65
't Oranje bolwerk gebrogt, en het exerceerde mee als een Aap; maar toen het op
het vuuren zou gaan, zo nam de meid, die had staan wagten, ons klein Schoon
hoofs Fonteinkoeksheldje,51 met volle geweer en wapenen weer op haar hals, droeg
hem weg, en 't diminutief Marsje52 sliep van vermoeitheid op haar hals als een roos,
even als of het een Cupidootje of Venus wigje53 was; dit deed in mij allerlei gedag-
ten van de groote Nieuwbakken Helden opkoomen, en hoe zij ook denkelijk spoedig
magteloos zullen worden.
Hoor Mijn Heer, het krielde dien dag in Schoonhoven van diergelijke Helden en
Heldjes van alle Plaatsen, en niet zoetjes van Goudse. Nu weet UE. zeekerlijk, dat
men van Gouda na Schoonhoven zullende gaan, door de Stede Haastregt moet pas-
seeren. In deeze Steede nu, is door de Zoon van Mejuffrouw de Wed. van Nooten,
genaamt Sebastiaan,™ alias de Brilleman, en Neef van de Schoonhoofsche Patriot-
sche van Nooten,55 ook Brilleman, en van de Amsterdamsche Sn, den Collec
teur Jan Houttam56 den Comptoir-Bediende van den Koopman Bisdom,57 NB. welke
Comptoir-Bediende58 half lam is, den Hospes uit 't Ojevaarsnest,59 en nog eenige
zulke ploerten, ook ondernoomen geworden; het gunt volgens het gevoelen van de
meeste Patriottische R.g....n,50 en op voordragt van de Post van den Neder-Rhijn,
hoogst noodzakelijk is, namentlijk om Vrij-Corpsen op te richten.61
Dit beroerends spulletje hebben de Haastregtsche Boeren, Arbeidsluiden en
Baanders62 gezien, en begreepen waar het hun om te doen was; en toen hebben
eenige van dien een Oranje-Corps opgericht, en een ieder van hun hebben zig met
een goede knuppel voorzien, waar mede zij alle avonden, stil, nugteren en vreeds-
aam63 bij den anderen zijn gekomen, en zig in de Nieuwe Staats Exercitie en mar-
cheeren zodanig hebben geoeffend, dat de bewondering van alle aanschouwers na
51 Fonteinkoek is een speciale Schoonhovense lekkernij.
52 Hier wordt zoveel bedoeld als: het kleine Marsje (naar Mars, de oorlogsgod van de Romei
nen).
53 Cupido, de god van de liefde, de zoon van Venus ("Venuswicht").
54 Sebastiaan C. van Nooten, gaarder te Haastrecht. Singeling, Gezellige schrijvers, 302.
55 Mr. Dirk Hoola van Nooten, lid van de vroedschap te Schoonhoven.
56 Johannes Houtam (1749-?), gaarder of collecteur te Haastrecht, lid van de Goudse Patriot
tische Sociëteit.
57 Adriaan Jacob Bisdom (1732-1790). Koopman, burgemeester en baljuw Haastrecht. Hij was
de jongere broer van Marcellus Bisdom, heer van Vliet (zie hierna).
58 Kantoorbediende, waarschijnlijk dus van beroep een klerk, in dienst van de koopman Bis
dom.
59 Pieter van 't Hof, hospes, tapper of herbergier van het Oijevaarsnest, een herberg te Haas
trecht. Van 't Hof was lid van de Goudse Patriottische Sociëteit. Kölker, Haastrecht, 49, 104.
60 Regenten.
61 Het oprichten van vrijkorpsen ("burgerbewapening") was een belangrijk onderdeel van het
patriotse hervormingsprogramma. Aanvankelijk werd dit door patriotse regenten sterk aan-
gemoedigd en bevorderd.
02 Dit soort beroeps- en bevolkingsgroepen golden over het algemeen als sterk orangistisch
gezind.
63 De orangisten beschreven zich zelf graag met dit soort bedaarde termen, ter onderschei
ding van de in hun ogen lawaaierige patriotten, met hun vrijkorpsen, vaandels en hun tegen
Oranje gerichte politieke druktemakerij.
