Het crematorium in Birchen wald; vaak stegen dag en nacht kwalm en rook uit de schoorsteen..
12Van het Duitse ‘Effekten’, in de betekenis van "goederen, bagage".
39
De appèlplaats overstekende, staan de rijen genummerde barakken. Rechts, afzon
derlijk omheind door prikkeldraad, de "Werkstatte", waarin de z.g. binnencommando's
werkten. Timmer-, smids-, electriciens-, schilders-, klompenmakersbedrijven en wat dies
meer zij. Rechts liggen ook de keuken en kleedingwasscherij, voorzien van de modernste
machines, bergplaatsen voor de enorme quantums levensmiddelen jen de] douc[h]ekelder.
Daarboven kleeding- en schoeiselzalen en de z.g. effectenkamer12waar alle gelden van de
gevangenen werden geadministreerd en uitbetaald. Geheel link staan het "Revier" -typische
benaming voor hospitaal- en de operatiezalen. Verder, afdalend langs boschwegen, een
varkens- en ganzenhouderij, werkterreinen en een waterzuiveringsinstallatie, waardoor het
rioolwater weder tot drinkwater en waschwater werd omgevormd en opgepompt. Dit
geweldige terrein was door een drooge gracht en metershooge draadafscheiding op
porseleinen isolatiepotten, afgezet. Rondom staan de wachttorens met galerijen als
verdieping, op deze galerijen staan de mitrailleurs, dreigend op het kamp gericht, met
daarnevens de dienstdoende schildwachten.
Rechts van de appèlplaats staan de verbrandingsovens (zie illustratie), dag en nacht
met door vuurgloed omkranste schoorsteenen. Want slechts door deze schoorsteenen
verlieten de duizenden hun verblijf....