I SCH00NH0VEN5CHE COURANT fe™
Het vredes=accoord van München.
Een nieuwe wereld.
Philips cadia 1939
f 1.- p. weak zonder vooruitbet.
MAANDAG I OCTOBER MS®'
TIEN BLADZIJDEN.
No. 892C.
Tie JAARGANG.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID HOLLAND EN UTRECHT
SCHOONHOVEN. HAVEN 2S.
Talef.
Postrekening 13763.
i
Hitler en
verklaring,
onder-
on-
K.
de
van
om
gejubel
met
de
te
garantie
PHILIPS GLOEILAMPEN
Goedkoopere GLOEILAMPEN
Duitsche
miruster-
het
het
on-
aan-
maar
-oop.
ook Philips.
ct.
„leve
Cham-
werd gezon-
f 0.20; derde
prij«. Ad ver-
Ook Polen en Hongarije bevredigd.
Geestdriftige ontvangst
Chamberlain.
waren
machinegeweemesten Ingericht en
rijke verdediginsgwerken aangelegd.
Voorts noemt men als reden tot
uitstel van de Duitsche opmarsch,
gevaar van zulk een marsch In een
bekend gebied gedurende de nacht, voor
al daar de mogelijkheid bestond, dat de
communisten of socialisten onder de be
scherming van het duister vuuroverval-
len zouden plegen op de binnenrukken-^
de troepen.
Stofzuigers f 23, f 35, f <5 enz.
40, 50, 60 cent per week huurkop
Vele merken gloeilampen,
Tot 50 kaars 34 ct. 60 watt 65
75 watt 7» ct. 100 watt 79 Ct.
Goedkoope gloeilampen 24 cent.
Jan Brouwer,Haven 63, Schoonhoven
Tusschen belde legers bevond
strook .van eenlge kilometers,
door dé Sudeten-Duitsche vrijcorp
sen werd bewaakt.
Zorgvuldig werd van beide zijden er
voor gewaakt, dat de wederzljdsche troe-
penafdeelingen niet op elkander stoot
ten.
Geestdriftige ontvangst.
Overal worden de Duitsche Soldaten
met geestdrift begroet. Vele huizen zijn
Duitschers trekken Sudetenland
binnen.
Geen incidenten.
Duitsche troepen, onder bevel van
generaal Ritter von Leeb, hebben Zater
dagmiddag, om 2 uur de vroegere
Düitsch-Tsjêchö Slöwaaksche grens in ’t
Boheemsche woud tusschen Helfenberg
en Finsterau overschreden en zijn be
gonnen met de bezetting der eerste zöne
van het gebiedsdeel, dat is vastgesteld in
het accoord van 29 September. De troe
pen maakten deel uit van het Duitsche
en het vroegere Oosten rij ksche leger. De
soldaten werden door de bevolking aan
belde zijden van de grens toigejuicht.
Langs de wegens naar de grens reden
lange convooien vrachtwagens, artillerie,
luchtdoelartillerie en zoeklichten. Vel®
wagens waren met bloemen getooid.
Aanvankelijk was de intocht der troe
pen op middernacht van Vrijdag op Za
terdag bepaald. Dit" werd echter uitge-
steld. Men neemt aan, dat het uitstel
deels ten doel heeft den Tsjechen vol
doenden tijd te schenken het onmiddellijk
aan de grens l’ggende gebied door hun
troepen te doen ontruimen. In dit gebied
namelijk honderden verscholen
tal
mogelijk
met het
heb
De te München behaalde winst blijkt
grooter dan men vermoedde en de stap
in goede richting heeft meer van een
sprong. Hoe gelukkig de volken zijn niet
daar genomen besluiten, kon men zien en
hooren aan liet gejubel, de geestdrift, de
dankbaarheid, de ontroering, waarmede
Chamberlain in Londen, Daladier in Pa
rijs, Hitler in Berlijn en Mussolini in
Rome zijn Ingehaald. De volken waren
bevrijd van een angstige druk, een ze
nuw -afmattende maand was voor hen
afgesloten en zij zagen de bloedige drei
ging wijken. Want géén der volken wilde
oorlog, geen enkel!
Wie wilde die dan eigenlijk wel? De
staatslieden? Chamberlain gaat tot drie
maal toe naar Duitschland, hij zet zijn
naam als staatsman op het spel en waagt
het aanzien en prestige van Engeland er
aan om oorlog te voorkomen; Daladier
vliegt heen en weer naar Engeland en
Duitschland, enkele uren wellicht voor de
oorlog zal uitbreken, Mussolini bemid
delt, Roosevelt verheft waarschuwend
zijn stem en eindelijk blijkt zelfs de
roemzuchtige Hitler bereid over vrede te 1
praten.
De volken willen geen oorlog, de staats
lieden niet maar wie dan wel? Was
het misschien traditie, sleur, die over de
menschen heerschte en die door de
eeuwen heen zoo sterk geworden was, dat
men er even zeker van was, dat een ge
schil tusschen staten slechts door een
oorlog beslist kon worden als men be
sefte dat een twist tusschen burgers door
den rechter behoorde te worden beëin
digd. De ban is dan in München
gebroken; daar hebben de ministers en
de eigenlijke beheerschers der vier groote
staten, na slechts enkele uren met el
kaar te hebben gesproken, een geheel
ander inzicht gekregen van elkaar en el
kaar** sympathieën. We willen geen
kwaad zeggen van vroegere en tegen
woordige diplomaten, maar het is wel
bitter, dat de tallooze conferenties sinds
November 1918 gehouden, de wereld geen
stap verder hebben gebracht en dat een
kort gesprek van de hoofden der regee-
ringen bereikten, wat geen der plechtige,
langdurige en ledenrijke conferenties tot
stand konden brengen; toenadering, ver
broedering, begrip van elkaar. Die con
ferenties werden kennelijk alle benut om
op de ouderwetsche wijze te trachten el
kaar te misleiden en voordeeltjes op el
kander te behalen. In München ging dat
anders, daar sprak en handelde men op
recht. Daar stonden Hitler en Daladier,
Duitschland en Frankrijk, hand in hand
en spraken elkaar woorden toe van
vriendschap en begrijpen, daar reikten
Engeland en Italië elkaar de hand en
verjoegen de dreigende vervreemding tus
schen die twee volken.
Dit zijn symbolische, maar toch veel
beteekenende voordeelen, welke behaald
zijn. Doch er zijn behalve de regeling
over het Sudeten Duitsche conflict nog
meer feiten van beteekenis te noemen.
De vier staatslieden hebben zich in die
weinige uren niet bepaald tot de kwes
tie, waarvoor zij bij elkaar gekomen wa
ren, maar zij hebben ook gesproken over
ds Spaansche burgeroorlog en het vraag
stuk der koloniën voor Duitschland. Die
Veraehjjet: Maandag Woensdag
«n Vrjjdag. Frijiby vooruitbeta
ling: voor Schoonhoven per 2
uaandaa f 1.25 p. post f IhJ
versokoring ló oeats meer
Hitler te Berlijn teruggekeerd.
Hitler is te 10 uur 40 per speciale trein
op het Anhalterstation aangekomen. Hij
werd verwelkomd door Göring, de hoog
ste partijfunctionnarissen, burgerlijke en
militaire autoriteiten.
In de straten, waardoor Hitler van het
station naar de rijkskanselarij reed,
werd hij door honderdduizenden toege-'
Juicht. Rechtop in de auto staande
dankte hij voor de hulde. Later ver- 1
scheen hij op het balkon van de kanse
larij met Göring en den Sudeten Dult-
schen leider Henleip,
wilden verwelkomen.
Ongeveer 20 minuten voor de
komst kwam een hevige regenbui,
niemand liet zich weg jagen.
Onder de aanwezigen op het vliegveld
gespannen dagen een onnoemelijk aan
tal brieven heb ontvangen, brieven van
steun, goedkeuring en dankbaarheid. Ik
kan u niet zeggen, welk een steun dat
voor mij geweest is. Ik wil het Britsche
volk dank zeggen voor wat het heeft ge
daan.
In de tweede plaats wil ik verklaren,
dat de regeling van het Tsjechos ówaak-
sche probleem, welke thans tot stand is
gebracht, naar mijn opvatting
-slechts een voorspel
is voor een breedere regeling, waarin ge
heel Europa den vrede zou kunnen vin
den.
Vanmorgen heb ik nog een bespreking
gevoerd met den Duitschea rijkskanse-
lier Hitier en hier is een j^plcr ver
volgde de premier dat zijn» naam
draagt, zoowel als den mijnen.
Nadat Chamberlain den inhoud van de
elders vermelde verklaring had voorge
lezen, barstte een oorverdoovend ge ju ch
uit, waarbij kreten als „Goed zoo, Nevil
le, God zegéne u”. konden worden on
derscheiden.
Chamberlain wuifde de menigte toe en
stapt» vervolgens in zijn auto, die echter
nog geen 100 meter opgereden was, toen
de menigte reeds door de afzetting heen-
brak en de wagen zóó dicht omringde,
dat er geen doorkomen aan was.
In het Buckinghampaleis.
Tenslotte baande de politie een weg
voor den premier door de menigte, zoo-
dat hij naar het Buckinghampaleis kon
vertrekken, waar hij om 7.10 uur aan
kwam. Zijn vrouw was daar reeds een
half uur te voren aangekomen.
Tien minuten later verschenen de ho
ning, de koningin en Chamberlain op
het balcon van het paleis, waar zij gedu
rende vier minuten bleven staan. De
koning beduidde Chamberlain naar vo
ren te treden en gedurende enkele oogen-
blikken stond de eerste minister vooraan
op het balcon, waardoor de geestdrift
van het publiek tot een hoogtepunt
steeg.
Toen Chamberlain en zijn vrouw het
Buckinhgampaïeis verlieten, om naar
Downingstreet te gaan, werd de auto
weer omringd door een jubelende menig
te, zoodat bereden politie een wegmoest
banen.
In Downingstmt- wwheen Chamber-
lain op het balcon van zijn woning, waar
hij minutenlang werd toegejuicht.
ABONNE'S, die mek aan «n* admiaieWatie vpw* voer de ver»eteriafc z<« Toigone de vaatgeetelde bepalingen tegen ongevallen veraetord toot bedragen, gewaarbetgd door de NIEUWE HAVBANK te Schiedam, van
QAAA Guidon bij levenelange AA Gulden bij QAA Gulda“ ▼•rliee O A A Gul<^eB ▼•rliez 1AA Gu^en bg verliet J^A Galden bij verliee van De verzekerde moet in het
ZvUV ongeschiktheid. UW overlijden. JW van hand <W voet, ZvU van een oog. IVV van een daim. Uv een anderen vinger. bezit »jn van oen polis
Twee zones bezet.
Intusschen zijn dergelijke incidenten
nergens voorgekomen, ook niet toen na
deze eerste intocht de Duitsche troepen
gisteren de twee eerste zones van het
Sudetengebied volledig bezetten, Zij. he
ten de Tsjechische troepen enkele kilo
meters voor hen uit, zich rustig terug-
trekken. -- -->
zich een
die
Daladier’s aankomst op
-Le Bourget.
Ben haast even geestdriftige ontvangst
wachtte Daladier in Frankrijk. Een groo
te menigte was aanwezig om hem toe te
Juichen. De menschen braken door de
afzetting heen en omringden de auto,
waarin de minister-president naar Pa
rijs terugkeerde. Voortdurend hoorde
men kreten als „leve de vrede”,
Frankrijk”, „leve Daladier”, „leve
berlaln”. De „MarseJlalse” werd
gen.
Te Parijs zag men hetzelfde tooneel.
Een groote menigte wachtte op de aan
komst' van den minister-president en
zoodra hij verscheen barstte men in toe
juichingen uit en zwaaide men met vlag
gen en hoeden. De auto kon slechts zeer
langzaam voorwaarts gaan.
De aankomst van Mussolini.
Om 6 uur kwam Mussolini per specla-
len trein in Rome aan, waar hij geest
driftig werd ontvangen. Hij bpgif zich
onmlddellljk naar het Palazzo Venez a,
waar hij, terwijl de Giovinezza, het ïta-
liaansche volkslied, weerklonk, op het
balkon verscheen. Mussolini groette met
opgeheven arm de onafzienbare men-
schgnmenlgte en verliet zangzaam het
balkon, om spoedig voor de tweede en
derde maal het balkon t« verschij
nen.
Hoe te München werd onder
handeld.
GEMOEDELIJKE BESPREKINGEN.
Uit de nadere berichten,omtrent de
conferentie te München kan men zich
een indruk vormen van de gemoedelijke
sfeer, die bij deze belangrijke besprekin
gen heeft geheerscht.
In het stadium, waarin de oplos Ing
van het conillct reeds verkeerde, toen
de staatslieden bijeenkwamen, moet die
rustige stemming hen reeds by voorbaat
de zekerheid van een goed resultaat heb
ben verschaft.
Ongedwongen zaten de vier regeerings-
lelders om een tafel; geen hunner voer
de op eenigerlei wijze het presidium bij
de besprekingen. Chamberlain sprak
Engelsch, Daladier Fransch, Hitler
Duitsch en de Duce beurtelings een van
deze drie talen. Soms ging hij in de loop
van een uiteenzetting van de eene taal
in de andere over. De Duitsche tolk, dr.
i Schmidt, beijverde zich intusschen,
alles zoo gauw mogelijk-te vertalen.
Men bevestigt van alle zijden, dat het
persoonlijk contact tusschen de vier
staatslieden zoo hartelijk mogelijk was.
Toen Mussolini *s ayonds op de plaats
der besprekingen aankwam, groette hij
rljkskanselier Hitler familiaar in het
Duitsch met een opgewekt: „Guten Tag,
mein Führer”.
Chamberlain over Europa's
toekomst.
EEN NUTTIG CONTACT.
De Münchener editie van den „Völki-
scher Beobachter” publiceert een onder-
HquU met chaeUwjlalu. Paaria heeft tie
bevonden zich de Britsche ministers,
Italiaansche ambassadeur, graaf Grandi,
de Duitsche zaakgelastigde, dr. Kordt en
de Fransche gezant Corbin.
Het vliegtuig landt.
Tegen 6 uur verschijnt in de lucht het
lang verwachte vliegtuig, hoeden gaan
af, men begint te wulven en de eerste
juichkreten weerklinken.
Het vliegtuig landt en het
zwelt aan.
Neville Chamberlain is één en al glim
lach, hij ziet er gelukkig en vroolljkult
Via de microfoon richt hjj met duidelij
ke stem enkele woorden tot het Brit
sche volk, welke over de verschillende
zenders worden uitgt ^nden.
Er zijn slechts twee dingen die ik wil
de zeggen aldus Chamberlain. In de
eerste plaats wil Ik verklaren, dat ik,
evenals mijn rrouw, gedurende aj deze
punten zijn natuurlijk niet afgedaan,
maar toch behaindeld. Doch bovenal van
niet te overschatten gewicht Is het be
sluit om de genoemde .en andere vraag
stukken af te wikkelen door besprekin
gen en niet door geweld. Engeland en
Duitschland hebben dat voornemen vast
gelegd in een door Chamberlain en Hit
ler onderteekende verklaring, waarin
ojn. gezegd wordt:
„Wij beschouwen de gisteren
teekende overeenkomst en de Engelsch-
Duitsche vlootafspraak als een symbool
van de wensch onzer beide volken nooit
meer oorlog met elkaar te voeren. Wij
zijn vastbesloten, dat de methode van
raadpleging, de methode zal zijn welke
wij aanvaarden om iedere andere ^vraag,
welke onze beide landen betreft, op te
lossen en wij zijn vast voornemens onze
pogingen om mogelijke bronnen van
meeningsverschll uit de weg te ruimen,
voor te zetten, aldus een bijdrage leve
rend tot de verzekering van de vrede
van Europa”.
Verder schijnt het dat Muspolini
Chamberlain overeengekomen is om
Spaansche oorlog zoo snel mogelijk
doen eindigen en Daladier en Hitler heb
ben gesproken over een overeenkomst in
de geest als die tusschen Engeland en
Duitschland.
Men moet zich bij het lezen van deze
wonderbaarlijke dingen voor twee fouten
hoeden: voor een cynisme dat zonder na
denken alle goede mogelijkheden, welke
hieruit kunnen voortkomen, verwerpt en
voor een' overdreven optimisme alsof
reeds de wapenen naar de musea gedra
gen kunnen worden. Het eerste maakt
de mensch ontoegankelijk om te genie
ten van het goede en schoone dat de tijd
hem kan brengen; het tweede kan tot
bittere teleurstelling lelden.
Men traehte eenlgszltts nuchter te blij
ven bij de overstelpende, de onbegrijpe
lijke dingen, welke nu gebeuren. Het lijkt
alles zoo ongelooflijk, zoo ongrijpbaar,
dat men geneigd Is zijn hoofd vast te
houden en te vragen: Is dit alles wel
waar? Want wat nu gebeurt is. nog nooit
voorgekomen, deze bijeenkomst te Mün
chen heeft geen voorlooper ,deze beslui
ten hebben niets gemeen met de plecht
statige pacten en overeenkomsten, wel
ke geteekend, opgeborgen en o vergeten
werden. Dat waren ledige formaliteiten,
maar hier zijn feiten tot stand gekomen,
waarvan men voor eenlge dagen niet
kon droomen.
Men denke er echter aan dat de wereld
zelf, de menschen, nog niet veranderd
zijn op die bespreking te München, dat
In de eerste plaats de wapenfabrikanten
zich met alle macht zullen gaan inspan
nen om het in München gekweekte
plantje neer te trappen, men denke er
aan dat over eenlge tijd de geestdrift, de
goede wil, de sympathie weer zullen ver
flauwen, dat er weer gekuipt en gekon
keld zal worden en dat als er weer een
conflict ontstaat, niet steeds weer man
nen met vrijwel dictatoriale volmachten
gereed zullen staan elkaar te ontmoe
ten. Maar men denke er ook aan, dat de
wereld nog nooit de oorlog zoo ver van
zich heeft afgeschoven als nu.
Britsche premier o.a. op de vraag, of hij
het accoord van München als een ge
beurtenis van verstrekkends beteekenis
beschouwde, geantwoord: „Mijn eigenlij
ke doel is, te bereiken, dat Eurppa in
staat zal zijn, zonder voortdurend ge
vaar voor internationale conflicten te
leven. Een absolutevoorwaard» daar
voor is een beter wederzijdsch begrip
tusschen Engeland én Duitschland.
Dat de crisis, een persoonlijk contact
tusschen de staatslieden die de grootste
verantwoordelijkheid dragep,
gemaakt en tot besprekingen
Duitsche staatshoofd geleid heeft,
ik warm toegejuicht. Ik geloof, dat wij
hierdoor een contact tot stand hebben
gebracht, dat voor de toekomstige be
trekkingen tusschen onze twee landen
zeer nuttig zal blijken te zijn."
NIET ALLEN ZIJN TEVREDEN.
Britsch minister van marine
treedt af.
De Britsche minister van marine, Duff
Cooper, heeft zijn ontslag ingediend.
In een brief, waarin Duff Cooper den
minister-president van zijn aftreden in
kennis stelt, schrijft hij, dat hij geen
vertrouwen meer stelt In de buitenland-
sche politiek, welke de tegenwoordige re-
geerlng volgt en welke zij waarschijnlijk
zal voortzetten. In het bijzonder Is hij
ontevreden over de concessies aan de dic-
tatuurlanden.
Daarom acht hij het een eerezaak zijn
ontslag aan te bieden.
München slechts een voorspel.
Reeds iang voordat de Britsche minis
ter-president Neville Chamberlain Vrij
dagmiddag op het vliegveld Heston aan
kwam, stroomde het publiek bij duizend
tallen toe. Langs de weg die hij zou vol
gen, zag het zwart van de menschen,
die den premier een „welkom thuis” wil
den toeroepen.
Langs den weg, die naar het vliegveld
leidt, stonden 200 leerlingen van ’t Eton
College opgesteld, die Chamberlain, die
oud-leerling van Eton ia, op deze wijze
.1 Titel. 20. Tal-Adrw: V.unoou. S. A W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 2S. PoiUiiiaiM 1376S. I pl**“‘ ■P*
Nooit meer oorlog.
Een verklaring van 1
Chamberlain.
Vrijdagmiddag hebben de
Rljkskanselier en de Britsche
president, na hun laatste onderhoud de
volgende gemeenschappelijke verklaring
gepubliceerd:
„Wij hebben vandaag een verdere be
spreking gehad en zijn het met elkaar
eens, dat de kwestie der Duitsch-Engel-
sche betrekkingen van de allereerste ne-
teekenls is voor beide landen en voor
Europa.
Wij beschouwen het gisteravond
derteekende verdrag en het Duitsch-En-
gelsche vlootverdrag als symbolisch voor
den wensch van onze beide volken nooit
weer oorlog tegen elkander te voeren.
Wij zijn vastbesloten ook andere vra
gen, die onze beide landep aangaan, te
behandelen volgens de methode van
overleg en er verder naar te streven
eventueele oorzaken van meeningsver-
schlllen uit den weg te ruimen, teneinde
op deze wijze bij te dragen tot de verze
kering van den vrede van Europa.”
Duurzame versteviging van
▼rede in Europa.
In welingelichte Duitsche kringen ver
klaart men ten aanzien van het gesprek,
dat Chamberlain Vrijdagochtend met
Hitler heeft gehad, dat een grondslag
werd gelegd voor een duurzame verstevi
ging van de Europeesche vrede en dat
de Engelsch-Duitsche vlootovereenkomst
van 1935 zeer goed tot model zou kunnen
dienen voor nieuwe regelingen op het
stuk der bewapening.
In dezelfde kringen legt men een le
vendige voldoening aan de dag over deze
ontmoeting, welke bovendien betrekking
zou hebben gehad op algemeene en be
langrijke vraagstukken van den Euro-
peeschen toestand.
Duitschland en Frankrijk.
Naar de correspondent van RlTOV te
Berlijn verneemt, heeft de Duitsche re-
geering aan Frankrijk voorgesteld een
overeenkomst te teekenen van dezelfde
strekking als die welke te München
door Hitler en Chamberlain Is onder-
teekend.
JEVEHA GLOEILAMPEN met 3 maanden
vanaf 50 ct.
59 ct»
34 ct.
BATTERIJEN 10 ct, 15 ct., 20 et en 25 ct.
RJJWIELLAMPEN, 6 volts, vanaf 3.50
J. K. SNOEI
Stadhuisstraat 79 - Lopikerstraat 43
SCHOONHOVEN.