ISBS SCHDONHOVENSCHE COURANT I
Het Regeeringsjubileum van onze
Koningin.
Jeugdige werkloozen.
ieuws
-
Amsterdam zet de feesten voort.
Prins Bernhard in het Stadion
VERTRAAGDE TEWATERLATING
VAN HET M.S. „ORANJE”.
Prinses Juliana op
Soestdijk.
600
Koninklijke rijtoer door
de Jordaan.
Kinder-anbade op de Dam.
ft
JAARGAJfCl
FRUDAG 9 SEPTEMBER 1938
TWAALF BLADZUDKX,
No. 8011.
BER 1938
alets oplévert.
Tolof.
uwe lantaarn.
DE
bezoekers.
van
r
K.
.Tot.
I
de
boorden
f
I
DE KONINGIN BEZOEKT OPNIEUW
T KOLONIAAL INSTITUUT.
niet
alle
de
Reeds v. f 89..
ook f 1.- per
week, zonder
vooruitbet
uders hebben
rom ’tmond-
ee was ultge-
de
te
van
PHILIPS,
radio
1939
zich
aan-
onder-
JAN BROUWIR'S RADIO
Haven 63, Schoonhoven
‘rtentiêo1-8
1 meer f
halven
worden gr
i „Dn Gor
dagmorgen, terwijl Prins Bernhard
KawaaI» /Ia MnriorlnnHo.V'o VIIaa
Advei
•lk« regel
plaatsing
ientiën i
plaatst in
b door den
lamens de
te Amster-
voor het
leuwe Hee-
lesperstraat
van een
as delaag-
Jong Lznr
8 leerlingen
eleldlng van
or de dorps-
ng van mu-
gens sloten
iglngen met
iren bij den
juden voor
jurgemeéster
jt de jeugd-
e jeugdver-
heer Haaf-
I. bijbel, be-
ip hartelijke
de Vor, na-
dvereenigin-
ik. Nadat 1
gelegd, wer-
i en volg-
Bstraat. Het
werd door-
“wlsseld met
at begeleid
nlglng JGx-
/an de veer-
Êonlngln werd
epcember een
georganiseerd
elk de eerste
en verder in-
:«iamenkomst
ieer P. Riet-
groote scha-
eld en werd,
ihrimu.;, deze
len voorzitter
den heer
ging ds. 8;d-
voor in ge-
reffende rede
periode van
ie beteekenls
is land. Ver-
Geref. predl-
'olk vertolkte
e mogen zijn
Ik een roem-
i die heeft
a haar voor
at dankgebed
ds. Coumou
DOOR HM DE KO-
WEER-
ngezet door
he liederen
ïd met de
voorstelling
Willem van
daags na
iostumeerde
i Alles ge-
ig. De mid-
oorgebracht
van
isendo"
leden
jtellffife des
ot. Aan het
b voorz. der
kheden met
ille mede-
NIEUW5HAD VODBZUID HOLLAND EN UTRECHT
M.l U m—>r 1<w. T(J,.AdrM. Vuuloot„ t_ W. H. VAN NOOTF.N, SCHOONHOVEN, HAVEN 25. fMnbiu, 137M. 1
Even bij Prinses Beatrix.
Van de gelegenheid, welke het offlciee-
le programma der feestelijkheden daar
toe bood, heeft Prinses Juliana, Donder-
- een
bezoek aan de Nederlandsche Vliegtuig
fabriek Fokker bracht, gebruik gemaakt
om zich even er van te overtuigen, hoe
de kleine Prinses Beatrix, die bulten het
feestgewoel rustig ten paleize Soestdijk Is
gebleven, het maakt.
Des morgens vroeg vertrok de Prinses
per auto naar Soestdlj* waar ZIJ eenl-
ge uren ten paleize verbleef, waarna ZIJ
de kleine Prinses, die het uitstekend
maakte, weer aan de goede zorgen
Jonkvrouw Felth toevertrouwde.
Kort na twaalf uur keerde Prinses Ju
liana terug In de hoofdstad, waar ZIJ
die middag, tezamen met Prins Bernhard
de Koningin zou vergezellen naar de
plechtige tewaterlating van de „Oranje”.
t bestuur van
rp gehouden
e snede gras-
eft f 295 op
was die op-
Algem. Bur-
ihuis bleek bij
cht
pcstdulven-
cW Zater-
en jonge
De afstand
rerden om
eerA duif
ue laatste
??rden als
J. Mourik,
var lei
dMfc 5K.
H en K
opgaven voor de
A.BONNE'8, die uch aan enie administratie
QAAA Gulden bg levenslange
XvVU ongeschiktheid.
werden niet moede, met hartelijk wul
ven de huldebetuigingen ononderbroken
te beantwoorden. Een half uur duurde
het défilé.
Na afloop heeft de Koningin de leden
van de Aubade-Commissie en den heer
Roeske ten paleize ontvangen en hun
Haar hooge erkentelijkheid betuigd over
de aubade.
e muziek
tent de hr.
iangvereenl-
i heer Gljs
in de mu-
veel belang
Tenslotte bezocht de Vorstin de de
partementale inzendingen en die van de
Javasche Bank, waar de directeur, mr. H.
J. van Putten, van voorlichting d.ende.
Tegen elf uur verliet de Koningin het
museum. Buiten hadden zich duizenden
opgesteld om de Vorstin hartelijk toe te
juichen, toen Zjj per auto naar het pa-
„leis terugreed.
BLOEMENWEELDE IN HET PALEIS.
Het paleis op den Dam en dan In het
bijzonder de burgerzaal met de nabij
gelegen galerijen en de troonzaal is In
deze dagen getooid met een schat van
bloemen. De Aalsmeersche kweekers heb
ben de troonzaal en de galerij met het
edelste van hun producten gesierd, llcht-
rose rozen en anjers. Daarnevens kwa
men tal van groote en soms ook ontroe-
rend-klelne bloemgeschenken In. Behalve
zeer frtiale bloemstukken van -de hofhou
ding noemen wij die van de ministers,
van de commissarissen der Koningin, het
corps diplomatique, de Nederlandsche
bank, alsmede van de bewoners van het
Noordelnde in de residentie. Dinsdag, na
de aubade op den Dam, werd h’eraan
nog namens de duizenden kleine en groo
te zangers, een zeer bijzonder bloemstuk
toegevoegd. Het geeft, sferk vergroot,
het kronlngsbordje van 1898 weer.
vsnskering, iqn volgent de vestgeetelde bepalingen tegen ongevallen venekerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK te Schiedam, van
Guide» by verlies verlies 10(1 Gulden bq verlies Gulden by verlies van De verzekerde moet in h«
JUU van hand of voet, faVU oog. 1 VU van een duim. VU een anderen vinger. besit lijn van oen polis
te opleving van 1937. In Juli van dat jaar
stonden in de registers der openbare ar
beidsbemiddeling ingeschreven 51.109
werkzoekenden van 14 tot 24 jaar en op
1 Januari van 1938 was dat cijfer geste
gen tot 84.626. Het Is uit de statistiek der
werkloozen gebleken, dat ongeveer 50
van de jongelieden beneden de 22 jaar
werkloos zijn. Daartegenover staat dat er
in de Centrale Werkplaatsen, op de Vak
cursussen, Werkverschaffingen, Werk
kampen e.d. veel open plaatsen blijven.
Onder deze omstandigheden: veel
jeugdige werkloozen, afnemende arbeids-
lust, ontwijking van arbeidsgelegenheid,
wordt de vraag dringender gesteld bf het
nu niet tijd wordt om althans de jonge
menschen te dwingen tot arbeid. Men be
seft zeer wel dat al die werkkampen en
werkplaatsen lapmiddelen zijn en dat al
leen een goede en normale oplossing is
arbeid in het gewone bedrijfsleven, maar
die is niet voorhanden. Men heeft daar
om gedacht aan „arbeidsspreiding-, een
woord waarvan in de aanlang een zekere
betoovering uitging, maar dat ook geble
ken Is niet zulke toover-eigenschappen te
bezitten. Arbeldssprelding kan alleen ge
schieden wanneer er genoegzame arbeid
Is, om te worden verspreid over het land
maar waar die overal ontbreekt, kan men
niet gaan spreiden.
De jeugd blijkt onverschillig te worden
voor haar bestaan, in de steden vooral
zijn er heel wat, die zich met zeker wel
gevallen schikken in het nietsdoen en die
tevreden zijn met het leven van stempe
len en rondhangen. Kan men hen dwin
gen tot werk, kan men door steun-lnhou-
dlng die luiheid bestrijden? Of zou de
rechter hen moeten stellen voor de keus
werken of naar de gevangenis? Wat
moet men doen tegenover de ouden, die
gemoedsbezwaren hebben tegen arbelds-
dienst? Welk soort van arbeid kan men
geven en blijven verschaffen aan de
jonge menschen, wier aantal toeneemt?
Hoe denkt men zich de werkplaatsen of
kampen voor verblijf in te richten, om
dat de staat toch niet de opvoeding van
de ouders kan ovememen?
Dat zijn enkele vragen, die zich voor
doen bij "Ket'" vraagstulk' vaS de arbeids
diensten, waarover thans gesproken wordt
en waarover men op 20 September een
aankondiging verwacht.
TRINSELUK PAAR BEZICHTIGT
.VERLICHTING.
In een.... autobus.
Onverwachts en op volkomen officieuse
wijze hebben Prinses Juhanu en Prins
Bernhard Woensdagavond een tocht ge
maakt door Amsterdam om de verlich
ting te bewonderen.
Omstreeks half elf reed aan de achter
zijde van het koninklijk paxeis e“n auto
bus voor; daarin oegaven zien de Prinses
en de Prins met klein gevolg. Ook de
I hoofdcommissaris van politie was in deze
1 autobus aanwezig. Men reed eerst naar
het Amstelhotel, waar zich de burge
meester en eenige gasten bij net hooge
gezelschap voegden.
Dit maakte tot over half t«aaif een
tocht door de binnenstad, langs ac grach
ten en door enkele buitenwijxen waar de
Prinses en de Prins met buitengewoon
groote belangstelling de verdebting in
□ogenschouw namen.
Het publiek merkte het Prinse’.ijk Paar
bijna niet op; slechts hier en daar klonk
een luid gejuich op.
De Koningin heeft Donderdagochtend
een tweede bezoek aan de tentoonstelling
in het Koloniaal Instituut gebracht.
Woensdag ontbrak flaar de tijd om enkele
gedeelten te bezoeken, die ZIJ zich had
voorgesteld te bezichtigen.
De Vorstin vertrok met klein gevolg
tegen tien uur van het Koninklijk pa
leis en arriveerde korten tijd later voor
het Koloniaal Instituut. Prof. Ie Cosqulno
de Bussy leidde Hare Majesteit rond
langs de stands van de groote Indische
cultures.
Daarna begaf Zij zich met de lift naar
de derde verdieping om een bezoek te
brengen aan de tentoonstelling en aan
„Veertig jaar christelijk maatschappelijk
werk”. Hier waren het ds. J. Lammerts
van Bueren, voorzitter van de tentoon-
stelling en jhr. M. C. T. Tan Lennep, dl-
recteur van het bureau van den centralen
bond voor inwendige zending die de Ko
ningin rondleidden. Een kort bezoek
volgde nog aan de afdeellng Nederland
sche scheepvaart gedurende de laatste
veertig jaar, waar HM werd rondgeleld
door den heer J. G. A. Fonteyn, voorz.
der Ne4 BeedsJSJSISSfilÖBS,
De bekende „derde Dinsdag in Septem
ber”, de dag waarop de zitting der staten
generaal wordt heropend en de koning.n
de troonrede leei/t, nadert. In die Jaar-
rede zal ongetwijfeld ook gesproken wor
den over de nog steeds niet verminderen
de werkloosheid en over maatregelen van
steun en werkverschaffing, maatregelen,
die, hoe dan ook, weer millioenen en mil-
lioenen aan geld zullen vorderen. Ieder
begrijpt, dat het voor ons land niet mo
gelijk zal zijn op den duur die lasten te
blijven dragen, die millioenen aan steun
te blijven opleveren, maar tevens is leder
het er over eens, dat in ons land meer
tegen de werkloosheid gedaan moet wor
den dan thans geschiedt. Zoolang het
geld er is zal dat verschaft worden, dat
is nog het ergste niet, maar erger is de
moreele verwoesting, welke de langdurige
werkloosheid veroorzaakt bij hare slacht
offers. Bij de jonge menschen vooral, on
der wie er zijn, die reeds jaren lang naar
arbeid zoeken en die 24 en 26 jaar en
ouder geworden zijn, zonder ooit gewerkt
te hebben. Men begrijpt hoe een onbere
kenbare, dikwijls onherstelbare schade
dat gedwongen leegloopen en luieren ver
oorzaakt, Daaraan is zelfs onlangs een
congres gewijd, namelijk door de Cen
trale voor Werkloozenzorg, gesticht op
advies van de Raad van Ned. Kerken
voor Practisch Christendom en de Nat.
RJC Commissie voor Jeugdwerkloozen-
zorg. Eveneens is deze moeilijke en op
lossing eischende vraag ter sprake geko
men op de zomerconferentie van de Chr.
Hlstorinsche Unie te Lanteren en daarop
heeft de spreker, Mr. J. J. Schokking, ge-
ze«d, dat zelfs een gedwongen arbelds-
dienst te verkiezen zou zijn boven deze j
ledigheid, die arbeidschuwheid, luiheid,
fraude met steun, verlies van verant
woordelijkheidsbesef en plichtsgevoel ten
gevolge heeft.
WIJ kennen hier te land wel arbeids
diensten, maar dat zijn vrijwillige en we
kunnen niet zeggen dat het succes daar
van heel groot Is. Een zeer groot percen
tage van de jeugdige werkloozen Is al
zoozeer verluierd, dat het liever langs de
straten blijft slenteren of thuis In een
stoel hangen, dan zich vrijwillig op te
geven voor arbeid. Het totaalcijfer van de
jeugdwerkloosheid blijft dan ook op de
zelfde hoogte, vermindert niet, ja, toont
eerder een neiging tot stijgen na de kor-
PLECHTIGHEID
NINGIN VERRICHT EEN
BARSTIG SCHIP.
Donderdag was het voor de Neder
landsche scheepvaart en in hej; bijzon
der voor de Scheepvaartmaatschappij
„Nederland” en de N V. Nederlandsche
Scheepsbouwmaatschappij te Amster
dam, een groote en belangrijke dag. On
ze Landsvrouwe heeft namelijk 't nieu
we tripleschroefmotor passagiersschip
„Oranje", het vlaggeschlp voor de maat
schappij „Nederland" te water gelaten.
Het was reeds vroeg in den morgen
op de werf van de Ned. Scheepsbouw
maatschappij, gelegen aan het breede
IJ, met in de verte de feestvierende en
bevlagde stad, zeer druk. Indrukwek
kend rees de twintig meter hooge romp
van het trotsche mailschip, dat vroolijk
gepavoiseerd was. op. De romp is grijs
en wit geschilderd. Groote tribunes,
waar tienduizend personen een plaats
konden vinden, waren met vlaggendoek
en oranje versierd en vóór die reusach-
trlbMhe. jvArgQ staanplaatsen ypv
Enorme geestdrift.
Geen na jaarsbui vermocht de geest
drift te dooven, waarmede Donderdag
morgen de jubileerende Koningin op haar
tocht door de oude stad en de Jordaan
werd begroet.
Om half twaalf vertrok de kleine stoet
van de Dam, waarbij de Marinekapel het
Wilhelmus deed hooren. Al was reeds een
fiksche regenbui neergekomen, de kap
pen van de calèche en van de overige
rijtuigen werden neergelaten en als zoo
vaak bij nationale gebeurtenissen, stoorde
ook thans HM. zich niet aan weer of
wind. Omgekeerd lieten ook de talrijke
Amsterdammers zich niet door de regen
wegjagen.
Door de Raadhuisstraat ging het links
af de Keizersgracht op. De belangstelling
was hier zeer groot en hartelijk werd de
Koningin begroet. Toen een hevige regen
bui neergutste, stak HM. de paraplu op,
maar de kap van de calèche bleef neer.
Over het Leidscheplein reed men langs
Vondelstraat en Nassaukade naar de
brug bij het Frederik Hendrikplantsoen,
om hier de Marnlxstraat in te gaan.
Dit gedeelte van de route, dat eerst de
vorige avond was vastgesteld, deed in be
langstelling van het publiek niet onder
bij het eerste gedeelte. Integendeel, het 1
was treffend hoe spontaan hier werd
medegeleefd.
Doch alle genegenheid en wwgezlnd-
heid langs de weg werd overtroffen in de
met groen versierde Willemstraat, van
ouds het hart van de Jordaan. HM. gaf
last, hier stapvoets te rijden en deed haar
parapluie, ondanks de regen, omlaag. De
straat was dicht gestroomd met onver-
valschte Jordaners, die hun volle ge
moed nnUlMMWen, toen de bladwe calè
che met de Koningin voorbij rolde.
Uit de breede ramen puilden de men
schen, die het juichen en wuiven
moede werden. Buigend en naar
kanten terugwuivend, beantwoordde
Koningin deze indrukwekkende recht uit
het hart komende begroeting.
Het gebouw van de vereenlglng „T®*
heil des volks baadde in volle verllcn-
tingspracht en een groep kinderen zong
het Wilhelmus. Ook de Binnen-Oranje-
straaj kon geen mensch meer bevatten
en een zelfde geestdrift als In de Wlllem-
straat manifesteerde zich hier.
Op de Haarlemmerstraat beierden de
klokken van de posthoorn een groet. Over
den Haarlemmerdijk, langs Prins Hen
drikkade enDamrak werd den Dam
om kwart over twaalf bereikt. Het was
een nieuwe glorietocht, welke de oude
trouw van de Jordaan opnieuw tot
uiting heeft gebrachfe.
DE VLOOTSCHOUW.
Niet alleen op de terreinen van da
werven van de Ned. Scheepsbouwmaat-
schapplL jnaar ook langs dq
5 regels 1.80
f 0.20; derde
prijs. Adver-
gratis gw-
ircumer”.
Z.K.H. REIKT PLAQUETTES UIT.
Als onderdeel van het feestprogramma
van de hoofdstad is Woensdagavond tn
het Olynjpisch Stadion de voetbalwed
strijd1 tusschen het Nederlandsen Bonds-
elftal en de sterke Italiaansche club Ju
ventus gespeeld. Een gelijk spel (J—1)
was het resultaat. Tienduizenden Am
sterdammers bevolkten het Stadion.
De wedstrijd begon om 8 uur. Na een
half uur verscheen Prins Bemhard in de
•Koninklijke loge, In gezelschap van Jhr.
C. J. E. M. Verheyen, le stalmeester, jhr.
mr. C. Dedel, secretaris en kapt. J. K. H.
de Roo van Aldewereld, adjudant van
den Prins. Z.K.H. werd ontvangen door
dr. D. J. van Prooye, voorzitter van den
KJi.VB. en den heer K. J. J. Lotsy, be
stuurslid.
Prins Bemhard he vóór het begin
van de tweede helft van de wedstrijd
herinneringsplaquettes aan de spelers
uitgereikt. ZK.H. liet bij die gelegenheid
alle spelers, zoowel de Italianen als de
Hollanders, aan zlcti voorstellen.
het groote oogenblik
van de tewaterlating aangebroken. Ha«
re Majesteit verhief zich van haar ze
tel en nam de hamer ter hand. Een
korte slag weer klonk en de laatste be
letselen, die het schip op de werf hiel,
den schenen weggenomen. Maar in het
schip kwam geen beweging. Iedereen
zag met spanning toe, de hydraulische
persen Werkten.
Minuut na minuut verstreek en het
machtige gevaarte bleef op de plaats
waar het lag, hoog op de helling.
Werklieden snelden naar de stutten
onder de sleden, om met man en macht
aan het werk te gaan, maar een schip
als dit laat zich niet gemakkelljk dwin
gen en na een half uur was men noff
even ver.
De heer Goedkoop verliet de tribune
en begaf zich naar de plaats waar zLjn
arbeiders en ingenieurs druk aan het
werk waren.
In de Koninklijke loge, waar de Vor
stelijke personen zich uiteen lieten zet
ten, wat er aan kon haperen, werden
ververschingen rondgedibnd en de Ko
ningin liet zich uitvoerig inlichten over
de techniek van het te water laten en
de moeilijkheden, welke daarbij zijn te
overwinnen. Belangstellend informeer
de Zij, of er geen gevaar bestond vooi
de werklieden, die bij de stutten, onder
het hooge gevaarte van het nieuwe
schip, werkzaam waren, doch hierop
kreeg zij van de directeuren een gerust
stellend antwoord.
Tenslotte,
na een uur hard werken,
liep eenige minuten over 4 uur de „Oran
je" van stapel.
Eerst langzaam, doch al spoedig snel
ler en tenslotte met groote vaart gleed
het statige schip onder het geloei van
sirenes en fluiten van de in de haven
liggende schepen en onder de daveren
de toejuichingen van de duizendkoppi
ge menigte, die zoo lang in spanning
had gewacht.
Toen het schip zijn element opzocht,
klonk lulde op de werf het Wilhelmus.
Het duurde niet lang, of de „Oranje*
lag weer stil in het breede water van
het mooie IJ en hiermede was de plech
tigheid teneinde.
Nadat de Koninklijke gasten
nog eenige oogenblikken met de
wezigen op de tribune hadden
houden, scheepten zij zich in In de Ko
nlngssloep.
De Amsterdamsche jeugd heeft Woens
dagmiddag op den Dam de Koninklijke
Familie toegezongen. Als een blijde jubel
heeft weer de kinderzang over het plein
geklonken.
Het was een zanghulde van de leerlin
gen der openbare en bijzondere scholen.
Zij hadden allen vlaggetjes in de hand,
de achterste rijen roode, de middelste
witten, de voorsten blauwe.
Bij het verschijnen vaiFde Koningin en
het Prinselijk Paar op het balcon, gingen
natuurlijk al die vlaggetjes omhoog en
toen golfde een groote, levendige natio
nale driekleur over den Dam, omzoomd
door een oranje rand, want in het vier
kant rezen de Or an je van en omhoog van
hen, die op het trottoir stonden opge-
Bteld.
Nadat het gejuich, waarmede de Ko
ninklijke Familie werd verwelkomd^ ver
stomd was, begon onder leiding van
Fred. j. Roeske de kinderzang, onder
steund door harmonie-orkesten en zang
koren van volwassenen. Plechtig klonk
eerst het Wilhelmus en daarna* het koraal
„Den hoogen God alleen zij eer!”
Toen volgden een „Huldezang aan de
Koningin”, het „Wiegelied” van Cath.
van Rennes, het opgewekt „Wij leven vrij,
wij leven blij" en tot besluit een daveren
de defileermarsch.
Toen volgde het défilé zelf, met
Amsterdamsche Postharmonle voorop.
De Koningin en ook het frrinseiyk Paar
nogmaals tienduizend bezoekers. De,
Koninklijke tribune was gebouwd vóór
de boeg van het schip, ongeveer zes M.
hoog. Op een uitstekend gedeelte aan
den voorkant bevond zich een tafel,
waarop een klein zilveren mes was ge
plaatst, daarnaast lag reeds de ivoren
hamer, waarmede Hare Majesteit op
het mes zou slaan, waardoor de laatste
beletselen werden wegenomen. Honder
den gasten hadden reeds op de tribunes
een plaats gevonden, toen in de verte de
„Stlerop” naderde. Aan boord hiervan
bevonden zich de ministers, leden van
de Raad van State, ministers van staat
de voorzitters van de Eerste en Tweeds.
Kamer, de Indische vorsten en vele mi»
ütalre autoriteiten.
In de verte naderde daarop de Ko
ninklijke sloep en twee volgsloepen. De
kapel zette het statige Wilhelmus in. Op
het werf terrein werd het Koninklijk
gezelschap begroet door dr. W. de Vlugt
presldent-commissarU van de N.S.M.,
den heer D. Goedkoop, directeur van de
N.S.M. en den heer J. F. van Hengel.
Op de Koninklijke tribune sprak de
heer J. F. van Hengel, directeur van de
MIJ. „Nederland”, de Koningin toe, waar
na ook de heer D. Goedkoop, directeur
van de N SM. het woord tot Hare Ma<
jestelt richtte.
Toen was
