Informatieavond Rabo- Politie Hollands bank voor senioren De molen als cultureel erfgoed in ons landschap Midden werft agenten i GLOBAL O Kx Het kinderkunstfeest in kunstuitleen Gouda regio Molens in de regio ■i ■i r Zomers recept bij Wereldwinkel Ml I? y Wiekentaal Uniek in de wereld FABRIKANT VAN BEDDEN MATRASSEN Consumentendagen: do. en vr. 10.00 - 21.00 uur ra. 10.00 - 17.00 uur Draaidagen en molenbezoeken 140,- Landschappelijk schoon 375,- €69,- Volgens de overlevering €375,- 89,- Molens weer in bedrijf Specialist in het ontwerpen van matrassen voor mensen met rugklachten qF- A WOENSDAG 31 JULI 2002 WEEKBLAD VOOR WADDINXVEEN PAGINA 9 Ziet mij malen Ziet mij pralen In dit schone natuurgebied Bij regen en bij zonnestralen Acht vriend, schend mij niet ken aar de molenmaker, bij voorbeeld als er wat stuk ging aan de molen. Er was geen telefoon, geen in ternet, maar er waren wel wie ken om een seintje af te geven. Als er wat met een molen ge beurde, dan werd de molen stilgezet in de rouwstand en uit de bovenste wiek werd een len woonde, of bij een oud-mo- lenaar die al van de molen af is. In de vroegere jaren werd ook De draaidagen van de Molen viergang in Zevenhuizen: 27 juli, 10 en 24 augustus, 14, 21 en 28 september, 12 en 26 oktober, 9 en 23 november, 14 en 28 december. Zuidplaspolderweg II Moordrecht tel.: (0182) 375022 route: afslag Gouda/Moordrecht - industrieterrein Zevenhuizen heeft een uniek molensysteem, de enige complete Molenviergang in de wereld. (Foto: Artistic Art, Liesbeth van der Vis) BOXSPRING OP WIELEN grootste deel van het jaar ver dwenen. „Helaas”, zegt Otte- vanger daarbij. „Natuurlijk zou ik dat wel willen. Een beroep waarin je een bent met de na tuur. Bij een normale baan heb je gezonde stress, wat ook niet erg is, maar als molenaar heb je hooguit ruzie met en kok meeuw of een sperwer.” Nu heeft hij een ’gewone’ baan en woont hij in de vierde molen (de Bovenmolen van de Vier gang), een achtkantige boven kruier met riet gedekt. „Met een prachtig uitzicht over de Rotte.” In Zevenhuizen staat tevens een molenmuseum, waar de Stichting Jan C. Lunenburg is ondergebracht. Deze stichting bezit een van de uitgebreidste archieven in de regio. Jan C. Lu- nenberg, een verzamelaar van met name molenfoto’s, heeft na zijn overlijden alleen al een ar chief van 12.000 tot 14.000 fo to’s nagelaten aan het museum. „Natuurlijk zitten een boel ou de verhalen ook gewoon in je hoofd”, weet Ottevanger. „En hoe ouder de verhalen, hoe harder de molens liepen.” Zo weet hij nog hoe zijn vader de molen na de tweede wereld- De molens zijn niet meer be roepsmatig in bedrijf, bedoelt Ottevanger. Want elk jaar telt zijn molen en de andere van de viergang zeker 26 zaterdagen dat de wieken draaien. Op vrij willige basis. „Voor het land schappelijk schoon, voor de verfraaiing.” Regelmatig ziet hij mensen die uit nieuwsgierig heid even een kijkje komen ne men. „Ik laat mensen niet bin nen in mijn molen kijken, dat is mijn stukje privé. Maar voor vragen sta ik altijd open en het meeste zie je toch aan de bui tenkant.” Wie toch graag de binnenkant van een molen eens wil bezich tigen, kan wel met Ottevanger mee naar zijn tweede molen in Reeuwijk. Daar is hij nog wel eens de andere zaterdagen te vinden, samen met zijn vrouw en kinderen. „Die molen is niet bliek - Rietveldesemolen (Rietveld- sche Vaart), grondzeiler uit 1648, op afspraak open voor publiek - De Groenendijkse Molen, wipmolen uit 1627, open voor publiek - De Rijnenburgermolen (Van Beethovenlaan 63-a), grond zeiler uit 1722, op afspraak open voor publiek Woerden - de Windhond (Wilhelmina- weg I) stellingmolen uit 1755, open voor publiek op woensdag van 10.00 - 12.00 en 13.00 - 16.30 uur - Westveense molen (West- veensekade 6, Woerdense verlaat) wipmolen uit 1676, op afspraak open voor pu bliek Zevenhuizen: - Tweemanspolder Molen nr. 1 (Molenviergang 4), 8-kanti- ge grondzeiler uit 1730, niet open voor publiek -Tweemanspolder Molen nr. 2 (Molenviergang 2),8-kanti- ge grondzeiler uit 1729, niet open voor publiek -Tweemanspolder Molen nr. 3 (Molenviergang 8), 8-kanti- ge grondzeiler uit 1792, open voor publiek op af spraak -Tweemanspolder Molen nr. 4 (Molenviergang 2), 8-kanti- ge grondzeiler uit 1722, niet open voor publiek - Eendrachtsmolen (ca. 3 kilo meter ten z.w. van het dorp), 8-kantige grondzeiler uit 1727, niet open voor pu bliek Deze stapte dan op zijn fiets met zijn gereedschapkist en kwam de klacht zo spoedig mo gelijk verhelpen. melijk een Molenviergang. Vier molens staan er achter elkaar, ze kunnen niet los van elkaar functioneren. Daarvan is er nog een in Zevenhuizen over, dat is gelijk de enige ter wereld die nog compleet is”, weet Otte vanger. Vroeger was het gebied rond om Zevenhuizen een moeras en lag de Rotte op het laagste punt. In de middeleeuwen werd het land afgegraven voor turf, dat op haar beurt weer ge bruikt werd voor het stoken van de kachel. Maar het afgra ven werd steeds gehinderd door het water, zodat de molen werd uitgevonden. Vele exem plaren werden gebouwd. Met de hand wel te verstaan, het bouwen van een molen kost doorgaands acht maanden tot een jaar. „De molenviergang werkt als volgt. De eerste molen pompt het water een kleine twee me ter omhoog, de tweede en de derde voeren het water beide circa een meter omhoog en de vierde molen voert het water af in de Rotte.” Ooit stonden in Zevenhuizen zes van deze Mo lenviergangen, nu is daar nog eentje van over. Ook Aarlan- derveen heeft nog een Molen viergang, maar daar zit toch een verschil in. „De vierde molen is een putmolen en kan apart ma len. Bijzonder aan die Molen viergang is, dat ze nog in ge bruik is. Dat is bij ons niet het geval.” vingsacties moeten aan deze in vulling bijdragen. Een promotieteam deelt op een aantal zaterdagavonden en een woensdagavond in augus tus in uitgaanscentra in de re gio actiekaarten uit. Met de tekst: 'Dus jij wilt wel een baan die je boeit’ met daaraan plastic handboeien, hoopt de politie op respons van de ontvanger. Het promotieteam is herken baar aan het T-shirt met de tekst: ’Waar jij voor staat, is no dig op straat’. Het team is op zaterdag 3 augustus te vinden in Leiden, op zaterdag 10 au gustus in Noordwijk, op woensdag 21 augustus in de Ju- lianastraat in Alphen aan den Rijn en op zaterdag 31 augustus in Gouda. Je kunt ze tussen 20.00 uur en middernacht te genkomen. Een grote informatiebus van de REGIO - Politie Hollands Mid den is nog volop zoek naar nieuwe agenten. Het korps heeft nog een groot aantal vacatures binnen de geplande opleidingen. Dit jaar start de opleiding voor ’allround politie medewerker’ in augustus en november. Gemotiveerde men sen tot een leeftijd van 45 jaar zijn welkom. In augustus houdt het korps een aantal wervings acties. Al enige tijd is Politie Hollands Midden op zoek naar geschikte studenten die volgens het nieu we politieonderwijs zullen worden opgeleid als ’allround politiemedewerker’. Het korps beschikt nog over veel vacatu res. Invulling van deze vacatures is nodig om de formatie van het korps, ook voor de toekomst, op sterkte te houden. Enkele binnenkort te houden wer- ZEVENHUIZEN/REGIO - Jo han Ottevanger, molenaar in hart en nieren, kijkt altijd eerst even naar de lucht als hij op staat. „Ze zeggen wel eens: een molenaar, boer en visser zijn de enigen die de lucht echt ken nen”, vertelt hij. „Dat moet ook wel, aan de lucht kun je zien hoe je molen die dag moet draaien.” Ottevanger. Het is een bekende naam in de wijde omtrek van het kleine dorpje Zevenhuizen. Je vraagt naar een molenaar en iedereen zal zeg gen: ’dan moet je bij Ottevan ger zijn’. Binnen zijn familie wordt al zes generaties lang het vak van molenaar overgedra- gen.Van vader op zoon. „Ja, ook mijn zoon heeft veel interesse in molens, met kleine Jan komt er straks weer een generatie bij.” Molens zijn naast klompen en tulpen het plaatje dat buiten landse toeristen van Nederland hebben. Zeg in China dat je uit Nederland komt en ze denken dat je in een molen woont.Ter wijl dat maar voor een drie honderd Nederlanders, waar onder Johan Ottevanger, is weggelegd. Maar weet de Ne derlander zelf wel wat de mo len in ons landschap doet, wat de geschiedenis erachter is? Bestaat bij ons het besef dat we een uniek cultureel erfgoed in ons landschap hebben staan? Ottevanger denkt van wel. „Het besef komt steeds meer. De belangstelling is groot.” Ook de provincies hebben dat besef, inmiddels is elke molen een monument. Elke streek heeft haar eigen ty pe molen. Ze werden namelijk voor verschillende doeleinden gebruikt. Bijvoorbeeld voor het malen van graan tot meel of voor het wegpompen van wa ter. En daarom hebben molens namen als korenmolen, stelling molen, wipmolen, houtzaagmo len en ga zo maar door. In Ze venhuizen staan alleen maar poldermolens, omdat ze hier gebruikt werden voor het af pompen van het overtollige re genwater via de Rotte naar de zee. „Zevenhuizen heeft hierin een uniek molensysteem, na- BEDDEN VOOR STARTERS SENIORBEDDEN EXCLUSIEVE BEDDEN BEDDEN EN SCHUIFWANDKASTEN OP MAAT GEVONDEN: Kat, ZWART, witte snuit,buik en poten, witte vlek op rug bij staartaanzet, Stevensstraat MOORDRECHT Kater, GRIJS, met witte afteke ningen, Poolster WADDINX VEEN GRASPARKIET, BLAUW, groe ne staart, gele kop, Zuidplaslaan WADDINXVEEN Voor gratis registratie en infor matie over vermiste en gevon den dieren kunt u bellen 0186- 601199 Binnen 24 uur uw melding op internet. Kijk voor recente ge gevens op www.dierencentra- le.nl POWER MATRAS VOOR MENSEN MET OVERGEWICHT BEDBODEMS VANAF dat ze na afloop mogen meene men. Het kinderkunstfeest is altijd op woensdagmiddag en duurt een uur. Er kunnen maximaal 12 kinderen aan mee doen, waarbij I begeleider per zes kinderen gewenst is.Tijdens het feest wordt er frisdrank ge schonken en krijgen de kinde ren een lekkernij.Voor het kin derkunstfeest betaalt u 65 euro all in. Zin in een artistieke in vulling van het verjaardags feest? Geeft u zich dan op bij één van onze medewerkers, te lefoon 0182-522746. Kunstuit leen Gouda Regio aan de Ble- kerssingel 40 is open op woensdag en vrijdag van 13.00 tot 18.00 uur, op donderdag van 13.00 tot 20.00 uur en op zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur. Wie ook molenaar wil worden, kan daarvoor een vakopleiding volgen. „Een best zware oplei ding”, weet Ottevanger, die het diploma al tientallen jaren op zak heeft, te vertellen. Vierhon derd praktijkuren en een theo rie- en praktijkexamen maken deel uit van de opleiding.„Maar wat je vooral moet hebben, is feeling met het vak. De natuur is voor ons een vriend en vij and. Je hebt de wind nodig, maar je moet een bonkige lucht direct herkennen om te weten waar het gevaar zit.” Het is een zwaar beroep, vindt Ottevan ger. Maar het hoeft niet per se een mannenberoep te zijn. „Op onze molenviergang zit ook een vrouw, ze heeft haar diplo ma op zak.” bewoond, maar wel authentiek ingericht. Ik ben daar regelma tig te vinden om onderhoud te plegen”, vertelt Ottevanger. „Mijn zoon helpt soms mee, mijn dochter speelt er graag en mijn vrouw kan er heerlijk van de natuur genieten.” Deze Reeuwijkse molen bezit hij al sinds zijn vijftiende jaar. „Vroe ger was deze eigendom van de Goudse Verzekeringen, ze zochten een hulpje voor het draaien en klein onderhoud. Eerst vroegen ze mijn broer, maar toen die ging trouwen nam ik het over.” Molenaar als beroep kan in het geval van Ottevanger niet meer. Immers, de functie van de molen is in zijn gebied het NASA MATRAS VOOR MENSEN MET GEWRICHTSKLACHTEN MATRASSEN VANAF vol met molens, daar zijn er in middels veel van verdwenen. „Ik weet nog uit overlevering van mijn vader dat mijn opa op een dag vanuit onze molen 88 molens zag draaien”, herinnert Johan zich. Nu staan er in Ze venhuizen nog vijf, in Benthui zen I.Zoetermeer I.Nieuwer- kerk I, Alphen a/d Rijn I, Hazerswoude 6, Aarlanderveen 4, Bodegraven 2, Reeuwijk I, Woerden I, Gouda 3 en Schoonhoven INatuurlijk is er nog wel de Kinderdijk waar ve le molens draaien. „In Boskoop hebben er zeker vijf of zes ge staan, in Waddinxveen wel twintig”, weet de molenaar te vertellen. „Ook de Zuidplas- polder werd leeggepompt met molens.” heeft de banken boos aange sproken en ze de opdracht ge geven iets te regelen voor de mensen die hierdoor in de pro blemen komen. Of de banken zich daar iets van aantrekken zal de toekomst moeten leren. De gezamenlijke ouderenbon den in Waddinxveen, de ANBO, het KBO en de PCOB, zijn sa mengebundeld in de Samen werkende Waddinxveense Ou derenbonden (SWO). Op initiatief van de ANBO heeft het SWO naar alle banken in Waddinxveen ook een brief ge stuurd met de vraag wat de banken aan deze problematiek denken te gaan doen. Tot nu toe heeft één bank, de Rabo bank, gereageerd op de brief van de SWO. De Rabobank wil alle senioren in Waddinxveen tekst en uitleg te geven over de mogelijkheden die er in Wad dinxveen zijn om aan het eigen geld te komen. Hiervoor orga- VERMIST: Kater, ZWART, M v Oosten- rijkln HAZERSWOUDE DORP Poes, CYPERS, donker van kleur, Melkweglaan HAZERS WOUDE RIJNDIJK Kater, ZWART, witte borst en sokken, grote kat, Julianastraat MOERKAPELLE Kater, ROOD, witte kin en buik, is gechipt, Grutto ZEVEN HUIZEN Kater, ZWART, wit vlekje on der kin, Staringlaan WAD DINXVEEN PARKIET, BLAUW-GROEN, tam, Gruttodreef WADDINX VEEN WADDINXVEEN - Geld halen op de bank of postkantoor is niet meer hetzelfde als vroeger. Tot voor enkele jaren kon de klant nog binnen geld opne men, eventueel met hulp van een medewerker. Daarna kwa men de geldautomaten aan de buitenmuur van de bank, zon der beschutting tegen regen en wind. Hierbij moet worden ge steld dat enkele banken inmid dels de geldautomaat nabij de deur van de ingang van het ge bouw hebben. Vervolgens wer den enkele dependances geslo ten, waarbij de geldautomaten ook verdwenen. Ook de post bank sloot haar postagent schappen in de Zuidplas en Vondelwijk. Waar is de tijd van klantvriendelijkheid bij de ban ken? De landelijke ouderenbonden hebben deze problematiek be sproken met de regering. De demissionaire minister Zalm niseren de SWO, Rabobank en SWW drie bijeenkomsten. Op maandag 12 augustus is er een bijeenkomst in het Anne Frank- centrum, woensdag 14 augus tus iser voor Waddinxveen- Noord een bijeenkomst in buurtcentrum de Boog en don derdag 15 augustus voorWad- dinxveen-Zuid in buurtcen trum Zonnig-Zuid. Alle bijeenkomsten beginnen om 14.00 uur en zi8jn geheel gratis - inclusief een kopje koffie. Op geven voor één van deze bij eenkomsten kan bij SWW, in het Anne Frank activiteitencen trum, tel. 0182-615555 of via e- mail sww@stww.nl. Ook kan bij aanmelding een speciale vraag worden doorge geven, dat kan tevens een vraag zijn over gelden die op één van de andere banken staan. Z owel leden als niet-leden van ouderenbonden zijn welkom. (A.B.) oorlog in werking stelde. Zeven dagen, zes nachten lang draai den de wieken van de molens. Molens op deVeluwe hadden in gecommuniceerd met de wie- de oorlog een speciale wieken taal om dorpelingen te waar schuwen voor gevaar. mee om een verjaardagspartij tje buitenshuis te organiseren. Naar de film, bowlen, koekjes of potten bakken: de kinderen zijn overal al eens geweest en hebben alles al een keer ge daan. Kortom, wat nu? Kunstuitleen Gouda Regio biedt een artistieke oplossing: het kinderkunstfeest. Samen met de Goudse kunstenares E. Cammenga gaan kinderen aan de slag met verf, oliepastel, aquarel, potlood en houtskool. Het onderwerp is vrij, maar u kunt ook van tevoren aangeven welk thema het beste bij uw kind past. Uiteraard wordt de jarige in het zonnetje gezet en ontvangt een bijzonder presen- molenaar tje. De kinderen maken onder professionele begeleiding een kunstwerk op groot formaat, Molenaars hebben hun eigen molenaarsjargon, daarnaast kennen ze de taal van de wie ken. „Allemaal door overleve ring van vorige generaties”, windbord genomen. Zo zag de herinnert Johan zich. Er zijn in molenmaker al vanaf de werk- grote lijnen vier verschillende plaats dat er wat gaande was. wiekstanden bij de poldermo lens: recht, overhek, vreugde- stand en rouwstand. ’Recht’ is een ruststand voor korte duur en zo zijn ze het meeste te zien: het wiekenkruis met de wieken staan dan recht. Er is nu geen water, dus er wordt niet gemalen. ’Overhek’ is een rust stand voor langere duur. Hierbij wordt het wiekenkuis kruis lings weggezet (x). In deze stand was de kans op blikse minslag kleiner, de topjes van de bovenste wieken stonden immers dichter bij de grond.Te genwoordig hebben alle mo lens in Nederland bliksembe veiliging en tref je deze stand niet meer aan. Bij de ’Vreugde- stand’ staat de onderste wiek twee meter voor het laagste punt stil. Deze stand wordt nog Het valt vandaag de dag niet regelmatig in Zevenhuizen ge bruikt, bijvoorbeeld bij de ver jaardag van de koningin, koning innedag, bevrijdingsdag, de verjaardag van prins Claus of als er een boer uit de polder in het huwelijk treedt, bij de ge boorte van een molenaarskind of als er een andere mijlpaal is bereikt. Ook hangt dan de vlag uit. De rouwstand is er voor min der plezierige gelegenheden. In dat geval staat de onderste wiek twee meter voorbij zijn laagste punt. De wieken zijn in deze stand te vinden op 4 mei tijdens dodenherdenking, van 's avonds 18.00 uur tot zonson dergang. Vroeger werd bij het overlijden van een die nog als zodanig werkzaam was, de molen een jaar en zes weken lang in de rouw wegge zet. Zes weken was de norm bij het overlijden van de mole naarsvrouw die nog op de mo- Toch komen molens soms nog heel goed van pas, zo bleek bij voorbeeld afgelopen najaar. In september kwam de regen met bakken uit de lucht en het werd de regenachtigste maand sinds regen gemeten wordt. In de omgeving van Zevenhuizen viel 260 millimeter regen. Ook Aar landerveen werd volop door regen getroffen en daar draai den de wieken dan ook volop. Na een paar dagen was het peil op de Rotte zover gezakt, dat ook de molens in Zevenhuizen hun kracht in konden zetten. Nog nooit hadden de mole naars zo veel water zien vallen. Maar het lukte ze om de over last te beperken. Met onder an dere het waterschap Wilck en Wiericke is een overeenkomst gesloten dat circa 29 molens, zonodig, inzetbaar zijn bij zeer hevige regenval. Zuid-Holland stond vroeger ZEVENHUIZEN - In de We reldwinkel Zevenhuizen-Moer- kapelle ligt een recept voor een heerlijke ananascurry klaar. Een aantal ingrediënten voor dit re cept, zoals ananas en pandan- rijst is gelijk in de wereldwinkel te koop. Net als een flesje wijn, ook die zijn voorradig. Tot en met het kopje thee toe. De wereldwinkel staat elke za terdag van 10.00 tot 16.00 uur op het plein voor het gemeen tehuis in Zevenhuizen. Alphen a/d Rijn: - De eendracht (Gouwesluis- seweg 46), stellingmolen uit 1898, open voor publiek op zaterdag van 10.00 tot 16.00 uur. - Vrouwgeestmolen (Hei- mansbuurt I), grondzeiler uit 1797, niet open voor pu bliek - Molen van de polder Steekt (ten oosten van het Goudse Rijpad), wipmolen uit 1597, niet open voor publiek Bodegraven: - de Arkduif (aan de zuidzijde van de Oude Rijn), stelling molen uit 1697, elke eerste zaterdag van de maand open voor publiek Gouda: - De Roode Leeuw (Vest 65), ronde stenen stellingmolen uit 1727, open voor publiek op donderdag van 9.00- 14.00 uur, zaterdag van 9.00- 16.00 uur en op afspraak - ’t Slot (Punt 17), stellingmo len uit 1832, op afspraak open voor publiek - Haastrechtste Molen (Pro- vincialeweg West 64), stel lingmolen uit 1862, op af spraak open voor publiek Hazerswoude: - RooieWip (Gemeneweg 22) wipmolen uit 1639, open voor publiek - Nieuw Leven (Dorpsstraat 228), wipmolen met stelling, bouwjaar onbekend, op za terdag en op afspraak open voor publiek - Blauwe wip of Geremolen (Westgeredijk 3), wipmolen uit 1636, niet open voor pu- Een tochtje langs de molens is een goed idee voor een uitstapje. In Zevenhuizen is ook een molenmuseum, ook een bezoekje waard. (Foto: Artistic Art, Liesbeth van derVis) politie is vrijdag 2 en zaterdag 3 augustus in Katwijk aan Zee aanwezig tijdens de reddingsde- monstratiedagen van de Kat- wijkse Reddingsbrigade. In de bus vindt de bezoeker alle in formatie over een baan bij de politie. Wervingsfunctionaris- sen kunnen je daar alles vertel len over de nieuwe vierjarige opleiding tot ’allround politie medewerker’, de selectie-eisen en het salaris. Ook ligt er infor matiemateriaal voor geïnteres seerden. De afdeling personeelsvoorzie ning van Politie Hollands Mid den is telefonisch te bereiken onder nummer 071-5459305. Ook op internet is informatie over een baan bij politie Hol lands Midden te vinden. Bezoek daarvoor het internetadres: www.politie.nl/hollands-mid- den -T hr

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Weekblad voor Waddinxveen | 2002 | | pagina 9