BROOD UIT DE HEMEL
OPERATIE ’’MANNA
Wie waren zijvan die
Waddinxveense straten?
niet vergeten”
”Wel verloren,
’’Oorlogsmonument” werd
op 5 mei 1947 onthuld
Expositie duurt van 27 april t/m 8 mei 1985
Bij de dood van zeven gevallenen
Leden van
5 mei-
Comité
Waddinxveen
Voor hen die vielen. Van hen die bleven
ORANJE-COMITÉ
Poort geopend,
mond gesloten
Johannes Post, Mevrouw Kuipers-Rietberg, Jan van Bijnen
Vragen
Mevr. Kuipers-Rietberg
Johannes Post
Jan van Bijnen
Vuur
ZATERDAG 3 MEI 19.30 UUR
MAANDAG 5 MEI 14.30 UUR
WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN- VVüENSoAg z4 AFRIl 1985
I
tebestuur, gevolgd door krans-
j van het “oorlogsmonument”maakte in 1947 deel
van het bovenstaande programma, dat we knipten uit het
- van vrijdag 2 mei 1947.
naar Duitsland zijn gegaan om nooit meer terug te keren.
het Koninkrijk der Nederlanden zijn gevallen, als-
1 1 1 jen en terreur zijn omgeko-
hen die bleven. 1940-1945”, staat
J 1 J 1 van Bevrijdings-
aan het gemeen-
Een voedseldroppmg ergens in Nederland.
WADDINXVEEN In de dagen tussen 10 en 14 mei 1940 - de
dag waarop de Duitsers ons land binnenvielen en de dag van de ca
pitulatie - vielen er in Waddinxveen in de polder Bloemendaal bij
de Gouwebrug twee doden, terwijl er bij oorlogshandelingen in het
westen van ons land drie Waddinxveners sneuvelden. Hun namen
zijn: J.L. v.d. As, C. Both, A. Oudijk, L. Rozenboom en A.J. van
Vuuren. De oorlog eiste verder de levens van tenminste twee Wad
dinxveners: A. Pille en J. Sonneveld. Het zal duidelijk zijn dat ge
durende de Tweede Wereldoorlog ongetwijfeld ook Waddinxveners
De onthulling
uit
Weekblad voor Waddinxveen
Onlerlcerkclijke bijeenkomst in de !<ere/ ZKerk
SPP! KI.P3
Onthulling Oorlogsmonument
Ovnjdta .hu 'U “.nmm-n’n. daarna Kian-- I'l''<nr<ml''qgin j
20 uur: Concert a.d. Brug, door Muziekveren. „Concordia
Dn bevolking '.vordt verzocht Zaterdagavond 6 mr d° vlaq
halfstok m' in stoken-en Maandag de gehele dag te vl.iogmi
WADDINXVEEN “Vrijheid moet je maken!”. Dat is de naam
die is gegeven aan de in de raadzaal van het Waddinxveense ge
meentehuis te houden tentoonstelling ter gelegenheid van de veer
tigste verjaardag van de bevrijding.
WADDINXVEEN Het “oorlogsmonument” aan het Stations
plein is sinds maandag 5 mei 1947 de plaats waar de Waddinxve
ners jaarlijks stilstaan bij de dood van allen - burger zowel als mi
litair - die sinds 10 mei 1940, wanneer of waar ook ter wereld, in
het belang van 1 TZ
mede allen, die door oorlogshandeling'
men. “Voor hen die vielen. Van hen die
er heel simpel op het monument dat op de middag
dag 1947 om half drie officieel werd overgedragen
tebestuur, gevolgd door krans- en bloemenlegging.
Vrijheid moet je maken
naam expositie in raadzaal
I
dagboek uit die da-
ipgeschreven door een
“Bedenk, dat hetgeen gisteren be
dreigd werd,
heden en morgen opnieuw in gevaar
kan verkeren.
Bescherm het en wees waakzaam”.
“Kom vanavond met verhalen
hoe de oorlog is verdwenen,
en herhaal ze honderd malen:
alle malen zal ik wenen.”
“Een volk dat voor tirannen zwicht
zal meer dan lijf en goed verliezen
Dan dooft het licht...”
Randwijk
de bevrijding
Door middel van voorwerpen en fo
to’s wordt het oorlogsverhaal van Ne
derland, maar ook van Waddinxveen
verteld. Voor het Nederlandse deel
wist het comité de hand te leggen op
de collectie van Nico Feijnenbuik te
Capelle a.d. IJssel. De Waddinxveense
geschiedenis wordt geillustreerd met
materiaal van de Waddinxveners zelf.
Als inleiding op de eigenlijke ten
toonstelling wordt met grote foto’s
in de hal van het gemeentehuis het
voorspel tot de Tweede Wereldoorlog
getoond, de periode van 1933 tot
1940: de opkomst van het Derde
Rijk van Adolf Hitler.
Opnieuw geeft H.M. van Randwijk
voor djt deel van de expositie het in
dringende motto aan:
De gedachtengang bij het aanbrengen
van de jaartallen op het monument
aan het Stationsplein is evenwel te
ruggegaan in de grijze oudheid. In de
mythologie en bij de oude Egyptena-
“Er zullen niet veel gemeenten zijn,
die een dergelijk kunstwerk op haar
grondgebied hebben”, schreef het
Weekblad voor Waddinxveen 38 jaar
geleden. “De keuze van de plaats van
oprichting kon zeker niet beter zijn
en de reizigers, die van het station
komen of met de trein aldaar passe
ren, zullen onmiddelijk een goede in
druk van onze gemeente krijgen”.
Over het “oorlogsmonument” wer
den door de Waddinxveners van toen
wel twee klemmende vragen gesteld.
De eerste was: Staan de jaartallen
niet fout op de naald en de tweede
was: Komen er in beide bakken aan
het einde van de muur bloemen. Ge
opperd werd namelijk dat als men de
naald van het monument zou be
schouwen als een soort reclamezuil,
dan zouden inderdaad de jaartallen
1945-1940 verkeerd staan. Men leest
dan van boven naar beneden.
Vandaar dat het rechter paneel van
het drieluik een overzicht geeft hoe
en waar van 1945 tot heden de vrij
heid bedreigd werd of zelfs verloren
ging. Een gedicht van Leo Vroman is
het motto van het linker luik: 10 mei
1940-5 mei 1945, de bezetting:
“Ik snak naar een dag, vol van rood,
wit en blauw,
met den zwier van Oranje er boven,
Ik snak naar ‘t Wilhelmus, zijn hou
en zijn trouw,
Waarin HOLLANDERS kunnen gelo
ven.
Ik snak naar dien dag, dat hij kome
heel gauw,
Ik snak naar een land voor van rood,
wit en blauw.”
Aan het eind van het door 15 bomen
omgeven grintpad op de oude alge
mene begraafplaats aan de Kerkw’eg-
West liggen vier slachtoffers van de
bezetting van Nederland. “Gevallen
voor het vaderland” staat er op het
graf van J. Sonneveld. Hij stierf kort
na de bevrijding op 26 juni 1945. Net
21 jaar oud. Naast hem rust Corne
lls Both. Hij sneuvelde als dienst
plichtig soldaat in Dordrecht op 11
mei 1940. “Wel verloren, niet ver
geten”, staat er op de grafsteen van
deze 35 jaar geworden Waddinxve-
ner.
Temidden van het viertal aan het
eind van de oude begraafplaats ligt
Toon Pille. “Bij u schuil ik. Psalm
143 vers 9b”, staat er op de zuil die
het graf siert van de Waddinxvener
die op 23-jarige leeftijd viel “in den
ondergrondschen strijd voor zijn
Vaderland”. We schreven toen 30
september 1944. “Niemand heeft
meer liefde dan deze, dat iemand
zijn leven zet voor zijn vrienden.
Joh. 15: 13” staat er op het graf
monument.
“Getrouw tot in den doedt” lezen
we op het graf van Lubbert Roze-
WADDINXVEEN - Met het naar het
welbekende joodse meisje Anne
Frank genoemde dienstverleningscen-
trum als “middelpunt” beschikken
we in Waddinxveen over vier straat
namen die herinneren aan het verzet
in de Tweede Wereldoorlog. Die stra
ten in Groenswaard I zijn de Johan
nes Postlaan (toplid Landelijke
Knokploeg (l.KP), overleden 16 juli
1944), het Mevrouw Kuipers-Riet-
WADDINXVEEN “Op 2000 voet vlogen we op de Nederlandse kust aan.
Boven land gekomen zakten we vervolgens nog tot 500 voet, 150 meter. On
der onze Lancaster lag het eens zo vruchtbare Hollandse land er nu verloren
bij. Huizen die vroeger het trotse bezit waren van een gelukkig en vreedzaam
volk stonden nu verloren in een watervlakte, soms alleen het dak nog maar
zichtbaar. Een dubbele rij populieren gaf aan waar eens een drukke verkeers
weg liep. Toen bereikten onze squadrons Den Haag, een stad, huizen, straten,
kerken. We zagen kinderen de scholen uit rennen en opgewonden naar ons
zwaaien. Een oude man stopte op een kruising en wuifde met zijn paraplu. Al
le straten waren plotseling boordevol mensen die allemaal als wilden naar ons
stonden te zwaaien Het was doodstil op onze intercom. Niemand in
ons vliegtuig kon één woord uitbrengen. Het werd ineens een beetje wazig
voor mijn ogen. Misschien was het regen op de ruit
Aan het woord was Flight Lieutenant
Wannop, captain van een Engelse
bommenwerper die deel nam aan de
voedseldroppings boven hongerend
West-Nederland op 29 april 1945. Na
jaren van grimmige bombardements-
vluchten nu een levensreddende hulp-
missie. Onvergetelijk! De officiële ge
schiedschrijvers in “The Royal Air
Force 1939-1945” zeiden het als
volgt:
“Geen operatie gaf zoveel voldoening
aan hen die hem uitvoerden als deze;
want ze voelden dat ze hierbij in eni
ge mate iets konden terug betalen
van wat zij allen verschuldigd waren
aan die Nederlandse mannen en
vrouwen, die met gevaar en dikwijls
met de inzet van hun leven hulp
hadden geboden aan die luchtmacht-
collega’s, die minder fortuinlijk dan
zij waren geweest, door die te helpen
ontsnappen uit de klauwen van de
vijand”.
Ook voor ons, aan de ontvangende
zijde, was deze grootse hulpoperatie
een ervaring, die nimmer uit onze
herinnering gewist kan worden. On
vergetelijk!
We volgen een
gen, zoals opgeschreven door
HBS-scholier uit Vlaardingen:
De openingstijden zijn op werkdagen
van 8.30 tot 12.30 en van 13.30 tot
17.00 uur; op donderdag- en vrijdag
avond van 19.00 tot 22.00 uur; op
zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur en
op zondag 5 mei van 13.00 tot 16.00
uur.
bergplantsoen (“Tante Riek”, mede
oprichtster Landelijke Organisatie
voor hulp aan onderduikers (LO),
overleden op 27 december 1944), de
Peter Zuidlaan (schuilnaam voor
J.J.F. Borghouts, sabotagecomman
dant Zuidelijke Provincies, overleed
op 5 februari 1966), en het Jan van
Bijnenpad (Frank, landelijke sabo
tage-commandant Binnelandse Strijd
krachten, gefusilleerd op 28 novem
ber 1944). Wie waren zij eigenlijk?
Mevrouw H.Th. Kuipers-Rietberg
(“Tante Riek”) wordt wel genoemd
de moeder van de LO (Landelijke
organisatie voor hulp aan onderdui
kers), die wijlen Frits de Zwerver (ds.
Slomp) bezielde tot zijn kruistocht
door ons land om plaats te vinden
voor de onderduikers. Vele honder
den onderduikers danken mede aan
haar hun leven.
Zij werd gearresteerd in Bennekom
op 19 augustus 1944 na te zijn verra
den door “Edith”, een vroeger mede
werkster die na haar arrestatie door
de Duitsers werd vrijgelaten om te
gaan werken bij de LO en de aan haar
bekend geworden adressen door te
geven aan de Duitsers.
“Tante Riek” is in het kamp Ravens-
brück overleden, kort na de Kerst
dagen van 1944. Men weet niet pre
cies wanneer. Enkele woorden uit
haar laatste brief, geschreven in een
Nederlandse gevangenis, luidden:
“Wil veel bidden voor ons en voor al
len die in moeilijkheden zijn en wil
altijd onthouden: het eeuwige leven
is van meer belang dan het aardse. De
Heer is mijn sterkte”.
Johannes Post was een Drentse boer
en één van de grote leiders van het
gewapende verzet. Hij hielp de onder
duikers en bevrijdde gevangenen. Jo
hannes Post, die werd doodgescho
ten, werd 37 jaar. Hij had bij verschil
lende overvallen in ons land van de
Landelijke Knokploegen de leiding.
Vanaf het begin van de oorlog had hij
zich met alle kracht geworpen op het
verzet in iedere vorm, de pers, sabo
tage, hulp aan joden, onderduikers,
overvallen, falsificaties en wat al niet.
Zijn welvarend bedrijf leed er onder.
Op 16 juli 1943 werd hij in Apel
doorn gearresteerd, maar kon met
hulp van een agent weer ontsnappen.
De mislukte overval op Huis van Be
waring op Weteringschans in Amster
dam in de nacht van 14 op 15 juli
1944 werd hem, ook al door verraad,
noodlottig. Hij werd door SS-man-
nen, zo laf mishandeld, dat Lages zelf
Groot nieuws! Ik hoor een BBC-uit-
zending waarin wordt meegedeeld
dat de bommenwerpers met de eerste
lading voedselpakketten voor West
Holland zijn opgestegen. Hiep Hoi!!!!
Nog een uur vliegen, denk ik.
13.00 uur: Grote spanning. Iedereen
staat op straat naar het westen te kij
ken. De hele wereld weet het al. Op
plm. 3.000 meter vliegen een paar
Mosquito verkenners over. 13.10-
15.00 uur: Op een hoogte van 20 tot
500 m., hels laag, komen ze uit het
westen over de Nieuwe Waterweg tot
Vlaardingen. Sommige buigen dan af
naar het Noorden, richting Delft en
Den Haag. Anderen gaan door naar
Rotterdam. De Duitse afweer houdt
zich koest, al was het even spannend
hoe dit zou aflopen. Je kon de schut
ters zien zwaaien in hun mitrailleur-
koepels. Een enorm gezicht. Onver
getelijk! Een Lancaster raast op zo’n
20 meter over Vlaardingen tussen de
kerktorens door. We zien het toestel
zijn balen deponeren in het zuiden,
bij de ENCK. Later vermengen zich
ook veel terugkomers, even laag vlie
gend, in dit fantastische schouwspel.
Overal hangen nu zware bommen
werpers, waar je ook kijkt. Niemand
is meer binnen en iedereen durft nu
te zwaaien, met lappen en vlaggen.
Wat een feest! Foto’s gemaakt met
papierfilm van de Lancasters. Meer
dan 200 Lancasters geteld. Tegen
drie uur vliegen de laatste vliegtuigen
weer de zee op. Iedereen is in een
roes. De oorlog móet nu wel gauw af
gelopen zijn.
boom. Deze geboren Bedummer
is “gevallen voor het vaderland te
Waddinxveen op 11 mei 1940”. De
21 jaar geworden Lubbert Roze-
boom zat in een vliegtuig dat in de
polder Bloemendaal in de buurt van
de Gouwebrug in de rijksweg naar be
neden stortte. Hij was aan boord als
sergeant-marconist. Hierbij verloor
ook de in Medan geboren adjudant-
reserve officier J.L. v.d. As het leven.
Deze niet ouder dan 33 jaar gewor
den militair is begraven in Hilversum.
De Waddinxveense dienstplichtige
soldaat A. Oudijk, die op de oude be
graafplaats in een familiegraf ligt be
graven, stierf op 20-jarige leeftijd in
Delft bij het nemen van een barrica
de, in een lijmfabriek. De jonge, voor
zijn vaderland gevallen militair, ver
loor het leven op 11 mei 1940. De
in Waddinxveen geboren AJ. van
'Vuuren, wiens militaire rang onbe
kend is, viel op bijna 25-jarige leef
tijd in het Zuidhollandse Valkenburg,
in welke gemeente hij ook destijds
werd begraven. Bij de beschrijving
van de (Waddinxveense) slachtoffers
uit de eerste meidagen vallen op de
locaties Bloemendaalse polder, Dor
drecht, Delft en Valkenburg (ZH).
schok- en trekbewegingen met zijn
kist de wielen alsnog omlaag te krij
gen, kletterde er plotseling een aan
tal zakken met suiker en thee omlaag
1 in de velden ten noorden van de Brit
se plaats Stradishall. Dit leidde tot
een hardloopwedstrijd tussen de
dorpsbewoners enerzijds en RAF-
personeel van de vliegbasis. Uiteinde
lijk besloot luitenant Rose met zijn
Lancaster NF995 uit te wijken naar
Woodbridge, een veld met een lange
landingsbaan, waar hij de kist veilig
neerzette.
De volgende dag liep weer een Lan
caster van zijn squadron schade op,
ditmaal omdat de machine tijdens
het droppen werd getroffen door
twee zakken voedsel uit een erboven
vliegende Lancaster.
Op 1 mei kwamen ook de fantasti
sche zilveren Amerikaanse Vliegende
Forten op het toneel van operatie
Manna. Bijna 400 viermotorige Boe
ing B-17’s, volgepakt met balen voed
sel, wierpen hun levensmiddelen af
op terreinen bij Den Haag en Rotter
dam. De volgende dag gingen weer
vierhonderd Forten op weg, nu naar
de afwerpterreinen Schiphol, Alk
maar, Vogelenzang, Hilversum en
Utrecht.
3 mei waren het opnieuw ruim 390
B-17’s die dezelfde doelwitten voor
treffelijk wisten te raken. Ook de
Britten bleven doorgaan met hun
droppingsvluchten. Zo kon het ge
beuren, dat er op één dag zo’n 400
Amerikaanse Forten en 500 Lancas
ters na elkander hun levensreddende
ladingen in Nederland deponeerden.
De bemanningen bleven heel ent
housiast. Bij thuiskomst rapporteer
den ze dat ze groeten als Thanks
RAF en Good Luck Tommy op da
ken gekalkt zagen. Vele bemannings
leden offerden ook hun eigen snoep-
rantsoenen. Ze deden die in zakdoe
ken, repen laken en maakten er para
chuutjes van. Ze gooiden deze mini-
pakketten uit het zijraam van de
cockpit met een briefje er aan: Voor
de Kinderen.
Waren de grote balen met voedsel be
stemd voor een officiële verdeling
door de plaatselijke overheden, de
snoepchutes waren voor de eerste de
beste vinder.
Eén squadron zag ergens in Neder
land met stenen het woord TABAK
geformeerd. Ze legden de exacte po
sitie op hun kaart vast en rapporteer
den op hun thuisbasis hun waarne
ming. Als de weerga werd een collec
te van sigarettenrantsoenen georgani
seerd en de hele handel werd de vol
gende dag ter plaatse thuis bezorgd...
Eén ongelukkkig incident was, dat
een doelmarkeringsfakkel bij Rotter
dam op een huis terecht kwam, waar
door een flinke brand ontstond. Een
container met balen kwam neer in
een vijver, maar latere bemanningen
meldden, dat hevig roeiende Neder
landers met hun bootjes onderweg
waren om ook deze lading in veilig
heid te brengen.
Op 8 mei gingen de bommenwerpers
voor het laatst de lucht in om le
vensmiddelen uit de hemel te laten
neerregenen. Intussen was de Duitse
capitulatie een feit en konden gelei
delijk de veel grotere transporten van
voedsel over de weg de bevoorrading
overnemen. In totaal werden er
2.200 vluchten door Vliegende For
ten uitgevoerd.
De Britten maakten 3.156 vluchten
met Lancasters en wierpen daarbij
6.684 ton voedsel omlaag, daarbij ge
assisteerd door 145 mosquito-vluch-
ten om de afwerpterreinen te marke
ren.
Operatie Manna was ten einde geko
men. Bijna 12.000 ton voedsel was
op de snelste manier afgeleverd. En
daarbij had de aanblik van deze gran
dioze luchtoperatie de Nederlanders
in het nog net bezette gebied een ge
weldige kick gegeven. Als dit kon,
dan moest de bevrijding niet meer ver
af zijn. En dat bleek gelukkig maar al
te waar te zijn.
er naderhand zijn excuses voor aan
bood.
Zondagsmorgens, na de mislukte
overval, werd Johannes Post met nog
enkele gevangenen verhoord, maar
men kon geen enkele verklaring uit
hem los krijgen. Na enkele uren wer
den zij, in totaal 15 mannen, ver
voerd naar de duinen bij Overveen.
Enkelen van hen zelfs op brancards.
Zij werden gedwongen op de grond
te gaan liggen en werden toen door
schoten in de nek gedood,
oud-officier - naar de sabotage, niet
slechts naar de acties, maar bovenal
naar de organisatorische voorberei
ding. Hij was een sterke persoonlijk
heid en een geboren leider met mili
taire capaciteiten. Hij wilde burger-
verzetsgroepen samenstellen. De
grondgedachte daarbij was: “In een
totale oorlog als deze heeft iedere
staatsburger het recht, de vijand,
waar en wanneer mogelijk, afbreuk te
doen”.
Ons dichtbevolkte, vlakke land, was
ongeschikt voor een guerilla. Hij koos
dan ook de tactiek van het hinderen
van de vijand. Gebleken is dat de vij
and hierdoor veel hinder heeft onder
vonden. Rauter heeft na zijn gevan
genneming verklaard: “De strijd te
gen de terroristen in Holland was vre
selijk. Maar eenmaal hebben zij hun
kans voorbij laten gaan. Dat was in
september 1944”.
Jan van Bijnen (“Frank”) werkte in
Bergen op Zoom als chef van de afde
ling sociale zaken op het gemeente
huis, een post waar hij nuttig werk
kon verrichten voor de hulp aan jo
den en onderduikers, samen met zijn
vriend Peter Zuid.
Na arrestatie van de vorige leider,
werd hij leider van het LO, district
Driebergen^ Zijn hart trok echter - als
Op 22 november ‘44 arresteerde de
SD in Utrecht een aantal belangrijke
figuren uit het Gewestelijk Comman-
do-Utrecht. Zij werden ingesloten
in de Willem Ill-kazerne in Apel
doorn. Het was vrijwel zeker dat zij
ter dood gebracht zouden worden.
In de morgen van 28 november ging
Jan van Bijnen met een vriend op ver
kenning uit om de mogelijkheid te
vinden hen te bevrijden. Dat is hem
noodlottig geworden. Zij werden ont
dekt en tijdens de vlucht geraakt
door schoten. Zijn vriend was op slag
dood. Van Bijnen had enkele buik
schoten opgelopen en werd naar een
ziekenhuis vervoerd. Zijn houding
daar was van dien aard, dat de Duitse
militaire arts toegaf: “Wanneer deze
man geen terrorist was, dan was hij
een held geweest”. Hij stierf op 30
november 1944.
De schrijver H.M. van
waarschuwde kort na
al:
Het gemeentebestuur spreekt de
wens uit dat velen, ouderen en jonge
ren, de tentoonstelling “Vrijheid
moet je maken” zullen bezoeken en
erover nadenken. De expositie in de
raadzaal van het gemeentehuis te
Waddinxveen is geopend van 27 april
tot en met 8 mei 1985.
Tot zover twee ooggetuigeverslagen,
één van de kant van de “gevers” en
één van iemand aan de zijde van de
“ontvangers”. Beide authentieke
weergaven schetsen overduidelijk de
diepe indruk die de voedseldrop
pings maakten, zowel op de beman
ningen die ze mochten uitvoeren als
op de Nederlandse bevolking die aan
het eind van een hongerwinter stond.
De droppings zijn voornamelijk door
het Britse Bomber Command voorbe
reid, in technische zin althans. De
juiste methoden van verpakken en af
werpen moesten worden beproefd.
In de “bakken kwamen in 1947 en
daarna geen bloemen. Dit zijn offer
schalen, eveneens ontleend aan de
oude historie. Symbolisch worden
hierop de dankoffers gebracht voor
onze bevrijding. Sinds in Waddinx
veen in 1977/1978 de jaarlijkse Do
denherdenking soberder werd (geen
stille tocht meer vanaf het gemeen
tehuis) is ook gaandeweg de ontste
king van het vuur komen te vervallen.
Dit laatste vooral op initiatief van
oud-burgemeester mr. A.G. Smal-
lenbroek die vuur een omstreden
symbool achtte.
De bemanningen waren gebriefed om
hun ladingen te «Jroppen op speciale
velden, zoals de vliegvelden Waalha
ven, Ypenburg en Schiphol, terreinen
als Duindigt, Kralingse Bos, Vogelen
zang en weilanden bij Haarlem, Alk
maar, Utrecht, Gouda en Hilversum.
De terreinen zouden gemarkeerd
worden door de plaatselijke autori
teiten door middel van tekens met
witte lappen. Ook de Amerikaanse
Achtste Luchtmacht in Engeland had
haar voorbereidingen getroffen, maar
zou pas twee dagen later voor het
eerst in actie komen. Groot was het
aantal vrijwilligers onder de vlieg-
tuigbemanningen om vooral deze
operatie niet te missen.
Zoals al in de inleiding van Flight
Lieutenant Wannop werd beschreven,
was het voor de vliegers een onverge
telijk beeld. Het leek wel, of alleen
maar de ernstig zieken in bed waren
gebleven, maar iedere andere Neder
lander op straat of op dak stond.
Zeeën van zwaaiende zakdoeken en
vlaggen verwelkomden de Lancaster-
bemanningen, alsof het één groots
vliegfeest betrof. De Duitse Flak-
bemanningen stonden bij hun lucht-
weerbatterijen somber naar dit
schouwspel te kijken, maar ze hiel
den hun granaten binnen. Enkele
luchtdoelartilleristen bestonden het
zelfs om ook naar de Britten te
zwaaien.
Hoewel al aan de eerste dropping
honderden vliegtuigen gelijktijdig
deelnamen, waren er toch verhou
dingsgewijs erg weinig incidenten.
Een Lancaster van 186 squadron
moest zijn lading afwerpen op het
Rotterdamse vliegveld Waalhaven,
maar nadat er 3 ladingen zakken
door Flight Sergeant K.W. Jarvis wa
ren afgeworpen, liepen zoveel Ne
derlanders het terrein op, dat hij het
niet verantwoord achtte ook de an
dere vrachten nog te droppen. Pilot
Officer B.A. Rose kon ook niet zijn
gehele lading kwijt, omdat zijn bom-
luiken waren beschadigd door ge
weervuur vanaf de grond. Terug bo
ven de thuisbasis Stradishall bleek
ook zijn landingsgestel niet omlaag te
kunnen. Toen hij probeerde door
Ds. L VROEGINDEWEIJ, Ondnrw. „De Onderdrukking1'
Ds. P. D. VAN ROYEN, Onderwerp „De Bevrijding
Ds. H. POL,(van Boskoop) Onderw. „Het leven in de vrijheid"
WADDINXVEEN - De in de
raadzaal van het gemeentehuis
te houden bevrijdingstentoon-
stelling “Vrijheid moet je ma
ken!” is georganiseerd door het
5 Mei Comité Waddinxveen.
Lid daarvan zijn:
W.G. van Baarle (voorzitter),
Doede Bakker, mw. H. Benja
mins, Jac. Bost, C. Dijkshoorn
(secretaris), H. Erath, J.D.
Geel, Fokko Keizer, mw. E.
Krösschell, Jaap Oudshoorn,
Sietse Oudshoorn, mw. J.S.
Rip, mw. E.K. Rodenburg-
Mayenburg, mw. Petra v.d.
Post, A. van Veen, A.L.J. van
Vliet, Frans Winkel, B. de
Wolff en B.J. Woudenberg.
De organisatoren, het “5 Mei Comi
té Waddinxveen 1985”, heeft de ten
toonstelling opgezet als een drieluik.
Centraal staat: 5 mei 1945, de bevrij
ding.
In een decor van feest en vreugde
prijkt een historische jeep, symbool
van de bevrijding. Daarboven zijn de
bekende dichtregels uit het “Geuzen
liedboek 1940-1945” aangebracht:
WADDINXVEEN - In de late
avonduren van de 10e novem
ber 1944 strompelde een onaf
zienbare colonne jonge Rotter
damse mannen Waddinxveen
binnen. Het waren de slachtof
fers van de massale razzia’s in
de Maasstad, die onder bewa
king als dwangarbeiders naar
Duitsland zouden worden ge
stuurd.
Op de grote wegen was ont
snappen onmogelijk: herhaal
delijk klonken er geweerscho
ten, waarmede een klein aantal
bewakers de colonne in be
dwang hield. In de in aanbouw
zijnde fabriekscomplexen aan
de Noordkade moest een groot
deel van deze colonne de nacht
doorbrengen. Daarom werd bij
Waddinxveen de grote weg ver
laten en trok de stoet in het
duister door de smalle straten
van ons dorp.
Groot was de verontwaardiging
van de bevolking; spontaan
haar reactie! De deuren van
poorten, schuren en woningen
werden uitnodigend opengezet.
De langstrekkende gedeporteer
den, die hun kans schoon za
gen, maakten dankbaar gebruik
van de gastvrijheid. Naar schat
ting konden zo zevenhonderd
jongemannen worden bevrijd.
ren, zeggen de geschiedschrijvers,
richtte men bij bijzondere gelegenhe
den een naald, een obelisk op, die als
het ware uit de aarde omhoog reikte
naar de hemel. Deze obelisken kon
den steeds hoger gemaakt worden en
had men dus iets daarop te schrijven,
dan was het zaak beneden te begin
nen en steeds zo nodig naar boven te
vervolgen. Deze gedachtengang vol
gend is dus ook in Waddinxveen eerst
het jaartal 1940 aangebracht en le
zend naar boven 1945.