Weekblad voor Waddinxveen
NIEUWS uit o woonstaats-
Een Onderduiker
in Napoleonstijd.
No. 406 Tweede Blad
Vrijdag 27 Maart 1953
8e Jaargang
Adres Redactie en Administratie:
Verschijnt elke Vrijdag I Bijdragen, Verslagen, etc. uiterlijk
Oranjelaan 30, Waddinxveen, Telef. 438 Abonnementsgeld per kwartaal f 1.00 bij vooruitbetaling 's Woendagsavonds inzenden.
I Advertentieprijs 6 ct, familieadvertenties 7 ct per m-rn.
gewestelijke potentaten met hun
aanhang alles behalve in dank af
genomen. Telkens was er lijdelijk en
soms zelfs openlijk verzet. De op
stand tegen Filips II was heus niet
uitsluitend het gevolg van de dwang
maatregelen des konings inzake de
godsdienst. Alle centraliserende be
stuursmaatregelen werden be
schouwd als een aanslag op de ge
westelijke, soms zelfs op de locale
zelfstandigheid. De privilegiën wa
ren aangetast. Toen de opstand ge
lukt was, werd in 1579 de Unie van
Utrecht de grondwet van de nieuwe
Staat. Volgens de artikelen daarvan
waren alleen de betrekkingen met
het buitenland, de defensie en de
financiën in handen van het Opper
bestuur. Maar ook hieraan mankeer
de nog zeer veel. Tijdens de Repu
bliek was ons land niet een staat
met zeven provinciën, maar een bond
van zeven landjes, die wel steeds
één waren, als er oorlog was. Maar
zodra het gevaar ook maar enigs
zins begon te wijken, Werd er ge
kibbeld en geruzied van je welste.
Pas onder vreemde dwang bracht de
Franse'tijd de werkelijke politieke
en economische eenheid en na de
bevrijding in 1813 werd die vrijwil
lig en welbewust behouden en be
waard.
Het bestuur van het Lezingen-
comité bleek een goede greep gedaan
te hebben door de heer Piet Bakker
uit Amsterdam uit te nodigen te ko
men spreken. Er was nl. voor dit
optreden grote belangstelling.
Als onderwerp had de heer Bak
ker gekozen „Het water en wij" en
hij begon met er op te wijzen, dat
ieder mens, die in de buurt van wa
ter komt, de neiging heeft er vlak
bij te gaan lopen. Ook de lanterfan
ters en de kringetesspugers treft men
aan bij het water, ofschoon het na
tuurlijk moeilijk zou zijn, zonder de
aanwezigheid van water kringetjes te
spugen. Maar als de aantrekkings
kracht van het water er niet zou zijn
geweest, zou Nederland nooit de zee
lieden opgeleverd hebben, die het
heeft bezeten en nog bezit.
De zee heeft met ons land een
vijandige en innige liefde. Hoe het
gaat als het fout zit, hebben we on
langs met de watersnood nog eens
kunnen merken en over 500 jaren zal
het jaar 1953 nog in de geschiedenis
boekjes worden vermeld als het jaar
van de grote watersnood. Dan wil de
zee nog eens terugnemen wart - -zij
haar domein acht en zij heeft geen
ongelijk. Spr. wees op de toestand
van ongeveer 6000 jaren geleden toen
Engeland nog aan het vaste land van
Europa was verbonden. Hoe zou de
politieke ontwikkeling zijn geweest,
als toen niet een doorbraak was tot
stand gekomen en Engeland haar
kracht kon gaan zoeken in de isola
tie door het water.
Nederland is ook uit het water op
gekomen. Door het ontbreken van
minerale zouten stierven bomen af
en ontstond Houtland, Holzland, Hol
land. Onze voorouders zijn de Rijn
komen afzakken en hebben zich hier
kunnen vestigen en handhaven. Het
is wel te betreuren, dat ze de Rhone
niet genomen hebben in plaats van
dg Rijn, want dan zouden wij nu in
het Zuiden van Frankrijk wonen,
waar de temperatuur altijd nog be
ter is dan in Holland, van waaruit
•eigenlijk alleen maar bronchitisbac-
cillen worden verzonden. De Ro
meinse geschiedschrijver Plinius had
het al over een naakt en ellendig
land.
Uitvoerig ging Spr. verder na, hoe
wij alijd getracht hebben het hoofd
boven water tehouden en het over
tollige water aan de buden over te
doen. Ondanks dat water is de lite
ratuur over de zee maar gering. Het
beste werk van de laatste jaren is
„Hollands glorie" van Jan de Har-
tog, terwijl uit de 17e eeuw een
prachtig gedicht is de „Scheepspraet"
van Huygens, naar aanleiding van
het overlijden van Prins Maurits en
het optreden van Frederik Hendrik.
Spreker behandelde hierna het
reddingswezen, waarbij hij verhaalde
over het leven van de redders uit de
bekende familie Toxopeus. Het red
den ging echter niet om het redden
alleen, maar omdat men wraak wil
nemen op de zee die te eniger tijd
wel eens een familielid heeft opge
ëist. Is een redding achter de rug
dan kijkt men naar de geredden niet
meer om. Naast het reddingswerk
noemde Piet Bakker het bergingswe
zen, de best georganiseerde piraterij
die er bestaat.
Uitvoerig ging Spreker ook nog na
de betekenis van de Marine en hij
gaf zijn gehoor enig inzicht, hoe zijn
boek „De slag" was tot stand geko
men. De slag op de Javazee, die ver
loren moest worden, maar die van
zo enorm belang is geweest voor de
oorlogvoering in het verre oosten en
waarvoor Nederland zo weinig er
kentelijkheid heeft gekregen.
Spr. eindigde zijn boeiende rede
door er op te wijzen, dat Nederland
het land op de zee heeft gewonnen
en dat men daarom steeds op die zee
en de zeeman zal moeten letten.
De voorzitter van het Lezingen
comité, de heer van der Most, bracht
de spreker hartelijk dank voor zijn
genotvolle en interessante lezing en
spoorde de talrijke aanwezige niet-
leden als lid tot de vereniging toe
te treden.
Voor het in Den Haag gehou
den examen voor 31 Stuurman G.H.
V. (Grote Handels Vaart) slaagde de
heer J. J. D. IJska.
De heer L. Verhoeff alhier,
slaagde te Wageningen, voor het
examen Landbouwwerktuigen en
tractoren.
Voor het examen Schoonheids
verzorging slaagde te 's-Gravenhage,
Mevr. A. M. van Dijken-Slont, alhier.
Voor het in Leiden gehouden
examen machineschrijven slaagde
onze plaatsgenoot Wil Vis. Zij werd
opgeleid door Instituut de Jong te
Gouda.
De plaatsgenoten Tiny Koet
sier en Annie Vis slaagden voor het
diploma coupeuse te Utrecht. Zij
werden opgeleid door Modevakschool
Mettau te Gouda.
Op de Vrijdagavond gehouden
vergadering van de A.R. Kiesvereni
ging werd de candidatenlijst opge
steld voor de komende verkiezing
van de gemeenteraad. Deze lijst
luidt als volgt: 1. Ir J. P. H. Vene-
ma; 2. J. Berghoef; 3. F. M. van Tol;
4. C. van der Sar; 5. C. van Beek. De
twee eerste candidaten hebben thans
zitting in de gemeenteraad. Ook dit
jaar zal de A.R. samen met de C.H.,
de S.G.P. en de Herv. Kiesvereniging
met één Prot. Christelijke lijst uit
komen.
Op de Maandagavond gehou
den ledenvergadering van de Wad-
dinxveense Oranjevereniging, onder
leiding van ,haar voorzitter de heer
H. K. van der Loo, werd besloten
ook dit jaar op 30 April met een
groots opgezet programma voor de
dag te komen.
Alleerst werd door het bestuur de
vraag gesteld, of het, gezien de ramp,
welke ons land getroffen heeft, wen
selijk was een groots feest te orga
niseren. Na bespreking werd beslo
ten dit toch te doen doorgaan!
Vervolgens werd het programma
vastgesteld.
Het ochtend programma zal be
staan uit tractatie en spelen voor de
schooljeugd. Het middagprogramma
is geheel gevuld met een groots op
gezet NATIONAAL SPRINGCON
COURS M.A. voor burgerruiters. Dit
concours zal onder auspiciën staan
van de Nederlandse Hypische Sport
bond. De beste springpaarden uit ge
heel Nederland zullen aan dit con
cours deelnemen. Het springpro-
gramma bestaat o.a. uit een ge-
schiktheidsproef voor jachtpaarden,
Equipe-springen voor amateurs, wel
ke zijn aangesloten bij een erkende
jachtvereniging, Springconcours M.A.
met barrage. Met eleganste paard en
tot slot een grote jachtrit achter een
jagermeester.
Ook het avondprogramma is van
een zeer goed gehalte, er zal nl. een
non-stop programma worden gelan
ceerd, waaraan medewerken het be
kende radioorkest „THE RAM
BLERS" O.I.V. Theo Uden Masman
met zang van Jany Bron, „LES GER-
TO's", en het bekende „MAJOCO
TRIO" terwijl de rijwielkunstenaar
„NALTON" zijn rare capriolen op de
fiets zal vertonen.
Tevens is nog in overweging om
als slotstuk van het feest een grote
taptoe ten gehore te laten brengen.
Waddinxveen heeft de laatste ja
ren naam gemaakt met haar feest
programma's en het laat zich aan
zien, dat ook dit jaar Waddinxveen
weer aan de spits zal staan.
Op de wekelijkse contactmid
dag voor de alhier verblijvende ge-
ëvacueerden uit het watersnoodge-
bied zijn Woensdagmiddag aan 24
dames breiwolpakketten uitgereikt,
geschonken door de „Care-Mission"
van de Verenigde Naties en daarvoor
beschikbaar gesteld door Amerika
nen.
De Vereniging voor E.H.B.O.
zal a.s. Zaterdagmiddag deelnemen
aan de selectiewedstrijden voor E.H.
B.B.O. ploegen te Oudewater met 2
ploegen. De eerste ploeg bestaat uit
N. Vink (leider) en de dames Van
Vliet en Van der Spek. De tweede
ploeg is samengesteld uit Mej.
Mooijenkind (leidster) Mej. Hooge-
veen en de heer J. J. Priester.
Gewijzigde telefoonnummers:
Van der Born, Zuidkade in 656;
R. K. Pastorie, Zuidkade in652;
Tandarts S. Alkema, Dorpsstraat
in 657.
BURGERLIJKE STAND
Aangiften van 19 t.m. 25 Maart 1953.
Geboren: Jansje, d.v. C. J. Smit en
J. van 't Wout, Zuidkade 102;
Cornells Jacobus, z.v. C. J. Smit en
J. van 't Wout, Zuidkade 102;
Cornelis Adrianus, z.v. L. Honkoop
en H. Zwanenburg, Zuidkade 203;
Cornelis, z.v. M. P. van Tol en E.
Hoogendoorn, Noordeinde 18;
Catharina Magdalena, d.v. M. P. van
Tol en E. Hoogendoorn, Noordeinde
18;
Hendrikus, z.v. C. van der Spoel en
A. Huizer, Dorpsstraat 142;
Gehuwd: G. de Knikker en E. van
Veen;
Overleden: Maarten Hijkoop, 67 jr.
54 door K. JONKHEID.
Een bejaarde man doet hem open.
„Is de portier er niet?" vraagt An-
toon. „Die is op het ogenblik buiten
dienst. Wat wenst u?
Die is vol moed. „Het roofdier trekt
zich terug in zijn hol," juicht hij, hij
is al in zijn eigen land teruggedron
gen. U zult zien, hoe gauw uw
schoonzoon vrij is.
Maar Eedelcoert en Antoon onder
vinden, dat het voorlopig nog gaat
zoals de kastelein de vorige keer
voorspeld heeft. Van het ene Bureau
stuurt men hen naar het andere en
ze worden niets wijzer. Twee uren
lopen ze reeds en nu verwijst men
hen naar een adres, dat meer dan
een half uur gaans verwijderd is.
„We moeten terug naar de uitspan-
nerij," zegt Antoon, dat lopen maakt
ons bek-af. We moeten ons rijtuig
halen.
Vader keurt het goed. Hij is dood
moe.
Samen rijden ze naar het Bureau.
Vader gaat naar binnen.
Antoon blijft bij het paard en kijkt
telkens naar de deur, want het duurt
lang. Hoe langer het duurt, hoe on
geduldiger hij wordt. Op detorenklok
ziet hij, dat hij een kwartier gewacht
heeft en het duurt nog langer. Er
lopen mensen in en uit, maar vader
blijft weg. Zal hij het een van hen
vragen?
„Hebt u daar binnen misschien een
bejaarde boer gezien?"
„Watblief?"
„Hebt u daar binnen
Hij breekt zijn zin af, want vader
verschijnt in de deuropening. Zijn
gezicht is grauw.
„Hoe is het vader?"
Slecht. Slecht. Daatje zal haar man
niet meer zien.
„Is hij dood?"
„Ja, dood."
Ze stappen in het rijtuig.
Hoe is het gebeurd? vraagt Antoon.
In de vroege morgen is hij doodge
schoten met nog enige anderen.
Ze zwijgen beide, overweldigend.
Vader schudt peinzend zijn hoofd.
Nu is Daatje weduwe, haar kinderen
vaderloos.
Als ze thuis voor de draaideur ko
men, verschijnen moeder en Daatje
dadelijk aan de deur.
„Span jij uit, Antoon, ik ga naar
binnen."
Zodra hij uitspant, vraagt zijn
vroUw: „Weet je iets, Jakob?"
„Laten we naar binnen gaan."
Ze zetten zich rondom de tafel. Va
der begint te praten, bedachtzaam,
rechtaf op het doel, de spanning mag
niet te sterk worden.
Hij geeft Daatje de brief terug, die
zij geschreven heeft. Ze maakt die
open, doch legt hem dadelijk neer.
Ik kom een brief halen van den ge
vangene Teunis Lasper."
Weet u zijn nummer?
Tweehonderd drie en veertig.
De man verwijdert zich en Antoon
wacht. Het duurt lang. Eindelijk ziet
hij in de lange gang van het gebouw
de man naderen met een brief in de
hand. Antoon voel zijn hart kloppen
van blijdschap. Wat een verrassing
voor Daatje!
„U vraagt naar Teunis Lasper, niet
waar?"
„Ja, mijnheer."
,,Die is hier niet meer."
Antoon zet zijn grote ogen op. „Waar
is hij dan?"
Hij is hier vandaan
En deze brief dan?
Deze brief is voor hem bestemd.
Antoon kijkt. Dat is de brief, die ik
vorig eweek gebracht heb? roep hij
ontdaan.
Een jonge kerel komt uit een zijdeur
te voorschijn en vraagt: „Was is dat
hier?'
Hij draagt een soort uniformjas,
waarop een rosetje in de Franse
kleuren.
De oude man doet, alsof hij hem niet
ziet, maar Antoon ,zich vastklem
mend aan iedere stroohalm zegt: „Ik
kom hier voor de gevangene Teunis
Lasper, nummer tweehonderd drie
en veertig."
Op twee drie en veertig zit een an
der. Die Teunis Lasper is dood.
„Dood?" roept Antoon ontsteld.
„Hoe weet jij dat?" snauwt de oude.
Je weet er niets van. Je maakt deze
man aan 't schrikken.
De jonge kerel trekt onverschillig
zijn schouders op en loopt weg.
Wat moet ik nu doen? vraagt Antoon
van streek door het zoeven gehoor
de.
Ga rustig naar huis, zegt de oude
vaderlijk. En kom over vier of vijf
dagen hier terug.
Hij stopt Antoon de brief in de hand
en werkt hem met zachte drang
naaar buiten.
Bedremmeld blijft Antoon vóór de
deur staan. Hij loopt een paar pas
sen en staat weer stil. Wat moet hij
thuis zeggen? En hoe moet het met
Daatje? Kan hij niet méér te weten
komen? De kastelein! Met Hem eens
praten.
Als hij bij de herberg komt, ontdekt
hij, de brief nog in de hand te heb
ben. Snel stopt hij hem weg. De kas
telein, zodra hij Antoons verhaal ge
hoord heeft, kijkt bedenkelijk.
„U moet het onderzoeken," zegt hij,
bijvoorbeeld bij de militaire recht
bank, zoals u gezegd is, en neem er
een hele dag voor, want ze zullen
u van 't kastje naar de muur sturen.
Antoon gaat naar huis. Daar is de
verslagenheid groot.
Maar vader Eedelcoert behoudt zijn
waardige kalmte.
„Ik ga morgen zelf naar Daatje. De
brief zullen we voorlopig hier hou
den."
De volgende morgen is hij vroeg bij
haar. Zijn groet is rustig en vrien
delijk en Daatje voelt zich wonder
lijk gerustgesteld door het bijzijn
van haar vader, den krachtigen zelf
verzekerden man, nog altijd stoer en
sterk in zijn ouderdom.
Maar des te zwaarder treft haar de
tijding, die vader haar brengt.
Waar zal hij nu zijn? krijt ze. Mis
schien is hij wel dood!
Verlangend kijkt ze naar vaders
ogen .hopend op een bemoedigend
woord uit deze wijze mond van deze
bedachtzame man, dien zij hoogacht
en liefheeft.
Maar vader antwoordt alleen: „We
weten het niet. We weten niets.
Daatje buigt haar bovenlijf over de
tafel. Ze legt haar hoofd op haar
armen.
„Kind," zegt vader, ontroerd, maar
rustig, we moeten sterk zijn en alles
in Gods hand laten. Zijn wegen zijn
hoger dan de onze. Wij kunnen er
niet bij, Teunis... en Gerriten
Rudolf Neuteboom wij weten het
niet. Maar, gelukkig, God weet het!
Hij weet het beter dan wij. Hij weet
het alleen, Hij weet het altijd goed.
Hij vergist zich nooit. Wij moeten
vertrouwen en geloven. Hoe donker
de weg ook, de Heer zal voorzien."
Dit woord kalmeert haar.
„Daatje luister eens. Over vier da
gen ga ik er zelf een. We moeten
zekerheid hebben. Kom jij die dag
bij ons, dan weet je zo vlug mogelijk
hoe de dingen staan."
Vier dagen later gaan vader en An
toon samen op weg. Eerst naar den
kastelein.
Tenslote is alles verteld.
„Dat heeft hij niet verdiend!"
krijt Daatje. „Die goeie jongen! O
Teunis! Teunis!"
Vader spreekt kalmerende woor
den. Moeder kan geen klank uitbren
gen, alleen maar snikken. Ze neemt
de brief van Daatje en leest:
Lieve Teunis,
Ik ben zo blij, dat ik je mocht
bezoeken. Iedere dag denk ik er
nog aan. Maar nu verlang ik erg
naar een brief, want het is al weer
een maan geleden. Ik heb gehoord
dat je misschien gauw thuis komt.
Wat zal dat een feest wezen! Schrijf
dus gauw een brief terug, dan komt
Antoon hem halen Wij zijn allen
gezond. Een stevige pak van de klei
ne jongens en de groeten van je lief
hebbende Vrouw. Dag Teunis. Het
beste, hoor!
Teunis Lasper is vermoord door
de overweldiger van zijn vaderland.
Op een onbekende plek is hij door
vreemde handen in de aarde gelegd.
Die handen zullen hem eerst wel
beroofd en geplunderd hebben, de
schoenen van zijn dode voeten ge
rukt, de klerén van zijn weerloos
lijf getrokken.
XXV. GERRIT
„Kromme Arie wordt een here
miet," zeggen de mensen. „Hij zit
maar in thuis bij zijn dochter."
Arie is bang voor zijn omgeving.
Hij heeft Aagje alles verteld van het
sterven van Teunis Lasper, verra
den door Hannes de sijsjeslijmër.
(wordt vervolgd)
De Laura zal dit jaar v<jor de zesde
maal worden verreden.
Als data van de Alphense Rijwiel
Vierdaagse de Laura heeft het be
stuur vastgesteld 7, 8, 9 en 10 Juli
1953.
De dag van aanmelding is Maan
dag 6 Juli.
De routes zijn zo goed mogelijk
uitgezet, waarbij met de verschillen
de verlangens der Laura-rijders re
kening werd gehouden.
Het programma luidt:
Eerste dag: Dinsdag, 7 Juli, 132
kilometer:
Alphen a.d. Rijn-Hazerswoude-Rijn-
dijk-Zoeterwoude -dorp -Wilhelmi-
nabrug - Leiden - Voorschoten - De
Vink - Wassenaar - Katwijk
Noordwijk - Aerdenhout - Zantvoort
- Bloemendaal - Heemstede - Hoofd
dorp - Aalsmeer - Kudelstaart - Lei-
muiden - Oude Wetering - Rijnsa-
terswoude - Alphen a.d. Rijn.
Tweede dag: 8 Juli, Alphen a.d.
Rijn - Nieuwkoop - Noorden -Vrou
wenakker - Uithoorn - Nieuwer Am-
stel - Amsterdam - Muiden - Naar-
den - Oud Valkeveen - Huizen - Bla-
ricum - Laren - Hilversum - Vree
land - Loenersloot - Vinkeveén - Mij
drecht - Nieuwveen - Ter Aar - Al
phen a.d. Rijn, 138 km.
Derde dag: Donderdag 9 Juli, 130
km: Alphen a.d. Rijn - Bodegraven -
Gouda - Haastrecht - Utrecht - Zeist
- Den Dolder - Bilthoven - Utrecht
- Woerden - Alphen a.d. Rijn.
Vierde dag, Vrijdag 10 Juli, 118
km: Alphen a.d. Rijn - Hazerswoude
- Benthuizen - Zoetermeer - Ber-
kel - Hillegersberg - Rotterdam -
Alblasserdam - Bleskensgraaf - Ot-
toland - Nieuwpoort - Schoonhoven
- Vlist - Haastrecht - Stolwijker-
sluis - Gouda - Reeuwijk - Bode
graven - Alphen a.d. Rijn.
E. v. E.
