5 Openluchtzwembad nog maar2 maanden open als meest rigoreuze besparingsmaatregel? BMD-sticker op revers Legalisering van kleine windmolen aan Wilhelminakade Van Schalk Berghuis uit OGEM-ellende getild Leeggekomen huurwoningen worden verfraaid voor een hogere huurprijs Drs. J. Goemans Van Schaik Berghuis gered Voor zilveren bruidspaar Spruit-Hoogeveen ieke kanten van de energiebesparing Wethouder P. F. J. van Schie CDAlaat zich op de GEB-expositie ’’Ernst met energie. ..’’inde Bouwvoorlich- WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN - WOENSDAG 16 FEBRUARI 1983 WADDINXVEEN Een jaar geleden trof het personeel van Van Schaik Berghuis aan de Zuidkade in Waddinxveen tussen een rijtje namen van bedrijven in de krant ook het eigen bedrijf aan. Het was een opsomming van ondernemingen die van het opgesplitste Schaik Berghuis, g< afgeschreven. Over 19&1 was er dan ook 1,8 miljoen verlies ge leden. hulde. (Foto: Weekblad voor Waddinxveen/Sjaak Noteboom). WADDINXVEEN Alvorens mij vrijdagmiddag de eer te beurt viel om de tentoonstelling “Ernst met energie..van het Gemeen schappelijke Energiebedrijf Gouda en omstreken in de Bouwvoor- lichtmg aan de Staringlaan energiek te openen werd van mij ver wacht dat ik enige politieke kanten van de energiebesparing zou belichten. bedrijven in de krant ook het eigen bedrijf in het sterfhuis Ogem-concern waren ondergebracht. Van rgliuis, gespecialiseerd in laboratorium-mcubelen, was op de Brede Maatschappelijke Discussie eer- 4 Het zilveren echtpaar P. J. J. Spruit-Hoogeveen luistert naar de door de harmonie Concordia gebrachte muzikale L fx door P.F.J. van SCHIE wethouder voor o.a. milieu en energiezaken WADDINXVEEN - Het zilveren echt paar P. J. J. Spruit-Hoogeveen werd za terdagmiddag verrast met een serenade voor de deur van hun huis aan de Prinses Beatrixlaan 33 door de Waddinxveense harmonie Concordia. Een kwartier lang werd er, ondanks het sneeuwbuitje van Waddinxveense wethouder wijzend op de energieprijsstijgingen in de glastuin bouw. De muzikale hulde aan het echtpaar, dat in de zomer van 1980 vanaf de Tuin- •t - 1 menwerkingsorgaan en de deelnemende gemeenten hun por- op de regionale en landelijke energiepo- litiek. In dit verband wees hij op het ge starte onderzoek voor een bouwweg was gekomen, werd aangebo den door een zevental enthousiaste bu ren. In een oorkonde met bijbehorend gedicht werd duidelijk gemaakt dat de familie Spruit een onlosmakelijk deel is gaan uitmaken van de burengemeen- schap in dit deel van de Oranjewijk. I ”Wij zijn van mening dat het wen selijk en mogelijk is deze molen in te passen in het bestemmingsplan ’’Zuidkade-Wilhelminakade” en dat het, vooruitlopende op de alge hele herziening van dat plan, geen bezwaar ontmoet door het nemen van een afzonderlijke planologi sche maatregel de afgifte van de ge vraagde bouwvergunning te bevor deren met toepassing van de Wet op de Ruimtelijke Ordening.” Wat zou de plaatselijke politiek nog meer kunnen doen aan energiebe- sparingsbevordering? En dan vooral in de woningsector, want de dood normale huisverwarming is nog steeds de maatregelen in 1979 waren aan zienlijk lager dan die over 1982. De investering in de openbare scho len zal nog tot een vervolg-investe- ring voor na-isolatie leiden. Op dit moment bereiken ons verzoeken om medewerking van de besturen der bij zondere scholen, die soortgelijke iso- latiemaatregelen gaan uitvoeren, waarvoor de gemeente de financie ring op zich neemt. Ook het HAVO/ Atheneum heeft z’n plannen voor na- isolatie gereed liggen. Dat zal alles bijeen ook weer 100.000 m3 gas besparing opleveren. WADDINXVEEN - om het door de heer J. P. Cordtvriendt bij diens woning aan de Wilhelminakade neergezette windmolentje te legali seren hebben B. en W. de volgende week woensdagavond vergaderen de gemeenteraad voorgesteld te verklaren dat een herziening wordt voorbereid van het bestemmings plan Zuidkade-Wilhelminakade, voor zover het betreft het perceel Wilhelminakade 82. Dit voorstel zou al zijn behandeld in de laatste raadsvergadering, maar het werd toen voor nader overleg aangehou den. kende dat het bedrijf enorm zou kunnen besparen als er tien van de toen nog 60 overgebleven werkne mers werden ontslagen, iedereen 10 tot 15 procent van zijn salaris zou in leveren, en iedereen in tijden van drukte een uur per dag gratis zou overwerken. Het personeel zou het bedrijf zelf moeten kopen; daarvoor moest een stichting worden opge richt. Het bestaande bedrijf moest van naam veranderen (gekozen werd voor de naam van de kantinejuf frouw: Ciska) om na het faillissement een nieuwe bv met de naam Van Schaik Berghuis te kunnen begin nen. En aan alle kanten werd steun en advies gevraagd. Goemans deed het niet alleen, maar aanvankelijk vooral samen met Betty van Duuren. Zij was begin ’81 als uitzendsecretaresse bij het bedrijf ko men werken om haar studie cultuur geschiedenis te kunnen bekostigen. Ze raakte zo bij de zaak betrokken, dat ze is gebleven en inmiddels perso neelswerk en verkoop doet. Van Duuren en Goemans moeten er nu nog om lachen, als ze vertel len hoe ze in de dagen vóór het fail lissement stapels betalingsopdrachten de deur uit deden voor de leveran ciers. Goemans: “Een Ogem-instruc- tie gebood alle betalingen drie maan den op te schorten, maar wij wisten dat we de leveranciers straks weer no dig zouden hebben. Er werden hier bloemstukken van leveranciers bin nengebracht. Verreweg het grootste deel hebben we kunnen betalen.” Het personeel van Van Schaik Berghuis aan de Zuidkade wist zich in de eerste maanden van 1982 te ontworstelen aan de OGEM- wurggreep. Het nu zelfstandige be drijf kon daarbij rekenen op de steun van de gemeente Waddinxveen, die het onroe rend goed van het bedrijf op 9 februari voor 2,2 miljoen overnam en daarmee de finan ciële besis voor de toekomst legde. De foto toont een blik in de bedrijfsruimte van Van Schaik Berghuis. De windmolen waarvoor de heer Cordtvriendt alsnog een bouwver gunning heeft aangevraagd heeft een vermogen van 1 pk en is be stemd voor de energie-opwekking voor huishoudelijk gebruik. Maar deze molen strookt niet met ter plaatse geldende bestemming "Groenvoorzieningen” in het be stemmingsplan ’’Zuidkade-Wilhel minakade”. "Niettemin bestaan bij ons weinig bedenkingen tegen deze molen, gelet op zijn niet-domine- rende afmeting, de gekozen plaats en het met de aanwezigheid beoog de doel”, aldus B. en W. Het huidige toetsingssysteem van de rijksoverheid is mijns inziens achter haald en leidt tot woningen die we over een paar jaar weer na-isoleren. Ook de verplichting om gesubsidi eerde woningen met c.v, op te leve ren kan gevoeglijk ter discussie wor den gesteld, net zoals de verplichte ventilatoren die de warmte het huis uitjagen. Met de woningbouwverenigingen is een goed overleg op gang gekomen. De woningbouwverenigingen St. Jo seph en Ons Begin, samenwerkend in de Stichting S.S.W., hebben er vaart ingezet. Het totale program dat in uitvoering is bedraagt een investering van ruim ring zal rond f. 240,000,— bedragen, maar de besparing op jaarbasis le vert naar schatting f. 50.000, op, zodat we inclusief rentetoerekening de investering in 6 jaar terugverdie nen en en passant de nodige energie besparen. De gemeentelijke politiek is zich ter dege bewust dat de openbare verlich ting slechts een onbeduidende fractie is van het totale energiegebruik ten behoeve van verlichting in de ge meente. Ik veronderstel dat de bur gerij in Waddinxveen door, in navol ging van de gemeente, ook kritisch te zijn op het gebruik van eigen ver- lichtingsbronnen in huis, een veel voud zou kunnen besparen. ISOLATIE Het verbruik bij de openbare verlich ting is ook op het totale energiege bruik door de gemeente maar een fractie van het totaal. Maar we heb ben meer gedaan, onder meer aan iso latie van gebouwen en aan het in stalleren van optimaliseringsinstalla- tiès in zwembad, gemeentehuis en openbare scholen. In totaal is daarin in de afgelopen ja- ren een bedrag van f. 450.000,— ge ïnvesteerd. Rente en afschrijving zijn ongeveer in evenwicht met de bespa- ringseffecten, omdat een besparing op verbruik aan gas is berekend van ca. 125.000 m3 per jaar. In gelde lijke uitgaven uitgedrukt zijn we er desondanks nog aanzienlijk op ach teruit gegaan. De totale kosten vóór Toch bestaat het bedrijf nog steeds. Niet meer als Ogem-dochter maar als zelfstandige onderneming in eigen dom van de 50 personeelsleden. Wel iswaar wordt nog geen winst geboekt, meer deze week werd bekend dat S B het verlies over het afgelopen jaar tot drie ton had weten terug te bren gen. Directeur Joost Goemans is de be denker van de nieuwe structuur. Hij was half ’81 bij Ogem in dienst gekomen om een aantal reorganisa ties uit te voeren bij Van Schaik 8c Berghuis. Het bedrijf was als ouder wets en ambachtelijk familiebedrijf in 1969 door Ogem gekocht, waarna volgens Goemans afstandelijke heren “met memo’s, beleidscentra en dat soort flauwekul de boel gingen lei den. Dat werkte vervreemdend op de mensen, die al gauw de leiding gin gen saboteren.” Dat werd er bepaald niet beter op toen Goemans’ voor ganger er begin ’81 ook nog eens met 2,5 miljoen vandoor bleek te zijn ge gaan. In januari ’82 kreeg Goemans het ge voel dat Ogem Van Schaik 8c Berg huis wilde sluiten. Ogem bevestigde het gevoel, maar was niet duidelijk. Goemans: “Ze gingen wel met me meedenken. Zo van: stel dat het zo is, wat zou je dan moeten doen. Dat was de code, waardoor ik genoeg wist. Ze hebben me toen wel gehol pen.” KANTINEJUFFROUW Drie weken lang is Goemans dag en nacht aan de gang gegaan. Hij bere- Zijn zienswijze op de gemeentelijke po litiek en energiebesparing staat op deze Bij het ter sprake brengen van de lande- pagina afgedrukt. In zijn openingstoe- lijke energiesituatie, waarbij hij het on- M. Roos, hoofd van de afdeling warmte- spraak ging wethouder Van Schie ook in derwerp kernenergie niet schuwde en zei Van Duuren: “En de debiteuren schreven we een briefje om te vragen of ze even wilden wachten met ons te betalen, omdat we een andere re kening gingen openen.” Het personeel reageerde niet meteen enthousiast op het plan, waar het tijd en geld in zou moeten stoppen. Goe mans: “Ik heb gezegd: reken er maar op dat wij straks in het sterfhuis te recht komen. Dit plan is een hard plan. Ik kan me voorstellen dat u lie ver voor de WW kiest, maar dan is het afgelopen met S B. Als we wil len overleven, moeten we het gaan proberen.” De algemene teneur bleek: laten we het maar doen. BURGEMEESTER Toen schoot de burgemeester van Waddinxveen te hulp. Terwijl Goe mans namens de nieuwe stichting nog in onderhandeling was met Ogem om het bedrijf te kopen, had hij het pand en de terreinen al voor 2,2 miljoen aan de gemeente verkocht. Binnen twee weken had de burgemeester de instemming van de gemeenteraad en van Gedeputeerde Staten. Vervolgens kocht Goemans het bedrijf voor 1,2 miljoen gulden (of eigenlijk voor één gulden, terwijl een schuld van 1,2 miljoen gulden aan het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds werd aange gaan), en was de boel grotendeels rond. Het personeel van de failliete firma Ciska moest nog worden ont slagen, en de vijftig die zouden blij ven, werden diezelfde middag onder het genot van een kopje thee in dienst genomen van de nieuwe bv Van Schaik 8c Berghuis, de oude schulden aan de Ogem, de banken en de belastingdienst waren door het faillissement weggevallen. Daarna werd het stichtingsbestuur, waar aanvankelijk alleen Goemans in zat, uitgebreid met vier anderen on der wie de burgemeester van Wad dinxveen en het Tweede-Kamerlid voor de PvdA Arie van der Hek, die voorzitter werd. De stichtingsconstructie was volgens Goemans nodig, omdat anders aan personeelsleden die ontslag nemen hun aandeel (zo’n 70.000 gulden per persoon) zou moeten worden uit gekeerd. Goemans: “Net zo min als ik vond het verdiend te hebben het op gang gekomen. We hebben de in druk dat de eigenaren/beleggers hun geld liever besteden aan verfraaiing van de leeggekomen huurwoningen om daarna een hogere huurprijs te kunnen bedingen dan dat ze in iso latie en energiebesparing investeren. Een politiek die door het gemeente bestuur niet zo wordt gewaardeerd, omdat de woonlasten op die manier door twee oorzaken stijgen. Het woord woonlasten is gevallen. Ik denk dat dat niet alleen het sleu telwoord moet zijn bij de presen tatie van de voordelen van na-iso latie van bestaande woningen, maar dat de tijd is gekomen om alle wo- ningbouwplannen, welke met over heidssubsidie gebouwd worden, te toetsen op die woonlasten inclusief energiekosten. dat moment, lustig gemusiceerd, terwijl het paar onder de boog was gaan staan die aan het begin van het paadje naar de deur was aangebracht. je werk iets betekent bedrijf in mijn eentje te kopen en op die manier miljonair te worden, vond ik dat de mensen hier die 70.000 gulden verdiend hebben. Wat we allemaal verdienen is dat we kun nen blijven werken, meer niet.” OPPERHOOFDEN Behalve de eigendomsverhoudingen, is er het afgelopen jaar meer veran derd bij Van Schaik 8c Berghuis. Goe mans: “Het was hier een vakjesorga- nisatie, iedereen werkte alleen binnen zijn eigen vakje. Het barstte van de opperhoofden, maar als er iets fout was gegaan kon je niemand vinden die daarvoor verantwoordelijk was. Ik heb geprobeerd zo met mensen te schuiven dat ze meer kunnen doen, en meer initiatieven nemen. Dat was hard nodig. Wij hadden hier bijvoor beeld een man die 25 jaar gefreesd had. Toen dat gevierd werd hebben Directeur drs. J. Goemans, die begin de mensen hier nog uitgerekend hoe- 1982 Van Schaik Berghuis mede uit het veel afstand hij had afgelegd: twee- ’’sterfhuis’’ van OGEM redde. koel- en luchttechniek van de NV Ne- op de regionale en landelijke energiepo- te menen dat het menselijk vernuft op derlandse Gasunie, een enthousiaste in- litiek. In dit verband wees hij op het ge- het gebied van besparingsmogelijkhe- leiding hield over hoogrendement een- starte onderzoek voor een regionaal den tot veel in staat zal zijn, haakte hij in trale verwarmingsketels en de laatste on- energieplan, waarvoor het politieke sa- derzoekresultaten. menwerkingsorgaan Midden-Holland (BMD) over het toekomstig energiebe- De christen-democraat Van Schie maak- en de deelnemende gemeenten hun nor- leid door de sticker ’’Energie, te belang- ’Je voelt thans dat maal de aarde rond, ofzo. Maar het is een ramp als je dan geen freeswerk hebt. Of een ander voorbeeld: we hadden twee loodgieters, als de een naar het magazijn ging om iets te ha len, ging de ander altijd mee.” VERANTWOORDELIJK Van Duuren: “De mensen voelen nu meer verantwoordelijkheid voor el kaar. Men neemt gauwer werk van elkaar over. De kantinejuffrouw en de werkster drukken nu bijvoorbeeld tekeningen af voor de tekenkamer. Ze vinden dat ook leuk. Een jaar ge leden was dat nog ondenkbaar.” Gerard Lange, die het magazijn en de inkoop beheert en voorzitter van de personeelsvergadering is, bevestigt de lezing van Van Duuren en Goe mans: “Het arbeidstempo van de mensen ligt nu hoger, en we hebben allemaal meer ruimte voor eigen ini tiatief gekregen. Dat is leuker wer ken, je hebt nu meer het gevoel dat je wat betekent voor het bedrijf.” De produktie is dan ook flink gestegen: het afgelopen jaar produceerde Van Schaik 8c Berghuis met 50 mensen evenveel als met 70 mensen het jaar ervoor. Lange meent dat de werknemers niet in financiële problemen zijn gekomen door het loonoffer, en dat men er geen spijt van heeft gekregen. ‘We wisten tevoren wat we gingen inleve ren, en iedereen was akkoord”. Het bedrijf stort elke maand 1200 gulden in een sociaal fonds, waarop mensen een beroep kunnen doen als ze in geldnood zitten. Samen met twee collega’s beheert Van Duuren dit fonds: “De mensen komen voor al met kleine dingen. Een nieuwe bril bijvoorbeeld. Van echte grote proble men heb ik nog maar één keer ge hoord. Om die man te helpen heeft het bedrijf toen tijdelijk zijn auto gekocht.” Overigens is Van Schaik 8c Berghuis nog niet uit de problemen. Onder meer door de bezuinigingen op de bouw van ziekenhuizen wordt de Ne derlandse markt kleiner. Dit jaar hoopt Goemans te kunnen exporte ren; er lopen contracten in Irak en Saoedi-Arabië. Daarnaast stopt hij zo’n 4 procent van de omzet van 4,4 miljoen in technische ontwikkeling, om zo met betere zuurkasten de con currentie voor te kunnen zijn. ZWEMBAD Toch blijven er nog enige grote ener- gievreters in gemeentelijk eigendom over. Vooral het open zwembad baart ons zorgen. Het jaarlijks te kort op de exploitatiekosten van bei de baden (open en overdekt samen) is opgelopen tot ca. f. 700.000,— De enorme post aan gaslevering voor het open bad is daar één van de oorza ken van. Investeringen in een lamel len afdekking en zonnecollectoren zijn volgens de laatste berekeningen nog steeds duurder dan de gasbe sparing oplevert. En maatschappelijk gezien is het voor de politiek de grootste teleurstelling dat al deze kosten voor steeds minder belang- stellendè bezoekers van het bad wor den gemaakt. Om die reden nadert het moment dat de politiek zich zal moeten afvragen of er ten aanzien van het open bad niet de meest rigo reuze besparingsmaatregel moet wor den genomen, dat wil zeggen het bui tenwater helemaal niet meer verwar men en het bad nog maar 2 maanden openstellen of nog verdergaande maatregelen. Dit alles wegens het feit dat ik als wethouder van Waddinxveen al enige jaren onder meer de portefeuille Mi lieu en Energiezaken mag beheren. Hoewel, aan die onderwerpen kan op het gemeentelijk vlak aanzienlijk minder ambtelijke aandacht worden geschonken dan aan de inhoud van de andere portefeuilles, die van fi nanciën en openbare werken. De impuls voor het gemeentebestuur om aan de gebouwen en installaties welke het zelf in beheer heeft, ener giebesparende maatregelen te treffen is dan ook vooral wegens de financië le, en niet alleen maar uit ideële mo tivering tot stand gekomen. LICHT UIT De meest eenvoudige energie- en geldbesparende maatregel die we heb ben genomen is de halvering van de openbare verlichting vanaf ’s avonds half negen tot ’s ochtends zeven uur. Dank zij de moderne schakeltechniek blijkt het mogelijk tot een jaarlijkse besparing te komen van rond f. 60.000,— gerekend naar de huidige energieprijs. We zijn met simpele za ken begonnen. Inmiddels wordt bij de dienst open bare werken samen met het GEB een plan voorbereid om de armaturen voor de openbare verlichting om te bouwen, waarbij de inbouw van spie gels het mogelijk maakt om in plaats van 2x20 watt of 2x40 watt, te vol staan met één T.L.-buis van 18 watt, respectievelijk 36 watt. De in veste- ting aan de Staringlaan voorlichten over besparingsmogelijkheden. (Foto: Weekblad voor Waddinxveen/Sjaak Noteboom. WADDINXVEEN .- CDA-wethouder sparingsmogelijkheden in Waddinx- ’’Ondanks het feit dat de regionale poli- P. F. J. van Schie heeft vrijdagmiddag in veen, waarbij hij de maatregelen op het tiek niet de moed had mee te betalen, de Bouwvoorlichting aan de Staringlaan gebied van de straatverlichting, de ener- worden de resultaten met enige ver- de daar tot en met zaterdag 26 februari te gievreter die het zwembadcomplex blijkt wachting tegemoet gezien”betoogde de houden expositie’’Ernst met energie...” te zijn en de isolatiewerkzaamheden in van het Gemeenschappelijk Energiebe- koop- en huurwoningen betrok, drijf Gouda en omstreken officieel ge opend. Tevoren was erin de filmzaal van Bouw voorlichting een bijeenkomst waar ir. H. te van de gelegenheid gebruik om zijn temonnee overigens hebben dichtgehou- rijk om alleen aan de deskundigen over licht te laten schijnen over de energiebe- den. te laten” op de revers te plakken. de grote energie-slokop. Daar valt te besparen. We hebben eisen gesteld aan de iso- latie-kwaliteit van nieuwbouwwonin gen, maar uit kostenoverwegingen niet hoger dan de kwalificatie vol doende. We hebben een paar honderd isolatiesubsidie-formulieren uitge reikt aan eigen woningbezitters die daarna wellicht ook daadwerkelijk geïsoleerd hebben en van de subsi die geprofiteerd. Op het gemeente lijk erf bestaat echter de indruk dat bij de Waddinxveense eigen huis bezitters (zo’n 3.000 in totaal) ver houdingsgewijs weinig aan na-isolatie is gedaan en dat de activiteit in die sector na het wegvallen van de sub sidiemogelijkheid tot een zeer laag peil is teruggevallen. Alleen al om die reden komt deze tentoonstelling hier op het juiste moment. De rente voor een eventuele lening ten behoeve van een isolatie-inves- tering is op redelijk niveau, een gro te groep “eigen huizen” dateert van vóór 1970 en hun c.v.-ketels, die on getwijfeld onrendabel zijn, zijn aan vervanging toe, en we kunnen er ze ker van zijn dat na zo’n zacht winter tje als dit jaar er ongetwijfeld weer een hele strenge in aantocht is. Ik spreek dan ook de hoop uit dat veel woningeigenaren van de door het Bouwcentrum geboden kans gebruik zullen maken. HUURWONINGEN Ook in de huurwoningsector is de isolatie niet echt op ’n breed front f. 3 miljoen, waarop ruim 20 procent subsidie van de rijksoverheid wordt verkregen. Als dit program in 1983 gereed is, zullen aan ruim 1.000 van de 1.350 woningen van de stichting op enigerlei wijze isolatievoorzienin- gen zijn aangebracht. Voor de overi ge woningen bestaan plannen voor 1984 en 1985. Verheugend is dat de stichting de gemeente bericht heeft dat ze een zo danige voorlichtingscampagne heeft ontwikkeld, dat tot heden 90 pro cent van de huurders z’n instemming met de plannen betuigt en dus bereid is de bijbehorende huurverhoging te betalen. Die bedraagt, afhankelijk van de getroffen voorzieningen, van f. 10,— tot f. 35,— per maand. Óp de energienota van het GEB vindt men minstens een gelijke verlaging. Zeker omdat ik als wethouder der anders luidende berichten meen de te moeten laten horen, maak ik hier gaarne gebruik van de moge lijkheid de stichting S.S.W. mijn com pliment te maken voor deze voortva rende aanpak. Ongetwijfeld zal de woningbouwvere niging Waddinxveen proberen om dit resultaat te evenaren. Er is tenslotte altijd een gezonde rivaliteit tussen de woningbouwverenigingen te consta teren geweest. Maar ook een grote bereidheid tot informatie over en weer. Het gemeentebestuur rekent erop dat op korte termijn ook de woningbouwvereniging Waddinxveen z’n plannen aan de huurders zal pre senteren. H

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Weekblad voor Waddinxveen | 1983 | | pagina 7