I SCH00NH0VEN5CHE COURANT
Chamberlain vloog
naar Hitler
Hoop op herstel.
J
Heden
Lopik.
nieuwe kantoorgebouw voor
belangstellenden te bezichtigen is
naar Londen terug, doch spoedig
nieuw overleg.
Toch een Duitsche opmarsch?
9non Ann onn a,“d" b'i ",liM Qu‘d“b' mn B»ide°b’ ’«u» an suid.»nd.
i
'..n
EESTTEN BLADgUDBW.
TRIJDAG M BEPIIMBEK JBS
Tte JAARGAM
’EMBER mi
iderlng wordt
en agentschapsbureaux afleg-
DE ONTMOETING.
at-
egt overwe
ft
vergezeld van, six
ing metge-
gt, dat deze
ter sprake is
■sprekjng wil
lelijke wijze,
ting over.
in het hotel door het publiek met „hell”-
geroep begroet. Na een kort oponthoud in
de hal, trok hij zich in zijn vertrekken
terug, waar hij onmiddellijk een telefoon»
gesprek met Londen aanvroeg.
een
Ik
n B. en W.
l een bij
voor de la-
voor teer-
e genoemde
«n een bij-
i te verlee-
ihlllende Ne-
reenigingen,
n aan haar
lagere leer-
oog op het
lat niet ge-
mldaan.
cennisgevlng
i Ged. Sta-
goedkeuring
t om f 0.25
en voor de
id van het
rondvraag
of in ver-
is lelijkheden
daar ter
t opgeknapt
t zulks toe.
R N vraagt,
rent ’t weg
leg; of dit
iteerd.
woordt, dat
ndeld door
vergadering,
ndoom naai
oote gezin-
comen mee
kunnen ko-
i goedkoope
M», Wlg’
NIEUWSBLAD VOOR ZUID HDLLAND EN UTRECHT
1 Tftlef 20. TeL-Adr«s: Vannooten. S. W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 25. Postrekening 13763.
LONDEN ONTVANGT HET NIEUWS.
Stormaanval op taxi’s en
telefoon.
In geheel Europa eischte het nieuws
Omtrent Chamberlain's besluit Woens
dagavond als bij tooverslag de algemee-
ne belangstelling op, want in een omme-
ï-rekening
vastgesteld
inkomsten
1.74, zoodat
do aangeeft
ipltaaldienst
10,77.
nt, dat de-
net die van
isch karak-
chrljven van
inzake de
n op f 6500
r heeft de
verordening
en wijziging
De ge-
vleeschkeu-
len, zulks
nenkort U
ded. Staten
rekening
1OORN of
nu uitgeeft
den schlp-
ngoed ver
stenen.
ooft, deze
i te bespre-
g der bouw
den, waar-
meer aan-
standen.
koortsen lag, heeft Woensdagavond een
kalmeffrend middel gekregen, waardoor
al dadelijk zekere ontspanning intrad en
de zieke rustiger werd. Het was de tij
ding dat Engelands eerste minister,
Chamberlain, zich naar Berchtesgaden
zou begeven om met Hitler te spreken,
van aangezicht tot aangezicht.
Het is een belangrijke stap, die het
Crotsche Albion niet gemakkelijk zal
zijn gevallen, maar waartoe het besloten
Is, om te beproeven oorlog te voorkomen,
een stap waarvan men veel goeds mag
verwachten. We hebben juist dezer da
gen eens nagezocht hoe in Juli 1914 de
«temming was, maar -uit de couranten
verslagen van dat jaar konden we geen
beeld daarvan krijgen. Uit eigen herin-
neririg weten we evenwel, dat toen de
spanning en onrust snel toenamen, dat
men het onafwendbare zag naderen, zoo
duidelijk zag naderen, dat lang voor de
oorlogsverklaringen gewisseld werden, de
winkels van levensmiddelen leeg gekocht
waren door hen, die begrepen dat oor
log zou komen. Als ook toen eens de I
staatshoofden, die direct bij het conflict
betrokken waren, hadden kunnen be
sluiten te doen wat de Engelsche minis
ter nu doet, als toen de keizers Wilhelm
en Frans Joseph een bijeenkomst had
den belegd met president Poincarré, kei
ler Nlcolaas en koning George, dan zou
ook toen misschien de vreeselijkste oor
log uit de geschiedenis voorkomen zijn.
Maar toen was men nog niet zoover, toen
.was de geest meer gebonden dan nu aan
traditie, was men ontoegankelijker en
toen wist men nog niet, wat men nu
weet, dat een moderne oorlog ondergang
beteekent voor alle deelnemenden.
De reis van Chamberlain is een feit
Van nog niet te overzien gewicht Het is
voor de eerste maal dat de regeeringvan
een machtig rijk terwllle van de vr?de
zijn eersten minister uitzendt, om te on
derhandelen met het staatshoofd dat
met oorlog dreigt. Niet alleen om te on
derhandelen, vermoeden we. Chamber-
lain zal wel niet met leege handen ko
men, doch Duitschland de mogelijkheid
Voor de villa „Berghof" stond een
eere-compagnie van Hitler’s lijfwacht op
gesteld.
n behooren:
itaten, ver-
1936 deflni-
hr ij ven van
de goedkeu-
ot het aan-
ten behoeve
eer Voordijk,
kennisgeving
idag 5 Sep-
,p van den
r. Met den
sn.
vergadering
aat hij even
dat thans
veertig jarig
.ze geëerbie-
r in de mor-
elegram van
lan HM. te
waren wor
de secretaris
j>f aanmer-
CHAMBERLAIN’S ONTVANGST.
Twee groote Britsche vlaggen wapper
den op het vliegveld van München bij
zijn aankomst. De talrijke menigte, wel
ke rond het vliegveld geschaard stond,
bracht den premier een ovatie.
Bij het verlaten van het vliegtuig werd
Chamberlain opgewacht door Hender
son, wien hij de hand drukte. De Brit
sche ambassadeur stelde Chamberlain
vooraan von Ribbentrop en de leden
van zijn gevolg. Henderson stelde ook
Strang en Wilson voor aan von jybben-
trop en de Duitsche autoriteiten.
Het applaus van de menigte nam nog
toe, toen Chamberlain in een auto stap
te, welke werd bestuurd door een-S.S.
man in parade-unfform.
DE DIRECTIE DER NV. DE OOUDSCHE Mu VAN
ZIEKENHUISKOSTEN- EN ONGEVALLENVERZEKERING
mlv.zT"!
maakt bekend dat haar
op Vrijdag 16 dezer, dos avonds van 6—9 uur en
op Zaterdag 17 dezer, des middags van 3—6 uur
De entrée-prijs bedraagt 10 cent. De opbrengst komt geheel
ten goede aan de hier ter stede gevestigde neutrale-, christelijke-
en katholieke verenigingen voor Oezondheidskolonjën.
De Rijkskanselier begroette zijn gast
hartelijk op het bordes van het huis.
Na de verwelkoming ging het gezel
schap naar binnen en werd in de hal de
thee geserveerd. Na de thee trokken
Chamberlain en Hitler zich terug voor
hun eerste onderhoud.
Omstreeks kwart over zes keerde
Strang alleen naar Berchtesgaden terug,
terwijl Chamberlain, na met den Führer
op Berghof gedineerd te hebben, om 8.26
eveneens in het Grand Hoffl is terugge
keerd, vergezeld door Henderson, Wilson,
Meissner en den chef van het protocol.
Von Ribbentrop bleef op de Obersalzberg.
Chamberlain werd bij zijn aankomst
CHAMBERLAIN HEDEN TERUG.
Donderdagavond gaf het Dultscha
Nieuwsbureau het volgende officieele be
richt door:
„De Führer en rijkskanselier heeft he
den op den Obersalzberg met den Brit-
schen minister-president een bespreking
gehad, in het verloop waarvan men ge-
gelegenheld vond voor een omvattende
en openhartige ged achten wisseling over
de huidige toestand.
De Britsche minister-president keert
morgen (dus Vrijdag) naar Engeland te
rug om met het Britsche kabinet te
overleggen. Over enkelé dagen wordt een
nieuwe bespreking gehouden.”
Reuter meldt, dat de nieuwe bespreking
niet te Berchtesgaden zal worden ge
houden.
Aangezien reeds was gemeld, dat da
besprekingen tusschen Hitler en Cham
berlain heden Vrijdag zouden voort
duren. verwekte het bericht van de spoe
dige beëindiging ervan, veel opschudding.
Bovendien leek Chamberlain bij de te-
rugkeer in zijn hotel zeer vermoeid en in
gedachten verdiept. Hij trok zich onmid-
d*ellljk in zijn appartementen terug. Het
«eer optimistische standpunt, dat het be-«
WlNItA 1938-1939
Voor
Haarden Haardkachels
Vul- en Huishoudkachels
bl| TROMPETTER
Lopikorstraat 49 Schoonhoven
Haleh. Machele, Ke»meill. vaaaf f 15.
Haardkachels f *7.50. (Joh r. reparotut Uw adrtt
Varsahgat: Maandag, Woenadag
•d Vrijdag. Pnjabn voorailbata-
ling: voor Behoonbovan par
■taanden iJió p. po«l 1A0
Met veriekering 15 oen la maar
Ad variantenIA regel* f 14J0
elke regel meer f 0.20; derde
plaatsing halven pry*. Adver
ten tiën Worden gratie g*.
plaatat in „De Gorcnmer”.
men en ben^bei
trekken. Wil* s.v.p.
oogenbllk opgeven,
it ontvangen en een plaats van
moeting voorstellen. Zal zeer
dankbaar zijn voor een zeer spoedig
antwoord. (w.g.) Nevile Chamberlain.
De Führer en rijkskanselier heeft op de
bovenstaande boodschap geantwoord, dat
MJ xeer gaarne den Britschen eersten
minister op 15 September zou ontmoeten.
Dientengevolge zül de eerste minister
morgenochtend (dat was dus Donder
dag) per vliegtuig naar Duitschland ver
trekken."
Horace Wilson, den Industrieelen hoofd
adviseur der regeerlng, die gedurende de
laatste maanden een steesd voornamer
rol heeft gespeeld als adviseur der re
geerlng voor de algemeene politiek, en
voorts van William Strang, die aan het
hoofd staat van de Westeuropeesche af-
deellng van het ministerie van Buiten-
landsche Zaken.
Laatstgenoemde moest tevens als tolk
optreden, want Chamberlain spreekt geen
Dultsch en Hitler geen Engelsch.
zien hadden telefoon en radio het over
de wereld verbreid. Maar het grootst
was de blijde opschudding in Londen,
waar kort na half tien extra-editles van
de avondbladen verschenen. Het publiek
verslond ze.
Een voorproefje van die enorme be
langstelling hadden reeds de journalis
ten gegeven, die aan de persconferentie
In no. 10 Downing Street, waar het com
muniqué werd uitgereikt, deelnamen. De
Telegraaf beschrijft dit tooneel.
Ongeveer een honderd persmenschen,
bladen van alle deelen der wereld verte
genwoordigend, waren in de kleine zaal
waar gemeenlijk de persconferen
ties worden gehouden, saamgedrongen.
Geen der journalisten mocht de perska
mer verlaten, voordat iedereen een copie
van het communiqué ontvangen had. Na
dat dit afschrift aan alle aanwezigen was
uitgereikt, werd de deur geopend.
Een ongewone race.
Een woeste uittocht volgde. Hoeden
en jassen werden in de steek gelaten. De
journalisten renden naar de uitgang, hol
den door Downing Street, terwijl de daar
verzamelde persfotografen deze ongewo
ne race met bliksemlichtopnamen ver
eeuwigden. Verbaasd staarden de politie
agenten, die voor de afzetting der straat
zorgden. Openbare telefooncellen werden
bestormd, taxi's were n overrompeld, en
zoo suggestief was dc_e bestorming, dat
de chauffeurs, zonder dat hun iets ge
vraagd werd, in woeste vaart, die zich
aan geen enkele maximumsnelheid
stoorde, de enkele kilometers naar de
aagt inlich-
betalen loon,
(dijk.
woordt, dat
ig betreft, do
jodat de ge-
;hap heeft.
raagt of het
bu gelegen-
dagblad
den.
In een minimum van tijd was het feit
naar alle windstreken uitgezonden. De
internationale telefoonlijnen waren een
voudig geblokkeerd en minutenlang moes
ten de aanvragers wachten, alvorens zij
in staat waren, een gesprek naar het bui
tenland op te geven.
Zoo werd aan de wereld het nieuws
van deze zeldzame ontmoeting gebracht.
EEN HISTORISCHE VLIEGTOCHT.
Het bezoek van Chamberlain aan Hit
ler heeft in de heele wereld de beste In
druk gemaakt. Allerwege wordt op de
voorgrond gesteld, dat de reis de alge
meene vrede zal dienen en sommigen
zijn zelfs van meening. dat Chamberlain
een vredesmissie vervult, welke een oor
log onmogelijk zal maken.
De sensationeels stap van den Brit
schen premier bevestigt, dat de omstan
digheden, waarin de Europeesche poli
tiek thans verkeert, zeer buitengewoon
zijn, dat de spanning tot het uiterste ge
stegen is dat er iets gedaan moest
worden om de dreigende gevaren te be
zweren.
Deze vliegtocht was de eerste, die de
reeds 69-jarlge Britsche staatsman on
dernam en het was er een van onge
twijfeld vérstrekkende politieke betee-
kenis.
DALADIER DANKBAAR GESTEMD.
Daladler, de Fransche premier, heeft
op de vraag, welk standpunt hij to.v.
Chamberlain’s reis innam, geantwoord:
„Nadat het Tsjechische probleem een
zoo dreigende wending dreigde aan te
nemen en ook de onderhandelingen ter
plaatse steeds moeilljker werden, heb ik
mij persoonlijk met den Engelschen pre
mier in verbinding gesteld en hem ge
vraagd, een buitengewonen stap te doen
om met alle middelen een vredelievende
oplossing te verkrijgen. Ik ben bijzon
der dankbaar, dat thaik- tusschen de
Engelsche en de Duitsche rpgeering over
eenstemming over het bezoek verkre
gen is."
OOK VON RIBBENTROP ZEER
VOLDAAN.
De Duitsche minister van Bultenland-
sche Zaken, Von Ribbentrop, legde te
genover den „Daily Mall"-correspondent,
Ward Price, de volgende verklaring af:
.Ais rijksminister van Buitenlandsche
Zaken kan ik u verzekeren, dat Cham
berlain's besluit, een bezoek te brengen
aan den Führer, mij oprechte voldoening
verschaft. ïk ben overtuigd, dat een per
soonlijke gedachtenwisseling tusschen de
leiders der twee regeeringen van groot
belang zal zijn, zoowel voor het vinden
van een oplossing voor de Sudeten-kwes-
tle als voor de toekomstige betrekkingen
tusschen onze twee landen.
Het is altijd mijn verlangen geweest,
dat de Führer en de leider der Britsche
regeerlng elkaar zouden ontmoeten, en
het heeft mij zeer verheugd, dat de ver
vulling van die wensch thans verwezen
lijkt wordt door den heer Chamberlain,
wiens practlsche houding tegenover alle
vraagstukken ik, toen ik Dultsch ambas
sadeur te Londen was. hoogelijk heb lee-
ren waardeeren, en in wiens persoonlij
ken goeden wil ik volkomen vertrouwen
heb.”
OPSCHUDDING TE GENEVE.
Te Genève heeft het bericht van
Chamberlains besluit om naar Berchtes
gaden te gaan, in diplomatieke kringen
groote opschudding gewekt. Toen het
nieuws pas bekend werd, lachte men
erom en dacht, dat het een onjuist ge
rucht was. Toen echter later de beves
tiging kwam, werd de stemming ernsti
ger, daar men Inzag, hoe crltiek de si
tuatie zijn moest, dat zulk een besluit
genomen kon worden.
Ru zal de Führer, zoo redeneert men
In de Volkenbondsstad, zich moreel ver
plicht voelen, na deze verregaande toe
gevendheid van Engelsche zijde ook zij
nerzijds er toe bij te dragen, een oplos
sing Inzake het Tsjechische natlonall-
teitenprobleem mogelljk te maken.
Aldus Is voor de bespreking een
mosfeer geschapen, welk ongetwijfeld
kans op slagen biedt.
HET VERTREK VAN DEN PREMIER.
De Britsche premier is Donderdagoch
tend om 8 55 uur van het Hestonvliegveld
per vliegtuig van de British Airways ver
trokken en om ongeveer één uur te Mün
chen aangekomen.
Chamberlain waa
Het zieke Europa dat in wilde Ijl- openen van *n leening of levering van
grondstoffen, misschien 'n teruggave van
een kolonie. Engeland wil tot elke prijs de
vrede en we mogen veronderstellen niet
uitsluitend uit eigen belang, maar om
dat het begrijpt, dat een oorlog de on
dergang van Europa zou zijn. Dit onder
houd tusschen Chamberlain en Hitler
zal zeer waarschijnlijk van beslissende
beteekenis zijn en van die onderhande
lingen mogen we veel goeds verwachten.
Ook al wordt niet dadelijk herstel van
de zieke bereikt, het is al genoeg wan
neer de wilde ijlkoortsen en toestand van
razende opwinding, plaats maakt voor
rust en terugkeer van het normale ver
stand. Als Chamberlain bérelkt, dat de
onderhandelingen over de Sudeten Duit-
schers in een kalmer atmospheer en in
niet opgejaagd, tempo worden voortgezet,
zou dat al een belangrijke winst betee-
kenen en zou de vredesengel weer wat
meer Invloed krijgen.
Waarschijnlijk zal de Duitsche regee-
ring niet minder ingenomen fijn met
Chamberlains reis dan de ge^èele we
reld, want hoe snorkend ook de taal van
dat land was, hoe angstwekkend het ook
rinkelde met zijn zware sabel en hoe
vechtlustig het zich ook voordeed, in
werkelijkheid kan Duitschland geen oor
log wenschen. Niet alleen, omdat nog
heel veel ontbreekt in dat land om een
oorlog met eenlge kans op succes te kun
nen aanvaarden, maar ook omdat een
oorlog daar niet populair is, doch inte
gendeel gevreesd wordt, daar de bevol
king heel wel weet, dat een krijg nim
mer eenige winst kan opleveren, doch
dat het rijk, hetzij het overwinnaar of
overwonnene is, verloren zou zijn.
De zieke is op 't oogenbllk rustig, de
koorts is niet geweken, maar veel ge
daald, het verstand is teruggekeerd en
zij schijnt bereid, luisteren naar de
adviezen der geneesheeren.
Als nu de hooge zieke inderdaad her
stelt, zou de geneesheer Chamberlain een
onderscheiding toekomen, de hoogste on
derscheiding voor de mepschheid: de
Nobelprijs voor de vrede.
Woensdagavond werd te Londen het
Volgende communiqué uitgegeven:
»De eerste minister heeft aan den
Dultschen Führer en rijkskanselier door
bemiddeling van den Britschen ambas
sadeur te Berlijn de volgende boodschap
gezonden:
Met het oog op de stijgend kritieke
situatie stel ik voor, onmiddellijk
over te komen, ten einde u te bezoe
ken, met het doel, te trachten,
vreedzame oplossing te vinden,
stel voor, per vliegtuig over te ko-
sreld, morgen te ver
bet vroegste
waarop gij mij
ABONNEES, dia noh on» administrati* voor d* varMkenag. »ija ♦oig««* d« y**t(Mt«ld» b*p*hn<fta Ug«a ougavallfta Terwuari voor bftdragfta, gowwborgd door NIEUWE HAVBANC tft Schiadam van
4VVV Uuu o..rl5<l.u, JuU ol JM, 4UU oo«. lUU '.n daim. OU aan andaraa na€„. b.„, „jn poU,
De automobiel reed direct naar het
hoofdstation, waar een extra-trein se
dert verscheidene uren onder stoom
stond. Chamberlain en zijn gevolg be
gaven zich met dezen trein naar Berch
tesgaden, waar zij tegen vier uur wer
den verwacht.
DE AANKOMST TE BERCHTESGADEN.
Precies op dat uur is de Britsche pre
mier in Berchtesgaden aangekomen.
Hij werd op het station verwelkomd
door den chef der kanselarij, dr. Meiss
ner, en den chef-adjudant der weer
macht bij den Führer.
Ondanks het feit, dat het regende en
boven Berchtesgaden een dichte mist
hing, werd Chamberlain buiten het sta
tion door een groote menigte toege
juicht. Sommigen wierpen hun hoeden in
de lucht en men hoorde zelfs hoerage
roep.
Na een kort verblijf in het „Grand
Hotel”, waarin Chamberlain zijn intrek
nam, vertrok de premier, vergezeld door
de reeds genoemde Duitsche heeren, en
voorts door Henderson, den Britschen
ambassadeur te Berlijn, Horace Wilson,
Strang, staatssecretaris von Weizsacker,
von Dirksen, den Duitschen ambassadeur
te Londen en den chef van het proto
col. in vier auto's naar den Obersalzberg.
waar hij te 16.55 arriveerde. De weg
daarheen was bewaakt en voor het ge
wone verkeer gesloten.
COUDO
