te productie van industrie-artikelen,
welke van die Industrialisatie het gevolg
zou zyn, in eigen land te kunnen ver-
koopen. Men zal derhalve aangewezen
zyn op export en de andere landen zullen
die Nederlandsche producten niet koopen.
De markten, welke nog open zyn, zuilen
geen behoefte hebben aan hetgeen Ne
derland kan 'aanbieden. Want de groote
landen, die er op gericht zyn om het
grootste gedeelte van industrieproducten
in eigen land af te zetten, kunnen ons
ovértreffen, zoowel in kwaliteit ajs in
prijs!
Bovendien is het aantal werkkrachten,
dat in een modem Industrieel bedryf kan
worden te werk gesteld, niet groot. De
vermindering der werkloosheid zal der
halve gering biyven en hetland zal er
meer na- dan voordeel van hebben.
Toch is het natuurUjk onjuist om elke
industrie tegen te houden. In het jaar
verslag van de Leeuwarder Ys en Melk-
productenfabriéken (de Lyempf) wordt
gewag gemaakt van de xpelkwol-ianlta-
industrie om van melk een speciale soort
wol te maken. Deze industrie heeft een
goede kans van slagen, want de Lyempf
beeft een ernstig vooronderzoek naar de
mogeiykheld gedaan en dit onderzoek
heeft goede resultaten gehad. Vandaar
dat de Lyempf de licenties van de Itall-
aanache patenten heeft gekocht en de
Hollandsche Industrieele Maatschappy
voor caseïne bereiding heeft opgericht.
Hier kan *n behooriyk arbeidsveld liggen
De vraag naar wol zal ongetwyfeld toe
nemen, indien de prijzen ervan laag kun
nen worden gesteld. Wol is nog altyd
een duur product en men heeft bet by
de kunstzyde gezien, hoe een goedkoop
kunstmatig product ter vervanging van
de dure kleedlngsmaterie de wereld ver-
overtl Kunstzyde is een Industrie van
enorme omvang geworden al rijn de fi-
nancieele uitkomsten ervan voor de aan
deelhouders weinig bemoedigend gewor
den. Maar de wereld heeft nu eenmaal
We JAARGANG.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID HOLLAND EN UTRECHT
JT.1W, 30. T^.-Ad,M; V.anomw A W. N. VAN NOPTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN M. Po.lr.k.nin, 13763 I.
ABONSra, <b. .o. u. <w*„> ,<x» d. .«...n», d. oot.,.U.a „,^bon[d door d. HAVBANK U
niet met de resultaten der aandeelhou
ders en der kapitalisten te maken, maar
slechts met de voordeeien, die het voik
in zyn geheel, dus de massa ervan heelt.
De melkwol-industrie kan bovendien
van groote waarde voor onze melkvee
houders worden, omdat er voor de melk,
speciaal de ondermelk, een behooriyke
af zet kan ontstaan. Natuuriyk zal melk-
wol niet de eenige nieuwe industrie zyn,
die voor Nederland van practische waar
de kan worden. Er zyn er ongetwyfeld
meer, maar dit doet niets af aan de be-
trekkeiyk weinige waarde, die men moet
biyven hechten aan de industrieele leuze
voor ons land.
Wy zyn een landbouw-land, een land
van scheepvaart en scheepsbouw, van het
bouwen van waterwerken, omdat wy een
voortdurende strijd tegen het water heb
ben te voeren, van handel en van kolo
niale ontginning.
In de eerste plaats en dit is voor
ons land aangewezen moeten wy Indië
koloniseeren. Daaraan hebben wy betrek-
keiyk weinig gedaan, want tot dusver
vormde de handels ontwikkeling van Ne-
derlandsch-Indië ons hoofddoel, wy heb
ben niet alle krachten ontwikkeld om In
dië te maken een terrein van volle Ne
derlandsche activiteit, wy gaan alleen te
rade met het winstbejag in geld en wan
neer de een of andere onderneming in
Indië wel werkverruiming geeft, maar
geen winst in geld, dan beginnen wy er
nifet aan. Beter de Nederlandsche arbei
ders naar de steun, zeggen de in geld-
denkenden, dan kapitaalverlies te lyden.
Beter geld in de bank, rij het ook zonder
rente of met een uiterst geringe rente
betaling, dan ondernemingslust te toonen
alleen ten bate van het nageslacht en ter
wille van de werkgelegenheid van het
huidige geslacht.
Indien wy Indië tot hoogere economi
sche ontwikkeling kunnen brengen en
wanneer als gevolg daarvan het inkomen
van den inlander stygt, dan kweeken wy
een groot en krachtig afzetgebied voor
onze industrie. Eerst dan zou er van in
dustrialisatie in Nederland sprake kun
nen zyn, want dan zyn wy niet alleen
op de markt in Europeesch Nederland
aangewezen, maar ook op de Nederland
sche markt in de eigen koloniën!
W.
WEDUWE DOOR BANDIETEN
BEROOFD.
Veertig gulden en een horloge
buitgemaakt
Gisternacht, tusschen twee en drie
uur hebben aan de Kerkstraat te Dou-
vergenhout (gem. Merkelbeek, L.), twee
gemaskerde personen rich toegang ver
schaft tot den kruidenierswinkel van de
weduwe Jetten, die daar met haar on
geveer 20-jarigen zoon woont.
De daders verschaften zich toegang
aoor een ruitje in de voordeur in te
drukken, waarop zy de grendel konden
wegschuiven. De vrouw, die eerst dacht,
dat het haar zoon was, werd plotseling
door twee mannen overvallen, die haar
de keel toeknepen, om haar het schreeu
wen te beletten. Een der daders onder
zocht daarop de kasten.
Met een bedrag van ongeveer veertig
gulden en een zilveren horloge gingen zy
er vandoor. De vrouw, die geen letsel
had bekomen, waarschuwde haar zoon,
die de politie van het gebeurde in ken
nis stelde, zy kon echter geen signale
ment opgeven van de daders. Het xnoe-
Gcen bom en geen aanslag.
Omtrent de ontploffing op de Cooisin-
gel te Rotterdam is na onze vorige editie
nog het volgende komen vast testaahi
Van een bomaanslag kan hier geen
sprake rijn, de ontploffing moet aan een
ongeluk toe te schrijven zyn. Hiervoor
gelden de volgende redenen:
De veronderstelling dat iemand met een
koffertje, waarin een helsche machine
werd vervoerd, had gegooid, is te eenen-
male onjuist. De eigenaar van het kof
fertje ia pen der gewonde voorbygangers.
Bovendien heeft niemand het slachtoffer
of een der gewonden een gooiende bewe
ging rien maken.
De politie heeft het deerUjk verminkte
fljk van het slachtoffer nauwkeurig on
derzocht en daarop een groote hoeveel
heid oude hotelrekeningen gevonden uit
by na alle groote steden van Europa. Bo
vendien zat in één der zakken van zyn
Weeding een pas, waarschynUJk
Tsjechische afkomst, en ten name
Novaks. Hoewel de foto op de pas
eenkomt met het slachtoffer,
Advertentiën1-ë regelt f 1.30
elk* regel meer f n~'
plaataing bal ven pryt.
tentién worden gr al
plaatst ia „De Gores
ploffing het slachtoffer had gesproken met
een anderen vreemdeling, die een eindje
met den Tsjech was opgeloopen en hem
daarna alleen verder had laten gaan. De
politie vermoedde naar aanleiding daar
van, dat de beide vreemdelingen eenige
tyd Hadden gesproken over de bestem
ming van de ontplofbare stof en dat
daarop een van hen den ander die stof
had meegegeven om ze weg te brengen.
De ontplofbare stof of de bom zou toen
ontJjdig tot ontploffing zyn gekomen,
waaraan degene, die het gevaariyke
goedje droeg, ten slachtoffer is gevallen.
Later is echter gebleken, dat er hoogst-
waarschyniyk geen tweede vreemdeling
op het tooneel van de ontploffing is ge
weest en dat aan de verwarde en tegen-
strydige verklaringen der onthutste ge
tuigen, niet veel waarde valt te hechten.
De deskundigen van de artillerieinrich-
tingen aan de Hembrug hebben voorts
naar aanleiding van getuigenverklarin
gen gezegd, dat de ontploffing geen
krult- of dynamiet-explosie kan zyn. Een
voorbyganger heeft verteld, dat de ont
ploffing enkele meters boven de straat
een donkere rookwqfk met in de kern een
roode vlam veroorzaakte. Ook de eenigs-
rins verwarde verklaringen van getuigen,
die dichter by de plaats des onheils ston
den, hebben het niet eenvoudiger ge
maakt om de politie een vaststaand oor
deel te doen vellen.
TIBEN NIET HET DOELWIT.
Zoo was daar de verklaring van den
heer Tiben, die eenige tyd geleden in
Duitschland werd geattesteerd en weer
vry gelaten. Hy zeide, dat dit wel een
aanslag op zyn leven zou zyn geweest,
waar echter de moordenaar zelf aan ten