3
Personeels
beleid Havo/
Atheneum
geconcreti
seerd
Samenwerkingsschool heeft ook een vignet
Voor brugklassers komen er zelfs bibliotheeklessen
Schoolbibliotheek van HA VO/
Atheneum drijft op 24 moeders
EMOlil;
Dit is het nieuwe vignet van de sa
menwerkingsschool voor HA VO/
Atheneum aan de Sniepweg. Hiermee
wordt de grondslag van de school in
beeld gebracht en wel dat het onder
wijs op de samenwerkingsschool is
gebaseerd op verdraagzaamheid en
respect voor eikaars overtuiging,
waarbij het onderwijs zodanig wordt
ingericht dat de verschillende levens
beschouwelijke achtergronden van de
leerlingen volledig tot hun recht kun
nen komen.
De volgens professionele regels opgezette schoolbibliotheek van de samenwerkingsschool voor HAVO/Atheneum
aan de Sniepweg, welke bibliotheek ook wordt gebruikt in het onderwijs van alledag. De leerlingen blijken er met
graagte gebruik van te maken. Foto: Weekblad voor Waddinxveen/Sjaak Noteboom
WADDINXVEEN Het Weekblad van het Nederlands Genoot
schap van Leraren heeft ruime aandacht besteed aan de inmid
dels al voor het vijfde jaar draaiende schoolbibliotheek van de sa
menwerkingsschool voor HAVO/Atheneum aan de Sniepweg,
welke schoolbibliotheek wordt gerund door 24 moeders. Een van
hen heeft zelfs het diploma van de bibliotheek- en documentatie -
academie op zak, een haast waterdichte garantie voor een vak
kundig en doelmatig beheer van de boeKerij. De bibliotheek,
negentig vierkante meter, biedt plaats aan een complete klas en
functioneert werkelijk in de school. Dat blijkt ook uit de open
ingstijden: vanaf maandags het tweede uur tot vrijdagmiddag een
uur kan iedereen er terecht. Het liefst bij de kaartenbak, niet
slenterend langs de kasten zoekend, dat is niet volgens de opzet.
Leraar Nederlands drs. M. Lindhout uit Gouda vertelt er entnou-
siast over, het volgend schooljaar krijgen de brugklassers ter intro
ductie zelfs bibliotheeklessen om hen vertrouwd te maken met de
collectie. Het binnenlopen om iets op te zoeken neemt ziender
ogen toe, constateerde hij.
WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN WOENSDAGS JULI 1981
1 j»
zijn geweest, niet zozeer om wat er
gedaan is, als wel om wat er is nage
laten’. Die studiecommissie kwam
ooit tot de conclusie dat zoals voor
de exacte vakken in de school labo
ratoria en practica aanwezig zijn, er
ook een werkruimte behoort te zijn
voor de andere vakken. Dat wil zeg
gen dat de bibliotheek rechtstreeks
steun moet geven aan het onderwijs,
waarin overigens ook de B-vakken
hun plaats moeten hebben.
Lindhout: Bij de wensen die wij na
tuurlijk nog wel hebben staat een
vakkracht wel degelijk op het lijstje.
Er is ook wel eens over gepraat, maar
het blijkt een heel moeilijke zaak te
zijn om tot de aanstelling van een
dergelijke functionaris te komen.
Zeker nu, in een tijd van economi
sche recessie. Als men ziet wat er
geïnvesteerd wordt schrikt men van
de hoge bedragen.
De begroting van dit kalenderjaar
geeft tian dat er voor de bibliotheek
f. 5500,- aan boeken op de begroting
staat, alleen al dit jaar is er duizend
gulden uitgetrokken voor uitbreiding
van de kaartenbakken, omdat men
met een trefwoordenregister wil be
ginnen, f. 850,- is bestemd voor alle
voorzieningen en tenslotte is er voor
abbonnementen die speciaal voor de
bibliotheek zijn bestemd nog eens f
1400,- uitgetrokken. Die (grote) be
dragen maken het volgens Lindhout
inderdaad eigenlijk niet meer verant
woord dat opzet en beheer van de bi
bliotheek op amateuristische wijze
geschiedt.
Een apart - en niet aan de moeders
gedelegeerd - probleem is de aanschaf
van nieuwe boeken. In Waddinxveen
is een duidelijke afspraak van kracht.
In oktober wordt aan de docenten
gevraagd wat de wensen zijn, dat géiat
per sectie, omdat de bibliotheek ook
nogal sectiegewijs is opgezet. Elke
sectie dient dus haar wensen in. Dan
gaat het alleen nog maar om bedra
gen, niet om titels.
Die moet men later, na het beschik
baar komen van het geld, zelf maar
uitzoeken. Als alle bedragen bekendkijken,
zijn, wordt bekeken hoeveel er be
schikbaar is en begint het schuiven,
passen en meten. Het verlossende
woord spreekt de schoolleiding die
tenslotte bepaald wie wat krijgt. Er
dreigt één gevaar, néimelijk dat boe
ken die een beetje tussen de secties
WADDINXVEEN Op de Sa
menwerkingsschool voor HA-
VO/Atheneum aan de Sniepweg
in Waddinxveen werken ruim 60
docenten en ongeveer 15 niet-
onderwijzende personeelsleden.
Tijdens de vorige week dinsdag
gehouden vergadering van de
commissie van bestuur van deze
school werden besluiten genomen
over het ten aanzien van deze me
dewerkers te voeren personeels
beleid. Gedurende de afgelopen
maanden was uitvoerig overleg
gepleegd tussen de diverse be
langhebbenden, waarbij ook ad
viezen werden ingewonnen bij de
vakorganisaties.
Er zijn nu afspraken gemaakt over
onder andere het benoemingsbe
leid, de beëindiging van het dien
stverband, een geschillenregeling,
een aantal financiële regelingen
en de vertrouwelijkheid van per
soonsgegevens. Veel aandacht
kreeg de werving en selectie van
personeelsleden en de beoorde
ling van de tijdelijk in dienst
zijnde medewerkers.
Hiermee is vanaf het begin van de
school ruime ervaring opgedaan,
doordat ouders en collega’s altijd
nauw betrokken werden bij de
door de schoolleiding gevoerde
sollicitatie- en beoordelingsge
sprekken. Met ingang van het ko
mende schooljaar zal aan alle do
centen een nieuwe akte van be
noeming worden voorgelegd.
Na afloop van het agendapunt
kon door het bestuur met genoe
gen worden geconstateerd, dat de
school terecht de moed had opge
bracht om, naast datgene wat al is
vastgelegd in het Rechtspositie
besluit van de Wet op het Voort
gezet Onderwijs, een heleboel
vage zaken concreet met elkaar af
te spreken.
De samenwerkingsschool had bo
vendien haar naam eer aange
daan, doordat iedereen bij het.ge-
voerde overleg met respect naar
eikaars meningen had geluisterd,
ook daar waar de standpunten wel
eens tegenover elkaar hadden
gestaan.
ven toelichting. Wat ”de grondslag”
betreft is er zowel in vorm als in
keuze van drie kleuren uitgegaan van
de drie secties van de Vereniging voor
Voortgezet onderwijs in Séimenwer-
kingsverband. De eenheid, samenwer
king, respect, verdraagzaamheid
wordt weergegeven door de middel
ste vorm waarbij vorm en kleuren in
elkaar versmelten.
Dat het om drie separate groeperin
gen in eerste instantie gaat, tonen de
aan de buitenzijde opgesloten vor
men aan. Elk onderdeel van het vig
net toont in geabstraheerde vorm een
hoofd, schouderpartij en opgeheven
arm van een mens.
Het gehele vignet is organisch te noe
men. Het lijkt een beetje op een
bloem. De bloem is een teken van de
bekroning van het groeiproces van
een plant. Tevens zorgt de bloem
voor het noodzakelijke zaad. Dit
waarborgt een voortbestaan en een
doorgeven van informatie in de ruime
zin van het woord, waarmee ”het op
groeiende kind” gesymboliseerd is.
Zowel door het kiezen van drie kleu
ren, als menselijke (geabstraheerde)
vormen krijgt de toeschouwer een
duidelijk herkenbaar teken onder
ogen. De rondingen, afrondingen en
verhoudingen zijn zo gekozen dat het
teken ondanks zijn drie kleuren toch
een eenheid in vorm blijft.
WADDINXVEEN Sinds kort prijkt
er op de gevel aan de voorzijde van
de samenwerkingsschool voor
HAVO/Athneneum aan de Sniepweg
een vignet. Dit driekleurig vignet, dat
nu het officiële symbool van de sa
menwerkingsschool is, is ontworpen
door de in Waddinxveen wonende
Henk Rouwendal (docent handvaar
digheid) en uitgevoerd door Ronald
de Rooy (leerling 5 HAVO).
Het was al lang de wens van de
school om een definitief vignet te
krijgen. Hierin moesten de vol
gende uitgangspunten verwerkt zijn:
proberen weer te geven in één af
beelding: samenwerking, verdraag
zaamheid en respect voor eikaars
overtuiging, drie secties. Kortom een
symbolische betekenis in vorm om te
zetten. Deze vorm moet de grondslag
van de Samenwerkingsschool zo
dicht mogelijk weergeven;
proberen weer te geven dat het om
een school gaat, waarbij het om kin
deren op weg naar de volwassenheid
gaat;
een duidelijk teken te maken, waar
bij herkenning een grote rol speelt.
Dat deze uitgangspunten in het vig
net zijn terug te vinden blijkt uit de
door de samenwerkingsschool gege-
week open en dat idee is langzaam
aan vervolmaakt. Zelfs zo sterk dat
dit cursusjaar tot nu toe de biblio
theek slechts één dag gesloten is
geweest.
CONSEQUENTIES
Lindhout constateert dat de leerlin
gen door het intensieve contact met
de bibliotheek er zoetjesaan blinde
lings de weg in kunnen vinden. Ze
komen ook heel regelmatig - daar zal
het copieeraapparaat ook toe bijge
dragen hebben, vermoedt hij - in de
ruimte die een vaste plaats heeft inge
nomen in de school.
Een bibliotheek zoals in Waddinx
veen is opgezet heeft vervolgens ook
concequenties voor de opzet van de
lessen. Als je veel in een bibliotheek
wilt investeren en er veel wilt doen,
moet je ook zorgen dat er gelegen
heid is om tijdens de lesuren er iets
te doen. Je kunt moeilijk allerlei op
drachten geven en dat dan huiswerk
noemen. Meer en meer treft men hele
kléissen in de bibliotheek aan. De
.ruimte is daar ook op ingericht: zo’n
dertig mensen kunnen er rustig zit
ten te werken, terwijl de uitleen rus
tig doorgaat.
BIBLIOTHECARIS
Uit een opzet als in Waddinxveen is
gekozen zou mogen worden afgeleid
dat men niet meer streeft naar de
aémstelling van een gediplomeerd bi
bliothecaris, omdat bibliotheekvoor
zieningen ’voor alle typen scholen in
Nederland altijd een zorgelijke zaak
Vijf jaar zit de samenwerkingsschool
in een nieuw gebouw, vijf jaar be
staat ook de bibliotheek. De aanloop
was voorspelbaar, een aparte docen
tenbibliotheek en voor de verschil
lende vakken allemaal kleine collec
ties boeken in de diverse lokalen.
Dat liep natuurlijk al gauw in het
honderd. Daarom werd besloten tot
een opzet van alles bij elkaar in één
centrale ruimte. Dat gaf natuurlijk
consequenties voor het beheer.
Wat mag men van zo’n bibliotheek
verwachten en waarvoor dient hij.
Lindhout onderscheidt twee facet
ten: dienstbaarheid en documentatie-
mogelijkheden. Onder dienstbaarheid
verstaat hij in de eerste plaats dat je
de bibliotheek zo king mogelijk open
stelt in de week. Dat betekent weer
dat je een behoorlijke ruimte moet
vinden om op te bergen, om te zit
ten, zelfs met een hele klas. Het je
goed documenteren, iets wat steeds
belangrijker wordt naar zijn opvat
tingen, heeft er zelfs toe geleid dat
men speciaal voor de bibliotheek een
copieerapparaat heeft aangeschaft.
Vooral in de examentijd maken hele
rijen leerlingen gebruik van deze fa
ciliteit, die dankzij een bijdrage van
de ouders kon worden aangekocht.
UNIEKE OPLOSSING
Toen éille materiële voorzieningen ge
regeld waren, kwam uiteraard het
probleem van de dagelijkse uitleen en
totéile verzorging om de hoek kijken.
Daar is aan de Sniepweg in Waddinx
veen een wellicht unieke oplossing
voor gevonden. Men heeft een aantal
moeders bereid gevonden om niet al
leen de uitleen te verzorgen, doch
ook alle andere zaken die met bi
bliotheekbeheer te maken hébben.
Zo’n grote groep biedt duidelijk
voordelen, men heeft bijna steeds
twee mensen tegelijk in de biblio
theek aan het werk, die toezicht hou
den op de uitleen die permanent
doorgaat, ook als er een hele klas in
de bibliotheek aan het werk is.
Hoe is men feitelijk aan die moeders
gekomen? Lindhout weet het niet
precies, maar vermoedt dat de struc
tuur van de school er veel mee te
maken heeft. De ouders zijn altijd al
erg sterk bij die samenwerkingsschool
betrokken geweest, niet onlogisch als
men bedenkt dat zo’n school van alle
kéinten soepelheid vraagt en begrip
voor eikaars standpunten. Het insti
tuut was anders niet eens van de
grond gekomen. Samenwerking in al
lerlei commissies was er dus van meet
af aan.
Dat heeft een logisch vervolg gehad
in allerlei zakelijke dingen zoals boe-
kencontrole aan het eind van het
schooljaar, en schoolmelkvoorzie-
ning. De gedachte dat niet-leréuen de
zorg voor de bibliotheek op zich zou
den nemen, is dus voor Waddinxveen
niet zo vreemd. Bovendien had men
al gauw door dat openstelling gedu
rende één of twee middagen in de
week niet werkt. Dus was de enige
andere oplossing: praktisch de gehele
maéir de moeders zorgen voor de ge
typte nette versie, die in het boek
worden geplakt.
Er is nog een uniek feit in Waddinx
veen. Men is in kontakt gekomen met
een mevrouw die de Bibliotheek en
Documentatieacademie heeft gevolgd
en daar is gediplomeerd. Die werkt
het laatste jaar bijna een halve week
in de school, geheel op vrijwillige ba
sis. Dat is een enorme steun.
Zij zorgt dat technische details als
coderingen geheel volgens de regels
geschieden. De kaartenbakken zijn
vooral een getuigenis vem haar vak
kennis. Als er een trefwoord van een
•bepaald boek gemaakt moet worden
(een systeem nog in opbouw) dan
moet men zorgen dat op de standcata
logus staat: ingang dat bepaalde
woord. Dankzij het werk vem die me
vrouw gebeurt er veel dat volstrekt
professioneel is. Zij adviseert ook bij
het levensgrote probleem van het ver
werken van tijdschriften.
VOORDELEN
Aan een vakmatige opzet van een bi
bliotheek zitten nog meer onver
moede voordelen voor de leerlingen.
Zij hebben een aantoonbare voor
sprong bij hun vervolgstudie als zij
universiteitsbibliotheken willen raad
plegen. De 6-atheneumleerlingen
gaan regelmatig néiar de Leidse uni
versiteitsbibliotheek voor hun speci-
éialstudies en ze weten daar feilloos
de weg dankzij de training met het
systeem die ze op school hebben ge
had.
Tot slot, dit jaar wil men beginnen
aan een vooralsnog volstrekt onover
zichtelijk karwei: actuele documen
tatie. Doel dat voor ogen staat is, het
onderwijs naar de actualiteit te trek
ken om het zo interessanter te ma
ken. Dat wordt in de diverse secties
ook steeds beter ingezien.
Dat (groeps)werk bevordert, naar de
ervaring in Waddinxveen leert, ook
de zelfstandigheid van de leerlingen.
Allemaal werk van langere adem,
maar men merkt duidelijk dat er iets
groeit. Al is de bibliotheek er nu,
iedereen loopt nog niet spontaan bin
nen, maar men ziet het wel duidelijk
toenemen door het langzamerhand
doordringen van de mogelijkheden.
Volgend schooljaar gaat men begin
nen met bibliotheeklessen voor de
eerste klassen. Die worden in de stu
dielessen ingebouwd. Daar wordt het
geheim van de kaartenbak uitgelegd,
want dat is het mooiste, niet meer
zoeken in de kast, maar in de bak
ken. Dat is het prachtigste wat er is.
invallen niet aan bod zouden komen.
Daar houdt de schoolleiding ook een
oogje op. Vooral boeken die voor do
centen bedoeld zijn, komen apart op
de begroting, al kan men eigenlijk
vanwege de integratie en het SISO-
systeem niet meer spreken van een
docentenbibliotheek. Bovendien mo
gen leerlingen die die boeken nodig
zouden hebben, bijvoorbeeld voor
een scriptie, ze ook gerust inzien.
GEEN SAMENWERKING
Overweegt men ook - of heeft men
ooit overwogen - de bibliotheek ook
open te stellen voor groeperingen
buiten de school Lindhout meent
zich te herinneren dat daar nooit
over gepraat is. Dat zal wellicht ook
samenhangen met de omvang van de
bibliotheek, zo naar schatting tegen
de zevenduizend titels.
Het bestand speelt daarin ook mee.
Dat zit zo in elkaar. Men heeft een
groep studieboeken helemaal inge
werkt volgens een bepaald systeem.
Daarnaast heeft men een vrij comple
te serie naslagwerk die men erg be
langrijk vindt met name met het oog
op het documenteren en het werken
in de bibliotheek zelf. Er worden erg
veel opdrachten gegeven zaken in die
naslagwerken op te zoeken. Men is
dan ook voortdurend op zoek naar
uitbreiding van dat gedeelte van de
boekerij.
Daarnaast heeft men de afdeling
belletrie, uitgesplitst in Franse, Duit-
sen en Engelse boeken, uiteraard niet
vertaald in het Nederlémds. Vervol
gens heeft men een serie jeugdro
mans, waarbij zoveel mogelijk ver
meden is bekende vertaalde Engelse
of Fréinse klassieke werken aan te
schaffen. Die boeken zijn bestemd
voor leerlingen tot de tweede of der
de klas.
Dan is er een afdeling Nederlandse
romans en gedichtenbundels. Die is
niet compleet en dat is - ook - een
financiële kwestie. Dit jaar heeft men
een bedrag van f. 1500,- voor Neder
landse belletrie ter beschikking en
uitgaande van een gemiddelde prijs
van f. 25,- per titel is het duidelijk
dat van forse uitbreiding geen sprake
kan zijn. Erg kritisch is men vooral
bij de aanschaf van poëziebundels,
omdat de vraag ernaar nog niet over-
le weldigend is. Zou echter vanuit hoge-
f. re klassen de vraag komen om
Achterberg te bestuderen dan kan
dat aanleiding zijn diens verzamel
werk te kopen.
UNIEK
In hoeverre is een werkwijze als in
Waddinxveen nu uniek. Lindhout: de
aanzet en het gedeeltelijk uitvoeren
zal zeker elders ook plaats vinden,
maar dat wij het door moeders laten
beheren en dat zij de gehele uitleen
verzorgen zal wel vrij uniek zijn. Dat
is echter niet alles. Wij hebben op een
goed moment een beleidslijn uitgezet
en dan komt er het uitleenklaar ma
ken van de boeken.
Simpel het kaftwerk, maar een sten
cil dat de werkzaamheden beschrijft,
laat zien dat daar veel meer bij komt
er moeten boekkaarten ge
maakt worden, etiketten, stangen-
kaarten en eventueel annotatiekéiar-
ten. Alle boeken moeten voorzien
zijn van titelaanduidingen, datum-
strook, eigendomsstempel van de
school, enz. De heer Lindhout
schrijft zelf de boekkaartjes in klad,
