De 5 rooie mannen in raad
Henk van Ulsen
Christenen
en humanisten
discussiëren
Eerste sleutels voor
van Shalom ’81
RPF praat over
Vredeskrant
I
opent opnieuw
’’theaterseizoen”
37 premiekoopwoningen
Op 16 september
unieke show van
wonen en mode
Toi-Toi treedt weer op
Laatste project Stichting BEWG
UIT IN WADDINXVEEN
11 september
De Schaapskooi
Eis in concept-fractieprofiel van de Partij van de Arbeid
Ds. S. de Jong
spreekt voor
Mbuma-zending
CONGRES
UTRECHT
ZINLOOS
Bodelo BV
De prinses van het eiland
HU
IBW
'i
John
Rooie vrouw in nieuweraad
Berkesteijn BV
GELIJK
de oude
1
EEKBLAD VOOR WADDINXVEEN WOENSDAG 9 SEPTEMBER 19X1
SAMENWERKING
In 1980 hebben de Raad van Kerken en
het Humanistisch Verbond een com
missie ingesteld om advies uit te bren
gen over de onderlinge verhouding van
Kerken en het Humanistisch Verbond.
van de
Ge-
Voor de 37 koopwoningen sloeg stich
tingsvoorzitter A. L. M. Boer in novem
ber vorig jaar de eerste paal. De huizen,
die het zevende project omvatten sinds
de stichting in 1975 in Groenswaard 3
begon met het ontplooien van activitei
ten in de gesubsidieerde koopwonin
gensfeer, zijn naar een ontwerp van het
Waddinxveense architectenbureau L.
Roggeveen BV gebouwd door het
Moordrechtse bouwbedrijf F. Vink
Zn. BV. De stichtingkosten van de hui
zen liggen tussen de f 140.000,en f
160.000,Vorig najaar waren er voor
de A-woningen 50 kandidaten en voor
de B-woningen maar 14.
WADDINXVEEN - De Katwijkse ds.
S. de Jong spreekt dinsdagavond 15
september om half acht voor de Mbu
ma-zending in het kergebouw
Remonstrants Gereformeerde
meente aan de Zuidkade 59.
roem en veel lezers gekregen. In Ame
rika werd "De tienduizend dingen” een
bestseller; het werd in elf talen vertaald.
Maria Dermoüt leefde Van 1888 tot
1962.
Beide typen woningen zijn qua archi
tectuur, grootte, indeling, kwaliteit en
afwerkingsniveau gelijk. De begelei
ding van het bouwproject was weer
zoals altijd in handen van de Nationale
Woningraad, rayonkantoor Rotterdam.
De bouwgrond werd in december 1978
door de gemeenteraad van Wad
dinxveen verkocht aan de Stichting Be
vordering Eigen Woningbezit Groens
waard voor de prijs van bijna negen ton
(5.000 vierkante meter).
WADDINXVEEN Dat de lan
delijke Partij van de Arbeid van
daag (woensdag) in Utrecht een
buitengewoon congres houdt over
het toetreden van socialisten tot
het tweede kabinet Van Agt vindt
de PvdA-afdeling Waddinxveen
zinloos. De reden hiervan is, zo
werd verwoord op de deze zomer
gehouden ledenvergadering, "dat
er alleen maar "ja" gezegd kan
worden op het voorstel van de on
derhandelaar, omdat de PvdA dit
keer weer moet gaan regeren”.
Naar aanleiding van het zich in
het begin van de kabinetsformatie
presenterende groepje Odijk, dat
er op zou gaan letten of de PvdA
bij de handelingen over een nieuw
kabinet de socialistische beginse
len niet zou gaan verwaarlozen,
heeft de PvdA-afdeling Wad
dinxveen een brief naar het partij
bestuur gezonden waarin afkeu
ring wordt uitgesproken over het
optreden vanuit Odijk.
De Waddinxveense socialisten
hebben over het landelijk partij
congres in oktober kandidaat ge
steld voor het partijbestuur Max
van den Berg, die de afdeling nog
heeft bedankt voor het in hem ge
wordt een kwestie apart genoemd. ”De
voorkeur gaat uit naar een programcol
lege", aldus de PvdA. "Zodra na de ver
kiezingen de collegevorming gaat ge
beuren, zal ook het wethouderschap ter
sprake komen. Tenminste twee van de
gekozen raadsleden moeten voor deze
functie in aanmerking kunnen komen.
Het gaat hierbij om eisen van geschikt
heid en beschikbaarheid. Dit hudt niet
in, dat onze partij twee wethouders zal
moeten leveren", aldus de socialisten,
die al een wethouder in het college van
B en W hebben: Anne van Gent.
leder PvdA-fractielid moet de bereid
heid hebben fractievoorzitter of fractie
secretaris te worden. De fractiesecreta
ris verzorgt, bijgestaan door de eerste
opvolger op de kandidatenlijst, convo
caties, verslagen, belegt vergaderingen
en beheert de administratie. De beta
ling van het assistent-secretarisschap
wordt door de fractie, in overleg mSt
hel afdelingsbestuur, geregeld. Op de
lijst voorkomende leden moeten bereid
zijn het assistent-secretarisschap te
vervullen.
en Couprie en de theologen J. Douma
en S. Meijers gaat ook grotendeels over
dat steeds wankeler afschrikkingseven-
wicht tussen oost en west.
Deze alternatieve vredeskrant zoekt
voorzichtig een weg tussen de polarisa
tie en wat genoemd wordt de "verbijste
rende wederzijdse verkettering" door.
Daarom kiest de redactie ook niet voor
of tegen de modernisering van de kern
wapens. Belangrijken dan een ja of nee,
vindt de redactie namelijk de motieven
waarmee men ja of nee zegt.
Vastgesteld werd toen dat de stichting
de van de gemeente aangekochte gron
den doorverkoopt en overdraagt aan
natuurlijke personen. De belangrijkste
criteria, waaraan deze personen dien
den te voldoen, waren: het in Wad
dinxveen woonachtig zijn óf het aan
Waddinxveen economisch gebonden
zijn óf werkzaam zijn bij een regionaal
Dit gebeurde omdat in het verleden
onnodige spanningen de samenwerking
tussen christenen en humanisten be
lemmerden. De werkzaamheden van de
commissie hebben inmiddels geleid tot
een conceptnota, die binnenkort ook
door de Raad van Kerken besproken
zal worden. Dr. van den Belt nam na
mens de Raad van Kerken aan deze be
sprekingen deel.
De discussie in Gouda kan mede be
schouwd worden als een toetsing van
hetgeen door de gemeenschappelijke
commissie van belang geacht wordt. De
commissie is van mening dat christenen
en humanisten zouden moeten samen
werken op terreinen als de geestelijke
verzorging, het onderwijs, de ontwikke
lingssamenwerking, de vredesvraag
stukken en de vakbeweging.
Gehoopt wordt dat aan de discussie ook
vele jongeren zullen willen deelnemen.
Daartoe zullen op de scholen van het
voortgezet onderwijs affiches worden
opgehangen.
Vrijdagavond 11 september wordt om
kwart over acht in de hervormde koffie
bar De Schaapskooi aan de Nesse de
film "Blood on the mountain” ver
toond. Deze spannende actiefilm gaat
over de vrijlating van Bob Jamison uit
de Colorado-staatsgevangenis, hetgeen
aanleiding geeft tot de ontvluchting van
Jim Hawker, een vroegere medeplich
tige.
Hawk, zoals hij beter bekend staat,
dwingt een andere kameraad hem te
helpen bij zijn vergeldingstocht, welke
leidt tot de kidnapping van Bob Jami
son en zijn vrouw. Een achtervolging
door de politie vindt zijn hoogtepunt in
de Royal Gorge, waar de gijzelaars in
het kabelbaantje gedwongen worden in
een wanhopige poging om te ontvluch
ten.
De film duurt ca. 70 minuten. Ook op
deze avond is een ieder vanaf 15 jaar
van harte welkom. De toegang is vrij.
instelling, welke niet in Waddinxveen is
gevestigd èn een inkomenspositie heb
ben, die in overeenstemming is met de
stichtingskosten van de aan te kopen
woning, die op straffe van geldboetes
van maximaal f 100.000,— niet mogen
worden doorverkocht in de eerste vijf
jaar van zelfbewoning.
WADD1NXVEEN/GOUDA Bij Bo
delo BV, Bodegraven, zijn in de directie
benoemd C. Vreeken, te Bodegraven,
F. Vreeken te Bodegraven, H.J. van
Mierlo te Voorburg en tot Commissa
rissen C.M. Storm te Goirle en W. War
ners te Amsterdam. Bij Bodelo is als di
rectie uitgetreden Vreeken’s Industrie
ën Handelsonderneming BV. Aldus
blijkt uit een mededeling uit het handel-
sregister van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken voor Midden-
Holland.
WADDINXVEEN/GOUDA De gemeenschap Gouda en omstreken
van het Humanistisch Verbond (HV) houdt donderdagavond 24 septem
ber om acht uur een openbare informatie- en discussieavond over chri
stendom en humanisme in de Goudse Agnietenkapel. Als inleiders zul
len hier optreden de humanist prof. dr. M. Fresco van de Rijksuniversi
teit in Leiden en de protestantse theoloog dr. A. van den Belt van de
Rijksuniversiteit in Utrecht.
Aan de forumdiscussie, die hierna zal
worden gehouden en waarin vooral de
bezoekers aan het woord zullen komen,
zal ook worden deelgenomen door ds.
J. Bregman uit Gouda, ziekenhuispas
tor van het St. Jozefziekenhuis te
Gouda Th. Huisbas en de voorzitter van
het Humanistisch Verbond Gouda en
Omstreken drs. A.A. de Bruin. Terwijl
in de korte inleidingen vooral zal wor
den ingegaan op verschillen en
overeenkomsten tussen Christendom
en Humanisme, zullen de heren Breg
man, Huisbas en De Bruin vooral stil
staan bij de gemeenschappelijke ver
antwoordelijkheden van christen en hu
manist in de regio Gouda.
praten over het programma voor de ge
meenteraadsverkiezingen in 1982 en
het eigen programma voor de rest van
dit jaar, zullen naar mag worden ver
wacht alles in het werk stellen om een
einde te maken aan de mannenheer
schappij op de plaatselijke kandidaten
lijsten van de socialisten. En dat is voor
het eerst in de geschiedenis.
In het concept-fractieprofiel van de
PvdA worden naast het verkiesbaar
stellen van een vrouwelijk raadslid ook
nog andere eisen geformuleerd, waar
aan een nieuwe fractie zou moeten vol
doen. Gesteld wordt dat in principe alle
PvdA-leden een plaats op de lijst kun
nen krijgen, al moeten ze wel bereid en
in staat zijn een groot deel van hun vrije
tijd in .het raadslidmaatschap te willen
steken. Anders is er van behoorlijk
functioneren geen sprake.
Voorkeuren voor bepaalde socialisten,
bijvoorbeeld berustend op het uitoefe
nen van bepaalde politieke functies bin
nen de partij, is voor de PvdA uit den
boze. Natuurlijk zijn er wel een aantal
factoren doorslaggevend voor een ver
kiesbare plaats op de lijst, zoals leeftijd
(in de fractie moeten verscheidene ge
neraties vertegenwoordigd zijn), ge
slacht (tenminste één vrouw in de
nieuwe fractie), ervaring (hoe hoger op
de lijst, hoe hoger de eisen zijn die wor
den gesteld aan de politieke en bestuur
lijke ervaring, omdat die ervaring uit
een oogpunt van continuïteit en ver
nieuwing belangrijk is) en specialisatie
(in de fractie moeten de specialisaties
ruimtelijke ordening, financiën, onder
wijs, sport, recreatie, cultuur, welzijn,
economische zaken en werkgelegen
heid, personeelsbeleid, verkeer en ver
voer, milieuzaken en energie en regio
nale contacten aanwezig zijn.
WETHOUDER
De PvdA-kandidaten die op een niet-
verkiesbare plaats staan moeten vol
gens het concept-fractieprofiel daad
werkelijk voor het gemeenteraadswerk
beschikbaar zijn. Het wethouderschap
stelde vertrouwen bij zijn herkan-
didaatsteliing voor het partijvoor
zitterschap, Marlies Coomans,
Cock Kerling, Bram Peter, Stan
Poppe, Maarten van Traa en Wim
van Velzen.
Voor de beroepscommissie is
door Waddinxveen kandidaat ge
steld de oud-Waddinxvener en
thans burgemeester van Putter-
shoek, Leen Vleggeert. Het
PvdA-oktobercongres zal worden
bezocht door de Waddinxveense
socialisten Anne van Gent (don
derdag 22 oktober), Jettie Bonsel
(vrijdag 23 oktober) en Ton v. d.
Berg (zaterdag 24 oktober).
"Het is ja of nee, daar zit niets tus
sen". Dat staat in het voorstel van
het partijbestuur van de PvdA aan
de afdelingen om akkoord te gaan
met het resultaat dat in de coali
tieonderhandelingen voor een
nieuw kabinet is bereikt. Het par
tijbestuur vindt dat de partij ak
koord moet gaan met het tot stand
gekomen regeerakkoord en sluit
dus aan bij de visie van de Wad
dinxveense socialisten.
Het PvdA-bestuur stelt in dit uit
voerige stuk, dat het akkoord niet
op alle punten het PvdA-
standpunt inhoudt, maar dat het
bestuur het resultaat wel verde
digbaar vindt. In het advies geeft
het partijbestuur een vergelijking
tussen het regeerakkoord en de
zes PvdA-strijdpunten om het de
leden gemakkelijker te maken
een beslissing te nemen.
WADDINXVEEN Donderdagavond 10 september om acht uur
houdt de afdeling Waddinxveen van de Reformatorische Politieke Fede
ratie (RPF) ten huize van de familie K. Senneker aan de Onderweg 71
om acht uur de eerste ledenvergadering van dit nieuwe seizoen.
Op de agenda staat de Vredesweek 1981
en de dan eventueel te houden activitei
ten. Ook zal er worden gesproken over
het onderwerp "Vrede en veiligheid”
naar aanleiding van de Vredeskrant
Shalom '81 van de in Bussum gevestige
Stichting Bijbel- en Vredesvraagstuk
ken.
In deze Vredeskrant wordt overigens
bewust geen keuze gedaan voor of te
gen de 572 nieuwe NATO-kernwapens
in West-Europa of de 48 kruisraketten
in Nederland. "Wij laten ons niet tot
een keuze dwingen", aldus de redactie
van de krant, die in een oplaag van
300.000 exemplaren is uitgekomen.
Voor het derde achtereenvolgende jaar
is deze "alternatieve" vredeskrant ver
schenen, uit onvrede met de Vredes
krant van het Interkerkelijk Vredesbe
raad (IKV). De mensen van de stichting
Bijbel en Vredesvraagstukken vinden
dat de bijbelse doordenking van de vra
gen van oorlog en vrede in het IKV on
voldoende tot haar recht komt. Ook
heeft men bezwaar tegen de moderne
theologie, die in de IKV-publikaties
doorklinkt.
Dat verschil heeft rechtstreeks gevol
gen voor de praktijk. De Shalomkrant
wijst het pacifisme af, benadrukt de
rechtmatige zwaardmacht van de over
heid en probeert aan te tonen, dat veel
hedendaagse pacifisme zijn wortels
heeft in een theologie, die de bijbel
"stukbreekt in een waardeloze verpak
king (incl. Romeinen 13 en de oorlogen
des Heren) en het oerevangelie dat dan
overblijft (incl. de Bergrede)”.
WAAROM JA OF NEE
Shalom beseft ook dat de filosofie van
het afschrikkingsevenwicht achter
haald lijkt te zijn door de toegenomen
nauwkeurigheid van de kernwapens.
Een discussie van zes pagina’s tussen de
oud-Kamerleden Hannie van Leeuwen
WADDINXVEEN -Komende vrijdagmiddag om vier uur zullen de
eerste sleutels worden uitgereikt van het voorlopig laatste project - ge
zien het gebrek aan bouwgrond en stijgende woonkosten - van de Stich
ting Bevordering Eigen Woningbezit Groenswaard: 37 koopwoningen,
waarvan 19 premie-A-koopwoningen en 18 premie-koopwoningen. De
huizen staan aan de Heemraadweg in Zuidkade 1 (achter de Burgemee
ster Trooststraat) en komen overeen met de langs de Groene Zoom
staande woningwetwoningen. -
Bij het opstellen van de PvdA-
kandidatenlijst moet zo veel mogelijk
rekening worden gehouden met de
maatschappelijke samenstelling van de
Waddinxveense bevolking. De kandi
daat moet het door de ledenvergade
ring goedgekeurde verkiezingspro
gramma onderschrijven en tijdens de
verkiezingen uitdragen onder de
kiezers.
j WADDINXVEEN Stoel-en meubelfabriek H. A. van Berkesteijn BV
aan de Noordringdijk en modehuis Verbakel BV aan de Zuidkade gaan sa-
7 men een unieke meubel- en modeshow houden.
j Dat gebeurt op woensdagavond 16 september om acht uur in de show- :7
ruimten van Van Berkesteijn, waar de laatste mode-snufjes en verrassende 7:
7 woonideeën te zien zijn in één gezellige show van mode en wonen. De pre-
sentatie van deze avond is in handen van mode-coördinator Arend Teunis-
sen, stylist van Hobo Faam in Gouda.
f Wie naar deze meubel- en modeshow van Van Berkesteijn en Verbakel wil
j kan in Waddinxveen om half acht in de bus stappen voor gratis vervoer
naarde Noordringdijk. Kaarten voor deze avond zijn a vijf gulden perstuk
j verkrijgbaar bij Van Berkesteijn aan de Noordringdijk en bij Verbakel aan i;
j de Zuidkade. 7;
eenakters en wel: ‘Het tiende
deel’ van Atie M. Vogelenzang
de Jong, ‘Help ik leef van John
Tolly en ‘Moet u ook naar Am
sterdam’ van Wim Povel. Het ge
heel zal geregiseerd woraen
door Ger Klijberg.
WADDINXVEEN - De Wad
dinxveense amateurtoneelvere-
niging Toi-Toi treedt weer op.
Dinsdagavond 29 september en
zaterdagavond 3 oktober zullen
er voorstellingen van een serie
eenacters worden verzorgd in
WADDINXVEEN De acteur Henk van Ulsen treedt zaterdagavond
12 september om kwart over acht in De Bonkelaar aan de Beukenhof op
met het programma ”De prinses van het eiland” van Maria Dermoüt.
Het is voor de derde keer dat Henk van Ulsen op uitnodiging van de film
en theaterwerkgroep De Spintol naar Waddinxveen komt. De theater
voorstelling, waarvan de techniek in handen is van Wouter Feldbusch, is
toegankelijk tegen betaling van tien gulden. CJP-houders en 65-plussers
betalen f 6,50
In het kader van de officiële openstelling
van het Erasmus Huis in het Indonesi
sche Jakarta koos Henk van Ulsen, als
zijn bijdrage, het verhaal "De prinses
van het eiland” uit Maria Dermoüt’s
boek "Donker van uiterlijk”.
Het verhaal is bewerkt tot dramatische
voordracht, in de vorm van een "rea
ding", met gebruikmaking van een een
voudig decor en geluidsband. Voor de
laatste is muziek samengesteld door de
alt-saxofonist Adriaan Valk, samen met
slagwerker Anton Domen. Lichteffec
ten begeleiden de vele en zeer verschil
lende sferen.
Maria Dermoüt is één van de meest bij
zondere auteurs die Nederland rijk is.
Zij laat zich kennen als een meesterlijk
vertelster en onderscheid zich door de
manier waarop haar unieke verteltrant
en de oosterse wereld waarvan haar
werk doortrokken is, zijn verweven.
De sfeer van het Oosten, de zonnige zee
rond de eilanden, de tuinen, bergen en
watervallen, de oud-indische huizen, de
schelpen en koralen, de Magie der din
gen en de wijsheid, die zich in haar werk
openbaart, maken het onvergetelijk en
de kennismaking ermee tot een zeld
zame gebeurtenis.
Als schrijfster is Maria Dermoüt pas
toen zij 62 was, aan het licht gekomen.
Het had direct een groot succes en be
leefde vele herdrukken. Haar "Nog pas
gisteren", en ”De tienduizend dingen”
hebben, ook in het buitenland, grote
De laatste serie premiekoopwoningen van de Stichting Bevordering Eigen Woningbezit Groenswaard aan de
Heemraadweg in Zuidkade 1, achter de Burgemeester Trooststraat. (Foto: Weekblad voor Waddinxveen/Sjaak
S’oteboom
IWADDINXVEEN In de nieuwe fractie van de Partij van de Arbeid in
lie Waddinxveense gemeenteraad moet een vrouw zitten. Dat. staat in
liet door de plaatselijke socialisten opgestelde concept-fractieprofiel,
[jat op de morgenavond (donderdag 10 september) in café-restaurant De
(Unie aan de Kerkweg-Oost te houden openbare ledenvergadering zal
Lorden besproken. In september 1982 wordt voor vier jaar een nieuwe
Lemeenteraad samengesteld, waarvoor op 2 juni weer iedereen naar de
Stembus zal gaan.
kan de huidige, uit vijf leden bestaande,
LvdA-raadsfractie maakt geen vrouw
keel uit. De socialisten waren nog nim-
Lier met een vrouw in de raadszaal ver
tegenwoordigd. Landelijk hanteert de
PvdA het criterium dat een kwart van
Lie raadsleden van het vrouwelijk ge-
Llacht moet zijn. Naar Waddinxveense
[maatstaven is dat dus tenminste één
Louw.
|0p de 14 namen omvattende lijst I,
Laarmee de PvdA in 1978 aan de ge-
Imeenteraadsverkiezingen deel nam;
ktond zegge en schrijve maar één
[vrouw: E.J. Berloth-Garretsen. In 1974,
toen de socialisten deel uitmaakten van
de combinatie Progressieven (Pv-
dA/D66/PPR?PSP), waren er meer
vrouwelijke kandidaten: mej. L.M.
Boere. Y.C. Klinkenberg-van den Hoo-
gen, E.C. de Boer-Alberti en H. Kolb-
de Valk. Maar ook toen stonden ze al
lerminst op verkiesbare plaatsen.
ROOIE VROUW
Maar inmiddels kent de plaatselijke
PvdA een actieve afdeling van de Rooie
Vrouwen, waarvan Bep Vermeij, de
partner van PvdA-voorzitter Arie Slin
ger, de contactvrouw is. De Rooie
Vrouwen, die dinsdagavond 22 septem
ber in De Unie met elkaar zullen gaan
het Anne Frankcentrum aan het
Jan van Bijnenpad. De eerste a-
vond is speciaal bedoeld voor de
bejaarden en de tweede avond
voor de andere inwoners van
Waddinxveen.
Gespeeld zal worden een serie
WADDINXVEEN De geschiedenis van ‘De prinses van het eiland’,
dat Henk van Ulsen komende zaterdagavond in de Bonkelaar opvoert,
begint met ‘Een oud familieverhaal, bij welke generatie gaat men dan
beginnen? Altijd weer kinderen die opgroeien, kinderen van een man
en een vrouw, die op hun beurt kinderen waren van een man en een
vrouw, van geslacht op geslacht’.
Waar begon Maria Dermoüt? Bij een jong engels officier, een zeeoffi
cier, die na een feest bij de portugese onderkoning in Goa wegloopt
met de abdis van een nonnenklooster. Die twee krijgen een zoon die
op zijn 15e van huis wegloopt en als scheepjongen meegaat op een
schip waarop muiterij uitbreekt en die op Java terecht komt. Hij
treedt in dienst bij de engelse resident, later bij het hollandse bestuur,
drijft handel, wordt rijk, trouwt op middelbare leeftijd en krijgt een
zoon, die niet erg wil deugen.
Die zoon trouwt met een erg jong, indisch meisje en wordt door zijn
vader naar een eilandje gestuurd in de buurt van Padang, dat diens ei
gendom is, om ’toezicht te houden op het werk van de opzichter, de
boekhouding, op alles’, en waar ’hij de bevolking niet mag uitzuigen,
dan krijg je moeilijkheden, en denk eraan, dan help ik je niet!’
Het jonge echtpaar krijgt twee dochtertjes, die Nontje en Roosje wor
den genoemd. De grootouders moeten om gezondheidsredenen naar
Holland repatriëren en betrekken een oud en erg voornaam familiehuis
in Delft; de zoon sterft op het eiland aan een epidemische ziekte, de
moeder van de kinderen sterft aan boord, -er is haar voorspeld:1... pas
op voor een groot schip op een grote open zee...’-, en de twee weesjes
Nontje en Roosje komen bij hun grootouders in Delft in huis.
Bij welke generatie gaat men in een indische familie-saga beginnen?
Maria schreef ‘Soms zijn er paperassen: familiepapieren, een dagboek.
Er blijven wel eens verhalen in omloop, overgebracht van de een op de
ander, hardop of gefluisterd’.
‘De prinses van het eiland’ is ontleend aan een verhaal dat in omloop
was, hardop gefluisterd en wel over de moord die op 13 december
1872 door Hendrik Jacobus Jut en de dienstbode Christina Goedvolk
werd gepleegd op de rijke weduwe van der Kouwe en haar dienst
maagd Leentje Beeloo in hun huis aan de Bocht van Guinea nr. 25, nu
het Huygensplein, in Den Haag. Die H.J. Jut had een zuster Cato, die
in Maria’s verhaal in het huis van de grootouders van Nontje en Roosje
in Delft kinderjuffrouw wordt. De knecht Antoine probeert beide kin
deren op te stoken tegen de zuster van de moordenaar, wordt ontsla
gen en dan zegt Nontje tegen haar Grootvader: ‘Ik vind jou hef, nog...,
nee, ja toch, nog veel Bever dan Aal (de keukenmeid)’, en de oude
man noemt Nontje: ‘Prinses van het eiland’.
Maria schreef erover: ‘Ik zal je zeggen dat ik voor mij eigenlijk veel Be
ver die hele Jut-periode eruit zou willen hebben, maar waar deze ver
halen toch echt bedoeld zijn als familie-verhalen moet ik toch min of
meer de min of meer bizarre gegevens volgen. Dat waren in dit geval
de abdis en de zee-officier, hun zoon overal rondtrekkend over de ei
landen, laat getrouwd met de schatrijke indische vrouw, hun zoontje,
en ’t vrouwtje en de voorspelhng aan haar op te passen voor een groot
schip op een grote zee, hun twee dochtertjes, die de prinsesjes van het
eiland werden genoemd. Het huis in Delft met alle personeel en Cato
Jut als kinderjuffrouw voor de in zware rouw geklede verweesde in
dische kleine meisjes, die natuurlijk door de andere booien ingehcht
worden over hun kinderjuffrouw en dat nooit meer hebben kunnen
vergeten’. Het opschrijvende, kreeg de grootvader voor mij het meeste
reliëf, ik tekende, probeerde, en tekende hem inderdaad als een ‘reizi
ger’, als een, hoe zal ik ’t zeggen, als een ‘eiland-minded’ man, die
daardoor in zekere zin het verloren Nontje, of liever een in verwarring
levend Nontje redt, en weer haar plaats geeft als de ‘prinses van het ei
land’, en zij hem, op haar beurt daarmee niet zozeer redt, maar een
te late inhoud en vervulling van het leven geeft zoals het zou hebben
kunnen zijn. ‘En zij, Nontje, zij moest het eiland beërven. Tegelijker
tijd, vBetende als een gedachte, scherp omhjnd als een ‘gezicht’, zag
hij het eiland in een helblauwe tropische zee, een oceaan, de Indische
Oceaan; het aflopende strand, de wilde branding als een ring om het
eiland heen, de in de wind op en neer wuivende groene palmbomen,
het silhouet van een maleise prauw, daar ergens het graf van haar va
der, haar moeder in de Indische Oceaan, in de buurt...’
