N
I SCHOONHOVENSCHE COURANT
18
OSSCHE STOOTEN.
Glazententoonstelling geopend.
yEN
Barcelona dreigt met maatregelen
r
I
t
B
o
i JUNI im.
5TEN
?0e JAARGANQw
dat indien
!08
28
HEFT
DE
l|’
nen
?n
L»nt
de
K.
1
den
▼an
Door minister Slotemaker de BruTne.
Duitschland
nverbiddelijke” ml-
MUSSOLINI
VINGER OP.
of
noodza-
op
al deze
deze
het
Ge-
maandag ti ma mt
irlngi
l
de eerste spreker
de heör J. G. C. Kamphuisen, vice-pre
sident van het college van kerkvoogden
aan Het woord.
Spr. heette het gezelschap namens de
Advertentiën1-6 regela f 1.80
elka regel meer 0.20; derde
piaataing hal ven prijs. Adrer-
tentiën worden gratia ge
plaatst in „De Gorcumer’.
litie terzijde stond, we weten ook dat de
geheele Ossche zaak feitelijk voor een
klein deel is voortgekomen uit die jaloe
zie en voor een veel grooter deel uit een
veete tusschen de procureur-gerieraal uit
den Bosch en de marechaussee officie
ren. Die veete werd, volgens de oude
regel, uitgevochten op de ruggen der on
dergeschikten en deze vielen dan ook als
slachtoffers. We hebben voorts vernomen,
dat de minister van Justitie eenzijdig
werd voQrgelicht, opzettelijk of onopzet
telijk, zullen we in het midden laten,
daardoor heeft Mr. Goseling overijld ge
handeld en die handeling heeft nlj in de
K<mer verdedigd, waarbij de minister
zich eenlge malen in zijn verklaringen
heeft vergist. Dit is mln of meer ver
klaarbaar, omdat de minister vel moest
afgaan op de mededeelingen, welke zijn
ambtenaren hem verstrekten en die niet
altijd betrouwbaar zijn gebleken. Niet te
ontkennen is, dat er over de zaak Oss
■van offlcleele zijde verkeerde voorstelling
Van zaken gegeven is.
Het ziet er naar uit dat de overge
plaatste marechaussees niet de eenigen
zullen zijn, die een Ossche stoot zullen
krijgen. We zullen niet op de zaak voor-
uitloopen door te overwegen wat geschie
den zal indien het ambtenarengerecht
uitspreekt, dat er ten aanzien van de
marechaussees onrecht is gepleegd, en
“zulks behoeft ook niet, want, hoe ook de
uitspraak zal luiden, ongetwijfeld zullen
de ambtenaren, die oorzaak zijn van de
onjuiste voorstelling van offlcleele zijde
verstrekt, belet worden dat zij colt nog
daartoe weer in staat zullen zijn. Ook zal
aan die functionarissen, die onderge
schikten lieten boeten voor onderlinge
geschillen, duidelijk gemaakt worden, dat
zoo iets ernstiger misdraging is dan de
handelingen wharvan zij de onderge
schikten beschuldigden.
De Ossche zaak is helaas nog niet
ten einde en als zij eenmaal is 'fgeslo-
ten, zal zij een onaangename nasmaak
laten. Men zal die kunnen 'erdrljveq,
door te denkert dat het slecht smakende
frankje een purgatif is geweest om
slechte stoffen af te voeren en door de
blijde zekerheid, dat we in een 'and le- v
ven, waar wel zulke onsmakelijkheden
kunnen voorkomen, maar waar ook vrij
open en in het volle licht zulke dingen
worden onderzocht en berecht.
SUCCES j
B’dami
De behandeling Van de klacht der Os
sche ’marechaussees voor het ambtena-
reggerecht is gesloten en 16 Juli zal uit
spraak Worden gedaan. Het getuigenver
hoor i£ met. vrijwel onbeperkte vrijheid
.geschied ep daaraan is het te danken,
dat in deze dhpleizierige en duistere zaak
heel wat licht gekomen is.
Men kent de vóórgeschiedenis: £n de
beruchte gemeente was efen groot aantal
ttiisdadige elementen, die de gemeente
politie geen baas kon. De marechaussees
kwamen en zij hielden groote opruiming,
zoodat de Ossche boeven met tientallen
achter de tralies kwamen. De marechaus
sees werden geprezen en kregen konink
lijke onderscheidingen, maar plotseling
kwam het bevel dat zij van^hun functie
ontheven warén en allen werden over
geplaatst. ITit veroorzaakte groote beroe
ring en het vermoeden werd steeds luider
uitgesproken- dat de marechaussees zoo
behandeld waren door den minister van
justitie, om Ossche heeren'en geestelijken
te sparen. Een interpellatie in de Kamer
werd dóór den minister van justitie zoo
afdoendé beantwoord, dat de Jnterpellant
zich voldaans'verklaarde en men dacht
dat de zaak was geëindigd. Dat was even
wel niet h&t geval, want al dadelijk na de
interpellatie kwamen dingen aan het
licht, die een nieuw onderzoek wensche-
^jk;, maakten. Weer kwam de zaak in de
Kamer, waar een enquête was aange-
▼raagd. Deze werd geweigerd, maar aan
den betrokken minister werd overlegging
van een nota gevraagd, waarin de ge
heele zaak nogmaals zou worden toege
licht. fr
Intusschen hadden de overgeplaatste
marechaussees zich met een klacht tot
het ambtenarengerecht gewend en dat
heeft die klacht zeer onpartijdig behan
deld. Mr. James, die voor de marechaus
sees optrad, heeft geen blad voor zijn
mond genomen en op niets en niemand
ontziende wijze heeft hij de waarheid
doen zien.
Het is jammer dat de politiek en de
godsdiensthaat zich in de zaak gemengd
hebben, want daardoor is die niet weinig
vertroebeld en. het is veel moeilijker ge
worden door de troebele omspoeling het
beeld der waarheid te zien. We hebben
toch veel geleerd door de behandeling
▼oor het gerecht. We weten dat er een
groote naijver bestond bij de Ossche ge
meentepolitie jegens de marechaussees
en dat de burgemeester daarbij de po-
kerkvoogdlj der St. Janskerk hartelijk
welkom en begroette de verschillende
autoriteiten. Onze gedachten, aldus spr.,
gaan in deze oogenbllkken uit naar hem,
die zijn leven gewijd heeft aan het her
stel der glazen, ir. J. L. Schouten, die
helaas deze tentoonstelling niet meer
heeft mogen beleven. Zoolang dit kerk
gebouw zal blijven bestaan, zal ook zijn
naam in gedachtenis blijven als de her-
schepper van de Goudsche «lazen in
Nb,
NIEUWSB1AD VDDRZUID HOLLAND ENUW
J Telef. 2a Td-AdrM: Vwnoot.n 8. W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 28. Po.trek.nin, 13783. 1
Volgens den
„Daily Mail” te Rome moet
zelf generaal Franco gewaarschuwd heb
ben voor de verwikkelingen, die het ge
volg kunnen zijn van verdere inciden
ten, waarmee het leven van Britsche on
derdanen of Britsche schepen gemoeid
zouden zijn, benevens schepen van on
derdanen van andere mogendheden, die
niet bij de Spaansche burgeroorlog be
trokken zijn. Ook Is er een waarschu
wing verstrekt om de vliegtuigen, die in
de Spaansche kustgebieden opereeren,
streng In bedwang te houden.
Op het Britsche departement van bui
tenlandsche zaken heeft de Spaansche
ambassadeur, Senor de Alzcérate, Vrij
dagavond een langdurig onderhoud met
den Britschen minister van buitenland-
sche zaken, lord Halifax gehad. Hierbij
kwam ook het bombardeeren der Brit
sche schepen ter sprake. Hij verklaarde,
dat indien deze aanvallen niet beëindigd
zullen worden, de regeerlng te Barcelo
na onmiddellijk strenge tegen-maatrege-
len zou gelasten. Tevens voegde hij vol
gens het Londensche blad hieraan toe,
dat deze repressallles niet zoozeer ge
richt zouden zijn tegen Burgos en Sala
manca,'als wel tegen de punten, van
waar de aanvallers kwamen.
Ook de „Petit Parisien” bevat het bo-
▼ènstaande bericht en voegt daaraan
•toe, dat de gevolgen van deze stap van
AzcArata hoogst ernstig kunnen zijn. Het
Parljsche blad trekt uit de woorden van
den Spaanschen ambassadeur de con
clusie, dat de Spaansche republikeinen
er eventueel toe over zouden willen
gaan aanvallen te doen op steden der
landen, die Franco bij staan, een opvat
ting waarvan latere berichten de Juist
heid bevestigen.
Het blad deelt verder mede, dat ook
de Fransche regeerlng dezer dagen in
kennis gesteld is van het plan van Bar
celona. Na ontvangst van deze mededee-
ling, heeft de Fransche regeerlng ter
stond die te Barcelona
tot voorzichtigheid gemaand,
en wel in de meest krachtige termen.
Dergelijke repressallles, aldus is de mee-
ning der Fransche regeering, dragen het
risico, dat de tegenpartij scherp van re-
Een geruststelling?
Volgens de „Matin”' zouden de autori
teiten te Barcelona, naar dit blad uit
Londen verneemt. Inmiddels nader ver
klaard hebben, dat zij geen buitenland-
sche steden of havens willen aanvallen,
doch haar tegenmaatregelen zouden wil
len uitstrekken tot Franco’s vliegtuigba-
ses te Palma op Majorca en te San Car
los de la Raplta bij Tortosa. Deze me-
dedeelirig zou, volgens het blad, te Lon
den eenige ontspanning teweeggebracht
hebben.
Daarentegen haalt de „Excelsior” een
passage aan uit het te Bologna verschij
nende blad „Resto del Carlino”, dat be
weert: „Alwie Majorca 'aanraakt, loopt
een doodelijk gfevaar. Majorca Is en zal
Spaansch blijven, maar Italië zou zich
aangevallen achten, Indien men dit
eiland bestookt, dat een sterke vesting
van de fascistische luchtmacht is, ge
reed om zich tegen aanvallen te verde
digen.”
httnne oude glorie. Wij zijn mevrouw
Schouten dankbaar, dat zij ook hier te
genwoordig is en hare medewerking heeft
verleend aan deze tentoonstelling door
het afstaan van de gereedschappen en
andere ingrediënten om hier te kunnen
laten zien hoe het gebrandschilderd glas
gemaakt wordt. Wij danken het comité
voor het initiatief tot deze tentoonstel
ling. De voorzitter, mr. Rijksen heeftTUlj-
zonder veel tijd en moeite besteed aan
deze voorbereiding, het houden van le
zingen enz., zijn Goudsche medewerkers
hebben efen zeer uitvoerig archief-onder
zoek ingesteld, terwijl ook de pers- en
reclame- en de technische commissie
veel en goed werk hebben verricht. En
last not least kunnen wij Jhr,. P. Bee-
laerts van Blokland en mej. de Grom als
de motoren van het uitvoerend comité
naar voren brengen. De ontzaglijke ar
beid door hen verricht is niet onder
woorden te brengen. Wij kunnen hen
daar nooit genoeg voor danken. Spreker
hoopte, dat deze tehtoonstelling aan het
doel zou beantwoorden door veel bezoek
te trekken en de belangstelling voor de
Goudsche glazen in hooge mate op te
wekken en dat Gods zegen op
arbeid mocht rusten.
van de afgrond te brengen, door een
plan uit te voeren, dat sinds 1935 in
Moskou is uitgewerkt. Deze nieuwe
dwaasheid, aldus het Italiaansche bléd.
zou Europa een uiterst rampspoedig en
A-BONNE’B, die sioh Ma mm administratie opgevan voor da verMkenng. zya volgens de vaatfosteide bepalingen tegen ongevallen venakerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK te Schiedam, vaa
9AAA Gul4*B b’ 6AA ÖUld” b’ qnn Gulden by verlies Gulden by verlies inn Gulden by verlies zr Gulden by verlies van De verxekerde moet in het
mUVU ongeechiktheid. UUv overlyden. JuU van hand ot voet, 4vv van een oog. 1W van een duim. OU een anderen vinger. bent njn e^n polis
doenlg in de ontwijfelbare waardeering,
die door een druk bezoek bewezen wordt
Rede van mr, Riksen.
Mr. A. A. J. Rijksen, voorzitter van
het Tentoonstellingscomité, dankte even
eens de autoriteiten voor hun aanwezig
heid. Zeer erkentelijk ^as spr. tegenover
de Kerkvoogdij, die de. gelegenheid geeft
de tentoonstelling in deze prachtigs
'kerk te openen. Wel zelden zal een ten
toonstelling in een zoo wijdsche ruimte
gehouden zijn.
Het comité is dankbaar, vervolgde
spr., dat het thans zoover gekomen is,
dat de tentoonstelling zal worden ge
opend. Het plan daartoe kwam op, reeds
spoedig nadt in 1936 de restauratie der
glazen, het levenswerk van ir. Jan Schou
ten, voltooid was. De voorbereiding heeft
heel wat moeite gekost. Het comité was
daarbij aangewezen op de welwillend
heid van vele medewerkenden en de ma
te waarin zij zich voor het eenmaal ge
stelde doel vrijwillig inspanning van
krachten wilden getroosten. Velen heb
ben hieraan meegewerkt; wij hebben
telkens weer op soms verrassende wijze
steun gekregen. Ook onze deskundige
medewerkers jhr. Beelaerts van Blok
land en mejuffrouw Le Grom uit Den
Haag, die de eigenlijke opzet van da
tentoonstelling hebben verzorgd, hebben
dit geheel belangeloos gedaan. Dr. A.
Scheygrond, voorziter van de pers- en
reclamecommissie heeft eveneens veel
werk verricht.
Van veel belang voor de voorbereiding
was ook het archivarisch onderzoek,
waaraan vanaf October 1937 met kracht
is gewerkt. Dit is vrijwel uitsluitend)
door Inwoners van Gouda geschiedt.
Daarbij zijn zeer merkwaardige vond
sten gedaan. Spr. wilde hier met dank
melding maken van de hulp van den
heer S. H. van der Kraats, den custoy
van de Llbfye.
Wat deze tentoonstelling een bijzon
dere beteekenis geeft is, dat deze pio
nierswerk verricht; het is de inzet tot
een vernieuwe bestudeerlng van de glas»
schilderkunst van de St. Janskerk.
Het voornaamste op de tentoonstelling
zijn zeker de cartons: de werkteekenin-
gen van de kunstenaars zelf, die het pa
troon waren voor de beschildering det
glazen. Ruim drie, een gedeelte bij
na vier eeuwen oud komen deze zeer be
langrijke documenten van de 16e eeuw-
sche Nederlandsche kunst thans voor *t
eerst onder het oog van lederen belang
stellenden Nederlander of vreemdeling.
Het is een geheel eenig feit, dat bijna al
deze cartons bewaard zijn; geen ten
toonstelling heeft ooit iets van deze
aard kunnen bfeden. Kunsthistorisch
Nederland is hiervoor dank schuldig aan
de burgemeesters en kerkmeesters van
het oude Gouda, die de eeuwen door
deze kunstschat zoo getrouw hebben be
waard. Het feit dat deze tentoonstelling
staat onder de machtige overwelving
van de St. Janskerk doet deze eenerzijds
nietiger schijnen dan ze is. Maar ander-'
zljds schept juist deze gewijde ruimte
sfeer. Al wat naar de gedachte van een
zaal of 8toffigheldc,zweemt, is hier opge
nomen in de verruimende overkoepeling
van de kerk. Ik hoop, dat velen in de
komende weken in deze kerk door deze
tentoonstelling een bijzonder vacantie-
genot zullen vinden dat hen dan ook la
ter nog terug zal brengen tot het geheel
eenige Nederlandsche kunstmonument:
de Goudsche Glazen. Het comité is in ’t
bijzonder erkentelijk voor het feit, dat
ook de regeering haar hooge belangstel
ling voor deze tentoonstelling toont en
de minister van onderwijs,^kunsten en
wetenschappen zich bereid verklaard
heeft, deze te openen. Ik verzoek uwo
excellentie hiertoe te willen overgaan.
Openingsrede van den
minister.
Minister Slotemaker de Bruine hield
daarna de openingsrede. Hij merkte daar
bij op, dht de voorzitter van het uitvoe
rend comité terecht de opmerking had
gemaakt, dat deze tentoonstelling in een
zoo gewijde ruimtfe wordt gehoudgn. Spr.
1 heeft vele tentoonstellingen bijgewoey^
BUITENBANDEN vanaf 79 ct.
BINNENBANDEN 40 ct,
KETTINGKA8TEN 75 ct.
JASBESCHERMERS 4 deelif 60 ct
5 TANDEMS VOOR DEN VERHUUR BIJ
J. X. SNOEI
Stadhuisstraat 79 Lopikerstraat 49
SCHOONHOVEN
STAAN REEDS REGEE-
RING 8 VLIEG TUI GEN GE
REED1?
Uit Hendaiye meldt Reuter, dat van
offlcleele rechtsche zijde wordt beweerd,
dat vllegtuigtroepen der regeerlngslucht-
macht op de vliegvelden van Valencia,
Carthagena en Rosas gereed staan om
aanvallen te doen op buitenlandsche
schepen, In het bijzonder Italiaansche,
die rechtsche havens verlaten.
De rechtsche regeerlng ziet in deze be
richten een bevestiging van de étappen
van Barcelona te Parijs en Londen.
SCHERP ANTWOORD UIT
ROME.
Het Italiaansche blad Giomale d’Italia
publiceert in sensationeelen vorm het
aan de regeering van Barcelona toege
schreven dreigement met maatregelen
tegen de havens en schepen der met
generaal Franco bevriende landen.
Indien dit voornemen, aldus het Gl.or-
nale, zou worden u’tgevoerd, zou hierop
van de zijde van It. 116 en
een „onverwijlde en
htalre reactie volgen.
Hef blad richt zich in felle bewoordin
gen tegen Barcelona, die het ervan be
schuldigt Euroua bewust naar de rand
Gouda. Eindelijk is het dan zoo ver i
dat de zoo grootscheeps opgezette gla- l
zententoonstelling voor het publiek is i
opengesteld. Vanaf Vrijdag J.l. tot 31
Augustus heeft men de gelegenheid de
kostbare collectie glazen met behulp van
cartons, brieven, beschrijvingen, pos**
tretten enz. aan een diepgaande studie
te onderwerpen. Verblijdend is, dat va’n
vele zijden bijdragen voor deze ten
toonstelling zijn ingezonden. Vele ge
meentelijke archieven, musea en?, uit
Zuid- en Noord-Holland zonden min of
meer belangrijke artikelen. De aanwe
zigheid van enkele gereedschappen moet
vooral voor kenners iets bijzonders zijn.
Het is niet mogelijk hier ook maar in
beknopte zin een opsomming te geven
‘van hetgeen er alzoo te zien is, de ver
scheidenheid is zoo groot, en het genof
dat de tentoonstelling oplevert zoo in
tens, dat men slechts door een herhaald
bezoek aan de St. Jan pen juiste en blij
vende herinnering zal behouden aan de
Goudsche Glazen tentoonstelling 1938
Wij kunnen volstaan met te zeggen dat
de expositie in haar soort perfect is en
dat er niets ontbreekt, wat vodr ’n goed
begrip van de historie, aard en kwaliteit
der glazen kan dienen.
De tentoonstelling werd Vrijdagmid
dag, onder groote belangstelling geopend.
In de eigenlijke kerkruimte hadden ee-
nige honderden genoodigden plaats ge
nomen, o.w. de minister van onderwijs,
kunsten en wetenschappen, prof. dr. J.
R. Slotemaker de Bruine, die de ope-
nigsrede zou „uitspreken; burgemeester
E. G. Gaarlindt, jhr. W. Roell, oud-
commandantl van het veldleger, mr. dr
il. A. van Karnebeek. commissaris der
koningin in deze provincie, verder de le
den van hét eere-comité,’o.w. Jhr. P.
Beelaerts van Blokland, en mr. P. Droog-
leever Fortuyn, burgemeester van Rot
terdam, voorts leden en bestuur van het
tentoonstellingscomité, het uitvoerend
comité, de pers- en reclame-commissie
en de technische commissie, in welke
laatste o.k.kmej. W. S. G. Le Grom zit
ting heeft. *Nog waren aanwezig de bur
gemeesters van Haastrecht, Moordrecht,
Gouderak en Reeuwijk.
Na een inleidend orgelspel
heer H. C. J. de Man kwam
Generaal Franco zou zich bereid heb
ben verklaard om „veiligheidshavens” in
te stellen, waar schepen y^ihg y zullen
zijn voor aanvallen uit de TUcht. Naar
verluidt, zouden daar neutrale waarne
mers geplaatst moeten worden om te
voorkomen, dat “deze havens door sche
pen met contrabande misbruikt zouden
worden.
Europa een uiterst rampspoedig
bloedig avontuur bezorgen.
Het spreekt van zelf,
Duitschland en Italië door de „Spaan
sche rooden” in hun steden worden aan
gevallen, alleen omdat een Duitsch
Italiaansche vliegtuig aan een
kelijk bombardement heeft deelgenomen
hun reactie terstond en zonder pardon
zou zijn, welke niet zou worden uitge
voerd met diplomatieke nota’s, doch met
kanonnen.
I VerBchijnt: Maandag, Woensdag
I en Vrijdag. Pnjs by vooruitbeta-
I hng: voor Schoonhoven per 3
maanden L26 p. poet 1.50
I Met verzekering 15 cents meer
correspondent van de
moet Mussolini
Bombardementen van buitenlandsche havens?
Waarschuwingen van Londen, Parijs en Rome.
pliek kan dienen, hetgeen de moeilijk
heden van het Republlkelnsche Spanje
nog zou verhoogen, terwijl zij tevens een
gevaarlijken terugslag zouden kunnen
hebben op de internationale toestand.
Er is reden om aan te nemen, dat een
gelijk vertoog tot de autoriteiten van
Barcelona gericht is door de Britsche
regeering.
De burgemeester aan het
woord.
Vervolgens hield burgemeester Gaar-
landt een toespraak. Na de autotoritel-
ten verwelkomd te hebben richtte hij
zich tot de bewonderaars en bewonde
raarsters van de kunst der Crabeth’s en
hun volgelingen. Gij zljt gekomen, zei-
de spr., om van dichtbij wederom de
glazen te bewonderen, de werkteekenln-
gen, die als zeldzame reliquiën nu al vier
eeuwen lang in looden kokers worden
bewaard en die, op naturlijke grootte,
van de ramen de voorloopers waren. Gij
zult u verlustigen in de aanbllk van de
gereedschappen uit de tijd, toen de ma
kers met de eenvoudigste hulpmiddelen*
der techniek tot de verbluffendste kunst
werken kwamen en gij zult de resultaten
zien van minutieus en toegewijd onder
zoek op het gansche terrein, dat met ’t
ontstaan der glazen verband houdt. Ik
mag zeker wel uit uw naam en uitnaam
van de vele bezoekers, die wij hier in de
komende 10 weken hopen te mogen zien
een wocJtd 'dan hartelijke dank richten
tot het bestuur, dat deze tentoonstelling
heeft Ingericht. Daartoe geholpen door
eenige commissies, heeft het mooi werk
gedaan. Er is een groote dosis voorberei
ding in alles, w»t gij straks binnen de
rriuren van de St. Jan zult zien. Slechts
de groote liefde voor-ons kerkelijk bezit,
de ongeveinsde bewondering voor deze
oeuvres van de |6e eeuw en de neiging
dit alles *oor het huldigé geslacht tot
gemeengoed te maken, tot een nationaal
bezit van unlverseele beteekenis, J
overwegingen stonden voorop, toen
bestuur zijn taak in 1937 opvatte,
duldlge voorbereiding vindt de beste vol-