Consideratiën van de burgemeester.
De bierbrouwerijen welke hun bieren direct naar zee buitenlands vervoerden, waren in vorige
tijden een van de voornaamste handelstakken dezer stad. Het tijdstip is er geweest dat er 350 in
de stad waren. Thans kwijnt de laatste van dezelve. De duurte der granen, het gemis van het voor
deel van de gist uit de branderijen bevoordeeld is geworden (??-BW), de zware belastingen met
intrekking van de voorheen genoten remissiën, en het inbrengen van het bier van buiten door het
toelaten der bierstekerijen, doen ook tezamen genomen deszelfs val voorzien.
daartoe behorende gebouwen benodigd, het meerdere crediet, dat er gegeven moet worden, en
dan nog de slechte betaling en veelvuldige bankroeten, kortom de algemeen kwijnende en verval
lende staat der ingezetenen zijn de oorzaken van het te gronde gaan van dit middel van bestaan.
Grutmolens.
Aantal: 9.
Vroegere staat: in vroegere jaren hadden de grutters een ordentelijk bestaan, voor 1776 waren er
dertien grutterijen, van welke ieder, de een door de andere, 28 lasten boekweit verwerkten. In
1778 waren er nog tien, welke tesamen 330 lasten verwerkten.
Tegenwoordige staat in een slechte en kwijnende staat, eensdeels door de vermindering der in
woners en anderdeels door de aanhoudende en meer en meer toenemende duurte der meelprij-
zen, terwijl er thans maar negen grutterijen zijn, in welke niet meer dan ieder, de een door de
andere, verwerkt worden dan twaalf lasten, en dus tesamen ruim 100 lasten, derhalve ruim twee
derde minder dan in 1778.
Middelen tot herstel: tot herstel en aanmoediging zou kunnen dienen: 1e. dat de grutterijen moch
ten uitgekocht worden en tot een zeker bepaald getal in deze stad en jurisdictie vernietigd wor
den, 2e. dat geen grutten of meel van het platteland mocht ingevoerd worden, 3e. dat de grutters
ook tarwe- en roggemeel uit hun huizen mogen verkopen.
Consideratiën van de burgemeester: dit derde middel tot herstel komt de burgemeester voor, dat
lichtelijk aanleiding zou kunnen geven tot vermenging van het ene meel met het andere.
Hoedenmakerij.
Aantal: 1.
Vroegere staat: werd gewerkt met 6 man.
Tegenwoordige staat: thans met 2 man.
Middelen tot herstel: Remissie van impost op de steenkolen. Zonder vrije zeevaart is er volstrekt
gebrek aan de nodige materialen. Een verbod van invoer van buitenlandse hoeden, alzo de inland
se fabrieken zich in staat bevinden om dezelve te verbeteren, tenminste even zo goed te ma-
ken.Aanmerkjngen: voorheen betaalde men voor impositie op een hoed steenkolen6 ƒ3 en 18
stuivers, waarvoor thans betaald moet worden ƒ11.
6.1n dit geval wordt bedoeld een bepaalde inhoudsmaat, die per plaats verschilde.
50
Klederblekerijen.
Aantal: 12.
Vroegere staat zeer goed.
Tegenwoordige staat door de verzwarende belastingen kwijnend.
Middelen tot herstel: gedeeltelijke remissiën van impositiën zijn de enige middelen van herstel en
aanmoediging, voornamelijk op de zeep welke tevoren per ton aan impost gaf ruim 5 guldens,
thans 12 en 15 stuivers.op het haardstedegeld voor de fornuizen, op de turf, op het patentrecht,
voor de dienstboden, op het personeel naarmate van de huur der trafieken.
