DE STICHTING VAN EEN AFDELING VOOR IMBECIELE LEERLINGEN
25
Dossiernummer 35-6/1-53, Minuut B&W, d.d. 18 januari 1943
19
Al gauw na de oprichting van de B.L.O.-school in 1928 besluit men tot het stichten van een
aparte afdeling voor imbeciele leerlingen. In 1931 wordt dit al verwezenlijkt. Imbeciele
leerlingen kunnen namelijk het onderwijs op een B.L.O.-school niet volgen. Op 1 oktober 1931
start deze afdeling dan met 12 leerlingen, onder leiding van mejuffrouw J. Langeveld, die in
Amsterdam al anderhalf jaar ervaring op een imbecielenschool heeft opgedaan. De kinderen
worden met arbeidstaken, met elementaire verstandsoefeningen en met voorbereidend
lees- en rekenonderwijs beziggehouden. Op 1 mei 1933 wordt de klas gesplitst in de
afdelingen A en B.25 In afdeling A worden geplaatst "leerlingen voor welke de mogelijkheid
van plaatsing in één der debielen afdee/ingen niet per se uitgesloten moet worden geacht”.
In afdeling B wordt "het oog gericht op 'arbeid’ en neemt het schoolse onderwijs een zeer
bescheiden plaats in".
Naast mej. Langeveld wordt het hoofd van de 2e Openbare Bewaarschool te Gouda
(Nieuwe haven), mej. A.M. van Maaren, benoemd, op 8 oktober 1942 ontstaat er op de imbe
cielenafdeling een vacature, doordat mej. Langeveld op die dag in het huwelijk treedt en op
grond daarvan ontslagen is. Ze wordt met ingang van 18 januari 1943 opgevolgd door mej.
A.F. de Vries, woonachtig aan de IJssellaan te Gouda.26
In 1948 wordt de afdeling aan het Paradijs naar de voormalige bewaarschool aan het
Regentesseplantsoen verplaatst. Een steeds grotere breuk met de Frans Lafeberschool ont
staat nu. Echt ideaal is deze huisvesting niet. Gelukkig gaat de gemeenteraad in de vergade
ring van 31 oktober 1955 accoord met het voorstel van B&W om een nieuwe school voor
imbecielen te bouwen aan de Jan Luykenstraat.27 Deze nieuwbouw is nodig, omdat de
lokalen van de school aan de Nieuwe haven niet meer voldoen aan de eisen van ruimte, licht
en luchttoevoer. Het leerlingenaantal stijgt langzaam; nog steeds is men niet aan het aantal
van 37 gekomen, nodig om een derde leerkracht te kunnen benoemen, op 30 mei 1959
wordt het nieuwe onderkomen en de daarmee beginnende verzelfstandiging van de
imbecielenafdeling met de naam “De Ark" geopend door de hoofdinspecteur van het B.L.O.,
dhr N.Y. Vlietstra. Deze merkt onder andere op: "Het is moeilijk onderwijs te geven aan
imbecielen, het is bijna een ploegen op rotsen. Maar ik hoop dat zij, die in deze prachtige
school werken, dat werk met een kunstenaarsvisie mogen doen, in het besef, dat achter de
improduktieve imbeciel een ontroerend stukje menselijkheid verscholen gaat. "28
Veelvuldig wordt “De Ark” bezocht, en een hoogtepunt is wel het feit, dat het
landelijke B.L.O.-congres vanwege de aantrekkelijkheid van de Goudse scholen in Gouda
gehouden wordt! De inspecteur uit Solingen, een zustergemeente waarmee Gouda gelieerd
is, komt met enige collega’s uit het Duitse B.LO. op bezoek. Hij is zó enthousiast, dat hij
meteen een afspraak maakt om later met de onderwijscommissie van de Solingense
gemeenteraad op bezoek te komen. Het resultaat van deze kontakten is, dat in Solingen de
eerste gemeenteschool voor imbecielen wordt gesticht!
27 Minuut van B&W (nr 11803-229) aan Gemeenteraad, d.d. 22 October 1955
In: Dossiernummer 1.851.243^)6.1, Onderwijs aan geestelijk gehandicapten, Buitengewoon Lager Onderwijs,
imbecielenschool "De Ark' a/d Jan Luykenstraat 1; Bouw, alg. dossier, alsmede 1e inrichting, 1954 t/m i960
Analytisch Verslag 1955, p. 238; voorstel nr 11803-229
28 Goudsche Courant, 1 juni 1959
Dossiernummer 35-6-45, B&W aan Raad, d.d. 24-2-1933; Analytisch Verslag 1933, 8-3-1933, p.43, 29-5-1933, p. 194
26