Gemeentebodes lopen
wat af in Gemeentehuis
Burgemeester:
Goedkoper
bouwen móet
B
w
I
VERBE
TERING
LOS
PLAATS
I
as
r
jF- -
bodes in
gemeente hebben gehesen.
WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN WOENSDAG 15 JULI 1981
WADDINXVEEN Wie het Waddinxveense
het Raadhuisplein bezoekt kan niet om
C. van Gils heen. Ze zijn de dragers van een s
gemeentewapen, die in het huis der gemeente druk
werk hebben, zo blijkt althans uit een j
dat staat afgedrukt
hof waar dit voorjaar alle gemeente-
De op te knappen laad- en losplaats voor de tuinders langs de Brugweg. (Foto: Weekblad voor Waddinxveen/Sjaak
Noteboom
gemeentehuis aan
de bodes P.T. Rooks en
stemmig uniform met
en afwisselend
blijkt althans uit een gesprek met het tweetal
t in ‘Mozaïek’, het orgaan van de personeelsver
eniging van de gemeente Waddinxveen.
plannen inderdaad de woningnood tot een oplossing zal
WADDINXVEEN ”Er zal goedkoper moeten worden gebouwd,
wil er ook maar iets terecht komen van de plannen, die het kabi
net dit voorjaar lanceerde om in een termijn van tien jaar een
eind aan de woningnood in ons land te maken.” Dat is de in de
uitgave ’’Rehorst Bouwt” gepubliceerde overtuiging van Mr. A.G.
Smallenbroek, burgemeester van Waddinxveen, die overigens nog
grote vraagtekens zet bij de verwachting dat uitvoering van die
1 brengen.
P.T. ROOKS
INSTRUCTIE
AANVARINGEN
POST EN NOG EENS POST
Eén van de gemeentebodes is de heer zwaarschriften. ‘Het zijn onbeken-
ken
sens
kie
tel.
;19.
familie staat hier klaar.’ Tja, toen
kon ik weer terug naar Waddinxveen
om de familie naar Maassluis te bren
gen.’
‘Een ander geval was dat van de
planken. Op een ochtend vroeg hij of
ik planken wilde bestellen voor z’n
dochter. Nou, dat gebeurde. Twee
dagen later was het echter: ‘Rooks,
ik heb ze niet meer nodig.’ Ik kon ze
niet meer afbestellen. Binnenkort
krijgen ze echter toch een taak als
boekenplanken,’ besluit hij.
De grootste verandering voor de heer
Rooks was de overgang naar het
nieuwe gemeentehuis. Bij de nieuw
bouw werd de ‘boodschappenkar’ in
gevoerd: dagelijks worden heel wat
kilometers te voet afgelegd: dossiers
halen en brengen, koffie en thee be
zorgen en zo meer.
Hij is best bereid een aannemings
bedrijf als Rehorst als voorbeeld
te stellen, omdat ’’Rehorst probeert
door een stuk innovatie binnen het
bedrijf kostenbewust te zijn en te
blijven daarmee de samenleving en
zichzelf een dienst bewijzend.”
Daarin wordt verhaald dat men vroe
ger, wanneer men de functie van bo
de vervulde, een onderscheidingste
ken droeg, net zoals nu nog de burge
meester. Ook de wethouders hebben
zo’n penning, zij dragen het echter
weinig. Als de burgemeesterzijn pen
ning- om heeft, spreken wé van een
ambtsketen, een wethouder heeft een
ambtsmedaille en de onderscheiding
van de bode heet een bodebus.
CHAUFFEUR
Sommige mensen vinden dat de heer
Rooks vaak de burgemeester moet
rijden. Wat ze niet weten, is dat het
in ’t verleden nog anders was. ‘Voor
de vorige burgemeester fungeerde ik
veel vaker als chauffeur,’ vertelt de
bode, ‘en daar ging binnen en buiten
diensttijd heel wat werk inzitten.
Burgemeester C.A. van der Hooft had
als moeilijk trekje dat hij de dingen
eenmaal zei, en dan was het wat hem
betrof afgelopen. Zo vroeg hij me
eens: haal even mensen uit Maassluis
naar Waddinxveen. Ik vertrok snel
naar Maassluis, maar daar was nie
mand te bekennen. Ik belde naar de
ambtswoning van de burgemeester en
kreeg een verstoorde burgemeester
aan de lijn: ‘Waar blijf je nou, de hele
snelde en tegen me aan liep: Hij zat
helemaal onder de koffie en kon
meteen naar huis voor een ander pak.
Tets veel ernstigers was volgens de
heer Van Gils die keer dat hij de pu
blieke tribune moest ontruimen. ‘Een
man weigerde, maar ik dacht er niet
over hem eruit te sleuren. Toen heb
ik de politie maar gebeld.’
Naast het werk van de bode hoort
ook tot zijn taak het controleren van
niet-opgegeven verhuizingen, kijken
of mensen inderdaad wonen op het
opgegeven adres. Brieven, raadstuk-
ken worden bezorgd, en ook de post
verwerking behoort tot de taak van
de bode.
's Morgens leegt hij de gemeentelijke
brievenbus en gaat daarna naar het
postkantoor voor de andere post, ’s
Middags wordt de uitgaande post ver
zorgd. Post die als ‘drukwerk’ de
deur uit gaat behoort een stempeltje
te krijgen. Er zou flink bezuinigd
kunnen worden op de portokosten
als de afdelingen zouden aangeven of
de post direct besteld moet worden
of dat er nog enkele dagen mee kan
worden gewacht. Kwantum korting is
namelijk te verkrijgen als per dag 100
gelijksoortige poststukken ter verzen
ding worden aangeboden.
Ook aan de kantine hebben de boden
werk, maar dat is best te doen als de
bestellingen ’s morgens op tijd wor
den gedaan. Mevrouw Rooks heeft
ook haar werk in de kantine. Sedert
1 juni 1969 werkt ze 25 uur pet
week als keukentechnisch medewerk
en ook verzorgt zij de inkoop var
slagers- en bakkersartikelen. Van Gils
en Rooks zouden nief weten wat ze
zonder haar moesten beginnen
WADDINXVEEN De los- en
laadplaats langs de brugweg, die
bestemd is voor de in dat gebied
werkzaam zijnde tuinders, welke
hun bedrijven niet met een auto
kunnen bereiken, zal worden ver
beterd. In de raadscommissies
zijn de plannen daarvoor en het
benodigde krediet van f 3.900,-
(netto) al besproken.
Volgens wethouder P.F.J. van
Schie (CDA) is deze zaak na lang
durige onderhandelingen over de
financiële toezeggingen van de
belanghebbenden rond gekomen.
De los- en laadplaats blijft een
functie vervullen omdat het ver
breden van de Winterdijk er niet
in zit zolang dit pad is gelegen in
een landschappelijk aantrekkelijk
en van belang zijnd gebied. De
tuinderijen zouden dan namelijk
over de ”weg” en niet alleen via
het water toegankelijk zijn.
nge
Vlik
ijke
’ad-
i ons land de vlag van hun het gemeentehuis",
P.T. Rooks, die hier werd gefotogra- den> die moeten dus de weg gewezen
feerd tijdens een bezoek aan de Flevo- worden,’ zo ontvangt hij ons.
Al twaalf jaar werkt hij als bode in
en in die tijd is er
heel wat veranderd. Er kwamen veel
Wat is een bode? Het woordenboek
vermeldt: ‘Iemand die een tijding of
bevel overbrengt.’ Het is duidelijk dat
het woordenboek hier enigszins de
mist ingaat, want het rondbrengen
van de koffie behoort ook tot de
taak van de boden. Naast het woor
denboek raadpleegden we ook de in
structie voor de bode. Deze werd op
28 april 1911 vastgesteld, getiteld:
‘Instructie voor den boden der ge
meente Waddinxveen’. In zeven arti
kelen wordt het werk samengevat.
De bode is belast met het onverwijld
afkondigen, aanplakken of uitreiken
van alle hem tot dat einde ter hand
gestelde biljetten (publicatiën) brie
ven, vergaderingbiljetten of andere
stukken, alsook het overbrengen van
mondelinge boodschappen. Mede be
hoort tot zijne verplichting het uitrei
ken van de aanslagbiljetten der plaat
selijke belastingen en andere daarop
betrekking hebbende stukken, welke
hem door den ontvanger zullen wor
den ter hand gesteld.
Ook is hij belast met het verrichten
van de werkzaamheden hem onder
goedkeuring van Burgemeester en
Wethouders opgedragen door het
Burgerlijk Armbestuur, de Brand
weer, de Commissie van toezicht op
het Lager Onderwijs, die tot Wering
van Schoolverzuim en andere door of
krachtens besluit van het Gemeente
bestuur ingestelde Commissiën.
De bode is verplicht dagelijks op het
raadhuis tegenwoordig te zijn op de
uren hem door den Burgemeester en
den Secretaris aan te wijzen. Zonder
verlof van den Burgemeester mag hij
zich niet buiten de gemeente ophou
den. De boden van nu hebben andere
taken. Zo had men toen bijvoorbeeld
nog nooit van een kantine (schaftlo
kaal) gehoord, waarin de bode nu een
belangrijke taak heeft.
Naast de normale dagtaak Teven’ de
Waddinxveense gemeenteboden bijna
in het gemeentehuis: vrijwel iedere a-
vond is er een commissievergadering.
Het is dan ook op een avond, dat we
Comelis van Gils treffen op het ge
meentehuis, wachtende op bezoek
voor de commissie van beroep- en be-
OPENHEID
Ook de aannemer kan naar zijn me
ning bijdragen in verminderde bouw
kosten door een efficiënte organi
satie en door een grotere openheid
te betrachten in zijn staartkosten,
waarmee ook de snelheid van pro
cedures zou kunnen worden bevor
derd.
meer raadstukken, en bijna elke dag
is er wel wat. Werkte hij aanvankelijk
45 uur per week, het zijn er nu wel
55 geworden. Vrije tijd wordt hier
door schaars en tijd voor hobby’s
ontbreekt.
Hij vindt het leuk dat er op vrijdag
middag door de collega’s wordt ge
trimd. ‘Maar ja, ik heb geen tijd om
mee te doen.’ Ook in verband met
thuis is het erg jammer dat emog
steeds - door bezuinigingen - geen
sprake is van de komst van een derde
bode. Per bode worden nu per jaar
550 a 600 overuren gemaakt, dus on
geveer 1200 werkuren voor een derde
man. Het is een drukke baan voor
Van Gils en zijn collega Rooks. Naast
het dagelijkse werk is het gemeente
huis ook maandagsavonds open; er
zijn dan vijf fractievergaderingen.
Een bode moet deze vergaderingen
verzorgen en tevens een oogje in het
zeil houden. Ook op andere werkda
gen zijn er regelmatig vergaderingen.
De heer Van Gils had nooit gedacht
bode te zullen worden. Na de tech
nische school werd hij pottebakker.
Anderhalf jaar maakte hij de mooiste
dingen. De lust om iets anders te
gaan doen deed hem besluiten een
vakantiereisje te maken. Op zeven
tienjarige leeftijd ging hij naar Rot
terdam en monsterde aan op een gro
te schuit. De eerste reis ging naar
Zuid-Amerika. Steden als Santos, Rio
Grande, Montevideo en Buenos Airos
deed hij aan. Meer reizen over de we
reld volgden, en de scheepsjongen
klom op van bediende algemene
dienst tot steward. Ook tijdens de
militaire dienst werkte Cor als mess-
bediende. Daarna kwam hij in rusti
ger vaarwater. Hij werd hulpcongiër-
ge. In maart 1968 kwam hij naar
Waddinxveen en kreeg de functie van
gemeentebode.
Koffie zetten, stukken rondbrengen
in en om het raadhuis, informatie
verschaffen aan bezoekers, dat alles
behoort tot zijn taak. In de twaalf
jaar die bode Van Gils in Waddinx
veen doorbracht, veranderde er nogal
wat. Er kwamen meer mensen wer
ken bij de gemeente. ‘Daardoor krijg
je minder contacten, het wordt min
der overzichtelijk,’ zegt hij. ‘We ver
huisden van het oude gemeentehuis
naar het nieuwe, dat is een verschil
van dag en nacht. En er kwam veel
meer werk.’
Zo’n bode loopt elke dag door de
gangen, gaat er weleens wat mis? Bij
na glimmend van plezier vertelt dc
heer Van Gils: Tn die twaalf jaar heb
ik twee aanvaringen gehad. In het
oude raadhuis was het, dat ik een
wethouder tegen me aan kreeg. Ge
lukkig viel het allemaal wel mee. De
tweede keer is nog niet zolang gele
den. Het was op een vrijdagmorgen
dat de administrateur de deur uit-
”Ik denk dat het te weinig is,” zo
zegt burgemeester Smallenbroek van
Waddinxveen over de regeringsplan-
nen tot aanpak van de woningnood.
Naar zijn mening zouden er jaarlijks
eerder 125.000 a 130.000 nieuwe
woningen bij moeten komen in
plaats van de geplande 100.000. En
ook jaarlijks 30.000 woningen reno
veren in het kader van de stadsver
nieuwing lijkt hem te weinig. ’’Het
zouden er 40.000 per jaar moeten
zijn en dat dan nog als minimum om
niet achter te geraken.” Maar hij rea
liseert zich, dat dergelijke aantallen
- alleen al voor de vernieuwbouw
zou er in de komende twintig jaar
zo’n 60 tot 80 miljard gulden op
tafel moeten komen - niet te finan
cieren zijn. Tenzij er misschien een
speciaal fonds zou komen, waarin
rijk en woningbouwverenigingen gel
den storten.
PROCEDURES
Terug naar het goedkoper bouwen.
Binnenkort komt er een nota van de
Raad voor de Volkshuisvesting - de
heer Smallenbroek is daar lid van -
waarin wordt geadviseerd zowel
normkosten als kopkosten in de
nieuwbouw terug te brengen. Verde
re aanbevelingen zijn om ’’wenken en
voorschriften” aan de gemeenten
over te laten. ”De centralisatie zal
kostenbesparend zijn,” aldus die
nota. ”Het belangrijkst is, dat proce
dures sneller kunnen verlopen,” vindt
de heer Smallenbroek. ’’Schrap je 5
procent van de stichtingskosten,
maar wordt het begin van de bouw
door lange procedures uitgesteld, dan
ben je die besparing al weer kwijt
aan de inmiddels gestegen bouw
kosten.”
Kostenbesparingen kunnen volgens
de Waddinxveense burgemeester ook
worden verkregen door meer samen
werking tussen de woningbouwvere
nigingen; zeker in plaatsen met zo’n
veertig- tot vijftigduizend inwoners.
Wanneer de drie zuilen samen zouden
bouwen, zou dat een eind maken aan
situaties met drie bouwplaatsen, drie
architekten en driemaal de kosten
vap aan- en ontsluitingen. Uiteraard
zou de verdeling van de woningen in
zo’n gezamenlijk plan naar rato door
de woningbouwverenigingen moeten
blijven gebeuren. ”Het zou,” aldus de
heer Smallenbroek, ”al een stap in
de goede richting zijn als men tot
een bundeling van know-how zou
kunnen komen.”
Collega van Van Gils is Pieter Ties
Rooks, geboren in Oosterwolde, een
dorpje ergens in Friesland. Hij heeft
een heel andere achtergrond. ‘Tijdens
de lagere school was het oorlog, stu
deren viel toen niet mee’, vertelt hij.
‘Na de Mulo ben ik kort op de
Kweekschool geweest, maar de tijd
was er niet naar ver van huis te gaan
studeren. Vanwege de grote afstand
moest ik in Sneek in de kost, maar
lang kon dat niet.’ De heer Rooks
ging werken op de melkfabriek ‘Het
Klaverblad’ te Donkerbroek, en na
drie jaar kantoor riepen dienstplicht
en landsbelang hem naar de tropen,
waar hij op Java in Bandoeng ver
bleef. Na een half jaar werd hij ziek,
ging terug naar Nederland en na zijn
diensttijd naar de melkcontrole. In
de jaren vijftig haalde hij zuiveldiplo-
ma’s en werd (analist) melkcontro-
leur.
In 1953, toen hij trouwde met Loltje
Mulder, verliet hij Friesland. Zeven
jaar was hij bedrijfscontroleur in
Giessen-Nieuwkerk, tegenwoordig
Giessen-burg. Als technisch admini
stratief medewerker ging hij in 1960
naar de Zuid-hollandse Zuivelfabriek
‘De Producent’ en verhuisde met zijn
gezin naar Gouda. Als technisch ad
ministratief medewerker verzorgde
hij een deel van de loonadministratie
en gaf leiding aan zijn naaste mede
werker.
In 1969, toen het oude gemeentehuis
nog in ere was, solliciteerde Rooks in
een opwelling naar de functie van
hoofdbode in Waddinxveen. De eer
ste zes weken werd het werk met z’n
drieën gedaan: Van Gils, De Kok en
Rooks verdeelden de taken. Drie was
teveel: de heer Kok werd dominee -
dat verklaarde toen meteen waarom
hij zoveel in de keuken zat, aldus
Rooks. Van Gils en Rooks konden
het goed samen vinden, de ‘koffiewij-
ken’ in het gemeentehuis werden ver
deeld en ook de andere werkzaamhe
den.
r
