Vreeselijke vliegramp
vlak bij Schiphol
Hulp voor Joodsche vluchtelingen.
ïurten
G. TROMPETTER
LOPIKERSTRAAT 49 - SCHOONHOVEN
GEBOD EN VERBOD
SERVICE!
WOENSDAG IC NOVEMBER 193»
TWAALF BLADZIJDEN.
TOe JAARGANG.
Ne. 8044.
OVEMBER 1938
3
3
Naam:
Adres:
Woonplaats:
Dit In open couot» r-et er op 1 l/J cent postzegel.
e
De nieuwste
:oop 1
Radio f 89.
tot f 295..
i
alle benoodigdheden.
17 Nc
K.
de
Men
dat
Het
DC III bi| blindlanding de grond geraakt
totaal vernield
ruimere schaal
mogelijk is.
onderdak
kinderen
ireldln-
Siuttig
van
een
E. Belifante, ’s-Gravenhage;
Leeuwen, Den Haag;
’s-Gravenhage; D. Wolf, Wassenaar;
van Zwanenberg, ’s-Gravenhage.
ge
rukte
de
i ge
namen
i ver-
Inzit-
op-
uwveen 1
verkerk 1
;rak 2
echt 2
rs 2
2
Boys 3
ïweg 3
KERK.
Woensdag 18 No-
ir, de heer Van
ijzer te Schoon-
0—10
1-1
19- j
ultgesfc
1- 8
27—0
2- 4
3-2
2—4
1-8
1—3
5—3
5—2
Zendt mij alle inlichtingen over Philips
Radio. Contant. Gemakk. betaling vanaf
f 1.p. week. Lange garantie.
uitgest
1—2
5—0
8-1
ran
..ld
Ds. A.
sdag
Ds.
3—1
1— 3
2— 1
3— 3
8-0
2—3
2-1
2—9
JEL. Wljkgebouw.
avonds 7 uur,
taphorst
ag n November.
Bout, van Delfs-
igelings Vereen!*
De Ruyter-
rember, n.m. 2.30
Ds. A. Verhagen,
ig voor het Ge*
ENTEN.
isdag 18 Novem-
i avonds 7 uur,
van Benthuizen.
fbalbond.
idag 13 November
iter 2
ixveen 2
J.
ver-
van landen. De
nog
vast,
zoo
-- ge
naak het Wilhelminagasthuis
hun
jacht 2
immers 2
f 3
6
Mon hoort overal:
voor radio naar
Jan Brouwer
Haven 63, Tel. 113, Schoonhoven
Radio, Gramofoon, Stofzuigers, Gloeilampen
x)l 2
erkerk 3
1
te-
terugge-
het
reeds
zijn
de
Advei
elke
plutemg hel ven
tentién worden
plaatst in „De
GEM.
g 15 November,
Hennephof. van
Electr. Smederij.
Elke Reparatie aan Haarden
en Kachels.
beste adres voor HAARDEN
KACHELS on FORNUIZEN.
de naam van Christendom en mensche-
lijkheid een beroep op de bovengenoem
de fegeeringen dat zij geen enkele mo
gelijkheid tot internationale oplossing
van dit brandende vraagstuk onbeproefd
zullen laten, en intusschen al het moge
lijke doen, teneinde het leed, dat door
de getroffenen geleden wordt, te ver
zachten.
DR. COLIJN’S INITIATIEF.
Groote voldoening te Londen.
Te Londen is het bericht uit ’s-Graven
hage (zie rubriek „Uit ons Regeerlngs-
huis”), dat onze minister-president, Dr.
Colijn, zich in verbinding heeft gesteld
met de regeeringen van Groot-Biittannié,
Frankrijk, Denemarken, België en Zwit
serland, om onderhandelingen te voeren,
teneinde de immigratie te bevorderen van
de Joodsche slachtoffers van de, terreur
in Duitschland, in politieke kringen met
groote voldoening ontvangen.
Men weet, dat Groot-Brittannië stellig
veel zal kunnen doen in dit opzicht daar
in de koloniën en met name in Kenya
enorme onontgonnen gebieden zijn, die
bij voldoende kapltaalsvoorzienlng moge-
heden geven tot vestiging van tiendui
zenden gezinnen.
goed aangegeven
-2). Het werd nu
ar veel aanvallen
p buitenspel; 8
viel de beslissing
rechtsbuiten een
het doel plaatste,
kwam de bal bij
hard in de hoek
Izaak verdedigend
het einde dus met
tweede elftallers
erloren gewaande
verwinning weten
GEM.
Bermweglaan
avonds 7 uur;
Onze gloeilampenverkoop gaat nog steeds
in stijgende lijn
Dat komt wel, omdat wij naast onze be
kende Jeveha gloeilampen vanaf 50 ct.
ook de Philips lamp vanaf 59 ct. en nog
een lamp vanaf 34 ct verkoopen. Neemt
u ook eens een proef bij
J. K. Snoei - Schoonhoven
Stadhulsstraat7-9 Lopikerstraat 43
van de 1 organ’satie,
gevestigd zal
A BONNE’S, di« iioM aan on»* administratie
Gulden b| levenslang*
ZiVVV ongeschiktheid.
KERK.
ig 15 November,
de Groot, van
Herv. Evangeli-
ber, 's avonds 7
•elft.
kmderdag 17 No-
Ds. A. H. 8on-
r het Gewas.
i. Donderdag 17
ir, Ds. J. H. Kos-
EEN VREESELIJKE CHAOS
vond tusschen en rondom de
wrakstukken de verminkte slachtof
fers. Twee Inzittenden schijnen erin
geslaagd te zijn uit het toestel te sprin
gen, voor dit geheel vernield werd. Wel
ke personen dit zijn, staat niet
want in de verwarring heeft men
snel mogelijk hulp geboden en de
wonden
overgebrpcht, zonder nu juist
gewond naar het ziekenhuis was
gebracht. Later vond men echter
lichaam bekneld in de cockpit,
aantal dooden was daarmede tot
gestegen.
rdag 17 Novem-
van Zon.
18 NOvem-
N. van der
ig 16 November,
Slok. Dankstond
isdag 18 Novem-
r. v. d. Hee, van
evestiging.
■v. Evangelisatie,
avonds 6.30 uur,
Godsdlenst-On*
Ki
aehoboth". Nij-
irdag 17 Novem-
de heer J. Kars.
ag 16 November,
Kruit, van Die-
NHLAOVDORZUIDtiOLLAND EN UTRECHT
1 SCHOONHOVENSCHE COURANT I
1 Talef 20. Tel.-Adru: Vannooten 8. A W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 25. Postrekening 13763 I.
KEN.
rdag 17 Novem-
Dr. A. de Bondt,
erwerp: Een ge-
OPROEPEN OM HULP.
pe Centrale Commissie voor het Vrij
zinnig'Protestantisme verzond een tele
gram aan den minister-president en aan
den minister van justitie, daarin zij er op
aan dringt de slachtoffers van Jodenhaat
en geloofsvervolging door het toestaan
van immigratie en het bevorderen van
transmigratie te helpen.
De Centrale Commissie verklaart zich
bereid, in nader overleg met de regee-
ring garant te zijn voor het onderhoud
en de verzorging van een vast te stellen
aantal slachtoffers.
Zij stelde ook de Tweede Kamer hier
mede in kennis met het verzoek dit zóó
veel mogelijk te bevorderen.
Het Internationaal Verbond voor Vrij
zinnig Christendom en Geloofsvrijheid
richtte zich tot de regeeringen van: Bel
gië, Denemarken, Engeland, Estland, Fin
land, Frankrijk, Hongarije, Nederland,
Noorwegen, Vereenigde Staten van Ame
rika, Zweden en Zwitserland het volgen
de schrijven:
Het Internationaal Verbond voor Vrij
zinnig Christendom en Geloofsvrijheid,
vertegenwoordigende 23 kerken of Fede
raties van kerken en groepen tezamen
met ongeveer 20.000.000 leden, geschokt
door de ontstellende gebeurtenissen,
waartoe het Joodsche vraagstuk in som-
pigle landen van Europa leidt, doet. In.
Internationaal Kolonisatie Fonds.
EEN MILLIOEN ALS BEGIN.
Dinsdag is de eerste stap gedaan om te
komen tot de stichting van de „Interna
tionale Jew.sh Colonisation Soc ety”, de
Internat.onale Maatschappij voor Jood
sche Kolon.satle, welke organisatie zich
ten doel stelt de emigrate van Joden
uit Midden-Europa en de kolonisatie in
voor vestiging geschikte gebieden te be
vorderen.
De stichtingsacte
welke te ’s-Gravenhage
zijn, is voorbereid.
De eerste toezeggingen voor het stlch-
tingsfonds hebben reeds het bedrag van
f 1.000.000 overschreden.
Sympathiebetu g ngen en toezeggingen
kunnen gericht worden aan de ^Inter-
opgevea vo ir de venekering, «ya vaigeee de VMlgeeleld* bepehagea legea oagevellea versereri voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK t« dchie-tam, van
|>AAUuld*B Qfin Quidea bjj verliet Ofïfl üuldaB ’•Hie» 1AA Qulden vwbee Gulden by verhee vau De verxekerde tnoet in het
Uvu overiydeu. JvU van band ei voel, LvU van een oog. IvV van oen duim. UV een andoren vinger. bent sin van oen polis
Nederlandsch initiatief.
Overleg met buitenland.
lijn in de Tweede Kamer heeft afgelegd
en welke men in de rubriek „Uit ons
Regeerlngshuls” van dit numer aan
treft.
dorp moest kiezen: of een onvoldoende,
onbeteekenende bescherming in te rich
ten of het toegestane bedrag overschrij
den. Hij achtte het leven van zijn ge
meentenaren van meer waarde dan
een som geld en deed wat de minister
had voorgeschreven. Er werd een sirene
aangeschaft, een op een accumulator
werkende radio, zand, zakken, chloor
kalk, verbandtrommels, lokaliteiten wer
den ingericht en door dat alles werd de
f 375 overschreden met f 1200. De bur
gemeester deed zulks buiten de raad om,
daar hij, tengevolge van de snelle ont-
w.kkeling der omstandigheden, niet in de
gelegenheid was zich daarover met de
gemeenteraad in vei binding te stellen.
De burgemeester heeft zich nu met een
schrijven gewend tot den minister van
binnenlandsche zaken, d.en het geval uit
een gezet en gevraagd de overschrijding
goed te keuren en om elk jaar een post
\van f 1000 op de begrooting toe te staan
voor de luchtbeschermingsdienst
„Hetls mij niet duidelijk,” schrijft de
heer Van Dusseldorp in die missive, „op
welke wijze met het tot dusverre toege-
/tane bedrag ik heb te voldoen, aan de
'voorschriften, welke mij worden’ gegeven.
Tal van voorschriften en richtlijnen voor
een richtige werking van de luchtbe-
schermfngadiënst hebben mij bereikt. An
derzijds werd tot dusverre door uwe ex
cellentie mij niet veroorloofd de gelden,
die voor een juiste naleving, zelfs in de
bescheiden mate dezer voorschriften,
noodig waren te besteden."
De brief besluit aldus:
„Aangezien ik mij gesteld zie voor het
dragen van de verantwoordelijkheid van
een dienst, welke onvoldoende is en dat
zal blijven, indien de thans gestelde be-
grootingsposten ongewijzigd blijven,
meende ik het bovenstaande aan uwe
excellentie niet te mogen onthouden.”
Wat voor Goes gezegd is, geldt voor
alle andere gemeenten en de wanver
houding, die nu bestaat, dient te worden
gewijzigd. Het is mogelijk, dat de m’nis-
ter van oordeel is dat de luchtbescher
ming niet veel veiligheid geeft en dat hij
het daarom jammer van het geld vindt
dat ej aan wordt uitgegeven. Als dat zoo
is, zou hij moeten voorstellen de wet in
te trekken. Is hij van meenlng, dat de,
wet goed en noodzakelijk is, dan mag hij
obk niet aan de gemeenten de middelen
onthouden om de wet naar behooren uit
te voeren.
?rt*ntiën1-6 regel* f 1.30
regel meer f 0.20; derde
k-*—pry». Adver-
gr 11 ge-
Gorcumer”.
In de dagen van spanning, op het eind
van September, toen men verwachtte,
oat de oorlog elk oogenbLk kon uitbre
ken, is ons land niet ver afgeweest van
de mobilisatie. Gelukkig is het niet zoo
ver gekomen, maar de voorbereding is
toch ver genoeg geweest, om daarbij te
kunnen vaststellen, weike tekortkom.n-
gen en gebreken zich voordeden bij ver
schillende onderdeden. Een daarvan was
de luchtbeschermingsdienst, het jonge in
stituut, dat vrijwel nergens voor zijn taak
berekend was. Dat lag n.et aan de lei
ders of het personeel, maar aan de zon
derlinge verhoudingen in dit opzicht van
staat ea gemeente en jan het feit, dat
er onzekerheid bestaat over de keuze van
beveiligingsmiddelen, zooals we onlangs
hebben uiteengezet.
Er zijn echter een aantal voorb?
gen, die in elk geval noodig of
zijn, zooals een afzonderlijke geneeskbn-
d ge dienst, reddingsploegen, reinig ngs-
en ontsmettingsdiensten, brandweer
ploegen, groepen voor de electriclteits-,
gas- en waterdiensten, rad odienst, uit
kijkposten, luisterposten, alarmeerlngs-
dlensten e.d. Men kan van inzicht ver
schillen omtrent de deugdelijkheid van
luchtbeschermingsmaatregelen, maar mey
zal het er over eens zijn, dat in oorlogs
tijd, de hierboven genoemde diensten An
elk geval nood g zijn. De regeermg
schrijft een aantal van deze maatregelen
voor aan de gemeenten en men zou dus
verwachten, dat, als de gemeentebestu
ren die voorschriften opvolgen, het rijk
niet anders kan doen dan goedkeurend
knikken. Dat is echter niet het geval.
De regeerlng zegt: doe zoo en zoo en
als de gemeente dat bevel opvolgt en
naar haar beurs grijpt, komt de staat
tus^chenbeide en roept: ho daar, geen
geld voor die dingen.
Zoo’n handeling is niet anders dan
zonderling erj opbegrtfpelljk te noemen
en de burgemeester van Goes, mr. R. H.
van Dusseldorp, heeft daarover In het
Weekblad voor den Ned. Bond van Ge
meenteambtenaren een boekje openge
daan. Op de begrooting van 1938 dier
gemeente was een post geplaatst van
f 375 voor de luchtbeschermingsdienst,
hoewel die op f 500 was geraamd (voor
1937) doch toen was terugebracht op
eerstgenoemd bedrag. Toen de dagen van
spanning kwamen, stond de burgemees
ter voor de vraag hoe met f 375 te vol
doen aan de elschen voor een eenlgszlns
behoorlijke luchtbeschermingsdienst. Dat
was niet nïogelijk en de heef v. Dussel-
Zes dooden, onder wie vier leden van de bemanning
van wie vier ernstig
Weldra kwamen van de omliggende
landerijen en ook van de op pl.m. 500
M. afstand gelegen nieuwe weg t. ■mper
Schiphol en Den Haag, menschen toe-
loopen om te helpen. Ook van Schip
hol en uit Amsterdam werd hulp
zonden. Dé geneeskundige dienst
met zeven ambulancewagens uit,
brandweer met zes wagens en de politie
met drie uitrukauto’s. De laatste be
waarde een groote afstand tusschen de
nieuwsgierigen en het wrak van de
verongelukte machine. De brandweer
lieden begonnen met het doormidden-
gebroken toestel te onderzoeken, terwijl
de auto’s van de GGD. met veel moei
te af en aan reden door de zachte bo
dem van de polder.
HET BERGINGSWERK .WAS
ZEER MOEILIJK.
Hef toestel rustte met de staart op
de eene oever van de vier meter breede
sloot, terwijl het ongeveer met het mid
den van de romp op de andere oever
hing. Het voorste gedeelte was afge
broken en lag langszij van de rest van
het vliegtuig, zoodat het geheel als' het
ware dubbelgevouwen was. De cockpit
stond in de richting, waaruit het toe
stel gekomen was, terwijl het voorste
gedeelte onder water in de sloot hing.
In een oogwenk was het bericht ook
tot Schiphol doorgedrongen. Men had
daar De Usvogel boven het veld zien
cfrkelen, maar toen weer in de richting
van de hoofdstad zien verdwijnen, na
dat de gezagvoerder het radiobaken
had gevraagd. Men wachtte op de
rugkomst. Hij kon nog eens
keerd zijn, maar tenslotte werd
wachten angst. Duymelaar had'
geland moeten zijn. Men hoorde
marconist niet meer. Dan kwam
Jobstijding. Direct werden alle afdee-
lingen aan het werk gezet om hulp te
verleenen. Onder leiding van den chef
van de technische dienst, den heer G.
Spit, begonnen de manschappen van
de K.L.M. bijgestaan door de brandweer
met het oprui mlngswerk.
Er heerschte op het terrein van
ramp
DE SLACHTOFFERS
zijn: Vier leden van de bemanning, te
weten: de gezagvoerder J. J. E. Duyme
laar, de hulpbestuurder kapt. W. van
Gemeren, de marconist C. J W. Surber
en de mecanicien W. J. van Huut. De
steward D. Eys is slechts ‘licht gewond.
Van de passagiers kwamen twee om
het leven, n.l. wee Dultsche dames,
mevr. Schneider Desnitzki-Kirchbacl)
en mevr. Weidemann-Marx.
Alle overige inzittenden werden
wond. Wij geven hieronder hun i
met een vermelding omtrent hun
wondlng:
Mevr. Cleyman, Engelsche, ernstig
gewond; de heer Ingran uit Londen,
licht gewond; mej. Zimmermann uit
Berlijn, licht gewond; de heer Sllber-
steln uit Berlijn, niet ernstig gewond;
mevr. Silbersteln, ernstig gewond; mej.
Sllberstein, 7 jaar, vrijwel niet gewond;
de heer Weidemann (wiens vrouw is over
leden) uit Berlijn, ernstig gewond; d»
heer J. Miller, Londen, zwaar gewond;
de heer Müllerheim, Charlottenburg,
licht gewond; Eys, steward K.L.M., licht*
gewond.
Een veel gebruikt, maar ook misbruikt woord.
Bij ons is „Service” geen ijdel woord, doch
een werkelijke klantendienst! Daarvoor
studeerden wij radiotechniek bij Instituut
Steehouwer, R’dam en buitten het geheele
instrumentarium der Iv.R. - Philips stelde
ons aan als hun „Service” en als „Philips J
reparatie-inrichtmg” De nieuwste Philips/
meet-instrumenten moesten wij daarvoor
koopen en de bewijzen van radio technicus
overleggen Bovendien zijn wij lid van het
Inst, van Erkende Radio Service Handelaren
in Nederland en hebben meer dan 12 jaar
practische ervaring. Alle merken radio kunnen
nu binnen 2x24 uur gerepareerd worden
onder volle garantie
Neem geen risico! Koop ook
Uw nieuwe radio bij one!
Op couvert:
Aan Jan Brouwer, Schoonhoven.
V*rechgnt:M**ndag, Woenedag
ea Vrydag. Pry* bp vooruitbeta
ling voor (Schoonhoven per 3
maanden IJió p. poet 1.50
Met versekermg 15 o*nu me*r
Do overigen allen gewond.
Wederom is de KlAt. door een vree
selijke ramp getroffen. De douglas D.C.
III is in het zicht van de veilige haven
verongelukt en de bemanning en twee
passagiers zijn om het leven gekomen.
Opnieuw heerscht verslagenheid op 't
bedrijvige Schiphol en in de huiskamers
van diegenen, die *n familielid onder de
slachtoffers hebben. Het vliegtuig „Ijs
vogel” is Maandagavond om 7 uur, toen
het met reeds een half uur vertraging
uit Berlijn kwam, door de mist gedwon
gen een z.g. bakenlanding te maken.
.Hierbij moet de bestuurder uitsluitend
op draadlooze seinen landen. Hij kan de
lichten door de mist niet zien en maakt
dan gebruik van het radiobaken. Daar
in vindt hij een lijn, die recht naar het
vliegveld voert. Wijkt hij te veel af, dan
worden de seinen onderbroken, vliegt
hij In de goede richting, dan hoort hij
een ononderbroken fluittoon. De hoog
te moet de vlieger echter op zijn gewo
ne hoogtemeter bepalen. Het spreekt
vanzelf, dat hiervoor geruime tijd ge
oefend moet worden.
De gezagvoerder van de Ijsvogel,
-J. E. Duymelaar, was volkomen
'trpuwd met deze manier
oorzaak van deze ramp is dan ook
niet recht duidelijk.
De machine was reads boven Schip
hol geweest, doch keerde terug naar de
stadsrand, omdat er een mistbank bo
ven het vliegveld hing. Boven de bulten
zijde van de stad maakte de „Ijsvogel”
een bocht om weer koers te zetten naar
Schiphol. Toen verloor de machine hoog
te. Men hoorde kort achter elkaar
TWEE KLAPPEN;
de machine stiet In de Riekerpolder, op
ongeveer 2 KM. afstand van Schiphol,
op de grond, twee maal, gleed een paar
honderd meter over de weilanden, daar
bij twee slooten passeerend en bleef te
gen de rand van de derde sloot steken,
Het toestel maakte een heele slag om
en kwam met de neus te staan in de
richting van de zoo Juist afgelegde weg
Inmiddels waren onderweg de schroef
bladen, motoren en wielen van de romp
afgevlógen, de cabine was middendoor
gebroken, de rechter zijwand openge
reten.
AMSTERDAM VERLEENT HUISVES
TING.
Bij den aanvang van de gistermiddag
gehouden zitting van de gemeenteraad
van Amsterdam, heeft de voorzitter van
de fractie der 8.D.A.P., de heer J. W.
Matthijsen, een voorstel ingediend van
de volgende inhoud:
„De gemeenteraad van Amsterdam
coodigt B. en W. uit te bevorderen dat,
zoodra de regeerlng besluit tot toelating
van Joodsche vluchtelingen uit Duitsch
land, op groote schaal huisvesting wordt
verschaft, qjn. in gemeentegebouwen en
mede met behulp van de burgerij in het
eerstnoodlge voor deze vluchtelingen
wordt voorzien.”
De raad heeft dit voorstel zonder hoof
delijke stemming aangenomen.
Vele aanbiedingen van hulp.
Van tal van zijden zijn aanbiedingen
gedaan om in Nederland onderdak te
verleenen aan Joodsche kinderen uit
Duitschland.
Blijkbaar berust deze actie op de ver
wachting, dat de Nederlandsche regee-
ring weldra de mogelijkheid zal schep
pen, voor het toelaten in ons land
vluchtelingen uit Duitschland op
dan waarop dat thans
Uit allerlei kringen wordt
dan ook daartoe aandrang op de regee-
ring uitgeoefend.
Ten aanzien van het standpunt
onze regeerlng in dit opzicht inneemt,
verwijzen wij naar de desbetreffende
verklaringen, die minister-president Co-
Wijkgebouw. Kar-
Sovember, 's av,
Ibellezing.
Dinsdag 15 No-
uur, Ds. G. vai
gen. Dankstonc
identiteit te letten. Van één der
tenden werd het lijk uit een sloot
gehaald, terwijl anderen tot op groote
afstanden van hej wrak gevonden wer
den. Zij zijn waarschijnlijk door de ge
weldige slag uit het toestel ge$pngerd
en moeten op slag dood zijn geweest.
Toen men reeds het grootste aantal in
zittenden had geborgen, heerschte nog
onzekerheid over het Juiste aantal rei
zigers, dat zich In het ongelukstoeste!
bevond.
Men vermoedde eerst, dat Duymelaar
niet onder de dooden was, maar zwaar
over
zijn
Het
zes
national Jewish Colonisation Sooiety”,
Buitenhof 47, te ’s-Gravenhage.
De oproep daartoe is geteekend door
de heeren: A. Asscher, Amsterdam; mr.
---o-; H. B. van
dr. E. Moresco,
8.
Den